TehlikeSınıfları

50'den az işçi çalıştıran iş yerleri, az tehlikeli sınıfta yer almaktadır.

Tehlikeli sınıfta yer alan iş makineleri arasında şunlar bulunmaktadır: İnşaat makineleri: Küçük ölçekli inşaat işleri. Elektrik tesisatı ve montaj makineleri. Metal işleme ve mobilya üretim makineleri. Kimyasal üretim ve işleme makineleri. Ağır sanayi ve döküm makineleri. Tersane ve gemi yapımı makineleri. Elektrik üretim santralleri. İş yerlerinin tehlike sınıfına göre belirlenmesi, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin etkin bir şekilde uygulanmasını sağlar.

İş sağlığı ve güvenliği (İSG) kapsamında atanacak kişi sayısı, işyerinin tehlike sınıfına ve çalışan sayısına göre değişir: 1. Az tehlikeli sınıfta yer alan ve 50'den az çalışanı olan işyerlerinde, her 2000 kişi için 1 işyeri hekimi atanması gerekmektedir. 2. Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde, her 1000 çalışan için 2 iş güvenliği uzmanı atanması zorunludur. 3. Çok tehlikeli sınıfta ise her 1000 çalışan için 4 iş güvenliği uzmanı görevlendirilmelidir. Ayrıca, 2025 yılı itibarıyla 50'den az çalışanı olan tüm işyerleri de İSG hizmeti almak zorundadır.

Acil durum eylem planı, tehlike sınıfına bakılmaksızın tüm işverenler için hazırlanır. Bu plan ayrıca aşağıdaki kişiler ve kurumlar için de önemlidir: Turizm işletmeleri: Hem çalışanların hem de misafirlerin güvenliğini sağlamak amacıyla. Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri: Planların en geç 2 yılda bir yenilenmesi gerekmektedir. Alt işverenler ve geçici iş ilişkisi kurulan işverenler: Kendi çalışma alanları ve yaptıkları işler ile sınırlı olmak üzere sorumludurlar.

Tehlike sınıfı 4 olan işyeri, çok tehlikeli işyeri anlamına gelir.

Yangın söndürme kutusu, düşük tehlike sınıfında her 500 m² alan için 1 adet 6 kg'lık olmalıdır.

İSG uzman sayısı, işyerinin tehlike sınıfına ve çalışan sayısına göre hesaplanır. Hesaplama kriterleri: 1. Az tehlikeli sınıfta: Her 1000 çalışan için bir tam zamanlı İSG uzmanı gereklidir. 2. Tehlikeli sınıfta: Her 500 çalışan için bir tam zamanlı İSG uzmanı görevlendirilmelidir. 3. Çok tehlikeli sınıfta: Her 250 çalışan için bir tam zamanlı İSG uzmanı atanmalıdır. Ayrıca, birden fazla iş yerinde görev yapan İSG uzmanları için, iş yerleri arasındaki ulaşım süreleri hizmet süresinden çıkarılmaz.

Kuaförlerde iş güvenliği uzmanının çalışma süresi, işyerinin tehlike sınıfına göre belirlenir: Az tehlikeli sınıfta yer alan kuaförlerde, çalışan başına ayda en az 10 dakika hizmet vermelidir. Tehlikeli sınıfta yer alan kuaförlerde, çalışan başına ayda en az 20 dakika hizmet verilmelidir. Çok tehlikeli sınıfta yer alan kuaförlerde ise çalışan başına ayda en az 40 dakika hizmet sağlanmalıdır.

A sınıfı iş güvenliği uzmanı, çok tehlikeli tehlike sınıfına giren işyerlerinde görev yapabilir.

Çalışanın kişisel özellikleri, işyerinin tehlike sınıfı ve işin niteliği öncelikli olarak göz önünde bulundurularak uluslararası standartlar ile işyerinde yapılan risk değerlendirmesi sonuçları doğrultusunda çok tehlikeli sınıftaki işlerde yılda bir defa periyodik muayene tekrarlanır.

10 çalışan sınırı, tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için geçerlidir.

SGK'da çok tehlikeli iş yerinin nasıl anlaşıldığı, NACE kodu ve İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliği üzerinden belirlenir. Çok tehlikeli iş yerleri, bu tebliğde belirtilen ve genellikle inşaat, maden, tersane gibi işleri kapsayan işletmelerdir. NACE kodu, işyerinin faaliyet alanına göre altı haneli bir koddur ve SGK sicil numarasının 2, 3, 4, 5, 6 ve 7. hanelerindeki rakamlardan oluşur.

Evakuasyonda görevlendirilecek kişi sayısı, işyerinin tehlike sınıfına ve çalışan sayısına göre değişir: - Az tehlikeli sınıfta yer alan ve 50'den az çalışanı olan işyerlerinde en az 1 kişi görevlendirilmelidir. - Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde her 40 çalışan için 1 kişi, çok tehlikeli sınıfta ise her 30 çalışan için 1 kişi görevlendirilir. Ayrıca, ilk yardım konularında da destek elemanları görevlendirilmesi gerekmektedir.

Yapı sınıfının yanlış belirlenmesi durumunda yapılması gerekenler şunlardır: 1. İşyeri Tehlike Sınıfının Düzeltilmesi: İşyeri tehlike sınıfı yanlış belirlenmişse, bu durumun düzeltilmesi için Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Başkanlığı'na bir dilekçe ile başvurulması gerekmektedir. 2. Yapı Tatil Tutanağının İptali: Ruhsatsız veya ruhsata aykırı kaçak yapı durumunda, yapı tatil tutanağının iptali için ilgili idareye itiraz edilebilir veya idare mahkemesinde dava açılabilir. 3. Yapı Kayıt Belgesinin İptali: Yapı kayıt belgesi yanlış veya usulsüz verilmişse, bu belgenin iptali için Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'ne başvurulabilir.

Çok tehlikeli sınıf iş güvenliği sertifikası 1 yılda en az 1 defa yenilenmesi gerekmektedir.

ADR'de etiketleme, dokuz ana tehlike sınıfına ayrılır. Bu sınıflar şunlardır: 1. Patlayıcı maddeler. 2. Gazlar. 3. Yanıcı sıvılar. 4. Yanıcı katılar. 5. Oksitleyici maddeler ve organik peroksitler. 6. Zehirli ve bulaşıcı maddeler. 7. Radyoaktif maddeler. 8. Aşındırıcı maddeler. 9. Çeşitli tehlikeli maddeler ve eşyalar.

İş Güvenliği Uzmanları (İSG uzmanları), çalışan sayısına ve işyerinin tehlike sınıfına göre belirli saatlerde çalışmak zorundadır: Az tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 10 dakika. Tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 20 dakika. Çok tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 40 dakika. Ayrıca, İSG uzmanları tam zamanlı çalıştıkları işyeri dışında fazla mesai yapamazlar.

İSG (İş Sağlığı ve Güvenliği) eğitimi, çalışanların görev yaptığı iş yerinin tehlike sınıfına göre farklı sürelerde verilmektedir: - Az tehlikeli iş yerlerinde çalışanlar için en az 8 saat eğitim gereklidir. - Tehlikeli iş yerlerinde bu süre 12 saat olarak belirlenmiştir. - Çok tehlikeli iş yerlerinde ise eğitim süresi 16 saat'tir. İSG uzmanı olmak isteyenler için ise eğitim süresi 220 saat olup, bu eğitim genellikle 3-4 hafta içinde tamamlanır.

Yangın su deposu hesabı, aşağıdaki kriterlere göre yapılır: 1. Yangın Söndürme Süresi: İlgili standartlara göre yangın söndürme süresi genellikle 60 ila 90 dakika arasında değişir. 2. Su Akış Hızı: Sprinkler veya hidrant sistemi tarafından kullanılan suyun debisi (litre/dakika veya m³/saat) hesaplanır. 3. Bina Tehlike Sınıfı: Su deposu hacminin tayininde, binanın tehlike sınıfı dikkate alınır (düşük tehlike için 30 dakika, orta tehlike için 60 dakika ve yüksek tehlike için 90 dakika). 4. Yedek Su Gereksinimi: Yangınla mücadele dışında kullanılacak su miktarı da hesaba katılmalı ve toplam kapasiteye %10-20 oranında ekleme yapılmalıdır. 5. Yerel Yönetmelikler ve Su Kaynağı Tipi: Bölgesel yönetmelikler ve kullanılacak su kaynağının türü (şehir şebekesi, yeraltı suyu, yağmur suyu) de hesaplama da belirleyici olabilir.

D sınıfı iş güvenliği kavramı, mevzuatta yer almayan bir sınıflandırmadır. Ancak, iş güvenliği uzmanları, işyerlerinin tehlike sınıflarına göre üç dereceye ayrılmış olarak kabul edilir: 1. Az tehlikeli işyerleri: Bu işyerlerinde C sınıfı belgeli iş güvenliği uzmanları görev yapar. 2. Tehlikeli işyerleri: Bu işyerlerinde B sınıfı belgeli iş güvenliği uzmanları çalışır. 3. Çok tehlikeli işyerleri: Bu işyerlerinde ise A sınıfı belgeli iş güvenliği uzmanları bulunur.