• Buradasın

    Sinoptikon ve panoptikon arasındaki fark nedir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Panoptikon ve Sinoptikon arasındaki temel fark, gözetimin yönü ve bireylerin bu süreçteki rolleridir:
    • Panoptikon: Az kişinin çok kişiyi izlediği bir sistemdir 34. Bireyler, sürekli izleniyor hissiyle davranışlarını kontrol altında tutarlar 35. Bu modelde gözetim, dışarıdan gelen baskı ve zorlamaya dayalıdır 2.
    • Sinoptikon: Çoğunluğun azınlığı izlediği bir süreçtir 34. Kitle iletişim araçları aracılığıyla, insanlar aynı mesajlara maruz kalır ve genellikle bu mesajları pasif bir şekilde tüketirler 45. Bu modelde gözetim, bireysel rıza ve gönüllülüğe dayalıdır 2.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Panopticon etkisi nedir?

    Panoptikon etkisi, bireylerin sürekli izleniyor oldukları hissine kapılıp, davranışlarını buna göre şekillendirmeleri durumudur. Bu kavram, İngiliz filozof Jeremy Bentham'ın 1785 yılında tasarladığı hapishane modelinden esinlenilerek geliştirilmiştir. Panoptikon modelinde, merkezi bir kuleden çevredeki hücrelere doğru bir ışık süzülür. Michel Foucault'ya göre, bu durum toplumda tek tiplik yaratır ve bireylerin yaratıcılıklarını kısıtlar. Günümüzde, sosyal medya ve internet kullanımı gibi faktörler, bireylerin gönüllü olarak kendilerini gözetim altında tutmalarına ve bu durumun yaygınlaşmasına katkıda bulunmaktadır.

    Foucault panoptikonu neden eleştirdi?

    Michel Foucault, panoptikonu bireylerin özgürlüğünü kısıtladığı ve onları görünmez normlar hapishanesinde yaşamaya zorladığı için eleştirmiştir. Foucault'ya göre panoptikon, bireylerin davranışlarını içselleştirilmiş gözetimle sürekli denetim altında tutmayı hedefler. Foucault, panoptikonun sadece bireyleri baskı altına almakla kalmadığını, aynı zamanda onların düşüncelerini, davranışlarını ve kimliklerini biçimlendirdiğini savunur. Ayrıca, panoptikonda bireylerin yaşam biçimlerinin belirli normlar çerçevesinde olması gerektiği ve bu normlara uymayanların "uyumsuz", "anormal" ve "öteki" olarak damglandığı eleştirisi de yapılmıştır. Foucault'nun panoptikon eleştirisinin temelinde, bireylerin öznel deneyimlerini yaşayamadıkları ve kimliklerinin dayattığı sınırları aşamadıkları görüşü de yer alır.

    Sinoptik ne demek?

    Sinoptik kelimesi, Yunanca "sinoptikos" kelimesinden türemiş olup, "aynı görüşü paylaşan veya yansıtan, mukayeseli, uyumlu" anlamına gelir. Sinoptik terimi şu alanlarda kullanılır: Meteoroloji: Geniş bir alanda aynı anda toplanan meteorolojik verilerin, atmosferin durumunu kapsamlı ve neredeyse anında bir şekilde görüntülemek için kullanılması. Hristiyanlık: Matta, Markos ve Luka İncilleri için kullanılır; bu inciller, birbirleriyle uyumlu görüş ve bilgileri içerir.

    Panoptikon ne demek?

    Panoptikon, İngiliz filozof ve toplum kuramcısı Jeremy Bentham'ın 1785 yılında tasarlamış olduğu hapishane inşa modelidir. Panoptikon kelimesi, "pan-" (her şeyi, tamamen) ve "optikon" (görmekle ilgili) kelimelerinin birleşiminden oluşur ve bir yeri tamamen gözetlemek anlamına gelir. Bu modelin amacı, tüm mahkumları denetlemek ve onları her an kontrol altında tutmaktır. Michel Foucault, panoptikon fikrini, iktidarın görünmezliğini simgeleyen bir mekanizma olarak tanımlamıştır. Günümüzde, panoptikon modeli, gözetim ve denetim gerektiren diğer kurumlar için de bir model olarak kullanılmaktadır.

    Panoptikon sinoptikon ve omniptikon nedir?

    Panoptikon, sinoptikon ve omniptikon — gözetim ve denetim kavramlarının farklı aşamalarını ifade eden terimlerdir. Panoptikon — Jeremy Bentham'ın hapishane ve gözetleme modelini ifade eder. Sinoptikon — kitle iletişim araçlarının ve özellikle televizyonun oluşturduğu gözetim mekanizmasını ifade eder. Omniptikon — sosyal medyada kişilerin birbirlerini karşılıklı olarak gözetlemesini ifade eder.