Uygarlıklar

Mezopotamya uygarlıkları, tarihsel gelişimlerine ve egemenlik sürelerine göre önce ve sonra şeklinde ayrılır. Önce olarak değerlendirilen uygarlıklar, Mezopotamya'da ilk kurulan ve bölgedeki kültürel birikimin temelini atan Sümerler'dir. Sonra olarak değerlendirilen uygarlıklar ise, Sümerler'den sonra egemenlik kuran ve farklı dönemlerde Mezopotamya'da önemli devletler kuran Babil, Asur, Akad gibi uygarlıklardır.

Filhu Bas, Anadolu ve Mezopotamya uygarlıklarının adlarının kısaltmasıdır.

En eski takvim, Babiller uygarlığına aittir.

Anakadiler ifadesi, belirli bir uygarlığı ifade etmemektedir. Ancak, Akadlar Mezopotamya'da var olmuş bir ilk çağ uygarlığıdır. Akadlar, Sami ırkına mensup olup, Arabistan'dan gelerek Yukarı Mezopotamya'da Fırat boylarına yerleşmişlerdir. Akadlar hakkındaki bilgiler, Susa, Gasur, Mari ve Tell Brak gibi yerlerde yapılan arkeoloji kazılarında elde edilmiştir.

Anadolu, Mezopotamya ve Mısır uygarlıkları Asya kıtasında yer almaktadır. Anadolu, Asya ve Avrupa kıtaları arasında, Mezopotamya ve Avrupa arasında yer alması ve boğazlara sahip olması gibi nedenlerle ilkçağda önemli medeniyetlerin kurulduğu ve yaşadığı bir bölge olmuştur. Mezopotamya, güneybatı Asya’nın bazı kısımlarını ve Doğu Akdeniz çevresindeki toprakları içeren ve günümüzde Orta Doğu olarak bilinen bölgede yer almaktadır. Mısır, Afrika kıtasında bulunmaktadır.

Tunç Çağı'nda kullanılan alfabeler arasında çivi yazısı ve hiyeroglif yazısı öne çıkmaktadır. Çivi yazısı, Sümerler tarafından icat edilmiş ve Orta Doğu ile yakın coğrafyalardaki uygarlıklar tarafından kullanılmıştır. Hiyeroglif yazısı ise Mısır'da geliştirilmiş olup, resimlerden oluşan ve her resmin bir kelimeyi temsil ettiği bir yazı sistemidir.

Uzayda kaç tane zeki uygarlık olduğu kesin olarak bilinmemekle birlikte, Drake Denklemi'ne göre bu sayı 2400 civarında tahmin edilmektedir. Bu denklem, astronom Frank Drake tarafından 1961 yılında geliştirilmiş olup, galaksimizde zeki ve iletişim kurabilen uygarlık olasılığını hesaplamak için kullanılır.

Tapates kilimi, Frigler uygarlığına aittir.

"Tanrılar, Mezarlar ve Bilginler" kitabı, arkeolojinin doğuşundan günümüze kadar olan süreci ve insanlık tarihinin ilk uygarlıklarını anlatmaktadır. Kitapta yer alan bazı konular şunlardır: - Mısır piramitleri ve mumyaların gizemi, hiyeroglifin çözülmesi ve çivi yazısının okunması. - Babil Kulesi ve Tufan'ın öyküsü, Aztek ve Maya uygarlıkları. - Doğu Akdeniz'de Minoslular ve Yunan devletleri, Nil Vadisi'ndeki imparatorluklar, Sümer, Babil ve Asur krallıkları. Ayrıca, arkeolojik keşiflerin nasıl yapıldığı, hangi bilimsel yöntemlerin kullanıldığı ve mezar hırsızları, korsanlar gibi kişilerin arkeolojiye etkileri de ele alınmaktadır.

Yazının bulunuşu Sümer uygarlığına aittir.

Anadolu uygarlıkları dilsiz haritası, genellikle beş ana uygarlığı gösterir: Hititler, Frigler, Urartular, İyonyalılar ve Lidyalıları. Bu harita, günümüzdeki Türkiye haritasına benzemektedir ve insanlar yaşadıkları şehrin eskiden hangi uygarlığa ait olduğunu görebilirler. Dilsiz haritalara şu sitelerden ulaşılabilir: sosyalbilgiler.biz; tr.pinterest.com.

Lale figürü, Türk-İslam uygarlığına aittir.

"Kayıp Uygarlıklar" kitapları farklı yazarlar tarafından farklı konuları ele almaktadır: 1. "Kayıp Uygarlıklar Muamması" (Philip Coppens), uygarlığın tarih kitaplarında anlatılandan daha eski ve karmaşık olduğunu öne sürmektedir. 2. "Kayıp Uygarlıklar ve Diller" (Töre Sivrioğlu), geçmiş medeniyetlerin nasıl tarih sahnesinden silindiğini ve dillerinin yeniden keşfini anlatmaktadır.

Mezopotamya uygarlıklarını gösteren harita, CoğrafyanınKodları.COM sitesine aittir.

Verimli Hilal'in önemi şu şekilde özetlenebilir: 1. Tarımın Doğuşu: Verimli Hilal, insanlık tarihinde tarımın başladığı ve bitkisel üretimin mümkün olduğu ilk bölgelerden biridir. 2. Medeniyetlerin Beşiği: Bölgede Sümerler, Babil, Asur, Fenikeliler gibi ilk uygarlıklar kurulmuş ve gelişmiştir. 3. Ekonomik ve Ticaret Merkezi: Verimli Hilal, tarih boyunca ekonomik açıdan da büyük bir öneme sahip olmuştur. 4. Coğrafi ve İklimsel Avantajlar: Akdeniz ikliminin hakim olduğu bölge, verimli toprakları ve uygun iklim koşullarıyla tarım için ideal bir ortam sunmaktadır.

İlk Çağ'da insanlığın ilk yerleşim yerleri şunlardır: 1. Mezopotamya: Ur ve Uruk şehirleri, Sümer uygarlığının önemli merkezlerindendir. 2. Anadolu: Hattuşa (Hitit İmparatorluğu'nun başkenti) ve Gordion (Frigya Krallığı'nın başkenti). 3. Mısır: Memphis ve Teb, Mısır'ın siyasi ve kültürel merkezleriydi. 4. Diğer Bölgeler: Göbeklitepe (Şanlıurfa), Çayönü (Diyarbakır) ve Çatalhöyük (Konya) gibi yerler de İlk Çağ'ın önemli yerleşim yerlerindendir.

Asurbanipal, Asur İmparatorluğu'na aittir. MÖ 668-627 yılları arasında hüküm sürmüş olan Asurbanipal, Ninive'de Orta Doğu'nun ilk sistematik kitaplığı olan Asurbanipal Kütüphanesi'ni kurmuştur.

Naram-Sin, Akkad Uygarlığı'nın kralıdır.

Eski uygarlıklarda sayılar, farklı semboller ve sistemler kullanılarak modellenmiştir: 1. Eski Mısır: Mısırlılar, hiyeroglif işaretleri kullanarak onluk bir sistem geliştirdiler. 2. Babilliler: Babilliler, 60 tabanlı bir sayı sistemi kullandılar. 3. Mayalar: Mayalar, 20 tabanlı bir sayı sistemi kullandılar. 4. Antik Yunan: Yunanlar, sayıları soyut nesneler olarak ele aldılar ve alfabedeki harfleri sayısal değerlere atayarak bir sistem geliştirdiler. 5. Roma İmparatorluğu: Romalılar, "I, V, X, L, C, D, M" harfleriyle simgelenen bir sayı sistemi kullandılar.

Uygarlıkların gelişiminde etkili olan faktörler şunlardır: 1. Coğrafya: Bereketli nehir vadileri gibi elverişli coğrafi koşullar, tarımsal faaliyetler için ideal koşullar yaratarak uygarlığın temelini oluşturmuştur. 2. Tarım: Neolitik Devrim olarak bilinen tarım devrimi, insanların yerleşik hayata geçmesini ve nüfus artışını sağlamıştır. 3. Teknoloji: Sulama sistemleri, tekerlek ve yelkenin icadı gibi teknolojik yenilikler, tarımsal üretimi artırmış ve ticareti kolaylaştırmıştır. 4. Toplumsal Örgütlenme: Şehir devletleri ve imparatorluklar, hiyerarşik yapılar ve yasal kodlar geliştirerek toplumlarını yönetmiştir. 5. Kültür ve Din: Ortak inançlar ve değerler, farklı insan gruplarını bir araya getirerek kimlik ve amaç duygusu yaratmıştır.