Anayasa

Kültür dershanelerinin kapanmasının birkaç nedeni vardır: 1. Anayasa Mahkemesi Kararı: Anayasa Mahkemesi'nin dershane yasasını iptal etmesi, dershanelerin yasal statüsünü ortadan kaldırdı ve onları illegal hale getirdi. 2. Dönüşüm Süreci: Dershanelerin özel okula dönüştürülmesi sürecinde bazı dershaneler kendi isteğiyle kapandı. 3. Yeni Eğitim Sistemi: Test mantığının değişmesi ve müfredat ile sınav konularının uyumsuzluğunun çözülmesi, dershanelere olan ihtiyacı azalttı.

Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru yapmak için aşağıdaki yollar kullanılabilir: Doğrudan başvuru: Anayasa Mahkemesi'nin Ankara'daki başkanlığına başvuru formu ve gerekli belgelerle birlikte gidilebilir. Mahkemeler veya Cumhuriyet Başsavcılıkları aracılığıyla: Başvuru formu ve ekleri, ilgili mahkemeler veya Cumhuriyet Başsavcılıkları tarafından Anayasa Mahkemesi'ne iletilir. Yurt dışı temsilcilikler aracılığıyla: Yurt dışında bulunan Türkiye'nin dış temsilcilikleri (büyükelçilikler, konsolosluklar) başvuru formunu kabul eder ve gerekli işlemleri yapar. Cezaevi idaresi aracılığıyla: Tutuklu veya hükümlü olanlar, bireysel başvuru formunu cezaevi idaresinden talep edip doldurarak başvuru yapabilirler.

Anayasanın 128. ve 129. maddeleri, kamu hizmetleri ve kamu görevlileri ile ilgili düzenlemeleri içerir: 128. madde: - Devletin, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzelkişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevler, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görülür. - Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir. - Üst kademe yöneticilerinin yetiştirilme usul ve esasları, kanunla özel olarak düzenlenir. 129. madde: - Memurlar ve diğer kamu görevlileri, Anayasa ve kanunlara sadık kalarak faaliyette bulunmakla yükümlüdürler. - Memurlar ve diğer kamu görevlileri ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve bunların üst kuruluşları mensuplarına savunma hakkı tanınmadıkça disiplin cezası verilemez. - Disiplin kararları yargı denetimi dışında bırakılamaz. - Memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında işledikleri iddia edilen suçlardan ötürü ceza kovuşturması açılması, kanunla belirlenen istisnalar dışında, kanunun gösterdiği idari merciin iznine bağlıdır.

Zambiya'da Anayasa Mahkemesi üyesi 3 yargıç, siyasi emellerle yargıya müdahale ettikleri gerekçesiyle Cumhurbaşkanı Hakainde Hichilema tarafından görevden alınmıştır. Bu yargıçlar, 2016 ve 2021 genel seçimlerinde eski Cumhurbaşkanı Edgar Lungu lehine yargıya müdahale ettikleri suçlamasıyla geçen ay açığa alınmışlardı. Zambiya Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamada, bu kararın Yargısal Şikayetler Komisyonunun (JCC) tavsiyesine uyularak ve anayasal yetki kullanılarak alındığı bildirilmiştir.

Türkiye Anayasası'nda seyahat özgürlüğü, 23. maddede "Yerleşme ve Seyahat Özgürlüğü" başlığı altında düzenlenmiştir. Bu maddeye göre: Herkes, yerleşme ve seyahat hürriyetine sahiptir. Seyahat hürriyeti, suç soruşturma ve kovuşturması sebebiyle ve suç işlenmesini önlemek amacıyla kanunla sınırlanabilir. Vatandaşın yurt dışına çıkma hürriyeti, ancak suç soruşturması veya kovuşturması sebebiyle hakim kararına bağlı olarak sınırlanabilir.

Anayasaya karşı işlenen suçlarda af yoktur. Anayasa'nın 87. ve 104. maddelerinde düzenlenen af yetkisi, genel ve özel af olarak ikiye ayrılır. Anayasal düzene karşı suçlar, genel aftan yararlanamaz.

Makul sürenin aşılması halinde şu sonuçlar doğurabilir: 1. Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru hakkı: Makul sürede yargılanma hakkının ihlali durumunda, bireyler Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru yapabilirler. 2. Tazminat davası açma imkanı: Anayasa Mahkemesi, ihlalin varlığına karar verirse, başvurucuya manevi tazminat ödenmesine hükmedebilir. 3. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvuru: Anayasa Mahkemesi'nin başvuruyu reddetmesi veya etkisiz bir sonuç doğurması halinde, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) başvurulabilir. Ayrıca, yargılamanın uzaması, kişilerin belirsizlik içinde kalmasına, psikolojik olarak yıpranmalarına ve maddi kayıplara uğramalarına da yol açabilir.

Somut ve soyut norm denetimi farklı durumlarda yapılır: 1. Soyut Norm Denetimi: Bir yasanın veya düzenleyici işlemin uygulamaya konulmadan önce veya doğrudan bir sorun yaratmadan önce anayasaya uygun olup olmadığının denetlenmesidir. 2. Somut Norm Denetimi: Bir davaya bakan mahkemenin, uygulanacak yasa veya düzenleyici işlemin anayasaya aykırılığı konusunda tereddüt yaşaması durumunda, Anayasa Mahkemesi'ne başvurmasıdır.

Anayasa Mahkemesinin adil yargılanmaya ilişkin bazı kararları şunlardır: 16 Mayıs 2025 tarihli karar. 11 Haziran 2024 tarihli "Yılmaz Korkmaz Başvurusu" kararı. Anayasa Mahkemesinin adil yargılanma hakkına ilişkin diğer kararlarına şu sitelerden ulaşılabilir: anayasa.gov.tr; dergipark.org.tr; academia.edu.

Anayasa değişikliği bu hafta yapılmayacak. Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş'un açıklamalarına göre, yeni anayasa için parti gruplarıyla görüşmeler bu hafta başlayacak. Ancak, değişikliklerin Genel Kurul'da görüşülmesi için daha fazla zaman gerekebilir. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ise anayasa değişikliği teklifinin muhtemelen önümüzdeki hafta TBMM'ye sunulacağını belirtmişti. Güncel gelişmeleri takip etmek için resmi kaynakları ve haber kaynaklarını kontrol etmek en doğru bilgiyi sağlayacaktır.

KPSS vatandaşlık anayasa ders notları için aşağıdaki yayınevleri önerilmektedir: 1. Benim Hocam Yayınları: 2025 KPSS Vatandaşlık Ders Notları. 2. Kapsam Yayınları: KPSS Vatandaşlık Ders Notları. 3. 4T Yayıncılık: KPSS Tablolarla Vatandaşlık Ders Notları.

İsviçre'de tam ve yarım kantonların ayrımı, tarihsel ve idari nedenlerden kaynaklanmaktadır. Tam kantonlar, kendi anayasalarına, meclislerine ve hükümetlerine sahip olan ve içişlerinde bağımsız olan kantonlardır. Yarım kantonlar ise, tam kantonlarla aynı anayasal yetkilere sahip olmalarına rağmen, nüfusları ve idari yapıları nedeniyle daha küçük ölçekli kantonlardır.

1921 Anayasası'nda anayasal rejim sorunu bulunmamaktadır. Bu anayasa, olağanüstü şartlar altında, Kurtuluş Savaşı döneminde, katılımcı yerel demokrasiye önem veren bir yaklaşımla hazırlanmıştır. Bazı özellikleri: Egemenlik: Anayasanın 1. maddesi, egemenliğin kayıtsız şartsız millete ait olduğunu kabul eder. Yönetim Sistemi: Meclis hükümeti sistemi benimsenmiş, yasama ve yürütme erkleri mecliste toplanmıştır. Yerinden Yönetim: Anayasanın önemli bir kısmı, yerel yönetimlere ayrılmıştır. Eksiklikler: Temel haklar ve yargı ile ilgili düzenlemeler bulunmamaktadır.

Anayasanın 140. maddesi, yargıçlar için şu düzenlemeleri içerir: Görevler: Yargıçlar, adli ve idari yargı yargıçları olarak görev yaparlar ve bu görevler meslekten yargıçlar tarafından yürütülür. Bağımsızlık: Yargıçlar, mahkemelerin bağımsızlığı ve yargıçlık teminatı esaslarına göre görev yaparlar. Özlük hakları: Yargıçların nitelikleri, atanmaları, hakları, ödevleri, aylık ve ödenekleri, meslekte ilerlemeleri, görev yerlerinin değiştirilmesi, disiplin işlemleri ve eğitimleri kanunla düzenlenir. Yaş sınırı: Yargıçlar altmışbeş yaşına kadar hizmet görürler; askeri yargıçların yaş haddi, yükselme ve emeklilikleri kanunda belirtilir. Diğer görevler: Yargıçlar, kanunda belirtilenler dışında resmi veya özel görev alamazlar. Bağlılık: Yargıçlar, idari görevleri yönünden Adalet Bakanlığına bağlıdırlar.

Anayasa Mahkemesinde gündemin belirlenmesi iki farklı şekilde gerçekleşir: 1. Genel Kurulun ve bölümlerin gündemi: 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'a göre, Genel Kurulun ve bölümlerin gündemini belirleme yetkisi Mahkeme Başkanına aittir. Bölümlerin toplantı gündemi, ilgili bölümün başkanı tarafından belirlenir. 2. Basın duyuruları: Anayasa Mahkemesi, kurumsal yapısıyla ilgili gelişmeleri ve haberleri basın duyurularıyla kamuoyuna bildirir.

TBMM komisyon kararları, genel olarak üç ana başlıkta incelenebilir: 1. TBMM'nin iç düzenine yönelik kararlar: TBMM'nin iç tüzüğünün değiştirilmesi, milletvekili dokunulmazlığının kaldırılması, milletvekilliğinin düşürülmesi gibi konuları kapsar. 2. Yürütme organı ve askeri faaliyetlere yönelik kararlar: Cumhurbaşkanı hakkında soruşturma açılması, savaş ilanı, Türk Silahlı Kuvvetlerinin yurt dışına gönderilmesi gibi kararları içerir. 3. Çeşitli organlara başkan/üye seçimi ve atanmasına yönelik kararlar: Kamu Başdenetçisi, Anayasa Mahkemesi üyesi, Hâkimler ve Savcılar Kurulu üyesi gibi pozisyonlara seçim yapılmasını kapsar. Ayrıca, 2024 yılında TBMM'de kurulan araştırma komisyonları da önemli komisyon kararları arasında yer alır: - Erzincan'daki maden kazasının araştırılması komisyonu. - Yapay zeka kazanımlarının belirlenmesi komisyonu. - Çocukların şiddet ve istismardan korunması komisyonu.

Anayasa'nın 41. maddesi, "Ailenin Korunması ve Çocuk Hakları" başlıklıdır. Maddede yer alan bazı hükümler: Aile, Türk toplumunun temelidir ve eşler arasında eşitliğe dayanır. Devlet, ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması için gerekli tedbirleri alır ve teşkilatı kurar. Her çocuk, korunma ve bakımdan yararlanma hakkına sahiptir ve ana-babasıyla kişisel ilişki kurma hakkı tanınır. Devlet, her türlü istismara ve şiddete karşı çocukları koruyucu tedbirler alır.

Anayasanın 27. maddesi, herkesin bilim ve sanatı serbestçe öğrenme ve öğretme, açıklama, yayma ve bu alanlarda her türlü araştırma hakkına sahip olduğunu belirtir. Anayasanın 28. maddesi ise basının hür olduğunu ve sansür edilemeyeceğini belirtir. Bu maddelerin tam metinlerine aşağıdaki kaynaklardan ulaşılabilir: anayasa.gov.tr; mevzuat.gov.tr; memursen.org.tr.

Amerika Birleşik Devletleri'nde tek bir anayasa bulunmaktadır. Bu anayasa, 17 Eylül 1787'de Philadelphia'da Anayasa Konvansiyonu tarafından kabul edilmiş ve daha sonra her bir eyalet konvansiyonu tarafından onaylanmıştır.

Yaş düzeltme davasında kardeş şartı, 2012 yılında Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir. Dolayısıyla, artık yaş düzeltme davası açmak için aynı anneden olmak üzere iddia edilen yaşta bir kardeşe sahip olmama şartı aranmamaktadır.