Teoloji

Levh ve kalem olayı, İslam inancına göre kader kavramını ifade eder. Levh, üzerine insan kaderinin, olmuş ve olacakların yazılı olduğu ilahi levhayı temsil eder. Bu nedenle, "ervah-ı ezelde levh-i kalemde" ifadesi, ruhların ilk yaratıldığı ve kaderlerinin yazıldığı anı nitelemek için kullanılır.

Homily — dini bir konuşma veya vaaz. Diğer anlamları: - Öğüt veya nasihat. - Hitabe. Homily terimi ayrıca dilbilim veya teoloji gibi akademik alanlarda da kullanılmaktadır.

Mahşer tablosunda tüm insanlar ve cinler yer alacaktır.

Anselmus'un ontolojik kanıtı, Tanrı'nın varlığını kanıtlamak için saf mantıksal düşünce kullanan bir argümandır. Bu kanıt şu şekilde özetlenebilir: 1. Tanrı, kendisinden daha büyük düşünülemeyen varlık olarak tanımlanır. 2. Bu tür bir varlık, sadece zihinde var olsaydı, ondan daha büyük bir şey düşünülebilirdi: gerçekte var olan bir Tanrı. 3. O hâlde Tanrı, yalnızca zihinde değil, gerçekte de vardır. Anselmus, bu argümanı "Proslogion" adlı eserinde geliştirmiştir.

Eş‘arî ve Mâtürîdî aynı kişiler değildir, ancak her ikisi de Ehl-i Sünnet akidesini yayma gayretinde olan önemli İslam alimleridir. Eş‘arî ve Mâtürîdî arasındaki bazı benzerlikler ve farklılıklar şunlardır: Benzerlikler: Her iki ekol de akıl ve mantık delilleriyle inanç konularını ispatlamaya çalışmış, açık naslarda bir ayrılık olmadığını, ancak bazı konularda farklı yorumlamalar yaptıklarını kabul etmişlerdir. Farklılıklar: Eş‘arî, yaşadığı coğrafi bölge ve Mu’tezile'den aldığı metodoloji nedeniyle Selefî anlayışa daha yakınken, Mâtürîdî Ebû Hanîfe'nin görüşüne uygun bir metodoloji benimsemiş ve müteşâbih nassı ve haberî sıfatları farklı yorumlamıştır.

Kelâmın altı temel esası, usûl-i selâse olarak da bilinir ve bunlar şunlardır: 1. Allah'a iman. 2. Peygamberlere iman. 3. Âhirete iman. Ayrıca, bu esaslar ilâhiyyât, nübüvvât ve semiyyât şeklinde de ifade edilir.

Sidre'nin ötesinde İslam inancına göre Allah'ın zât âlemi bulunmaktadır.

Süleyman Turan'ın "Misyoloji" adlı eseri, Hıristiyan misyon bilimini tarihsel, teorik ve pratik boyutlarıyla ele alan bir kitaptır. Misyoloji, Hıristiyanlığı yayma işine yön veren prensip ve kuralların bilimsel olarak araştırıldığı ve bu doğrultuda verilerin ortaya konulduğu bir disiplindir.

Çoğul dünya kavramı, iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Felsefi ve Teolojik Bağlam: Antik çağlardan beri, Dünya'nın dışında başka gezegenler veya evrenlerde de yaşam olabileceği fikri tartışılmaktadır. 2. Kuantum Mekaniği Bağlamı: Kuantum mekaniğinin yorumlarından biri olan Çoklu Dünyalar Yorumu, her kuantum olayının bir dallanma noktası olduğunu ve her olasılığın farklı bir paralel dünyada gerçekleştiğini savunur.

"Kayıp Cennet" (Paradise Lost) adlı eser, 17. yüzyıl İngiliz şair John Milton tarafından kaleme alınmış bir epik şiirdir. Şiirde, Yahudi-Hıristiyan anlayışındaki İnsanın Düşüşü anlatısı işlenir. Ayrıca, eserde kader, kısmet ve Teslis gibi teolojik meseleler de ele alınır.

Tasarım delili (teleolojik delil), varlıklardaki düzen ve gayesellik gibi unsurlardan yola çıkılarak bu varlıkların Tasarımcısı’nın varlığına ulaşılmasını sağlayan bir kanıtlama yöntemidir. Bu delile göre, evrenin ve içindeki canlıların, doğaüstü bir akıl ve güçlü bir varlık olan Tanrı tarafından tasarlanmış olduğu savunulur.

Aquinalı Thomas'ın 5 kanıtı, Tanrı'nın varlığını kanıtlamak için öne sürdüğü kozmolojik argümanlardır. Bu kanıtlar şunlardır: 1. Hareketsiz Hareket Ettirici Kanıtı: Her hareketin bir başka varlık tarafından hareket ettirilmesi gerektiği ve bu zincirin bir ilk hareket ettirici ile başlaması gerektiği argümanı. 2. Sebepsiz Sebep Kanıtı: Hiçbir şeyin kendi kendisinin nedeni olamayacağı ve her sonucun bir önceki sebebe dayanması gerektiği gözlemine dayanır. 3. Evrensel İspat Kanıtı: Maddesel nesnelerin var olmadığı bir zaman dilimi mutlaka olmuştur; ancak şu an maddesel nesneler bulunduğundan, bunları var eden ve maddesel olmayan bir şey olmalıdır. 4. Dereceden İspat Kanıtı: Var olan şeyler arasında bir derecelenme bulunduğu ve mutlak bir ölçütün, bir en iyinin var olma zorunluluğu bulunduğu argümanı. 5. Düzen ve Amaç Kanıtı: Dünyadaki her şeyin amaçlı bir biçimde, belirli amaçlara ulaşacak şekilde eylemde bulunduğu veya hareket ettiği gözleminden yola çıkar.

İçkinci bakış açısı, varlığın bilinçte içkin bulunduğunu savunan bir felsefi ve teolojik kavramdır.

Kötülük sorunu, modern düşünce için önemlidir çünkü: 1. Felsefi Tartışmaların Merkezinde Yer Alır: Kötülüğün doğası ve kökeni, filozoflar ve düşünürler tarafından uzun zamandır sorgulanmaktadır. 2. Toplumsal ve Bireysel Dinamiklerin Yansıması: Modern toplumda kötülük, bireysel çıkar, güç arzusu veya çevresel faktörlerin bir sonucu olarak görülür. 3. Teolojik ve Bilimsel Yaklaşımların Kesişimi: Kötülük problemi, teizm ve ateizm gibi farklı dünya görüşleri arasında bir çelişki noktası olarak değerlendirilir.

İrade özgürlüğü problemine verilen cevaplar farklı felsefi akımlar tarafından şu şekilde özetlenebilir: 1. Cebriye: Evreni ve içindekileri yaratan Allah'tır, insan davranışlarında mecbur olduğu için sorumlu değildir ve özgür de değildir. 2. Mutezile: İnsan özgürdür, aklı ve iradesiyle eylemlerini kendi seçer. 3. Eş'ariyye: İnsan bütün fiillerinin Allah tarafından bilindiği, takdir edilip yaratıldığı görüşündedir. 4. Maturidi: İnsan, akıl ve iradeyle davranışlarını tercih eder ve eyleme geçirir. 5. İslam Filozofları (örneğin Fârâbî): İnsan akıllı bir varlıktır ve kendi iradesiyle iyi ve kötüyü seçebilir.

Hak tecelli edince, yani Allah'ın kudret ve sıfatları kula görününce, çeşitli sonuçlar ortaya çıkar: 1. Kul, Allah'tan başkasından korkmaz ve O'nun dışındaki her şeyi unutur. 2. İlahi isimlerin nuru altında mahkum olur ve bu isimle Allah'a niyazda bulunduğunda, O da ona cevap verir. 3. Alemin ve insanın varlığı anlam kazanır, çünkü Allah'ın tecellisi, bilinmeyi istemesinden kaynaklanır. 4. Kudretin varlıklardaki cereyanı kul tarafından görülür ve kendi fiillerini nefyederek Allah'ı ispat eder. Bu süreç, insanın Allah'a olan marifetinin ve yakınlığının artmasına yol açar.

Monofizit ve diofizit terimleri, Hristiyan teolojisinde İsa'nın doğasıyla ilgili iki farklı görüşü ifade eder. - Monofizit: İsa'nın tek bir doğası olduğunu, bu doğanın hem ilahi hem de insani özellikleri içerdiğini savunur. - Diofizit: İsa'nın iki tam ve ayrı doğaya sahip olduğunu kabul eder: biri ilahi, diğeri insani.

TJL kısaltmasının farklı anlamları olabilir ve bu nedenle ne iş yaptığı da bağlama göre değişir: 1. The Jackson Laboratory: Genetik araştırmalar yapan bir kurumdur, Bar Harbor, Maine, ABD'de bulunmaktadır. 2. Theological Journal Library: Teolojik dergi kütüphanesi. 3. TJ Lubinsky Productions: Kamu televizyonu. 4. TJL Motorsports: NASCAR Camping World Truck Series takımı. 5. Textured Jersey Llnka: İş dünyasında "dokunmuş jersey bağlantısı" anlamına gelir.

Kıtmir'in cinsinin önemli olmasının birkaç nedeni vardır: 1. Mitolojik ve Teolojik Açıdan: Kıtmir'in cinsinin heybetli bir köpek olması, onun ashab-ı kehf'in korunmasından ziyade keyifli vakit geçireceği tatlı ve minniş köpeklere ihtiyaç duydukları şeklinde yorumlanmasına yol açar. 2. Psikolojik Yorum: Bazı dinî yorumcular, Kıtmir'in gerçek bir köpek olmadığını, insanın nefsini temsil eden bir metafor olduğunu öne sürer. Bu bağlamda, köpeğin cinsi değil, onun Allah'a olan sevgisi ve sadakati önemlidir. 3. Halk İnançları: Anadolu'da Kıtmir isminin çocuklara ve köpeklere verilmesi, onun keramet sahibi ve cennetle müjdelenmiş bir köpek olarak görülmesinden kaynaklanır.

İblis ve cadı arasındaki farklar şunlardır: 1. İblis: İslam inancında kötü güçleri temsil eden, insanları günaha teşvik eden bir varlıktır. 2. Cadı: Ortaçağ Avrupa'sında cadılıkla suçlanan kadınlarla ilişkilendirilmiş, doğaüstü güçlere sahip olduğu düşünülen bir mitolojik varlıktır. Bu nedenle, iblis daha çok dini ve teolojik bir kavramken, cadı daha çok kültürel ve folklorik bir kavramdır.