Anayasa

Anayasanın 55. maddesi, ücret emeğin karşılığıdır ve devletin, çalışanların yaptıkları işe uygun adaletli bir ücret elde etmeleri ve diğer sosyal yardımlardan yararlanmaları için gerekli tedbirleri almasını düzenler. 55. maddenin değiştirilmiş hali şu şekildedir: > "Asgarî ücretin tespitinde çalışanların geçim şartları ile ülkenin ekonomik durumu da gözönünde bulundurulur". Anayasanın 56. maddesi, herkesin sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahip olduğunu belirtir ve çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ile çevre kirlenmesini önlemenin devletin ve vatandaşların ödevi olduğunu ifade eder. 56. maddenin tamamı şu şekildedir: > "Herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir. Çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini önlemek Devletin ve vatandaşların ödevidir. Devlet, herkesin hayatını, beden ve ruh sağlığı içinde sürdürmesini sağlamak; insan ve madde gücünde tasarruf ve verimi artırarak, işbirliğini gerçekleştirmek amacıyla sağlık kuruluşlarını tek elden planlayıp hizmet vermesini düzenler. Devlet, bu görevini kamu ve özel kesimlerdeki sağlık ve sosyal kurumlarından yararlanarak, onları denetleyerek yerine getirir. Sağlık hizmetlerinin yaygın bir şekilde yerine getirilmesi için kanunla genel sağlık sigortası kurulabilir".

1961 Anayasası, Milli Birlik Komitesi (MBK) tarafından yapılmıştır. MBK, 27 Mayıs 1960 darbesinin ardından iktidarı ele almış ve yeni bir anayasa hazırlanması için bir kurucu meclis oluşturmuştur. Anayasa komitesinde hem askerler hem de Emin Paksüt, Muammer Aksoy, Turan Güneş, Tarık Zafer Tunaya, Coşkun Kırca gibi anayasa hukukçuları yer almıştır.

Anayasa Mahkemesi, bölge idare mahkemesi kararını bozamaz. Anayasa Mahkemesi, yalnızca idari yargı mercilerinden gelen iptal ve itiraz başvurularını inceleyerek, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'na göre iptal veya itirazın reddi yönünde karar verebilir. Bölge idare mahkemesi kararları, temyiz yoluna başvurulamaz ve kesindir.

Anayasaya göre herkesin ödevleri arasında şunlar yer alır: Çalışma hakkı ve ödevi. Vergi ödevi. Toplum ve diğer kişilere karşı sorumluluklar. Ayrıca, anayasal haklar da ödev olarak kabul edilebilir. Örneğin, düşünceyi açıklama ve yayma özgürlüğü kapsamında, herkes düşünce ve kanaatlerini açıklama hakkına sahiptir ve bu hak, resmi makamların müdahalesi olmaksızın haber veya fikir alma özgürlüğünü de içerir.

Kurucu iktidar ve kurucu irade kavramları aynı şeyi ifade eder. Kurucu iktidar, anayasayı yapma ve değiştirme yetkisine sahip olan güç olarak tanımlanır. Kurucu irade ise, yeni bir devletin ortaya çıkmasında, o devleti kuranların birlikte kullandıkları irade olarak tanımlanır.

Aile şirketi anayasası, bir aile şirketinin yönetim, organizasyon ve miras süreçlerini düzenleyen yazılı bir belgedir. Aile şirketi anayasasının bazı işlevleri: Aile ilişkilerini düzenler. Şirket yönetimini şeffaflaştırır. Miras ve devir planlarını belirler. Çatışma çözüm mekanizmaları sağlar. Şirketin uzun vadeli sürdürülebilirliğini destekler. Aile şirketi anayasası, Türk hukuku açısından bağlayıcı değildir; ancak, uygulama kolaylığı ve olası uyuşmazlıklarda ispat kolaylığı sağlaması için yazılı olarak hazırlanması ve tüm aile üyeleri tarafından imzalanması önerilir.

Anayasa'nın 22. maddesi, haberleşme hürriyetini şu şekilde güvence altına almıştır: Haberleşmenin gizliliği: Herkesin haberleşme özgürlüğüne sahip olduğunu ve haberleşmenin gizliliğinin esas olduğunu hüküm altına almıştır. Müdahale koşulları: Millî güvenlik, kamu düzeni, suç işlenmesinin önlenmesi, genel sağlık ve genel ahlâkın korunması veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması gibi sebeplerle, usulüne göre verilmiş hâkim kararı olmadıkça haberleşmenin engellenemeyeceğini ve gizliliğine dokunulamayacağını belirtmiştir. Yetkili merciin kararı: Gecikmesinde sakınca bulunan hallerde, kanunla yetkili kılınmış merciin yazılı emri bulunmadıkça haberleşme engellenemez ve gizliliğine dokunulamaz. Hâkim onayı: Yetkili merciin kararı, 24 saat içinde görevli hâkimin onayına sunulur ve hâkim, kararını 48 saat içinde açıklar; aksi halde karar kendiliğinden kalkar.

1876 Anayasası, Tersane Konferansı'nın toplandığı 23 Aralık 1876 tarihinde kabul edilmiştir.

Anayasanın 13. maddesi, temel hak ve hürriyetlerin sınırlandırılmasını düzenlediği için önemlidir. 13. maddenin önemli özellikleri: Kanunilik: Sınırlamalar sadece kanunla yapılabilir. Anayasaya uygunluk: Sınırlamalar, Anayasanın sözüne, ruhuna ve ilgili maddelerde belirtilen sebeplere bağlı olmalıdır. Ölçülülük ilkesi: Sınırlamalar, durumun gerektirdiği ölçüde olmalıdır. Laik Cumhuriyetin gerekleri: Temel hak ve hürriyetlere yönelik sınırlamalar, laik Cumhuriyetin gereklerine aykırı olamaz. Öz güvencesi: Sınırlamalar, hakların özüne dokunmamalıdır. Bu madde, 2001 yılında yapılan değişiklikle "genel sınırlama" hükmünden çıkarılarak daha spesifik ve koruyucu bir hale getirilmiştir.

Anayasanın üstünlüğü ve bağlayıcılığı, anayasa hükümlerinin yasama, yürütme, yargı organlarını, idare makamlarını ve diğer kuruluş ve kişileri bağlayan temel hukuk kuralları olması anlamına gelir. Anayasanın bağlayıcılığının bazı sonuçları: Kanunların anayasaya uygunluğu: Alttaki her bir kural, anayasaya uygun olduğu sürece geçerli ve meşrudur. Yargı denetimi: Anayasanın bağlayıcılığı, alttaki kuralların anayasaya uygunluğunu denetleyen yargısal mekanizmaları gerektirir. Değişiklik zorluğu: Anayasalar, genellikle kanunlara nazaran daha zor değiştirilebilecek şekilde düzenlenmiştir. Anayasanın üstünlüğü ilkesi, anayasanın sadece yasama organı için değil, aynı zamanda yürütme ve yargı organları için de bağlayıcı olduğunu ifade eder.

Anayasanın ilk 4 maddesinin değiştirilemeyeceğini belirten madde, 4. maddedir. Bu maddenin tam metni şu şekildedir: > "Anayasanın 1 inci maddesindeki Devletin şeklinin Cumhuriyet olduğu hakkındaki hüküm ile, 2 nci maddesindeki Cumhuriyetin nitelikleri ve 3 üncü maddesi hükümleri değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez".

Konstitütif ve konstitüsyonel terimleri farklı bağlamlarda kullanılır: 1. Konstitütif: Bazı enzimlerin sentezi ve aktiviteleri ile ilgili olan, yapısal parçaları ifade eder. 2. Konstitüsyonel: Genel olarak şu anlamlara gelir: - Tıpta: Bireyin morfolojik yapısı, bünye ile ilgili. - Hukukta: Anayasal, bir devletin veya toplumun anayasasına uygun olan. - Genel kullanımda: İşlevsel, yapısal özellikten kaynaklanan.

Haklar sınırsız değildir çünkü her bireyin sahip olduğu haklar, diğer insanların haklarını ihlal etmedikleri sürece geçerlidir. Temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırılması, anayasada belirlenen ilkelere uygun olarak yapılabilir. Ayrıca, hakların sınırsız olmaması, devletin ve diğer bireylerin haklarını koruma amacıyla da gereklidir.

1960 ve 1970 yılları arasında Türkiye'de yaşanan bazı önemli olaylar: 27 Mayıs Darbesi (1960). Adalet Partisi'nin Kuruluşu (1961). Türkiye İşçi Partisi'nin Kuruluşu (1961). 12 Mart Muhtırası (1971). Sağ-sol çatışmaları. Ekonomik krizler. Bu dönemde ayrıca, Kıbrıs Krizi, haşhaş ekimi yasağı ve Ermeni terörü gibi olaylar da öne çıktı.

10 Nisan Laiklik Günü, laiklik ilkesinin Türkiye'de fiilen uygulamaya konulduğu ve anayasaya girdiği tarihi anmak için kutlanır. 9 Nisan 1928'de TBMM'ye sunulan yasa teklifiyle 1924 Anayasası'nın 2. maddesinde yer alan "Türkiye Devleti'nin dini İslam'dır" ifadesi kaldırılmış ve devletin laiklik niteliği kazanması amacıyla yapılan değişiklik oy birliği ile kabul edilmiştir. Laiklik ilkesi, 1937 yılında anayasaya tam olarak dahil edilmiştir.

Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda sunulacak deliller şunlardır: Başvuru formunda belirtilen hak ihlali iddialarını temellendiren belgeler. Nihai karar veya işlemi öğrenme tarihini gösteren belge. Tazminat talebi varsa, uğranılan zarar ve buna ilişkin belgeler. Olağan ve olağanüstü kanun yolu başvuru dilekçelerinin onaylı örnekleri. Başvuru süresinde yapılamamışsa, mazereti ispatlayan belgeler. Başvuruda sunulacak belgelerin onaylı örnekleri eklenmelidir. Başvuruda sunulan belgelerin doğru ve eksiksiz olması, başvurunun kabul edilebilirliği açısından önemlidir.

KPSS Anayasa testinde yer alan konular şunlardır: 1. Anayasa'nın Temel İlkeleri: Demokratik devlet, hukuk devleti, sosyal devlet, laiklik gibi temel ilkeler. 2. Bireysel Başvuru ve Anayasa Mahkemesi: Anayasa Mahkemesi'nin görevleri, bireysel başvuru süreci ve denetim yöntemleri. 3. Devletin Organları: Yasama, yürütme ve yargı organlarının yapısı, görevleri ve yetkileri. 4. Temel Hakların Düzenlenmesi: Anayasanın insan hakları ile ilgili bölümü. 5. Güncel Bilgiler: Gündemdeki önemli ulusal ve uluslararası olaylar, bilimsel ve teknolojik gelişmeler, spor, sanat ve kültüre dair sorular.

1848 Anayasası ile İsviçre, konfederasyondan federasyona geçerek federal bir devlet haline gelmiştir. Bazı önemli değişiklikler: Merkezi otorite: Anayasa, bir parlamento, hükümet ve yargı organı oluşturmuştur. Kantonların rolü: Kantonların kendi anayasaları ve içişlerinde yasa yapma hakları korunmuştur. Ekonomik engeller: Kantonlar arasındaki ekonomik engeller kaldırılmıştır. Başkent: Bern, federal başkent olarak belirlenmiştir. Halk iradesi: Vatandaşlara yasama inisiyatifleri önerme ve parlamentoda kabul edilen yasaları sorgulama hakkı tanınmıştır. Bu değişiklikler, merkeziyetçilik ile merkeziyetsizlik arasında bir denge kurmayı mümkün kılmıştır.

Anayasa Mahkemesi'nin 2010/54 E. ve 2011/19 K. sayılı kararı, 23 Temmuz 2011 tarihinde Resmî Gazete'de yayınlanmıştır.

Anayasal rejim ve devlet rejimi arasındaki fark şu şekilde açıklanabilir: Anayasal rejim, devletin organizasyon şeklini ve siyasi, ekonomik, sosyal kurallarının tatbikattan üstün değerde yazılı düsturlar halinde ifade edilmiş olmasını ifade eder. Devlet rejimi ise, devletin temel örgütlenme ilkelerini ve yönetim biçimini tanımlar. Dolayısıyla, anayasal rejim daha çok devletin hukuki yapısını ve yazılı kurallarını kapsarken, devlet rejimi daha geniş bir kavram olup, devletin temel ilkelerini ve yönetim şeklini içerir.