• Buradasın

    Panoiptik gözetim nedir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Panoptik gözetim, İngiliz filozof Jeremy Bentham'ın 1785 yılında tasarladığı hapishane modeline dayanan bir disiplin ve kontrol mekanizmasıdır 135.
    Bu modelde, merkezi bir gözetleme kulesi etrafında dairesel bir yapı bulunur 34. Kuledeki gözetleyici, diğer hücrelerdeki bireyleri gözetleyebilir ancak gözetlenenler gözetleyicinin kendisini göremediği için gözetlenmediklerini bilemezler 34. Bu durum, bireylerin sürekli bir gözetim hissi yaşamasına neden olur ve davranışlarını düzene sokar 3.
    Günümüzde, teknolojinin gelişmesiyle birlikte, panoptik gözetimin geleneksel modeli değişmiş ve "perspektifsiz panoptikon" olarak adlandırılan bir yapıya dönüşmüştür 13. Bu yeni modelde, herkes her yerde ve her şekilde gözlemlenebilir durumdadır 13.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Gözetim uygulaması ne demek?

    Gözetim uygulaması, eşyanın ithalatında üzerinden vergi hesaplanacak kıymetle ilgili, birim başına asgari bir fiyat belirlenmesi uygulamasıdır. Bu uygulama, yerli üreticinin korunması ve vergi kayıplarının önlenmesi amacıyla yapılır.

    Panopticon etkisi nedir?

    Panoptikon etkisi, bireylerin sürekli izleniyor oldukları hissine kapılıp, davranışlarını buna göre şekillendirmeleri durumudur. Bu kavram, İngiliz filozof Jeremy Bentham'ın 1785 yılında tasarladığı hapishane modelinden esinlenilerek geliştirilmiştir. Panoptikon modelinde, merkezi bir kuleden çevredeki hücrelere doğru bir ışık süzülür. Michel Foucault'ya göre, bu durum toplumda tek tiplik yaratır ve bireylerin yaratıcılıklarını kısıtlar. Günümüzde, sosyal medya ve internet kullanımı gibi faktörler, bireylerin gönüllü olarak kendilerini gözetim altında tutmalarına ve bu durumun yaygınlaşmasına katkıda bulunmaktadır.

    Panoptikon ve omniptikon arasındaki fark nedir?

    Panoptikon ve omniptikon arasındaki temel farklar şunlardır: Gözetimin Yapısı: Panoptikon: Azınlık (gözetleyenler) çoğunluğu (gözetlenenleri) izler. Omniptikon: Herkes birbirini izler; karşılıklı gözetim söz konusudur. Denetsel İşlev: Panoptikon: İktidarın denetsel işlevi gizlenmez; "sıkıcı denetim" olarak tanımlanır. Omniptikon: Denetsel işlev gizlenir; "haz veren ve eğlenceli" bir nitelik taşır. Örnekler: Panoptikon: Hapishane planlaması; mahkumlar her hareketleriyle görünürdür ve birbirleriyle temas edemezler. Omniptikon: Sosyal medya platformları; bireyler kişisel profillerinden elde edilen verilerle birbirini izler.

    Gözetim ve gözetleme arasındaki fark nedir?

    Gözetim ve gözetleme kavramları genellikle birbiriyle karıştırılsa da, aralarında bazı farklar bulunmaktadır: Gözetleme, bir kişinin ya da grubun hareketlerini yakından takip etme, izleme anlamına gelir. Gözetim ise, kişilerin sistematik bir şekilde izlenerek haklarında veri toplanması ve bu verilerin işlenip bir araya getirilmesiyle bilgi elde edilmesi sürecidir. Gözetim, genellikle belirli bir amacı hedefler ve güç ilişkileri içerir. Gözetleme ise daha geniş bir kavram olup, gözetimin bir parçası olarak kabul edilebilir.

    Panoptikon ne demek?

    Panoptikon, İngiliz filozof ve toplum kuramcısı Jeremy Bentham'ın 1785 yılında tasarlamış olduğu hapishane inşa modelidir. Panoptikon kelimesi, "pan-" (her şeyi, tamamen) ve "optikon" (görmekle ilgili) kelimelerinin birleşiminden oluşur ve bir yeri tamamen gözetlemek anlamına gelir. Bu modelin amacı, tüm mahkumları denetlemek ve onları her an kontrol altında tutmaktır. Michel Foucault, panoptikon fikrini, iktidarın görünmezliğini simgeleyen bir mekanizma olarak tanımlamıştır. Günümüzde, panoptikon modeli, gözetim ve denetim gerektiren diğer kurumlar için de bir model olarak kullanılmaktadır.