Teoloji

Tasarım delili, varlıklardaki düzen ve gayesellik gibi unsurlardan yola çıkarak, bu varlıkların tasarımcısı olan Allah'ın varlığına ve sıfatlarına ulaşılmasını sağlayan bir delildir. Bu delil, tarih boyunca "düzen delili", "inayet delili" ve "teleolojik delil" gibi farklı isimlerle anılmıştır. Tasarım delilinin bazı temel unsurları: Doğa yasaları: Doğa yasalarının bilinçli bir yaratma eylemi sonucu ortaya çıktığı ve bu yasaların ince ayarıyla canlıların var olmasının mümkün olduğu. Fiziksel dünyadaki tasarımlar: Evrendeki farklı aşamaların, canlıların oluşması için uygun şekilde yaratılması. Canlıların tasarımı: Yıldızların, atom-altı parçacıkların, Dünya'nın ve canlı bedenlerinin mükemmel işleyişi. Zihnin tasarımı: Evreni anlayabilecek bir zihnin doğuştan var olması.

Aquinalı Thomas'ın beş kanıtı (Quinque viæ) Tanrı'nın varlığına ilişkin beş mantıksal argümandır. 1. Hareket Kanıtı. 2. Etkin Sebep Kanıtı. 3. Zorunsuzluk Kanıtı. 4. Mükemmelliğin Derecesi Kanıtı. 5. Amaç-Düzen Kanıtı. Bu kanıtların yer aldığı eser, Summa Theologica'dır.

İçkinci bakış açısı, varlığın ilkesinin yine kendisi olduğunu ileri sürer ve hayatın anlamının bu dünyanın içinde aranması gerektiğini söyler. İçkinci felsefe ve teolojiler, insanın ve dünyanın doğasında var olan değer ve haysiyetini vurgular ve ilahi olanın dünyanın her alanında mevcut olduğunu savunur. İçkincilik, aynı zamanda, Doğu ve Batı gizemciliğinin bazı kollarının, tanrının dünyada mevcut olduğu görüşünü savunmasını da ifade eder. İçkinci bakış açısı, laisizmi içinde barındıran bir bakış açısı olarak da değerlendirilir. İçkincilikle ilgili daha fazla bilgi için felsefe.gen.tr sitesine başvurulabilir.

Kötülük sorunu, modern düşünce için birkaç nedenden dolayı önemlidir: Felsefi ve teolojik tartışmalar: Kötülük sorunu, din felsefesinin en önemli problemlerinden biridir. İnanç ve inkâr: Hem inananlar hem de inanmayanlar için bir odak noktasıdır; inananlar için kötülüklerin anlamını ve Tanrı'nın adaletini sorgulamayı, inanmayanlar için ise Tanrı'nın varlığını inkâr etmeyi içerir. Çözüm arayışları: Filozoflar, farklı görüşler ve teodiseler ortaya koyarak sorunu çözmeye çalışır. Mantıksal ve delilci boyutlar: Problem, mantıksal ve delilci açılardan ele alınır; mantıksal boyut, Tanrı'nın sıfatları ile kötülüğün varlığı arasındaki çelişkiyi, delilci boyut ise kötülüklerin çokluğunun veya lüzumsuzluğunun Tanrı'nın varlığını nasıl etkilediği üzerinde durur.

İrade özgürlüğü problemine verilen cevaplar üç ana yaklaşıma ayrılır: 1. Bağdaşmazcılık (İncompatibilism). 2. Bağdaşırcılık (Compatibilism). 3. Özgürlükçülük (Libertarianism). Bazı filozofların görüşleri: Thomas Hobbes, John Locke ve David Hume bağdaşırcılığı benimsemişlerdir. Robert Kane özgür iradeyi, kişinin kendi amaçlarını ve nihai hedeflerini yaratabilmesi olarak tanımlar. Saul Smilansky "illüzyonizm" adını verdiği görüşe göre, özgür irade ve ahlaki sorumluluk bir yanılsamadır. Peter van Inwagen özgür iradenin ne determinizm ne de indeterminizm ile uyumlu olmadığını öne sürmüştür.

"Hak tecelli edince" ifadesi, "Hak tecellî eyleyince her işi âsân eder. Halk eder esbâbını bir lâhzada ihsân eder" dizelerinde olduğu gibi, Allah'ın kudretinin tecelli etmesi ve her işi kolaylaştırması anlamına gelir. Tasavvufta ise tecelli, Hakk’ın varlığının çeşitli mertebelerde zuhur etmesi ve sâlikin bu zuhuru keşf yoluyla idrak etmesi olarak tanımlanır.

Monofizit ve diyofizit, Hristiyanlıkta İsa'nın doğası hakkında ortaya çıkan iki farklı görüşü ifade eder. Monofizit (tekdoğacı) görüş, İsa'da tanrısal ve insani vasıfların bir değişime uğramadan tek bir tabiat halinde bulunduğunu kabul eder. Diyofizit (çiftdoğacı) görüş, İsa'nın insan olarak dünyaya geldiğini ve tanrısal özün kendisine sonradan bahşedildiği inancını benimser. 451 yılında toplanan Kadıköy Konsili'nde monofizit görüş mahkûm edilmiştir.

Kıtmir'in cinsinin neden önemli olduğuna dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, Kıtmir ile ilgili bazı bilgiler şu şekildedir: Kıtmir, yedi uyurlar olarak da bilinen Ashab-ı Kehf'in köpeğinin ismidir. Cennet’e gideceğine inanılan hayvanlardan biridir. Kıtmir'in cinsinin ne olduğu belli değildir, ancak genellikle bir çoban köpeği olduğu düşünülmektedir. Kıtmir'in rengi de tartışmalı olup, sarımtrak, sarı, açık sarı, kızıl sarı, katran rengi, ablak kara, alaca ve kırmızı gibi farklı renkler belirtilmiştir.

TJL ifadesi farklı alanlarda farklı anlamlara gelebilir. İşte bazıları: TJL Industry Group Co., Limited: Endüstriyel makine imalatı yapan bir şirkettir. AZİMUT PORTFÖY TAYD SERBEST ÖZEL FON (TJL): Yatırım fonu. VAXTPU Editor Backup File: .tjl dosya uzantısı. Thomas Johnstone Ltd (TJL): Yenilikçi, performansa dayalı bir emlak yatırım ve geliştirme şirketi.

İblis ve cadı arasındaki fark şu şekilde açıklanabilir: İblis, İslami kaynaklarda insana musallat olup onu saptırmaya, hizmetçileri ile insanları cehenneme götürmeye çalışan varlığın adıdır. Cadı hakkında ise bilgi bulunmamaktadır. Bu nedenle, iblis ve cadı arasındaki temel fark, iblisin dini bir varlık olması, cadının ise genellikle mitolojik veya folklorik anlatılarda yer alan bir figür olmasıdır.

Trinity üçlemesi, genellikle Hıristiyanlıkta Baba, Oğul ve Kutsal Ruh'un tanrı olduğuna inanılan Teslis (Üçlü Tanrı) inancını ifade eder. Ayrıca, "Trinity" kelimesi, "The Matrix" filmindeki bir karakterin adı olarak da kullanılır. Ekonomide ise "Trinity" terimi, enflasyon, döviz kuru ve faiz oranını ifade etmek için kullanılır.

MS 2. yüzyıl ile MS 15. yüzyıl felsefesinin ortaya çıkışı, Hristiyanlığın ve sonrasında İslamiyet’in ortaya çıkışı ve yayılmasıyla ilişkilidir. Hristiyan felsefesi: Patristik dönem (MS 2. - MS 8. yüzyıl): Filozoflar aynı zamanda din adamıdır (Tertullian, Cellemens, Augustinus). Skolastik dönem (MS 8. yüzyıl - MS 15. yüzyıl): Felsefenin eğitim alanına taşındığı dönemdir (Anselmus, Aquinolu Thomas, Ockhamlı William). İslam felsefesi: 7. yüzyıldan itibaren görülmeye başlamıştır. İslam dünyasında felsefi çalışmalar sadece din adamları tarafından değil, aynı zamanda diğer düşünürler tarafından da yürütülmüştür. Bu dönemde felsefe, genellikle ya inancı güçlendirmek amacıyla kullanılmış ya da inanca zarar verebileceği endişesiyle dışlanmıştır.

God kelimesi, farklı bağlamlarda çeşitli anlamlar taşıyabilir. Dinî bağlamda: Tanrı, monoteistik inanç sistemlerinde evrenin yaratıcısı ve yöneticisi olarak kabul edilir. Genel kullanımda: "God" kelimesi, mükemmel veya yüce bir varlığı ifade etmek için kullanılabilir. Popüler kültürde: "God" kelimesi, çeşitli filmlerde ve eserlerde, özellikle Tanrı'nın insan formundaki tasvirleri veya Tanrı'nın farklı karakter özellikleri üzerinden işlenen temalarla da ele alınır.

THM kısaltması farklı anlamlara gelebilir: Türk halk müziği. Teolojide yüksek lisans derecesi. Trihalometan. Ayrıca, THM, Avustralya'nın önde gelen spor pazarlama ve iletişim ajanslarından birinin adı olarak da kullanılmaktadır.

Kava'idü'l-Akâid, Nasîruddin Tûsî tarafından yazılmış bir eserdir. Ayrıca, İmam Gazali'nin de Kavaidül-Akaid veya Akidetül-İmam Ebi Hamid el-Gazzali adında bir eseri bulunmaktadır.

Mesude'nin dergisi olarak belirtilen "MESNED Journal of Theological Studies" dergisi kapanmamıştır.

Eş'ari müşebbihe ifadesi, İslam'da Allah'ı yaratıklara veya yaratıkları Allah'a benzeten inançları benimseyen gruplar için kullanılan Müşebbihe terimiyle ilgili olabilir. Müşebbihe, "benzetenler" anlamına gelir ve Allah'ın zâtını veya sıfatlarını, insanların zâtı veya sıfatlarına benzeten grupları ifade eder. Müşebbihe, iki ana gruba ayrılır: 1. Allah'ın zâtını insanlara benzetenler: Bu grup, Allah'ın insan şeklinde olduğunu ve baş, yüz, göz, el, ayak gibi uzuvları olduğunu iddia eder. 2. Allah'ın sıfatlarını insanlara benzetenler: Bu grup, Allah'ın iradesinin insanların iradesi gibi olduğunu ve konuşmasının insanların konuşması gibi olduğunu söyler. Müşebbihe, İslam'da sapkın bir mezhep olarak kabul edilir.

Maturidiler, çeşitli düşünce ve inançlara karşı çıkar: Mutezile. Karmatiler ve Şiiler. Aşırı akılcılar ve selefiler (gelenekçiler). Nazar yerine talimi savunanlar. Ayrıca, Maturidiler, taklit yoluyla inancı da eleştirir; onlara göre, asıl iman, kişinin kendi aklıyla ve düşüncesiyle ulaştığı imandır.

İnsanın düşüşü, farklı bağlamlarda çeşitli anlamlar taşıyabilir. Bilimsel düşünce bağlamında: İnsanın düşüşü, insanın çevresini değiştirme gücünün onu nasıl duyarsızlaştırdığını ve bir iktidar kurucu haline getirdiğini anlatır. Albert Camus'nün "Düşüş" romanı bağlamında: Bu eserde insanın düşüşü, yazgısal bir süreç olarak ele alınır; insan eylemleri, onu kaçınılmaz bir şekilde düşüşe sürükler. Genel anlamda: İnsanın düşüşü, önem, özel olma, akıl, nüfuz edilememe ve anlam gibi çeşitli niteliklerden gerileme veya kayıp olarak da yorumlanabilir.

İnsan, hayatını belirli ölçüde kendi belirleyebilir, ancak bu süreç karmaşık ve çok katmanlıdır. İnsan kaderini etkileyen faktörler: Cüzi irade. Coğrafya, toplum, tarih ve benlik. Kur'an-ı Kerim'de insanın kaderinin, kişinin eğilimleri ve bilinçli tercihleriyle ortaya koyduğu tutum ve davranışlarına bağlı olduğu belirtilir. Tasavvuf düşüncesine göre ise insan, sınırlı iradesiyle seçimler yapsa da bu seçimlerin yapıldığı seçenekler ve bu seçenekler içindeki tercihler, insanın kontrolü dışında gelişir. Bu nedenle, insanın hayatını tamamen kendi belirlemesi, genellikle mümkün görülmez.