Anayasa

Anayasa'ya göre mülkiyet hakkının temel ilkeleri şunlardır: Mülkiyet Hakkı Sahibi Olma ve Tasarruf Yetkisi. Kamu Yararı ve Kanunla Sınırlama. Toplum Yararına Aykırı Olmama. Ayrıca, Anayasa'nın 35. maddesi, anayasal mülkiyet hakkının sadece taşınır ve taşınmaz malları değil, aynı zamanda marka, patent hakları, fikri mülkiyet hakları ve alacak hakları gibi maddi olmayan hakları da kapsadığını belirtmektedir.

Anayasa Mahkemesi'ne dilekçe verirken dikkat edilmesi gerekenler şunlardır: Başvuru Formu: Başvuru formu, Anayasa Mahkemesi'nin internet sitesinden indirilmeli ve eksiksiz doldurulmalıdır. İç Hukuk Yollarının Tüketilmesi: Tüm olağan kanun yolları tüketilmiş olmalıdır. Süre: Başvuru, ihlalin tespit edildiği tarihten itibaren 30 gün içinde yapılmalıdır. Ek Belgeler: Nihai karar veya işlemi öğrenme tarihini gösteren belge, başvuru yollarının tüketildiğini gösteren aşamalar, tazminat talebi varsa zarar ve belgeleri gibi ek belgeler sunulmalıdır. Mazeret: Süre içinde başvuru yapılamadıysa, bunun makul ve ispatlanabilir bir mazereti sunulmalıdır. Başvuru, Anayasa Mahkemesi'ne bizzat gidilerek veya ilk derece mahkemeleri aracılığıyla yapılabilir, ancak posta yoluyla başvuru kabul edilmez.

Türkiye Cumhuriyeti'nin en önemli kanunlarından bazıları şunlardır: 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu; 4857 sayılı İş Kanunu; 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu; 3071 sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun; 7201 sayılı Tebligat Kanunu; 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu; 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun. Ayrıca, 3194 Sayılı İmar Kanunu, 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu, 5253 Sayılı Dernekler Kanunu, 6183 Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun, 6306 sayılı kanun gibi kanunlar da önemli kanunlar arasında yer almaktadır. Kanunlar, ülkenin ihtiyaçlarına ve dönemin koşullarına göre değişiklik gösterebilir.

Kanunsuz suç ve ceza olmaz ilkesi, "suçta ve cezada kanunilik ilkesi" olarak da bilinir ve devletin cezalandırma yetkisini sınırsız ve keyfi bir biçimde kullanmasını önleyerek bireye devlet müdahalesine karşı güvence sağlar. Bu ilkeye göre: Kimse, kanunun açıkça suç saymadığı bir fiilden dolayı cezalandırılamaz. Kimse, bir fiil için kanunda gösterilen ceza dışında bir ceza ile veya kanunda gösterilen cezadan daha ağır bir ceza ile cezalandırılamaz. İlke, Latince "nullum crimen, nulla poena sine lege" şeklinde formüle edilmiştir.

Güçler birliğinin uygulandığı anayasalar şunlardır: 1921 Anayasası. 1924 Anayasası. Daha sonra 1961 Anayasası ile beraber Türkiye'de güçler birliği yerine güçler ayrılığı kabul edilmiştir.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, 19 kez değiştirilmiştir. En son değişiklik, 21 Ocak 2017 tarihinde yapılmış olup, bu değişiklikle Türkiye, parlamenter hükûmet sisteminden Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine geçmiştir.

Anayasa'nın değiştirilmesi için 400 vekilin yeterli olup olmadığı konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Evet, 400 vekil yeterlidir. Hayır, 400 vekil yeterli değildir. Anayasa değişikliği için gerekli olan 400 vekil sayısına dair güncel bir bilgi bulunmamaktadır.

2010 Anayasa değişikliği ile yapılan bazı değişiklikler şunlardır: Anayasa Mahkemesi'nde yedek üyelik sistemi kaldırıldı ve mahkeme üye sayısı 11 asıl, 4 yedekten 17 asıl üyeye çıkarıldı. Anayasa Mahkemesi üyelerinin görev süresi 12 yıl olarak belirlendi. Vatandaşlara Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru yapma hakkı verildi. Yüksek Askerî Şûra'daki ihraç kararlarına yargı denetimi getirildi. Askerlerin ağır cezalık suçlarda sivil mahkemelerde yargılanması sağlandı. 12 Eylül darbesinin sorumlularını koruyan "geçici 15. madde" kaldırıldı. Kamu Denetçiliği Kurumu (ombudsmanlık) kuruldu. Memurlara toplu sözleşme hakkı verildi. Uyarma ve kınama cezalarına karşı yargı yolu açıldı. Siyasal partilerin kapatılmasına toplantıya katılan üyelerin üçte ikisinin oyuyla karar verilebileceği düzenlendi.

Özgür Özel ve Erdoğan'ın görüşmesinin bazı nedenleri: Siyasette normalleşme süreci: İki liderin görüşmesi, siyasette normalleşme sürecinin başlangıcı olarak görülmüştür. Gündem başlıklarının görüşülmesi: Özel, ekonomik sorunlar, emeklilerin durumu, Gezi tutukluları gibi konuları gündeme getirmiştir. 31 Mart yerel seçimleri: Erdoğan, Özel'i yerel seçim başarısı nedeniyle kutlamış ve CHP'nin genel başkan değişiminden sonra ivme kazandığını belirtmiştir. Ferdi Zeyrek için geçmiş olsun dileği: Erdoğan, evinde elektrik akımına kapılan Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Ferdi Zeyrek için Özel'e geçmiş olsun dileklerini iletmiştir.

Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) eyaletlerini ABD Anayasası belirlemiştir. Anayasa, eyaletlerin Birlik'e kabul edilme sürecini tanımlamıştır.

Anayasa Mahkemesi'nin bazı görevleri: Kanunların, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün Anayasaya şekil ve esas bakımlarından uygunluğunu denetlemek. Anayasa değişikliklerini sadece şekil bakımından incelemek ve denetlemek. Bireysel başvuruları karara bağlamak. Cumhurbaşkanını, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanını, Cumhurbaşkanı yardımcılarını, bakanları ve diğer belirli kişileri görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divan sıfatıyla yargılamak. Siyasi partilerin kapatılmasına ve Devlet yardımından yoksun bırakılmasına ilişkin davalar ile ihtar başvuruları ve dağılma durumunun tespiti istemlerini karara bağlamak. Siyasi partilerin mal edinimleri ile gelir ve giderlerinin kanuna uygunluğunu denetlemek. Yasama dokunulmazlığı ve milletvekilliğinin düşmesi ile ilgili işlemleri incelemek. Anayasa Mahkemesi Başkanı ve başkanvekilleri ile Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanı ve Başkanvekilini seçmek.

Anayasa hukuku, iki ana dala ayrılır: 1. Genel esaslar veya temel kavramlar. 2. Belirli bir ülkenin anayasa hukuku.

Hukukta "makul süre" kavramı, yargılamanın ve yargılanma işlemlerinin sürüncemede kalmasını önlemek, tarafların uyuşmazlık konusu hakka bir an önce ulaşabilmelerini ve davanın nasıl sonuçlanacağı konusunda endişe yaşamalarının önüne geçmek amacıyla düzenlenen bir haktır. Makul sürede yargılanma hakkı, başta Anayasamız ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi olmak üzere birçok mevzuatta kendine yer bulmuştur. Bu hak ile ilgili düzenlemeler şu şekilde özetlenebilir: Anayasanın 36. maddesi. Anayasanın 141. maddesi. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 6. maddesi. Makul sürenin tespitinde kullanılan ölçütler arasında davanın karmaşıklığı, tarafların ve ilgili makamların yargılama sürecindeki tutumu, başvurucunun davanın hızla sonuçlandırılmasındaki menfaatinin niteliği gibi hususlar yer alır.

Anayasa Mahkemesinin üç temel ilkesi şunlardır: 1. Yargı Bağımsızlığı: Anayasa Mahkemesi, yasama ve yürütme organlarına karşı bağımsız olmalıdır. 2. Kanunların Anayasaya Uygunluğunun Denetimi: Anayasa Mahkemesi, kanunların Anayasa'ya uygunluğunu denetler ve aykırı kanunları iptal edebilir. 3. Hukuk Devleti İlkesi: Anayasa Mahkemesi, hak ve özgürlüklerin yasalarla sınırlanabilmesini sağlar ve bu sınırlamaların demokratik toplum düzeninin gereklerine aykırı olmamasını denetler.

2010 Türkiye anayasa değişikliği referandumunda Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ve Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) anayasa değişikliğine "hayır" dedi. Ayrıca, Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) de aktif bir boykot kampanyası yürütmüştür.

Türkiye'de erken seçim kararı, Anayasa'nın 116. maddesine göre iki şekilde alınabilir: 1. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Kararı ile: TBMM üye tamsayısının beşte üçünün, yani en az 360 milletvekilinin olumlu oyu ile seçimlerin yenilenmesine karar verilebilir. 2. Cumhurbaşkanı Kararı ile: Cumhurbaşkanı, seçimlerin yenilenmesine tek başına karar verebilir. Erken seçim kararı alınmasında etkili olabilecek bazı nedenler: siyasi tıkanıklık; güvenoyu kaybı; hükümet kurulamaması; büyük krizler; halk desteğinin azalması; mecliste karar alınamaması. Erken seçim tarihi, kararı alan organ tarafından belirlenir ancak seçim kurullarının onayı ve organizasyonu gereklidir.

Anayasa hukukunda üç ana başlık altında sınıflandırılan temel haklar bulunmaktadır: 1. Negatif statü hakları (kişisel haklar ve ödevler). 2. Pozitif statü hakları (sosyal ve ekonomik haklar ve ödevler). 3. Aktif statü hakları (siyasi haklar ve ödevler). Bu sınıflandırmaya göre, Anayasa'da yer alan temel hak sayısının üç ana başlık ve alt başlıklar dikkate alındığında çok sayıda olduğu söylenebilir. Negatif statü hakları kapsamında, yaşama hakkı, kişi hürriyeti ve güvenliği, özel hayatın gizliliği gibi haklar bulunmaktadır. Pozitif statü hakları arasında eğitim hakkı, çalışma ve sosyal güvenlik hakkı, sağlık hakkı yer almaktadır. Aktif statü hakları ise seçme ve seçilme hakkı, siyasi faaliyetlerde bulunma hakkı, kamu hizmetine girme hakkını içermektedir.

27 maddelik anayasa değişikliği, 12 Eylül 2010 tarihinde halk oylamasına sunularak kabul edilmiştir.

1924 Anayasası'nda karma bir hükümet sistemi bulunmaktadır. Parlamenter sisteme ait unsurlar: Cumhurbaşkanının seçtiği başbakan ve bakanlardan oluşan hükümetin, programını bir hafta içinde meclise bildirip güvenoyu alması gerekliliği. Kanun teklif etme yetkisinin hem milletvekillerine hem de bakanlar kuruluna verilmesi. Yasama yetkisinin TBMM'ye ait olması. Meclis hükûmeti sistemine ait unsurlar: Yasama ve yürütmenin iç içe düzenlenmesi. Meclisin hükûmeti her zaman denetleyebilmesi ve düşürebilmesi. 1924 Anayasası, 1923 yılında yapılan değişikliklerle parlamenter bir cumhuriyete dönüşmüştür.

Cumhurbaşkanlığı kararnameleri, Anayasaya tabidir. Anayasanın 104. maddesine göre, Cumhurbaşkanı yürütme yetkisine ilişkin konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilir. Ancak, bazı durumlarda kararname ile düzenleme yapılamaz: Anayasanın ikinci kısmının birinci ve ikinci bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleri ile dördüncü bölümde yer alan siyasi haklar ve ödevler; Anayasada münhasıran kanunla düzenlenmesi öngörülen konular; Kanunda açıkça düzenlenen konular. Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile kanunlarda farklı hükümler bulunması durumunda kanun hükümleri uygulanır.