• Gündem
  • Alışveriş
  • Finans
  • YaCevapYaCevap
  • Seyahat
  • Video
  • Görsel
  • Ana Sayfa
  • Teknoloji
  • Psikoloji ve İlişkiler
  • Bilim ve EğitimBilim ve Eğitim
  • Yemek
  • Kültür ve Sanat
  • Filmler ve Diziler
  • Ekonomi ve Finans
  • Oyun
  • Spor
  • Güzellik ve Moda
  • Faydalı İpuçları
  • Otomobil
  • Hukuk
  • Seyahat
  • Hayvanlar ve doğa
  • Sağlık
  • Diğer
  • Buradasın
    • YaCevap ›
    • Bilim ve Eğitim ›

    RCT ve RCT olmayan çalışma nedir?

    • Bilim
    • AraştırmaMetodları

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    RCT (Randomize Kontrollü Çalışma), belirli yanlılık kaynaklarını azaltmak amacıyla denekleri rastgele iki veya daha fazla gruba ayırarak yapılan bir bilimsel (genellikle tıbbi) deneydir 13. Bir grup (deney grubu) müdahaleyi alırken, diğer grup (kontrol grubu) müdahale almaz veya plasebo kullanılır 35.
    RCT olmayan çalışmalar ise, randomizasyon içermeyen veya kontrol grubunun olmadığı çalışmaları ifade edebilir 3.
    RCT'ler, tedavi etkinliğini değerlendirmek için idealdir ve yanlılık potansiyeli düşüktür 3. Ancak, uygulamanın karmaşıklığı ve sonuçların bazı popülasyonlara genişletilmesinin imkansızlığı gibi dezavantajları da vardır 25.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

      Yanıtı değerlendir

      5 kaynak

      1. simplypsychology.org
        1
      2. statisticsbyjim.com
        2
      3. processingtherapy.com
        3
      4. sciencebeta.com
        4
      5. help.consensus.app
        5

    • RCT'nin avantajları nelerdir?

    • Hangi durumlarda RCT tercih edilir?

    • RCT olmayan çalışmaların dezavantajları nelerdir?

    • Daha fazla bilgi

    Konuyla ilgili materyaller

    RCT nedir?

    RCT, "randomized controlled trial" teriminin kısaltmasıdır ve Türkçede randomize kontrollü çalışma veya randomize kontrollü deneme olarak adlandırılır. RCT, doğrudan deneysel kontrol altında olmayan faktörleri kontrol etmek için kullanılan bir bilimsel deney biçimidir. RCT'de katılımcılar, çalışma sonuçlarını etkileyebilecek bilinen ve bilinmeyen şekillerde farklılık gösterir.
    • Bilim
    • Deney
    • Tıp
    • Laboratuvar
    5 kaynak

    Rct yöntemi ne için kullanılır?

    RCT yöntemi farklı alanlarda farklı amaçlarla kullanılmaktadır: Halka ezilme testi (RCT testi). Randomize kontrollü deneme (RCT).
    • Tıp
    • AraştırmaYöntemleri
    • KlinikAraştırmalar
    5 kaynak
  • Yazeka nedir?
Seçili sitelerdeki metinlere göre Yazeka tarafından oluşturulan yanıtlardır. Hatalar içerebilir. Önemli bilgileri kontrol ediniz.
  • © 2025 Yandex
  • Gizlilik politikası
  • Kullanıcı sözleşmesi
  • Hata bildir
  • Şirket hakkında
{"756k0":{"state":{"logoProps":{"url":"https://yandex.com.tr"},"formProps":{"action":"https://yandex.com.tr/search","searchLabel":"Bul"},"services":{"activeItemId":"answers","items":[{"url":"https://yandex.com.tr/gundem","title":"Gündem","id":"agenda"},{"url":"https://yandex.com.tr/shopping","title":"Alışveriş","id":"shopping"},{"url":"https://yandex.com.tr/finance","title":"Finans","id":"finance"},{"url":"https://yandex.com.tr/yacevap","title":"YaCevap","id":"answers"},{"url":"https://yandex.com.tr/travel","title":"Seyahat","id":"travel"},{"url":"https://yandex.com.tr/video/search?text=popüler+videolar","title":"Video","id":"video"},{"url":"https://yandex.com.tr/gorsel","title":"Görsel","id":"images"}]},"userProps":{"loggedIn":false,"ariaLabel":"Menü","plus":false,"birthdayHat":false,"child":false,"className":"PortalHeader-User"},"userIdProps":{"flag":"skin","lang":"tr","host":"yandex.com.tr","project":"neurolib","queryParams":{"utm_source":"portal-neurolib"},"retpath":"https%3A%2F%2Fyandex.com.tr%2Fyacevap%2Fc%2Fbilim-ve-egitim%2Fq%2Frct-ve-rct-olmayan-calisma-nedir-2603408814%3Flr%3D213%26ncrnd%3D91740","tld":"com.tr"},"suggestProps":{"selectors":{"form":".HeaderForm","input":".HeaderForm-Input","submit":".HeaderForm-Submit","clear":".HeaderForm-Clear","layout":".HeaderForm-InputWrapper"},"suggestUrl":"https://yandex.com.tr/suggest/suggest-ya.cgi?show_experiment=222&show_experiment=224","deleteUrl":"https://yandex.com.tr/suggest-delete-text?srv=web&text_to_delete=","suggestPlaceholder":"Yapay zeka ile bul","platform":"desktop","hideKeyboardOnScroll":false,"additionalFormClasses":["mini-suggest_theme_tile","mini-suggest_overlay_tile","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_prevent-empty_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_personal_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_rich_yes","mini-suggest_overlay_dark","mini-suggest_large_yes","mini-suggest_copy-fact_yes","mini-suggest_clipboard_yes","mini-suggest_turboapp_yes","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_affix_yes","mini-suggest_carousel_yes","mini-suggest_traffic_yes","mini-suggest_re-request_yes","mini-suggest_source_yes","mini-suggest_favicon_yes","mini-suggest_more","mini-suggest_long-fact_yes","mini-suggest_hide-keyboard_yes","mini-suggest_clear-on-submit_yes","mini-suggest_focus-on-change_yes","mini-suggest_short-fact_yes","mini-suggest_app_yes","mini-suggest_grouping_yes","mini-suggest_entity-suggest_yes","mini-suggest_redesigned-navs_yes","mini-suggest_title-multiline_yes","mini-suggest_type-icon-wrapped_yes","mini-suggest_fulltext-highlight_yes","mini-suggest_fulltext-insert_yes","mini-suggest_lines_multi"],"counter":{"service":"neurolib_com_tr_desktop","url":"//yandex.ru/clck/jclck","timeout":300,"params":{"dtype":"stred","pid":"0","cid":"2873"}},"noSubmit":false,"formAction":"https://yandex.com.tr/search","tld":"com.tr","suggestParams":{"srv":"serp_com_tr_desktop","wiz":"TrWth","yu":"2448418261756283266","lr":213,"uil":"tr","fact":1,"v":4,"use_verified":1,"safeclick":1,"skip_clickdaemon_host":1,"rich_nav":1,"verified_nav":1,"rich_phone":1,"use_favicon":1,"nav_favicon":1,"mt_wizard":1,"history":1,"nav_text":1,"maybe_ads":1,"icon":1,"hl":1,"n":10,"portal":1,"platform":"desktop","mob":0,"extend_fw":1,"suggest_entity_desktop":"1","entity_enrichment":"1","entity_max_count":"5"},"disableWebSuggest":false},"context":{"query":"","reqid":"1756283356401245-14502488333089058236-balancer-l7leveler-kubr-yp-klg-12-BAL","lr":"213","aliceDeeplink":"{\"text\":\"\"}"},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"756kw01-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header"},"756k1":{"state":{"links":[{"id":"main","url":"/yacevap","title":"Ana Sayfa","target":"_self"},{"id":"technologies","url":"/yacevap/c/teknoloji","title":"Teknoloji","target":"_self"},{"id":"psychology-and-relationships","url":"/yacevap/c/psikoloji-ve-iliskiler","title":"Psikoloji ve İlişkiler","target":"_self"},{"id":"science-and-education","url":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim","title":"Bilim ve Eğitim","target":"_self"},{"id":"food","url":"/yacevap/c/yemek","title":"Yemek","target":"_self"},{"id":"culture-and-art","url":"/yacevap/c/kultur-ve-sanat","title":"Kültür ve Sanat","target":"_self"},{"id":"tv-and-films","url":"/yacevap/c/filmler-ve-diziler","title":"Filmler ve Diziler","target":"_self"},{"id":"economics-and-finance","url":"/yacevap/c/ekonomi-ve-finans","title":"Ekonomi ve Finans","target":"_self"},{"id":"games","url":"/yacevap/c/oyun","title":"Oyun","target":"_self"},{"id":"sport","url":"/yacevap/c/spor","title":"Spor","target":"_self"},{"id":"beauty-and-style","url":"/yacevap/c/guzellik-ve-moda","title":"Güzellik ve Moda","target":"_self"},{"id":"useful-tips","url":"/yacevap/c/faydali-ipuclari","title":"Faydalı İpuçları","target":"_self"},{"id":"auto","url":"/yacevap/c/otomobil","title":"Otomobil","target":"_self"},{"id":"law","url":"/yacevap/c/hukuk","title":"Hukuk","target":"_self"},{"id":"travel","url":"/yacevap/c/seyahat","title":"Seyahat","target":"_self"},{"id":"animals-and-nature","url":"/yacevap/c/hayvanlar-ve-doga","title":"Hayvanlar ve doğa","target":"_self"},{"id":"health","url":"/yacevap/c/saglik","title":"Sağlık","target":"_self"},{"id":"other","url":"/yacevap/c/diger","title":"Diğer","target":"_self"}],"activeLinkId":"science-and-education","title":"Kategoriler","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"756kw02-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header-categories"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header-categories"},"756k2":{"state":{"tld":"com.tr","markdown":"**RCT (Randomize Kontrollü Çalışma)**, belirli yanlılık kaynaklarını azaltmak amacıyla denekleri rastgele iki veya daha fazla gruba ayırarak yapılan bir bilimsel (genellikle tıbbi) deneydir [```1```](https://eksisozluk.com/randomized-controlled-trial--5075569)[```3```](https://tr.wiki7.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D0%B5_%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%80%D1%83%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B5_%D0%B8%D1%81%D0%BF%D1%8B%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5). Bir grup (deney grubu) müdahaleyi alırken, diğer grup (kontrol grubu) müdahale almaz veya plasebo kullanılır [```3```](https://tr.wiki7.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D0%B5_%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%80%D1%83%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B5_%D0%B8%D1%81%D0%BF%D1%8B%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5)[```5```](https://calisma.net/randomize-kontrollu-calisma/).\n\n**RCT olmayan çalışmalar** ise, randomizasyon içermeyen veya kontrol grubunun olmadığı çalışmaları ifade edebilir [```3```](https://tr.wiki7.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D0%B5_%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%80%D1%83%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B5_%D0%B8%D1%81%D0%BF%D1%8B%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5).\n\nRCT'ler, tedavi etkinliğini değerlendirmek için idealdir ve yanlılık potansiyeli düşüktür [```3```](https://tr.wiki7.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D0%B5_%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%80%D1%83%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B5_%D0%B8%D1%81%D0%BF%D1%8B%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5). Ancak, uygulamanın karmaşıklığı ve sonuçların bazı popülasyonlara genişletilmesinin imkansızlığı gibi dezavantajları da vardır [```2```](https://tr.frwiki.wiki/wiki/Essai_randomis%C3%A9_contr%C3%B4l%C3%A9)[```5```](https://calisma.net/randomize-kontrollu-calisma/).","sources":[{"sourceId":1,"url":"https://www.simplypsychology.org/randomized-controlled-trial.html","title":"Randomized Control Trial (RCT) - Simply Psychology","shownUrl":"https://www.simplypsychology.org/randomized-controlled-trial.html","rel":"nofollow"},{"sourceId":2,"url":"https://statisticsbyjim.com/basics/randomized-controlled-trial-rct/","title":"Randomized Controlled Trial (RCT)... - Statistics By Jim","shownUrl":"https://statisticsbyjim.com/basics/randomized-controlled-trial-rct/","rel":"nofollow"},{"sourceId":3,"url":"https://processingtherapy.com/what-is-rct-used-for/","title":"What Is RCT Used for? - Processing Therapy","shownUrl":"https://processingtherapy.com/what-is-rct-used-for/","rel":"nofollow"},{"sourceId":4,"url":"https://sciencebeta.com/randomized-controlled-trials/","title":"What Are Randomized Controlled Trials? - Sciencebeta","shownUrl":"https://sciencebeta.com/randomized-controlled-trials/","rel":"nofollow"},{"sourceId":5,"url":"https://help.consensus.app/en/articles/10236424-randomized-control-trial-rct","title":"Randomized Control Trial (RCT) | The Consensus Help Center","shownUrl":"https://help.consensus.app/en/articles/10236424-randomized-control-trial-rct","rel":"nofollow"}],"isHermione":false,"headerProps":{"header":"RCT ve RCT olmayan çalışma nedir?","homeUrl":"/yacevap","categoryUrl":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim","categoryTitle":"Bilim ve Eğitim","canUseNativeShare":false,"tags":[{"href":"/yacevap/t/bilim","text":"Bilim"},{"href":"/yacevap/t/arastirmametodlari","text":"AraştırmaMetodları"}],"extralinksItems":[{"variant":"reportFeedback","reportFeedback":{"feature":"YazekaAnswers","title":"Bu yanıtta yanlış olan ne?","checkBoxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]}}]},"suggestProps":{"suggestItems":[{"id":0,"text":"RCT'nin avantajları nelerdir?","url":"/search?text=Randomize+Kontroll%C3%BC+Denemenin+avantajlar%C4%B1&promo=force_neuro"},{"id":1,"text":"Hangi durumlarda RCT tercih edilir?","url":"/search?text=RCT+ne+zaman+kullan%C4%B1l%C4%B1r%3F&promo=force_neuro"},{"id":2,"text":"RCT olmayan çalışmaların dezavantajları nelerdir?","url":"/search?text=RCT+olmayan+%C3%A7al%C4%B1%C5%9Fmalar%C4%B1n+dezavantajlar%C4%B1&promo=force_neuro"},{"id":-1,"url":"/search?text=RCT+ve+RCT+olmayan+%C3%A7al%C4%B1%C5%9Fma+nedir%3F&promo=force_neuro","text":"Daha fazla bilgi"}]},"feedbackProps":{"feature":"YazekaAnswers","baseProps":{"metaFields":{"yandexuid":"2448418261756283266","reqid":"1756283356401245-14502488333089058236-balancer-l7leveler-kubr-yp-klg-12-BAL"}},"positiveCheckboxLabels":[{"value":"Yanıtı çok beğendim"},{"value":"Yanıtta gerekli bilgiler var"},{"value":"Kolay anlaşılır"},{"value":"Diğer"}],"negativeCheckboxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]},"dialogStoreProps":{"baseUrl":"","baseUrlWs":""},"globalStoreProps":{"imageBackendUrl":"https://yandex.com.tr/images-apphost/image-download?cbird=171","query":"","retina":false,"avatarId":"0","isHermione":false,"isMacOS":false,"tld":"com.tr","isEmbeddedFuturis":false,"isLoggedIn":false,"brand":"yazeka","reqId":"1756283356401245-14502488333089058236-balancer-l7leveler-kubr-yp-klg-12-BAL","device":{"isIOS":false,"platform":"desktop"}},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"756kw03-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"question"},"756k3":{"state":{"relatedMaterials":[{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.hinative.com/questions/15099765?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.numberanalytics.com/blog/ultimate-rct-guide?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.seslisozluk.net/rct-nedir-ne-demek/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://help.consensus.app/en/articles/10236424-randomized-control-trial-rct?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://azure.devotrans.com/tr/nedir/rct-testi-halkasal-ezilme-dayanimi-testi-nedir.html?size=16&stub=1"],"header":"RCT nedir?","teaser":"RCT, \"randomized controlled trial\" teriminin kısaltmasıdır ve Türkçede randomize kontrollü çalışma veya randomize kontrollü deneme olarak adlandırılır. RCT, doğrudan deneysel kontrol altında olmayan faktörleri kontrol etmek için kullanılan bir bilimsel deney biçimidir. RCT'de katılımcılar, çalışma sonuçlarını etkileyebilecek bilinen ve bilinmeyen şekillerde farklılık gösterir.","href":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim/q/rct-nedir-231209232","tags":[{"href":"/yacevap/t/bilim","text":"Bilim"},{"href":"/yacevap/t/deney","text":"Deney"},{"href":"/yacevap/t/tip","text":"Tıp"},{"href":"/yacevap/t/laboratuvar","text":"Laboratuvar"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.studysmarter.co.uk/explanations/medicine/biostatistics-research/randomized-controlled-trials/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://microbenotes.com/randomized-controlled-trial-rcts/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://labomak.com.tr/index.php/uygulamalara-gore-test-cihazlari/sikistirma/ezilme-testi-ve-test-aparatlari/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://credevo.com/articles/2020/09/05/clinical-trial-design-rct-adaptive-trial-designs-part-i/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.ankutsan.com/tr/inovasyon/oluklu-mukavva-hakkinda-bilinmesi-gerekenler/kagida-uygulanan-bazi-testler?size=16&stub=1"],"header":"Rct yöntemi ne için kullanılır?","teaser":"RCT yöntemi farklı alanlarda farklı amaçlarla kullanılmaktadır: Halka ezilme testi (RCT testi). Randomize kontrollü deneme (RCT).","href":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim/q/rct-yontemi-ne-icin-kullanilir-577049735","tags":[{"href":"/yacevap/t/tip","text":"Tıp"},{"href":"/yacevap/t/arastirmayontemleri","text":"AraştırmaYöntemleri"},{"href":"/yacevap/t/klinikarastirmalar","text":"KlinikAraştırmalar"}]}],"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"756kw04-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"related"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"related"},"756k4":{"state":{"tld":"com.tr","isIos":false,"isQuestionPage":true,"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"756kw05-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"ask_question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"ask_question"},"756k5":{"state":{"generalLinks":[{"id":"privacy-policy","text":"Gizlilik politikası","url":"https://yandex.com.tr/legal/privacy_policy/"},{"id":"terms-of-service","text":"Kullanıcı sözleşmesi","url":"https://yandex.com.tr/legal/tos/"},{"id":"report-error","text":"Hata bildir","url":"https://forms.yandex.com.tr/surveys/13748122.01a6645a1ef15703c9b82a7b6c521932ddc0e3f7/"},{"id":"about-company","text":"Şirket hakkında","url":"https://yandex.com.tr/project/portal/contacts/"}],"copyright":{"url":"https://yandex.com.tr","currentYear":2025},"socialLinks":[{"url":"https://www.tiktok.com/@yandex.turkiye","type":"tiktok","title":"TikTok"},{"url":"https://www.youtube.com/@YandexTurkiye","type":"youtube","title":"Youtube"},{"url":"https://www.facebook.com/YandexComTr","type":"facebook","title":"Facebook"},{"url":"https://www.instagram.com/yandex__turkiye/","type":"instagram","title":"Instagram"},{"url":"https://x.com/yndxturkiye","type":"x","title":"X"}],"categoriesLink":[],"disclaimer":"Seçili sitelerdeki metinlere göre Yazeka tarafından oluşturulan yanıtlardır. Hatalar içerebilir. Önemli bilgileri kontrol ediniz.","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"756kw06-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"footer"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"footer"}}