TürkMitolojisi

Türk mitolojisinde yer altında yaşayan bazı kötü iyeler: Erlik-biy: Altay Türklerinde kötü ruhların en büyüğüdür ve "kara neme/karabasan" olarak adlandırılır. Cezkempir, Ceztırmak, Celmogus: Kırgız Türklerinin sözlü kültüründe yer alan, yeraltı dünyasında yaşadığına inanılan kötü niyetli varlıklardır. Azalar: Harabe yerlerde görülen, insan veya hayvan şeklinde olabilen, ancak bazen görüntüleri olmayan varlıklardır. Ayrıca, Çut iyesi de "kıtlık iyesi" olarak bilinir ve hayvanları sömürdüğüne inanılır.

Yaşar Çoruhlu'nun "Türk Mitolojisinin Ana Hatları" kitabı 438 sayfadır.

Demir boynuzlu kök teke, Altay Türklerinin mitolojisinde tufan olacağını haber veren bir figür olarak temsil edilir. Bu figür, yedi gün boyunca dünyayı dolaşmış, acı acı melemiş, ardından sırasıyla deprem, dağlardan ateş püskürmesi, yağmur, fırtına ve kar yağmıştır. Ayrıca, teke figürü Türk kültüründe bereket, varlık, asalet ve bilgelik gibi kavramları sembolik olarak ifade eder.

Tulpar, Türk mitolojisinde yer alan kanatlı at figürüdür. Ayrıca, Kırgız, Altay ve Başkurt mitolojilerinde de adı geçmektedir.

Börteçine, Ergenekon Destanı'na göre, Türklerin Ergenekon'dan çıkışını sağlayan dişi kurt veya önderlik eden efsanevi komutan olarak iki farklı şekilde tanımlanır. Dişi Kurt: Tarihi metinlerde mavi renkte ve ölümsüz olduğu belirtilen Börteçine, Türklere yol göstererek demir dağı eritip çıkışlarını sağlar. Komutan: Bazı araştırmacılara göre ise Börteçine, dişi kurdu takip ederek Türkleri Ergenekon'dan çıkaran komutanın adıdır. Börteçine figürü, Türk mitolojisinde bağımsızlık ve özgürlüğün sembolü olarak kabul edilir.

Anka'ya neden sadece Simurg'un inandığına dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, Anka ve Simurg'un aynı efsanevi kuşu ifade ettiği bilinmektedir. Anka ve Simurg, genellikle tasavvufi olarak olgunluğu ve Allah'a yaklaşmayı temsil eder. Simurg, Fars mitolojisinde bilgeliğin ve doğanın koruyucusu olarak kabul edilir. Anka'nın diğer isimleri arasında Hüma Kuşu, Tuğrul Kuşu, Pehlevi, Pazand bulunur.

Kızıl Elma türküsünün hikayesi hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, "Kızıl Elma" kavramının tarihçesi ve anlamı hakkında bilgi verilebilir. Kızıl Elma, Türk mitolojisinde Türkler ve Oğuz Türkleri için üzerinde düşünüldükçe uzaklaşan fakat cazibesi artan ülküleri veya düşleri simgeleyen bir ifadedir. Kızıl Elma imgesi, Türk devletleri için bir hedefi ve amacı temsil eder. Ziya Gökalp, "Kızılelma" manzum hikayesiyle bu kavrama yeni bir anlam kazandırmış ve onu Turan ülküsüyle bir araya getirmiştir.

At, kurt ve kartal motiflerinin yer aldığı bir puzzle'ın ne anlattığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, kartal temalı puzzle'ların genel olarak eğitici, eğlenceli ve dikkat ile beceri yeteneklerini geliştirici özelliklere sahip olduğu belirtilmektedir. Ayrıca, kartal gibi yırtıcı kuşların yer aldığı puzzle'lar, ahşap gibi farklı malzeme seçenekleriyle tablo şeklinde de satın alınabilmektedir. Puzzle'ların anlattığı konular hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki siteler ziyaret edilebilir: hepsiburada.com. tablohane.com. ciceksepeti.com.

Nevruz, dünya çapında çeşitli halklar tarafından kutlanan, baharın başlangıcını ve doğanın uyanışını simgeleyen geleneksel bir yeni yıl bayramıdır. Kökenleri, eski Pers İmparatorluğu ve Zerdüştlük dönemine dayanır. Kutlanmasının bazı nedenleri ve ortaya çıkış hikayeleri: Türk kültüründe: Nevruz, Göktürklerin Ergenekon'dan çıkışını ve baharın gelişini temsil eder. Kürt mitolojisinde: Demirci Kawa Efsanesi ile ilişkilidir; bu efsanede, zalim kral Dehak'a karşı kazanılan zafer Nevruz ile kutlanır. İran ve Bahai takvimlerinde: Yılın ilk gününü temsil eder. Nevruz, 2010 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından Dünya Nevruz Bayramı ilan edilmiştir.

Savaş geyik motifinin neyi temsil ettiğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, geyik motifinin temsil ettiği bazı unsurlar şunlardır: Türk mitolojisinde geyik, "kut" olarak bilinen kutsal ruhun sembolüdür ve uğur, şans, bereket ile ilişkilendirilir. Yunan mitolojisinde geyik, tanrıça Artemis'in sembolüdür ve özgürlük, doğa ile iç içe yaşam, saflık ile temsil edilir. Kelt mitolojisinde geyik, bereket, bolluk ve yeniden doğuşun sembolüdür. Genel anlamda geyik, zarafet, dayanıklılık, yenilenme ve dönüşümü sembolize eder.

Ceren, Türk mitolojisinde konuşabilen ve sıra dışı bir hayvan olarak tanımlanır. Ayrıca, Antik Yunan mitolojisinde Ceren ismi, toprak ana tanrıçası Demeter'in kızı Persephone için kullanılmıştır. Bunun dışında, Ceren isminin Mezopotamya mitolojisinde özgürlüğüne düşkün mitolojik bir ceylanı temsil ettiği de belirtilmektedir.

Ateş ağacı, farklı bağlamlarda çeşitli anlamlar taşıyabilir: Mitolojik olarak: Ateş ağacı, Türk mitolojisinde sonsuz yaşamın sembolü olarak kabul edilir ve genellikle Tanrı Ülgen ile ilişkilendirilir. Edebiyatta: Samiha Ayverdi'nin "Ateş Ağacı" adlı romanı, insanın varoluşsal sorgulamalarını ele alır. Botanik olarak: Ateş ağacı (Delonix regia), baklagiller familyasından, subtropikal ve tropik kuşaklarda yetişen, parlak kızıl, kırmızı, turuncu ve sarı çiçekleriyle dikkat çeken bir ağaç türüdür.

Hayır, Tuğrul ve Konrul kuşu aynı değildir, ancak aynı mitolojik bağlamda yer alırlar. Tuğrul ve Konrul, Türk ve Macar mitolojilerinde önemli bir yere sahip olan efsanevi kuşlardır. Tuğrul kuşu, Türk mitolojisinde doğaüstü nitelikleri olan, kızıl renkli ve devasa bir kuş olarak tasvir edilir. Konrul kuşu ise Tuğrul kuşunun ikizidir ve aynı özelliklere sahiptir. Tuğrul ve Konrul, birlikte "Öksökö" yani çift başlı kartal olarak da anılırlar.

Yedi başlı ejderha farklı bağlamlarda farklı anlamlar taşıyabilir: Türk ve Altay mitolojisinde yedi başlı ejderha, "Yelbegen" olarak bilinir ve bazen yedi başlı dev, bazen de bir evren olarak tanımlanan mitolojik bir canavarı ifade eder. Kazak folklorunda yedi başlı ejderha, kötülük ve tehlike saçan bir düşman olarak tasvir edilir. Ezoterik tradisyonlarda yedi başlı ejderha, insan egosunun yedi yönünü, enerjileri yükseltmeyi ve içimizdeki yedi başlı canavarı yenmeyi simgeler. Ayrıca, İncil’in Vahiy (Apokalips) kitabında, yedi başlı ve on boynuzlu kırmızı ejderha, Tanrı’nın düşmanı Şeytan olarak tanımlanır. Yedi başlı ejderhanın neyi temsil ettiği, kullanıldığı bağlama göre değişebilir.

18 bin alem, İslam inancına göre kainattaki farklı boyutları ve alemleri ifade eder. 9 gökyüzü ise, "yedi gök" ifadesiyle Kur'an'da geçen ve gök katlarını ifade eden bir kavramdır. Bu kavramlar, bilimsel bir temele dayanmamakta olup, dini ve mitolojik yorumlara dayanmaktadır.

Yerlilerin atası olarak farklı görüşler bulunmaktadır: Asya kökeni: Birçok araştırmacı, Amerikalı yerlilerin köklerinin Asya'ya dayandığını düşünmektedir. Avrupa kökeni: Bazı araştırmacılar ise yerlilerin atalarının Avrupa'da olabileceğini öne sürmektedir. Ön Türkler (Proto-Türk), Türkçe konuşan toplulukların ortak atasını kapsayan bir tanımdır ve yerlilerin atası olabileceği düşünülen topluluklardan biridir. Bu konuda kesin bir bilgi bulunmamaktadır.

"Renkleri Çalan Ejderha" ifadesinin ne anlattığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, ejderhaların mitolojik ve kültürel anlamlarına dair bazı bilgiler mevcuttur. Ejderhalar, farklı mitolojilerde çeşitli anlamlar taşır: Çin mitolojisinde ejderhalar, gücü, kudreti ve başarıyı sembolize eder, aynı zamanda fırtınaları ve yağışları yönetme gücüne sahiptir. Türk mitolojisinde ejderhalar, başlangıçta bereket ve gücün sembolü iken, zamanla kötülüğün simgesi haline gelmiştir. Hristiyanlıkta ejderhalar, İncil'den bilinen ve şeytanın temsili olarak görülen uğursuz yaratıklardır. Ejderha motifleri, "Game of Thrones" gibi dizilerde ve "Ejderhanı Nasıl Eğitirsin?" gibi filmlerde de yer alır.

Türk destanlarını anlatan bazı kitaplar: "Dakikalar İçinde Türk Mitolojisi / Türklerin En Bilinen 200 Fabl, Destan ve Efsanesi", Ahmet Taşağıl. "Büyük Türk Destanları", Suat Karadağ ve İsmail Bilgin. "Türk Destanları", Ali Öztürk. "Türk Mitolojisi", Bahaeddin Ögel. "Dede Korkut Hikâyeleri".

Ukulan-tojon (veya Ulu Toyon), Türk ve Altay mitolojisinde şu görevleri üstlenir: Kainatı yaratmak ve dünyayı idare etmek. İnsanlara yaratıcı gücü ve çocukları vermek. Yerin ve toprağın verimli olmasını sağlamak. Hayvanların çoğalmasını ve bolluğu temin etmek. Büyük efsane kahramanlarını ölümden kurtarmak. Şamanların koruyucusu olmak. Ayrıca, su tanrısı olarak suyun temizliğini ve balıkların korunmasını sağlar; suyu kirletenlere ve gölleri kurutanlara karşı öfke duyar ve onları cezalandırır.

"Gitti Canımın Cananı" türküsünün veya şarkısının hikayesi hakkında kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Türkü: "Gitti Canımın Cananı" bir Urfa türküsüdür. Şarkı: Aygün Deniz'in yazısına göre, bir aşk hikayesini anlatır. Ayrıca, "Gitti Canımın Cananı" Zembilli dizisinde de kullanılmıştır.