Anayasa

Anayasa Mahkemesi'ne yapılan bireysel başvuruların sonuçlanma süresi, geliş sırasına göre incelenmesinden dolayı belirli bir süreye bağlı değildir. Ancak Mahkeme, başvuruların konuları itibarıyla önemini ve aciliyetini göz önünde bulundurarak farklı bir inceleme sıralaması belirleyebilir.

En üstün norm, hukuk düzeninde Anayasa'dır.

3S kuralı iki farklı bağlamda kullanılmaktadır: 1. Siyaset Bilimi: Coşkun Can Aktan tarafından önerilen 3S kuralı, sınırlı süreli siyaset ilkesini ifade eder ve üç anayasal kuralı içerir: - Görev süresi sınırlaması: Devlet ve hükümet başkanlığı makamlarında görevde kalma süresine ilişkin bir kural oluşturulmalıdır. - Dönem sınırlaması: Cumhurbaşkanı, başkan, başbakan gibi makamlarda dönem sınırlaması belirlenmelidir. - Yaş sınırlaması: Bu makamlara seçilebilmeye ilişkin bir anayasal yaş kuralı belirlenmelidir. 2. Kişisel Gelişim: Başka bir bağlamda ise 3S kuralı, sadelik, sükûnet ve sabır ilkelerini temsil eder.

Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) yapılan bireysel başvuruların sonuçlanma süresi, başvurunun geliş sırasına göre incelenmesiyle belirlenir. AYM, başvuruların konuları itibarıyla önemini ve aciliyetini göz önünde bulundurarak farklı bir inceleme sıralaması belirleyebilir. Ayrıca, AYM'nin verdiği kararlar kesin olup, bu kararlara karşı itiraz yolu kapalıdır.

Evet, memurun özel hayatı vardır. Anayasa'nın 20. maddesinde, herkesin özel hayatına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahip olduğu belirtilmiştir. Ancak, özel hayata ilişkin konularda kamusal makamların takdir yetkisi daha dar olmalıdır ve memurun özel hayatındaki davranışları, göreviyle ilgili olduğunda disiplin cezalarına yol açabilir.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın ilk 4 maddesi şunlardır: 1. Devletin Şekli. 2. Cumhuriyetin Nitelikleri. 3. Devletin Bütünlüğü, Resmî Dili, Bayrağı, Millî Marşı ve Başkenti. 4. Değiştirilemeyecek Hükümler.

Anayasa ve kanun hiyerarşisi şu şekildedir: 1. Anayasa: Normlar hiyerarşisinin en üst basamağında yer alır ve diğer tüm hukuk kurallarının temelini oluşturur. 2. Kanunlar: Yasama organı tarafından çıkarılan, yazılı, genel, sürekli ve soyut hukuk kurallarıdır.

Kanuni Esasi, yani ilk Osmanlı anayasası, birkaç iç ve dış faktöre bağlı olarak ilan edilmiştir: 1. Tanzimat ve Islahat Fermanları: Bu fermanlar, Osmanlı Devleti'nde anayasal düzene geçişin ilk adımları olarak kabul edilir. 2. Yeni Osmanlılar Hareketi: Namık Kemal, Ziya Paşa gibi aydınların öncülüğünde anayasal düzene geçilmesi, seçimlerin yapılması ve özgürlüklerin genişletilmesi savunulmuştur. 3. Dış Baskılar: Sırbistan'ın Rusya'nın teşvikiyle Osmanlı'ya savaş açması ve Rusya'nın Balkanlarda reform talepleri, Osmanlı'yı anayasa hazırlıklarına sevk etmiştir. 4. İç Siyasi Durum: Sultan Abdülaziz'in tahttan indirilmesi ve yerine anayasal rejime destek vereceğini söyleyen 2. Abdülhamit'in geçirilmesi de anayasanın ilanını hızlandırmıştır.

Türkiye'de sosyal devlet anlayışı, 1961 Anayasası ile resmen başlamıştır.

Polis Akademisi'nin 4652 sayılı kanunun 15. maddesinin 6. fıkrası, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildiği için yasaklanmıştır. Bu iptalin nedeni, öğrenci alım koşullarına dair kriterlerin idareye bırakılması ve bu durumun Anayasa'nın kanunilik ilkesine aykırı bulunmasıdır.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, 177 madde ve 16 geçici maddeden oluşmaktadır.

Çift meclisli parlamenter sistem, 1961 Anayasası'nda yer almaktadır.

Anayasa Mahkemesi bireysel başvuru formu doldurmak için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Başvuru Dilekçesi: Dilekçe, Türkçe olarak hazırlanmalı ve başvuru konusu olayın detayları, başvurulan iç hukuki yollar ve bunların neden yetersiz olduğu belirtilmelidir. 2. Formun Temini: Bireysel başvuru formu, Anayasa Mahkemesi'nin resmi internet sitesinde bulunan başvuru formunun doldurularak gönderilmelidir. 3. Başvuru Yeri ve Zamanı: Başvurular, bizzat veya posta yoluyla yapılabilir ve başvuru süresi, olayın meydana geldiği tarihten itibaren bir yıl içerisindedir. 4. Gerekli Belgeler: Formun ekine, nihai karar veya işlemi öğrenme tarihini gösteren belge, tazminat talebi varsa uğranılan zarar ve buna ilişkin belgeler gibi gerekli belgelerin eklenmesi zorunludur. 5. İmza: Başvuru formu, başvurucu veya varsa temsilcisi ya da avukatı tarafından imzalanmalıdır. Dikkat Edilmesi Gerekenler: Başvuru formunun Kanun ve İçtüzük'te öngörülen usul ve esaslara uygun biçimde doldurulmaması, başvurunun reddine yol açabilir.

1924 ve 1921 anayasaları arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Yönetim Sistemi: 1921 Anayasası, meclis hükümeti sistemine dayanırken, 1924 Anayasası kabine sistemine geçilmiştir. 2. Seçim Dönemi: 1921 Anayasası'nda TBMM seçimleri 2 yılda bir yapılırken, 1924 Anayasası'nda 4 yılda bir yapılmıştır. 3. Anayasanın Sertliği: 1921 Anayasası yumuşak bir anayasa olarak kabul edilirken, 1924 Anayasası Türk tarihinin en sert anayasası olarak bilinmektedir. 4. Hak ve Özgürlükler: 1921 Anayasası'nda hak ve özgürlüklere yer verilmezken, 1924 Anayasası'nda insan hakları kabul edilmiştir. 5. Devletin Şekli: 1921 Anayasası'nda devlet şekli ifadesi kullanılırken, 1924 Anayasası'nda devlet "Türkiye Cumhuriyeti" olarak tanımlanmıştır.

Anayasa Mahkemesi kararları geriye yürümez. Bu ilke, Anayasanın 153. maddesinde yer almakta olup, iptal edilen hükümlerin iptal kararının Resmi Gazete'de yayımlanmasından itibaren yürürlükten kalkacağını öngörmektedir.

Anayasa Mahkemesi (AYM) genel kurulun gündemini belirleme yetkisine sahiptir.

1982 Anayasası, 12 Eylül 1980 darbesinin ardından, askeri yönetim tarafından yeni bir anayasa hazırlanması kararıyla yapılmıştır. Bu anayasanın yapılma nedenleri arasında: Olağanüstü dönemin sona erdirilmesi ve siyasi istikrarın sağlanması ihtiyacı; 1961 Anayasasından kurtulmak ve darbe sonrası olayları yansıtan bir anayasa oluşturmak; Devletin temel yapılandırmasını ve vatandaşların haklarını düzenlemek.

Almanya Anayasası'nın 18 maddesi, temel hakların kaybedilmesi ile ilgilidir. Bu maddeye göre: 1. Temel hakları, özgür demokratik düzene karşı mücadele amacıyla kötüye kullanan kimse, bu hakları kaybeder. 2. Hakkın kaybedilmesine ve kapsamına Federal Anayasa Mahkemesi karar verir.

Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yapma hakkı, yalnızca gerçek ve tüzel kişilere aittir. Başvuru yapabilecek kişiler arasında şunlar yer alır: - Vatandaşlar: Türkiye Cumhuriyeti yurttaşları. - Yabancılar: Yalnızca Türkiye'de tanınan siyasal hak ve özgürlükler için bireysel başvuruda bulunabilirler. - Özel hukuk tüzel kişileri: Kendi haklarının ihlali durumunda başvuruda bulunabilirler. Kamu tüzel kişileri ise bireysel başvuru yapma ehliyetine sahip değildir.

2018 yılına kadar Türkiye'de başbakan ve cumhurbaşkanı aynı kişi olabiliyordu. Ancak, 2018'de yapılan anayasa değişikliğiyle birlikte yürütme yetkisi tamamen cumhurbaşkanına devredildi ve bu makamların ayrı kişiler olması sağlandı.