ADR

ADR'li araç, tehlikeli maddelerin taşınması için belirli standartlara ve yönetmeliklere uygun olan araçları ifade eder. Bu araçlar, tehlikeli maddelerin güvenli bir şekilde taşınmasını sağlamak üzere özel olarak donatılmış ve belirlenen kurallara uygun olarak işletilir. ADR'li araçlar, aşağıdaki özelliklere sahiptir: Güvenlik ekipmanları. Ambalajlama ve taşıma özellikleri. İşaretlemeler ve etiketlemeler. Eğitim ve lisanslar. Çevresel standartlara uyum. ADR'li araçlar, ADR Araç Uygunluk Sertifikası ve Muayene Sertifikasına sahip olmalıdır.

ADR (Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Avrupa Anlaşması), tehlikeli maddelerin insan sağlığına ve çevreye zarar vermeden, güvenli ve düzenli bir şekilde kamuya açık karayolu ile taşınmasını sağlayan bir yönergedir. Bu anlaşma, 30 Eylül 1957'de Cenevre'de imzalanmış ve 1968'de yürürlüğe girmiştir. ADR kapsamında tehlikeli maddeler dokuz ana sınıfa ayrılır: Patlayıcı maddeler ve nesneler (Sınıf 1); Gazlar (Sınıf 2); Alevlenebilir sıvılar (Sınıf 3); Alevlenebilir katılar, kendiliğinden tepkimeye giren maddeler, polimerleştirici maddeler ve duyarlılığı azaltılmış katı patlayıcılar (Sınıf 4.1); Kendiliğinden yanmaya yatkın maddeler (Sınıf 4.2); Su ile temas ettiğinde alevlenebilir gazlar açığa çıkartan maddeler (Sınıf 4.3); Yükseltgen (Oksitleyici) maddeler (Sınıf 5.1); Organik peroksitler (Sınıf 5.2); Zehirli maddeler (Sınıf 6.1); Bulaşıcı maddeler (Sınıf 6.2); Radyoaktif malzemeler (Sınıf 7). Tehlikeli madde taşımacılığı yapan firmaların, ADR yönetmeliğine uygun belge ve sertifikalara sahip olması zorunludur.

ADR eğitiminin süresi, alınan eğitim türüne göre değişiklik göstermektedir: ADR Genel Bilinçlendirme Eğitimi: 2 saat. ADR Göreve Özgü Eğitimi: 2 saat. ADR Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı (TMGD) Eğitimi: 64 saat. ADR Yenileme Eğitimi: 16 saat. Eğitimler, teorik ve uygulamalı bölümlerden oluşmaktadır.

En tehlikeli patlayıcı madde olarak kabul edilebilecek bir madde, RDX, Aseton peroksit, Nitrogliserin, Gümüş fülminat, Cıva(II) fülminat gibi kuvvetli patlayıcılar sayılabilir. Patlayıcı maddelerin tehlike dereceleri, ADR (Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığı Sözleşmesi) tarafından belirlenen sınıflandırma sistemine göre farklılık gösterir. Patlayıcı maddelerin depolanması, taşınması ve kullanılması büyük risk taşır ve uzman personel tarafından gerçekleştirilmelidir.

Eksen Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı Hizmetleri Ltd. Şti., tehlikeli maddelerin taşınması, depolanması ve diğer işlemlerinde insan sağlığına ve çevreye zarar vermeden, güvenli bir şekilde kullanılmasını sağlamak amacıyla işletmelere danışmanlık hizmeti verir. Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanının (TMGD) bazı görevleri: Uluslararası anlaşma ve sözleşmelere uyulduğunu izlemek. Tehlikeli maddelerin taşınması için işletmeye öneriler sunmak. İşletmenin yıllık faaliyet raporunu hazırlamak. Tehlikeli maddelerin taşınmasında kullanılacak taşıma araçlarının seçiminde rehberlik etmek. Tehlikeli madde taşıma, doldurma ve boşaltma personellerine talimatlar hakkında bilgi vermek. Gerekli tedbirleri aldırmak ve kazaları önlemek için çalışmalar yapmak. TMGD, bir yıl içinde 50 ton ve üzeri yükleme, boşaltma, paketleme işlemi yapan işletmeler ile 50 ton ve üzeri araç kapasitesi olan nakliye firmalarında çalışabilir.

ADR (Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Avrupa Anlaşması) kazasının ne zaman yasaklandığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, ADR mevzuatının Türkiye'de 01.01.2010 tarihinde yürürlüğe girdiği ve 24.10.2013 tarihli ve 28801 sayılı Resmi Gazete'de "Tehlikeli Maddelerin Karayolu İle Taşınması Hakkında Yönetmelik" ile ülkemize uyarlandığı bilinmektedir. ADR, tehlikeli maddelerin insan sağlığına ve çevreye zarar vermeden, güvenli ve düzenli şekilde kamuya açık karayolu ile taşınmasını sağlayan bir yönergedir.

Uluslararası taşımacılıkta tehlikeli kimyasallarla ilgili kullanılan terimlerden bazıları şunlardır: IMDG Code (International Maritime Dangerous Goods Code). ADR (Accord Dangereux Routier). RID (Rules for the International Carriage of Dangerous Goods by Rail). ICAO (International Civil Aviation Organization). IATA (International Air Transport Association).

ADR levhaları, taşınan tehlikeli maddenin türüne göre dokuz ana sınıfa ayrılır: 1. Patlayıcı maddeler ve nesneler (Sınıf 1). 2. Gazlar (Sınıf 2). 3. Alevlenebilir sıvılar (Sınıf 3). 4. Alevlenebilir katılar, kendiliğinden tepkimeye giren maddeler, polimerleştirici maddeler ve duyarlılığı azaltılmış katı patlayıcılar (Sınıf 4.1). 5. Kendiliğinden yanmaya yatkın maddeler (Sınıf 4.2). 6. Su ile temas ettiğinde alevlenebilir gazlar açığa çıkartan maddeler (Sınıf 4.3). 7. Yükseltgen (Oksitleyici) maddeler ve organik peroksitler (Sınıf 5.1 ve 5.2). 8. Zehirli maddeler (Sınıf 6.1). 9. Bulaşıcı maddeler (Sınıf 6.2). 10. Radyoaktif malzemeler (Sınıf 7). 11. Aşındırıcı maddeler (Sınıf 8). 12. Diğer tehlikeli maddeler ve nesneler (Sınıf 9).

Euro Truck Simulator 2'de (ETS2) ADR lisansını açmak için: ADR beceri seviyesini 1'den 6'ya kadar geliştirmek gereklidir. ADR sertifikalarını herhangi bir sırayla seçebilirsiniz. Her bir ADR becerisine tıklayarak, hangi tür yüklerin taşınabileceğini öğrenebilirsiniz. ADR lisanslı yüklerin taşınması, seviye atlamayı uzun yolda ilerlemek kadar hızlandırmaz.

TMGD kitap etiketleme için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Sık kullanılan bölümleri belirleme: Kitapta sıkça gidilen alanları belirleyin. 2. Konuları ve kodları yazma: Kitabın alt kısmına konuların isimlerini, sağ kısmına ise ilgili kodları yazın. 3. Renklendirme: Aynı renklerin ard arda gelmemesine özen göstererek etiketleri renklendirin. 4. Etiketleme: Yatık bir şekilde, alttan üste doğru ve sağa doğru bakacak şekilde etiketleri yapıştırın. 5. Düzenleme: Sayfalara üst üste gelmeyecek şekilde etiketleri yerleştirin, ardından düzenleme yapın. Bu yöntemle, sınavda zaman kazanmak ve konuları daha kolay bulmak mümkün olur.

SRC 5 belgesi, dört farklı sınıf içerir: 1. SRC 5 Temel Eğitim Sertifikası. 2. SRC 5 Tank/Tanker Eğitim Sertifikası. 3. SRC 5 Sınıf 1 Patlayıcı Madde Eğitim Sertifikası. 4. SRC 5 Sınıf 7 Radyoaktif Malzeme Eğitim Sertifikası.

Euro Truck Simulator 2'de (ETS 2) ADR çeşitleri (sınıfları) şunlardır: Sınıf 1: Patlayıcılar. Sınıf 2: Gazlar. Sınıf 3: Yanıcı sıvılar. Sınıf 6: Zehirli maddeler. ADR (Uluslararası Tehlikeli Mal Taşımacılığı Anlaşması) sınıfları, farklı türlerde tehlikeli madde taşımacılığını ifade eder ve her sınıf, belirli teslimat türlerini açar.

5.1 tehlike sınıfı, İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliği'ne göre yükseltgen (oksitleyici) maddeler sınıfını ifade eder. Bu sınıf, kendilerinin yanıcı olmaları gerekmediği halde, genellikle oksijen vererek başka malzemelerin yanmasına neden olan veya buna katkıda bulunan maddeleri kapsar.

ADR'de "değiştirilebilir kasa", konteynerlerin bir türünü ifade eder. Bu tür kasalar, sert zeminli, üstü açık, yan, ön ve arka duvarlı bir yapıya sahiptir.

TSE Araç Kontrol Merkezi'nde muayene edilen araçlar şunlardır: Tadilat görmüş araçlar. Ambulans ve acil sağlık araçları. ADR taşıt/araçlar. Karayolu ile atık taşıyan araçlar. İthal araçlar. Ayrıca, çöp kamyonu, itfaiye, kar küreme araçları gibi diğer araçlar da özel muayene için TSE Araç Kontrol Merkezi'ne başvurabilir.

ADR'li araç muayenesi, yetkili makamlarca gerçekleştirilir ve genellikle şu adımları içerir: 1. Başvuru: TSE gibi yetkili kurumlara başvuru yapılır. 2. Muayene: Aracın ve tankın ADR Bölüm 9 standartlarına uygunluğu kontrol edilir. 3. Belgelendirme: Uygunluk durumunda, ADR Araç Uygunluk Belgesi (T9 Belgesi) verilir. Muayene için gerekli belgeler arasında ruhsat, şirket imza sirküleri, ADR ve tank sertifikaları bulunur. ADR'li araç muayenesi için TSE, Hicri Ercili gibi yetkili muayene merkezleri veya ISISAN gibi kuruluşlarla iletişime geçilebilir.

ADR Sınıf 2 etiketleri, tehlikeli madde taşımacılığında kullanılan ve taşıma yapılan maddenin türüne göre değişen etiketleri ifade eder. ADR Sınıf 2 etiketleri şu şekildedir: Sınıf 2.1: Yanıcı gazlar. Sınıf 2.2: Yanıcı olmayan, zehirli olmayan gazlar. Sınıf 2.3: Zehirli gazlar. Bu etiketler, aracın ön, arka ve yan yüzeylerinde görünür şekilde yer almalıdır.

Muafiyet kuralları, çeşitli taşımalarda ve durumlarda uygulanır. İşte bazı örnekler: Yolcu Beraberinde Getirilen Eşyalar: Her bir yolcu, ticari miktar ve mahiyet arz etmeyen kişisel eşyalarını muafiyet kapsamında getirebilir. İşyeri Nakli: Türkiye Gümrük Bölgesi dışında sürdürülen bir ekonomik faaliyetin Türkiye'ye nakli sırasında getirilen sermaye malları ve diğer malzemelere muafiyet tanınır. Komşu Ülkelerdeki Çiftçiler: Komşu ülkelerdeki çiftçilerin, Türkiye'deki mülklerinde kullanmak üzere getirdikleri tohum, gübre ve diğer ürünlere muafiyet uygulanır. Canlı Hayvan Nakli: Canlı hayvanların nakli sırasında kullanılan kuru ot, yem ve yiyecek maddeleri ile ilaçlara muafiyet tanınır. İnceleme, Analiz veya Test Amaçlı İthal Edilen Eşya: İnceleme, analiz veya test edilmek üzere getirilen eşyaya muafiyet uygulanır. Bu muafiyetler, belirli koşullar ve sınırlamalarla geçerlidir. Detaylı bilgi için ilgili mevzuat ve yönetmeliklere başvurulmalıdır.

Türk SRC belgeleri, farklı türleri için çeşitli ülkelerde geçerlidir: SRC 1: Uluslararası yolcu taşımacılığı için olup, Türkiye dışında uluslararası taşımacılık yapılacak tüm ülkelerde geçerlidir. SRC 3: Uluslararası yük ve eşya taşımacılığı için olup, Türkiye dışında uluslararası taşımacılık yapılacak tüm ülkelerde geçerlidir. SRC 4: Yurtiçi yük ve eşya taşımacılığı için olup, yalnızca Türkiye sınırları içerisinde geçerlidir. SRC 5: Tehlikeli madde taşımacılığı için olup, Türkiye ve ADR’ye (Tehlikeli Malların Karayolu ile Taşınması Hakkında Avrupa Anlaşması) taraf olan diğer ülkelerde geçerlidir. Türk SRC belgelerinin yurtdışında geçerli olabilmesi için, varış ülkesinde kalıcı olarak kalınmaması ve yalnızca turist olarak kalınması gerekmektedir.

ADR etiketi, tehlikeli maddelerin karayolu ile uluslararası taşımacılığına ilişkin Avrupa Anlaşması (ADR) kapsamında, ambalajların üzerine iliştirilmesi gereken etiketleri ifade eder. Bu etiketler, ambalajın aynı yüzeyine, uygun nakliye adını gösteren işaretin yanına yapıştırılır ve ambalaja iliştirilen diğer etiket veya işaretlerle kapanmayacak şekilde yerleştirilir. Eğer ambalajın şekli veya boyutu etiketlemeye uygun değilse, etiket ambalaj üzerinde bir künyeye yapıştırılarak veya başka uygun bir yöntemle iliştirilir.