• Buradasın

    İş hukukunda nispi ve mutlak emredici hükümler nelerdir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    İş hukukunda nispi ve mutlak emredici hükümler şu şekilde açıklanabilir:
    • Mutlak Emredici Hükümler 12. Mutlak emredici hükümler, işçi lehine de olsa değiştirilemeyen hükümlerdir 12. Toplumun, üçüncü kişilerin veya işverenin menfaatlerini koruma hedefine yönelmişlerdir 2. Örnek olarak, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesinde yer alan iş güvencesi tazminatı ve boşta geçen süreye ilişkin ücretin miktarı verilebilir 1.
    • Nispi Emredici Hükümler 12. Nispi emredici hükümler, aksi işçi lehine olmak koşuluyla kararlaştırılabilen hükümlerdir 12. Bu kurallarla işçinin korunması amaçlanır 2. İş mevzuatında getirilen nispi emredici hükümlerle işçi hakları açısından bir alt sınır çizilir 1. Bu sınırın üstüne çıkılabilir, fakat altına inilemez 1. Örnek olarak, İş Kanunu’na ait bildirim önellerine ilişkin düzenleme verilebilir 1.
    İş hukukunda kuralların genel olarak nisbi emredici nitelik taşıdığı ve işçi lehine değiştirilebildiği, ancak bu değişikliğin mutlak olmayıp kamu yararı ile sınırlı olduğu da belirtilmektedir 3.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    TBK'nın nispi emrediciliği nedir?

    TBK'nın nispi emrediciliği, aksi işçi lehine kararlaştırılabilen hükümlerini ifade eder. Nispi emredici hükümler, iş mevzuatında işçi hakları için bir alt sınır belirler. Örneğin, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 14/2 maddesi uyarınca, tarafların hafta, ay, yıl gibi zaman dilimlerinde işçinin ne kadar süreyle çalışacağını belirlememeleri durumunda, haftalık çalışma süresi 20 saat olarak kararlaştırılmış sayılır. Ayrıca, Türk Borçlar Kanunu'nun 445. maddesinde yer alan rekabet yasağı sözleşmeleri de nispi emredici normlar arasında değerlendirilir.

    İş hukukunda olumsuz öngörü ilkesi ne zaman uygulanır?

    İş hukukunda olumsuz öngörü ilkesi, iş sözleşmelerinin feshinde, özellikle işçinin davranışlarından veya yeterliliğinden kaynaklanan geçerli sebeplerle fesih ve işletmesel sebeplerle yapılan fesih durumlarında uygulanır. Bu ilkeye göre, işveren, geçmişte veya şu anda gerçekleşen olayları geleceğe yönelik bir bakış açısıyla değerlendirir ve iş ilişkisinin gelecekte de zarar göreceği ihtimalini kuvvetli bir şekilde ortaya koyabilirse, feshin geçerli nedenlere dayandığı kabul edilir.

    Nispi haklar nelerdir?

    Nispi haklar, sadece belirli kişilere karşı ileri sürülebilen haklardır. Bazı nispi hak örnekleri: Alacak hakkı. Eşlerin birbirine karşı olan sadakat ve yardım yükümlülükleri. Boşandıktan sonra kadının yoksulluk ve iştirak nafakası talep hakkı. Kira sözleşmesinden doğan haklar. Nispi haklar, tapu siciline şerh ettirilerek herkese karşı ileri sürülebilir hale getirilebilir.

    Nispilik ilkesi nedir hukuk?

    Nispilik ilkesi, hukukta bir sözleşme veya hukuki işlemin sadece taraflarını bağlayacağını ve üçüncü kişilere doğrudan hak veya borç yüklemeyeceğini ifade eden temel bir ilkedir. Bu ilke, borçlar hukukunda borç ilişkisinden doğan alacak ve borçların sadece bu ilişkinin taraflarını ilgilendirmesi anlamına gelir.

    İş hukuku nedir ve konuları nelerdir?

    İş hukuku, işçi ile işveren arasındaki ilişkileri düzenleyen, çalışma koşullarını belirleyen ve hakları koruyan geniş kapsamlı bir hukuk dalıdır. İş hukukunun konuları: Bireysel iş hukuku: İşçi ile işveren arasındaki iş ilişkisinin kurulması. İş ilişkisinin sona ermesi. İş ilişkisinin sona ermesinin sonuçları. İşçi ve işverenin karşılıklı hak ve borçları. İşçilerin yönetime katılmaları. Çalışma yaşamının denetlenmesi. Toplu iş hukuku: Sendikalaşma hareketleri. Hak ve menfaat uyuşmazlıkları. Toplu iş sözleşmeleri. Arabuluculuk ve uzlaştırma. Hakem kurulları. Grev ve lokavt. İş hukuku, 4857 sayılı İş Kanunu’nda yer alan düzenlemelerle şekillenir.

    İş hukukunda ücretin temel ilkeleri nelerdir?

    İş hukukunda ücretin temel ilkeleri şunlardır: Eşit işe eşit ücret: Aynı nitelikteki işi yapan çalışanlar aynı ücreti almalıdır. Ücretlendirme kriterleri: Ücretin belirlenmesinde işin cinsi, niteliği, işyerinin ekonomik koşulları, çalışanın iş gücü değeri, kıdem ve işverenin ekonomik durumu gibi faktörler dikkate alınır. Ücret ekleri: İkramiye, prim, komisyon, kâr payı gibi ek ödemeler ve sosyal yardımlar (yemek, taşıt, giyim, yakacak, konut gibi) ücrete dahildir. Giydirilmiş ücret: Asıl ücret (çıplak ücret) üzerine sosyal yardımlar ve ek ödemelerin eklenmesiyle elde edilen toplam ücrete giydirilmiş ücret denir. Ücret ödeme yükümlülüğü: Ücretin ödendiğini ispat yükü işverene aittir. Ücret türleri: Akort (parça başına), götürü, yüzde yöntemine göre (bahşiş), temel (çıplak) ücret gibi çeşitli ücret türleri bulunur. Ücretin yabancı para olarak ödenmesi: İşveren ile çalışan arasında karşılıklı anlaşma sağlanması durumunda ücret yabancı para olarak ödenebilir.

    Mutlak ve nispi emredicilik nedir?

    Mutlak ve nispi emredicilik, iş hukukunda yer alan iki tür emredici hukuk kuralıdır. Mutlak emredici hükümler, taraf iradeleriyle aksi kararlaştırılamayan, işçi lehine bile değiştirilemeyen hükümlerdir. Nispi emredici hükümler, aksi ancak işçi lehine olmak koşuluyla kararlaştırılabilen hükümlerdir. Emredici hukuk kuralları, toplumsal ve doğrudan şahısların menfaatlerini korumak amacıyla herkes tarafından uyulması gereken hukuk kurallarıdır.