Cebriyecilik ve Kaderiyecilik arasındaki temel fark, insanın iradesi ve kaderinin belirlenmesinde Allah'ın rolüne bakış açılarıdır.

Cebriyecilik, insanın yaptığı işleri tamamen Allah'ın takdirine bağlar ve insanın irade ve seçme serbestisini reddeder 24. Bu görüşe göre, insan mecburdur ve yaptıklarından başkasını yapmaya gücü yoktur 4.

Kaderiyecilik ise, insanın yaptığı bütün işlerin tamamen kendi iradesinden kaynaklandığını savunur 12. Bu yaklaşıma göre, kader Allah tarafından değil, kullara aittir ve işler takdirsiz olarak kendiliğinden meydana gelir 2.