Bu video, "Bu Sıradaki Gelsin" adlı yarışma programının final etabını göstermektedir. Programda Gökçe adlı bir katılımcı yer almaktadır ve sunucu ona sorular sorarak para kazandırmaya çalışmaktadır.. Videoda Gökçe, çeşitli sorulara cevap vererek para kazanmaya çalışmaktadır. Sorular genellikle Türkçe deyimler, eski sözcükler ve kültürel bilgiler içermektedir. Gökçe, soruları doğru cevaplayarak 50 bin lira kazanır ve Avrupa seyahati için para biriktirmeye başlar. Program boyunca sunucu, Gökçe'ye moral vererek onu teşvik etmekte ve soruları tekrar tekrar sorarak onu zorlamaktadır.
Deyimler, dilde en sık rastlanan kalıplaşmış sözlerdir. Deyimler anlatıma canlılık ve güç katar. Deyimlerin ortaya çıkış nedenleri genellikle anılar ve hikayelerdir. Deyimlerin kaynaklarını bulmak oldukça zordur. Deyimlerin kaynaklarını bulmak için dipnotlar ve el yazmaları kullanılabilir
Sayfada C harfiyle başlayan 72 deyim ve anlamları bulunmaktadır. Deyimler alfabetik sırayla listelenmiştir
Bu video, bir eğitim içeriği olup, konuşmacı tarafından Türkçe deyimler hakkında bilgi verilmektedir.. Video, deyimlerin tanımı ve özellikleri ile başlayıp, ardından çeşitli Türkçe deyimlerin anlamlarını açıklamaktadır. Deyimlerin en az iki sözcükten oluştuğu, sözcüklerin gerçek anlamlarını kaybettiği ve kalıplaşmış söz öbekleri olduğu belirtilir. Ardından "dirseğini çürütmek", "üste düşmek", "göze girmek", "kulak kabartmak", "el üstünde tutmak", "açık kapı bırakmak" ve "süt dökmüş kedi olmak" gibi deyimlerin anlamları sırasıyla açıklanmaktadır.
Sözlükte yaklaşık 3000 deyim ve anlamları bulunmaktadır. Deyimler, gerçek anlamından uzak, kalıplaşmış söz öbekleridir. Deyimler baş harflerine göre sayfalara ayrılmıştır
Bu video, bir eğitim içeriği olup, konuşmacı "Kahve Molası" adlı bir programda Türkçe deyimleri açıklıyor. Konuşmacı, boğaz enfeksiyonu geçirdiği için ders videosu yapamadığını belirtiyor.. Videoda iki Türkçe deyimin anlamları ve kökenleri anlatılıyor: "kalıbını basmak" ve "kalıbını dinlendirmek". "Kalıbını basmak" deyiminin terzilik zanaatından geldiği ve bir duruma içtenlikle şahit olmak anlamına geldiği açıklanıyor. "Kalıbını dinlendirmek" deyiminin ise ölüm karşısında kullanılan, ölen kişinin iyiliğini veya kötülüğünü ifade eden bir ifade olduğu ve bir fetvada ilk kez geçtiği anlatılıyor.
Bu video, iki kişinin katıldığı bir oyun formatındadır. Katılımcılar arasında bir soru-cevap döngüsü bulunmaktadır.. Videoda, izleyicilerin isteği üzerine "falaka cezalı çalıştı" adlı bir oyun oynanmaktadır. Katılımcılar taş-kağıt-makas oyunuyla sırayla sorular sormakta ve cevaplar vermektedir. Sorular genellikle Türkçe idiomlar, deyimler ve kültürel ifadeler hakkında olup, doğru cevap veren kişi diğerini "falaka cezalı çalıştı" olarak cezalandırmaktadır. Video boyunca katılımcılar soruları cevaplamaya çalışırken, bazı sorularla ilgili tartışmalar yaşanmaktadır.
Panik durumlarında kalabalıkların dağılıp kaçması anlamına gelir. Deyimin kökeni dağ tavuğugillerden Tetrastes Bonasia'ya dayanır. Dağ tavuğu, tüylerindeki beneklerden dolayı bu ismi almıştır. Dişi dağ tavuğu yavrularını yumurtadan çıktıktan sonra yalnız bırakır. Yumurtadan çıkan yavrular aniden çevreye dağıldığından deyim buradan gelmiştir
Bu video, "dağdan gelip bağdakini kovuyor" deyiminin kökenini anlatan bir anlatım formatındadır.. Videoda, bu deyimin anlamı ve kökeni açıklanmaktadır. Anlatıcı, bir köylü ve bağ sahibi arasındaki olayı örnek olarak vererek, dağdan gelen birinin bağdaki asmaları kovmaya çalıştığı hikâyesini aktarmaktadır. Hikâye, ayrık otların dağdan bağa düşmesi ve bağ sahibinin bunları temizlemesiyle devam eder.
Ekmeğinden etmek, kişiyi işten çıkarmak anlamına gelir. Eceli gelmek, ölüm vaktinin geldiğini ifade eder. El açmak, sürekli dilencilik yapmak demektir. Abayı yakmak, bir kişiyi sevmek anlamına gelir. Açık kalpli, yüreği temiz ve içten olmak demektir
Bu video, Çınar ve Pınar adlı ikiz kardeşlerin maceralarını anlatan eğitici bir çocuk programıdır. Programda Bilge Horoz öğretmen rolünü üstlenmekte ve Sevgi Öğretmen de diğer karakterlerle birlikte yer almaktadır.. Video, Pınar'ın ninecinin sevdiği masa örtüsünü kestiği olayla başlayıp, "Hoşgör" adlı kumaşın hikayesini anlatarak Denizli'nin Buldan ilçesine yapılan yolculuğa geçiş yapar. İkizler, Süleymanlı Yaylası'nda kamp yapar, Tripolis'te dokuma festivaline katılır ve bir çekilişi kazanarak film setinde rol alırlar. Son bölümde ise Türkçe idiom ve deyimlerin anlamları açıklanmakta ve bir sesli kitap etkinliği sunulmaktadır.. Program, Türk kültürü, tarihi ve doğal güzellikleri tanıtmak amacıyla tasarlanmış olup, özellikle Tripolis'in antik tiyatrosu ve dokuma sanatı hakkında bilgiler içermektedir. Ayrıca, "can atmak", "hayalleri suya düşmek" gibi Türkçe deyimlerin anlamları da videoda açıklanmaktadır.
Bu video, "dut yemiş bülbül" deyimin anlamını ve kökenini açıklayan bilgilendirici bir içeriktir.. Video, "dut yemiş bülbül" deyiminin ne anlama geldiği ve halk arasında yaygın olan yanlış inanışları açıklamaktadır. Deyim, neşesini ve konuşkanlığını yitirip suskunlaşan insanlar için kullanılır. Halk arasında dut yiyen bülbüllerin ishal olduğu veya ses kısıklığına neden olduğu rivayetleri vardır, ancak bu doğru değildir. Gerçekten, erkek bülbülün ötmesi ve susması çiftleşme dönemine bağlıdır ve bu ile dut meyvesi arasında bir neden-sonuç ilişkisi bulunmaz.
Bu video, bir öğretmen ve öğrenciler arasında geçen Türkçe dil bilgisi dersini içermektedir. Öğretmen, deyimler konusunu anlatırken öğrenciler de örnekler vermektedir.. Videoda deyimlerin tanımı yapılarak, en az iki sözcükten meydana gelen ve yeni bir anlam kazanan kelime grupları olduğu açıklanmaktadır. Öğretmen ve öğrenciler "etekleri zil çalmak", "etekleri tutuşmak", "kıskançlıktan çatlamak", "akıllara durgunluk vermek" ve "sirenleri çalmak" gibi deyimleri örneklerle açıklamaktadır. Video, "sirenleri çalmak" deyiminin manasını ve bir cümle içinde kullanımını göstererek sona ermektedir.
Uyku çekmek, rahat ve huzurlu şekilde uyumak demektir. Uykusu ağır olmak, uykudan zor uyanmak anlamına gelir. Uykusu kaçmak, uykudan uyanıp tekrar uyuyamamak demektir. Uykusunu almak, ihtiyaç duyduğu kadar uyumak demektir
Bu video, bir Türkçe deyim tahmin oyunu formatındadır. Videoda Volkan Bey adında bir katılımcı ve bir sunucu bulunmaktadır.. Videoda sunucu, Volkan Bey'e iki kelimeden oluşan, "mastar" ile başlayan ve "koruma, himaye etme" anlamında bir deyim tahmin etmesini söylüyor. Volkan Bey, "kanat altına" kelimesini tahmin etmeye çalışır ancak doğru cevabı bulamaz. Oyun, üç harf alabilecek durumda olan Volkan Bey'in son saniyede "kanat germe" kelimesini tahmin etmesiyle devam eder.
Bu video, dostluk ile ilgili Türkçe deyimleri ve anlamlarını tanıtan bir eğitim içeriğidir.. Video, "arkadaş değil, arka taşı zarar veren arkadaş" gibi olumsuz dostluk ifadelerinden başlayarak, "aralarından su sızmamak", "boyu boyuna", "canciğer olmak" gibi yakın dostluk ifadelerini ve "parmak bozmak", "dost edinmek", "dost tutmak" gibi arkadaşlık ilişkilerini anlatan deyimleri sırasıyla açıklamaktadır. Her deyim için kısa bir anlam ve kullanım örneği sunulmaktadır.
Bu video, bir baba ve kızı arasındaki diyalogları içeren bir komedi sketçidir. İki karakter arasında geçen konuşmada, "çorbası kaynıyor, maymunu oynuyor" deyiminin üç defa cümle içerisinde kullanılması gerektiği belirtilmektedir.. Videoda, baba ve kız arasındaki diyaloglar, bu deyimin doğru kullanımı üzerine odaklanmaktadır. Kız, babasının bu deyimi üç defa cümle içerisinde kullanmasını isterken, baba bu durumu anlamaya çalışır. Diyalog, vergi konusu ve annenin sürekli araması gibi yan konularla da ilerler.
Bu video, bir Türkçe deyim yarışması formatındadır. Yarışmacılar arasında Armağan Bey, Esra ve diğer katılımcılar bulunmaktadır. Yarışmanın sunucusu ve reji de yer almaktadır.. Videoda yarışmacılar "mücadeleyi bırakıp boyun eğip bağışlanmayı dilemek" anlamına gelen iki kelime deyimi bulmaya çalışmaktadır. Yarışmacılar dört harfli bir kelime aramakta ve "ne dileme" ifadesini bulmaya çalışmaktadırlar. Yarışma sırasında yarışmacılar puan kaybetmekte ve sonunda "aman dileme" ifadesini bulmaktadırlar. Yarışmanın sonunda sunucu, yarışmacılara puanlarını ve performanslarını değerlendirerek videoyu sonlandırmaktadır.
Bu video, bir kişinin "su uyur, düşman uyumaz" sözünün anlamını açıklayan kısa bir bilgilendirme içeriğidir.. Videoda, bu sözün aslında "su" kelimesinin Türkçe'de "asker" anlamına geldiği açıklanmaktadır. Sözün anlamı, tehlikenin her zaman hazır olduğunu ve bir kişinin veya topluluğun daima tetikte olması gerektiğini vurgulamaktadır. Düşmanın veya tehlikenin her an harekete geçebileceğine dikkat çekmektedir.
Bu video, bir anlatıcının günlük hayatta sıkça kullanılan ancak hikayelerinden haberdar olmadığımız Türkçe deyimlerin kökenlerini ve anlamlarını anlattığı eğitim içeriğidir.. Video, "ilk göz ağrısı", "bam teline basmak", "çattık belaya müstefilatun", "bel bağlamak", "foyası meydana çıktı", "kozunu paylaşmak", "çil yavrusu gibi dağılmak", "ağzından baklayı çıkarmak", "ipe un sermek", "ayıpla pirincin taşını", "çam devirmek", "eli kulağında", "püsküllü bela", "devlet kuşu konmak", "çizmeden yukarı çıkmak", "dostlar alışverişte görsün" ve "eşek sudan gelinceye kadar dövmek" gibi deyimlerin tarihsel ve kültürel kökenlerini detaylı şekilde açıklamaktadır.. Her deyim için ilginç hikayeler ve tarihsel bağlam sunulmaktadır. Örneğin, "çizmeden yukarı çıkmak" deyimi bir ressamın kunduracıyla yaşadığı olay üzerinden, "eşek sudan gelinceye kadar dövmek" deyimi ise Balkan Harbi sırasında bir saka neferinin hikayesi üzerinden anlatılmaktadır.