• Buradasın

    Panoptikon ne demek?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Panoptikon, İngiliz filozof ve toplum kuramcısı Jeremy Bentham'ın 1785 yılında tasarlamış olduğu hapishane inşa modelidir 12.
    Panoptikon kelimesi, "pan-" (her şeyi, tamamen) ve "optikon" (görmekle ilgili) kelimelerinin birleşiminden oluşur ve bir yeri tamamen gözetlemek anlamına gelir 15.
    Bu modelin amacı, tüm mahkumları denetlemek ve onları her an kontrol altında tutmaktır 2. Panoptikon'un temelinde yatan ilke, tek odalı hücrenin içindeki sakine saklanacak hiçbir yer bırakmaması, buna karşılık dış cephedeki duvarın penceresinden gelen dış ışığın kuledeki nöbetçilere mahpusun her hareketinin bir silüetini izleme olanağını sağlamasıdır 1.
    Michel Foucault, panoptikon fikrini, iktidarın görünmezliğini simgeleyen bir mekanizma olarak tanımlamıştır 2.
    Günümüzde, panoptikon modeli, gözetim ve denetim gerektiren diğer kurumlar için de bir model olarak kullanılmaktadır 5.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

      Yanıtı değerlendir

      5 kaynak

      1. anabilgi.anadolu.edu.tr
        1
      2. medium.com
        2
      3. themagger.com
        3
      4. yapikredi.com.tr
        4
      5. velev.news
        5

    Konuyla ilgili materyaller

    Panopticon etkisi nedir?

    Panoptikon etkisi, bireylerin sürekli izleniyor oldukları hissine kapılıp, davranışlarını buna göre şekillendirmeleri durumudur. Bu kavram, İngiliz filozof Jeremy Bentham'ın 1785 yılında tasarladığı hapishane modelinden esinlenilerek geliştirilmiştir. Panoptikon modelinde, merkezi bir kuleden çevredeki hücrelere doğru bir ışık süzülür. Michel Foucault'ya göre, bu durum toplumda tek tiplik yaratır ve bireylerin yaratıcılıklarını kısıtlar. Günümüzde, sosyal medya ve internet kullanımı gibi faktörler, bireylerin gönüllü olarak kendilerini gözetim altında tutmalarına ve bu durumun yaygınlaşmasına katkıda bulunmaktadır.
    5 kaynak

    Panoiptik gözetim nedir?

    Panoptik gözetim, İngiliz filozof Jeremy Bentham'ın 1785 yılında tasarladığı hapishane modeline dayanan bir disiplin ve kontrol mekanizmasıdır. Bu modelde, merkezi bir gözetleme kulesi etrafında dairesel bir yapı bulunur. Günümüzde, teknolojinin gelişmesiyle birlikte, panoptik gözetimin geleneksel modeli değişmiş ve "perspektifsiz panoptikon" olarak adlandırılan bir yapıya dönüşmüştür.
    5 kaynak

    Panoptikon sinoptikon ve omniptikon nedir?

    Panoptikon, sinoptikon ve omniptikon — gözetim ve denetim kavramlarının farklı aşamalarını ifade eden terimlerdir. Panoptikon — Jeremy Bentham'ın hapishane ve gözetleme modelini ifade eder. Sinoptikon — kitle iletişim araçlarının ve özellikle televizyonun oluşturduğu gözetim mekanizmasını ifade eder. Omniptikon — sosyal medyada kişilerin birbirlerini karşılıklı olarak gözetlemesini ifade eder.
    5 kaynak

    Panoptikon ve omniptikon arasındaki fark nedir?

    Panoptikon ve omniptikon arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Panoptikon: On sekizinci yüzyılda Jeremy Bentham tarafından önerilen bu model, azınlığın çoğunluğu izlediği bir gözetim sistemini ifade eder. 2. Omniptikon: Yirminci yüzyılda, bilim ve teknolojinin gelişmesiyle ortaya çıkan bu model, herkesin herkesi izleyebildiği bir yapıyı tanımlar.
    5 kaynak

    Foucault panoptikonu neden eleştirdi?

    Michel Foucault, panoptikonu bireylerin özgürlüğünü kısıtladığı ve onları görünmez normlar hapishanesinde yaşamaya zorladığı için eleştirmiştir. Foucault'ya göre panoptikon, bireylerin davranışlarını içselleştirilmiş gözetimle sürekli denetim altında tutmayı hedefler. Foucault, panoptikonun sadece bireyleri baskı altına almakla kalmadığını, aynı zamanda onların düşüncelerini, davranışlarını ve kimliklerini biçimlendirdiğini savunur. Ayrıca, panoptikonda bireylerin yaşam biçimlerinin belirli normlar çerçevesinde olması gerektiği ve bu normlara uymayanların "uyumsuz", "anormal" ve "öteki" olarak damglandığı eleştirisi de yapılmıştır. Foucault'nun panoptikon eleştirisinin temelinde, bireylerin öznel deneyimlerini yaşayamadıkları ve kimliklerinin dayattığı sınırları aşamadıkları görüşü de yer alır.
    5 kaynak

    Sinoptikon ve panoptikon arasındaki fark nedir?

    Sinoptikon ve panoptikon arasındaki temel fark, gözetimin doğası ve bireylerin bu gözetimdeki rolleridir. Panoptikon: Azınlığın çoğunluğu izlediği bir gözetim modelidir. Sinoptikon: Çoğunluğun azınlığı izlediği bir sistemdir.
    5 kaynak