Travma

Travma sonrası ortaya çıkabilecek bazı hastalıklar şunlardır: 1. Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB): Travmatik bir olayın ardından gelişen, tekrar yaşama, kaçınma ve sürekli tehdit altında olma duygusu gibi belirtilerle kendini gösteren bir psikiyatrik bozukluktur. 2. Depresyon: Travma sonrası depresyon sıkça görülen bir durumdur ve yoğun üzüntü, çaresizlik hissi veya ilgisizlik gibi belirtilerle kendini gösterir. 3. Bağımlılık Hastalıkları: Alkol, uyuşturucu veya diğer maddelerin kötüye kullanımı, travma sonrası stresle başa çıkma becerisini zayıflatabilir ve semptomların şiddetini artırabilir. 4. Fizyolojik Komplikasyonlar: Travma sonrası cerrahi müdahale gerektiren durumlar, enfeksiyonlar, kanamalar ve doku ölümleri gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu tür durumlarla karşılaşıldığında, bir uzmana danışmak önemlidir.

Temporal bölgede kanama, genellikle travma veya yaralanma sonucu oluşur. Bu bölgeye özgü bazı kanama nedenleri şunlardır: 1. Kafa travmaları: Düşme, kaza veya darbe gibi durumlar, kafatası kemiklerinin kırılmasına ve altındaki damarın yırtılmasına yol açarak epidural kanamaya neden olabilir. 2. Temporal kemik kırıkları: Bu kırıklar, yoğun ve sağlam bir kemik olan temporal kemikte ciddi travmalarla meydana gelir ve çevre dokularda kan birikimine yol açabilir. Ayrıca, kan sulandırıcı ilaçlar ve aşırı alkol tüketimi gibi faktörler de temporal bölgede kanama riskini artırabilir. Kanama şüphesi durumunda, acil tıbbi yardım almak önemlidir.

Aynada kendine bakamama durumu, genellikle psikolojik ve duygusal nedenlerden kaynaklanır. Bu nedenler arasında: Travmatik deneyimler: Çocukluk dönemine dayanan fiziksel, duygusal veya cinsel istismar, aşağılama, ihmal veya yoğun eleştiri gibi travmalar, kişinin kendine olan güvensizliğini artırabilir ve beden imajı ile ilgili olumsuz bir algı oluşturabilir. Düşük benlik saygısı: Kendine olan değerin düşük olması, kişinin dış görünüşüne fazla önem vermesine ve aynada kendini çirkin veya kusurlu görmesine yol açabilir. Olumsuz düşünce alışkanlıkları: Kendini alçaltan, elde edilen başarıları görmezden gelen ve sürekli kendini eleştiren bir zihniyet, bu tür bir korkuya neden olabilir. Bu durumla başa çıkmak için, terapi desteği almak ve olumsuz düşünceleri olumlu düşüncelerle değiştirmeye çalışmak faydalı olabilir.

"The Bear" dizisi, genç bir şef olan Carmen "Carmy" Berzatto'nun, erkek kardeşinin intiharının ardından Chicago'ya dönüp aile restoranını yönetmeye çalışmasını anlatıyor. Carmy, Michelin yıldızlı restoranlardan sonra bu yeni dünyada, borçlarla dolu, bakımsız bir mutfak ve uyumsuz bir ekiple başa çıkmak zorunda kalır.

Travma, genel olarak duygusal veya fiziksel açıdan son derece rahatsız edici bir olayın ardından yaşanan derin şok ve stres durumunu ifade eder. Travmanın anlattığı konular şunlardır: - Farklı türleri: Akut, kronik, karmaşık ve ikincil travma gibi çeşitli formları vardır. - Etkileri: Fiziksel ağrılar, psikolojik rahatsızlıklar, anksiyete, depresyon, post-travmatik stres bozukluğu (PTSD) gibi uzun vadeli sorunlara yol açabilir. - Tedavi yöntemleri: Psikoterapi, bilişsel davranışçı terapi, göz hareketleriyle duyarsızlaştırma ve yeniden işleme (EMDR) gibi yöntemlerle tedavi edilebilir. - Kimlerde görülebilir: Herkes travma yaşayabilir, ancak özellikle çocuklar, savaş gazileri ve istismar mağdurları gibi gruplar daha yüksek risk altındadır.

Travma cerrahisi, ani ve şiddetli travmalara bağlı olarak ortaya çıkan çeşitli hastalık ve durumlara bakar. Bu hastalıklar arasında: Kırıklar ve çıkıklar. Yumuşak doku zedelenmeleri. Omurga problemleri. Yanıklar. Nörolojik yaralanmalar. Penetrasyon yaralanmaları. Travma cerrahisinin tedavi yöntemleri arasında acil cerrahi müdahaleler, yoğun bakım ve rehabilitasyon süreçleri yer alır.

Kulak memesinin ikiye ayrılmasının birkaç nedeni olabilir: 1. Genetik Faktörler: Kulak memesinin yapışık olması genetik bir özelliktir ve tek bir genle kontrol edilir. 2. Yaşlanma: Yaşlanmayla birlikte kollajen dokusunun yapısının bozulması kulak memesinin sarkmasına ve ayrılmasına yol açabilir. 3. Travma: Uzun süreli küpe kullanımı veya kulak memesine alınan bir darbe gibi travmalar, kulak memesinin ayrılmasına neden olabilir. 4. Ağır Küpeler: Kadınların kullandığı ağır küpeler, kulağa aşağı doğru baskı ve gerilim yaratarak kulak memesini genişletebilir ve ikiye ayırabilir.

Saz burgu şişmesi, genellikle enfeksiyon, alerjik reaksiyon veya travma gibi nedenlerden kaynaklanır. Diğer olası nedenler arasında: - Gastrik reflü: Mide asidinin yemek borusuna geri akması boğazda tahrişe ve şişmeye yol açabilir. - Kronik hastalıklar: Astım veya diğer solunum yolu hastalıkları da boğaz damarlarının şişmesine sebep olabilir. Şişlik devam ederse veya şiddetlenirse, bir sağlık profesyoneline başvurmak önemlidir.

Deprem sonrası psikolojik etkiler şunlar olabilir: 1. Şok ve İnkâr: Olayın büyüklüğünü kavramakta zorluk çekme ve "Gerçekten oldu mu?" hissi. 2. Korku ve Kaygı: Yeniden deprem olacağına dair bir beklentiyle güvende olamama hissi. 3. Uyku Problemleri: Kabuslar ve ani irkilmeler. 4. Sinirlilik ve Öfke Patlamaları: İçe kapanma veya aşırı uyarılmışlık hali. 5. Suçluluk Duygusu: Yakınlarını kaybeden bireylerde veya zarar görmemiş olmasına rağmen suçluluk hissi. 6. Travma Sonrası Stres Tepkileri: Olayın zihinde tekrar tekrar yaşanması, kaçınma davranışları ve bedensel huzursuzluk. Bu belirtiler iki hafta veya daha uzun süre devam ederse, profesyonel destek almak önemlidir.

Sırtta boza (morarma) çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir: 1. Travma ve Yaralanmalar: Düşme, çarpma veya sert bir nesneye vurma gibi durumlar deri altındaki kan damarlarının patlamasına neden olabilir. 2. Kanama Bozuklukları: Kanın pıhtılaşma yeteneğini etkileyen bozukluklar, morarmalara yol açabilir. 3. İlaç Kullanımı: Bazı ilaçlar, özellikle kan sulandırıcılar, morarma riskini artırabilir. 4. Yaş: Yaş ilerledikçe cildin elastikiyeti azalır ve deri altındaki yağ tabakası incelir, bu da morarmaları daha olası hale getirir. 5. Beslenme Eksiklikleri: C vitamini, K vitamini ve folik asit eksiklikleri kan damarlarının sağlığını olumsuz etkileyebilir. 6. Cilt Hastalıkları: Purpura gibi durumlar deride kanamalar ve morarmalarla kendini gösterebilir. Eğer sırtta morarma sürekli tekrarlıyorsa veya şiddetliyse, bir sağlık profesyoneline danışılması önemlidir.

Topukta kan birikmesi, subungual hematom olarak adlandırılır ve genellikle yaralanma veya travma sonucu oluşur. Bunun yanı sıra, topukta kan birikmesine neden olabilecek diğer faktörler şunlardır: Sıkışma: Dar ayakkabılar veya yanlış ayakkabı seçimi, tırnağın sıkışmasına ve kan akışının bozulmasına yol açabilir. Spor aktiviteleri: Koşu, futbol gibi sporlar sırasında ayak tırnaklarına gelen darbeler hematoma neden olabilir. Tırnak enfeksiyonları: Bazı enfeksiyonlar, tırnak çevresindeki kan damarlarını etkileyerek kan birikmesine neden olabilir. Tırnak hastalıkları: Tırnak mantarı veya psoriatik tırnak hastalığı gibi durumlar, tırnak yapısında değişiklikler yaparak kan birikmesine yol açabilir. Topukta kan birikmesi belirtileri arasında ağrı, renk değişikliği ve şişlik bulunur. Herhangi bir topukta kan birikmesi durumunda, bir sağlık profesyoneline başvurmak önemlidir.

EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) terapisi, travma terapisi olarak da bilinir. EMDR, travmatik olayların etkisini azaltmak ve kişinin ruhsal iyileşmesine katkıda bulunmak amacıyla uygulanan bir psikoterapi yöntemidir.

Reflekssempatik distrofi (RSD) genellikle travma (kırıklar) veya cerrahi girişim sonrasında ortaya çıkar. RSD'nin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, sempatik sinir sisteminin arızalı olduğu düşünülmektedir.

Yüksek enerjili travma, vücudun maruz kaldığı yüksek seviyeli enerji sonrası gelişen çoklu organ yaralanması anlamına gelir. Bu tür travmalar, genellikle aşağıdaki durumlarla ilişkilidir: - 6 metre yüksekten düşme veya boyun üç katı yükseklikten düşme. - 65 km/saat üzerindeki hızda motor kazaları. - Araçta 45 cm’den fazla deformasyonun oluşması. - Ateşli silah yaralanmaları. - Patlamalar. - Yüksek voltajlı elektrik çarpmaları (>1000 V). Yüksek enerjili travmalar, ciddi komplikasyonlara yol açabilir ve multidisipliner bir yaklaşımla ele alınmalıdır.

Çene travmasının iyileşme süresi, kırığın büyüklüğüne, uygulanan tedaviye ve meydana getirdiği hasara göre değişkenlik gösterse de ortalama 6-8 haftayı bulabilir. Tam iyileşme süreci ise yaklaşık 4-6 ayı bulabilir. Çene travması şüphesi durumunda, en kısa sürede bir çene cerrahına başvurmak önemlidir.

Ağızdan ağıza suni solunum yapılacak olan kazazedede boyun travması yoksa verilecek en doğru pozisyon, sırtüstü yatar pozisyonda iken başının geriye doğru olmasıdır.

DSM-5 Travma Sonrası Stres Belirtileri Şiddet Ölçeği Çocuk Formunun Türkçe güvenilirliği ve geçerliliği şu çalışmalarla gösterilmiştir: 1. Şermin Yalın Sapmaz ve ark. (2017) tarafından yapılan bir araştırmada, ölçeğin Türkçe sürümünün güvenilirliği ve geçerliliği incelenmiştir. - Güvenilirlik analizlerinde Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı 0.918 ve madde-toplam puan bağıntı katsayıları 0.595 ile 0.837 arasında bulunmuştur. - Yapı geçerliliğinde varyansın %67.7'sini açıklayan bir faktör elde edilmiş ve bu faktör ölçeğin orijinal yapısıyla uyumlu bulunmuştur. - Birlikte geçerlilikte ise Çocuk ve Gençler için Travma Sonrası Stres Tepki Ölçeği ile yüksek düzeyde bağıntı gösterilmiştir. 2. Erden ve ark. (1999) tarafından yapılan bir uyarlama çalışmasında, ölçeğin Türkçe versiyonunun geçerlik ve güvenilirliği doğrulanmıştır.

"Twinless" filmi, yas tutanlara destek veren bir grupta yolları kesişen iki adamın hikayesini anlatıyor. İki genç adam, Roman ve Dennis, ikiz kardeşlerini kaybettikten sonra bir araya gelirler ve beklenmedik bir şekilde derin bir dostluk kurarlar.

Travma cerrahisinde yapılan ameliyatlar şunlardır: 1. Spinal Füzyon (Omurga Kaynatma Ameliyatı): Hasarlı omurların birbirine kaynaşmasını sağlamak için uygulanır. 2. Dekompresyon Cerrahisi: Omurilik veya sinirler üzerindeki baskıyı azaltmak için omurga yapılarının düzeltilmesi. 3. Vertebroplasti ve Kifoplasti: Omurga kırıklarında hasarlı omurları güçlendirmek için özel çimento enjekte edilmesi. 4. İç Fiksasyon (Vida ve Plaka Yerleştirme): Kırık veya kaymış omurları sabitlemek için vidalar, çubuklar ve plakalar yerleştirilmesi. 5. Artroskopik Cerrahi: Eklemlerin iç kısmında meydana gelen yaralanmaların minimal invaziv yöntemlerle tedavisi. 6. Protez Cerrahisi: Özellikle kalça ve omuz bölgesindeki kırıklarda kısmi veya tam eklem protezleri ile yapılan cerrahi girişimler. Bu ameliyatlar, hastanın yaralanma derecesine, sinir hasarının olup olmadığına ve genel sağlık durumuna bağlı olarak belirlenir.

Travma hastalarında bilgisayarlı tomografi (BT) endikasyonları şunlardır: 1. Göğüs duvarı yaralanmaları: BT, göğüs duvarı kontüzyonu, laserasyon ve hematom gibi yaralanmaları ayrıntılı olarak gösterir. 2. Kardiyovasküler yaralanmalar: Aort yaralanması, akut kanama ve kalp tamponadı gibi durumları tespit eder. 3. Pulmoner yaralanmalar: Akciğer parankimindeki kontüzyon, pnömotoraks ve hemotoraks gibi patolojileri ortaya çıkarır. 4. Üçlü dışlama çekimi: Pulmoner, aort ve koroner arterleri aynı anda değerlendirerek akut koroner sendrom, aort diseksiyonu ve pulmoner emboli gibi yüksek riskli durumları teşhis eder. 5. Travma sonrası tanı belirsizliği: İlk çekilen akciğer grafisinde şüphelenilen yaralanmaların doğrulanması veya ek yaralanmaların saptanması için BT gereklidir.