Şizofreni

Şizofreni tanısı için en az iki kriter gereklidir. DSM-5'e göre şizofreni tanısı için gereken kriterler şunlardır: 1. Sanrılar (delüzyonlar), halüsinasyonlar veya düşünce bozuklukları gibi temel belirtilerden en az ikisinin bulunması. 2. Belirtilerin toplamda en az altı ay boyunca işlevsellikte bozulmaya neden olacak şekilde devam etmesi. 3. Belirtilerin başka bir psikiyatrik ya da tıbbi duruma bağlanamaması. Tanı süreci, uzman bir psikiyatrist tarafından kapsamlı bir değerlendirme ile gerçekleştirilir.

Şizofrenide "paralel benlik" kavramına dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, şizofreni hakkında genel bilgi verilebilir. Şizofreni, düşünme, duyuları kullanma ve davranışlar gibi beyinsel işlevlerde ciddi bozuklukların görüldüğü, kişinin gerçeklerden uzaklaşıp kendi dünyasına çekildiği bir ruhsal hastalıktır. Şizofreni, genetik ve çevresel faktörlerin kombinasyonundan kaynaklandığı düşünülen kronik bir ruh sağlığı sorunudur.

Şizofrenide görülen sanrılar (hezeyanlar) arasında şunlar sayılabilir: Referans (üzerine alınma) sanrıları. Etkilenme sanrıları. Kıskançlık sanrıları. Perseküsyon (kişiye zarar verileceği) sanrıları. Büyüklük sanrıları. Erotomani (başkalarının kendisine âşık olduğu) sanrıları. Düşüncelerinin değiştirildiği, çalındığı veya yayınlandığı sanrıları. Şizofreni belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir ve kesin teşhis için psikolog muayenesi veya psikiyatrist değerlendirmesi gereklidir.

Şizofreninin en belirgin belirtileri şunlardır: Halüsinasyonlar. Sanrılar (hezeyanlar). Düşünce bozukluğu. Motivasyon eksikliği ve sosyal çekilme. Şizofreni belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir ve bu belirtilerin şiddeti, süresi ve sıklığı hastadan hastaya değişebilir. Şizofreni belirtileri gözlemlendiğinde bir psikiyatriste başvurulması önerilir.

F20 kodu, şizofreni hastalıklarını sınıflandırmak için kullanılır. Bazı F20 alt kodları ve karşılık geldikleri şizofreni türleri: F20.0: Paranoid şizofreni. F20.1: Hebefrenik şizofreni. F20.2: Katatonik şizofreni. F20.3: Ayrışmamış şizofreni. F20.4: Postşizofrenik depresyon. F20.5: Kalıntı (rezidüel) şizofreni. F20.6: Basit şizofreni. F20.8: Diğer şizofreniler. F20.9: Şizofreni, tanımlanmamış.

Şizofrendeki benliklerin çakışması hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, şizofreni hastalığında görülen bazı durumlar hakkında bilgi verilebilir. Şizofreni, düşünme, duyuları kullanma ve davranışlar gibi bazı beyinsel işlevlerde ciddi bozuklukların görüldüğü bir ruhsal hastalıktır. Şizofreni, ortaya çıkan semptomlara göre kendi içerisinde şu türlere ayrılır: Katatonik şizofreni. Paranoid şizofreni. Dezorganize şizofreni. Hebefrenik şizofreni. Rezidüel (tortu tip) şizofreni. Farklılaşmamış şizofreni.

Hayır, şizofreni ve şizofrengi aynı değildir. Şizofreni, düşünme, duyuları kullanma ve davranışlar gibi bazı beyinsel işlevlerde ciddi bozuklukların görüldüğü, kişinin gerçeklerden uzaklaşıp kendi dünyasına çekildiği bir psikiyatrik hastalıktır. Şizofrengi ise, şizofreni ile ilgili yanlış bir terimdir ve bu terim, kişinin iki kişilikli olduğu anlamına gelmez.

Uzun etkili antipsikotikler (UEEA) aşağıdaki durumlarda kullanılır: Şizofreni. Bipolar bozukluk (BB). İlk atak şizofreni ve BB. UEEA kullanımı, ilacın türü ve hastalığın şiddetine göre değişiklik gösterebilir. Antipsikotik ilaçların kullanımı doktor kontrolünde olmalıdır.

Volga Volga: Şizofreniyle Yaşamak, bir şizofreni hastasının ve ailesinin yaşamından kesitler sunarak, şizofreni hastalığının aile fertlerini nasıl etkilediğini anlatıyor. Yönetmen Ayşegül Taşkent, "cinema verite" tekniğiyle, Ankara'da yaşayan ve şizofreni hastası olan ağabeyi Volga'nın, anne babasının ve kendisinin hayatını belgeliyor.

Bilkent Üniversitesi'nde doğrudan bir "şizofreni bölümü" bulunmamaktadır. Ancak, Psikoloji Bölümü bünyesinde şizofreni ile ilgili araştırmalar ve dersler mevcuttur. Örneğin, "Endüstriyel ve Örgütsel Psikoloji" ve "Anormal Davranışlar Psikolojisi" gibi dersler bu alanda bilgi ve deneyim kazandırmaktadır. Daha spesifik bir şizofreni araştırması için üniversitenin ilgili laboratuvarları ve merkezleri ile iletişime geçilmesi önerilir.

Şizofreniyi anlatan bazı diziler: "Kırmızı Oda". "Perception". "Penny Dreadful". Ayrıca, "American Horror Story" ve "The Walking Dead" gibi diziler de şizofreni konusunu işleyebilir.

Paranoid şizofreni belirtileri şunlardır: Paranoya ve sanrılar. Kendini özel ve önemli hissetme. Kişilik bölünmesi. Saldırganlık ve öfke patlamaları. Duygusal yoğunluk ve ani ruh hali değişimleri. Uyku bozuklukları. Patolojik kıskançlık. Paranoid şizofreni belirtileri varsa, bir uzmana başvurulması önerilir.

Hayır, şizofreni ve şizoaffektif bozukluk (şizofreni ile duygudurum bozukluklarının bir arada görüldüğü durum) aynı değildir. Şizofreni, halüsinasyonlar, sanrılar ve düzensiz düşünceler gibi psikotik belirtilerle karakterize bir akıl hastalığıdır. İki bozukluk arasındaki temel farklar şunlardır: Duygudurum belirtileri: Şizofrenide duygudurum belirtileri genellikle kalıcı değildir ve psikotik belirtilerle birlikte görülmez. Tedavi: Şizofreni tedavisi genellikle antipsikotik ilaçlara odaklanırken, şizoaffektif bozuklukta duygudurum bozukluğu semptomlarını da ele alan bir tedavi gereklidir.

Yansıca, başkasının yaptığı hareket ve davranışları anlamsız olarak tekrarlama durumudur ve ekopraksi olarak adlandırılır. Bu durum, genellikle ruhsal bozukluklar ve nörolojik hastalıklar ile ilişkilidir. Ancak, hangi hastalıkta kesin olarak görüldüğüne dair spesifik bir bilgi bulunmamaktadır. Olası ilişkili hastalıklar: - Şizofreni - Bipolar bozukluk - Otizm - Beyin hasarı Daha fazla bilgi için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Şizofreni iki benlik ifadesi, R. D. Laing'in "bölünmüş benlik" kavramıyla ilişkilendirilebilir. Şizofreni, kişinin gerçeği anormal şekilde yorumladığı ciddi bir ruhsal bozukluktur. Şizofreni belirtileri iki ana grupta incelenir: 1. Pozitif belirtiler: Sanrılar, halüsinasyonlar, düzensiz konuşma ve düşünme bozuklukları gibi anormal davranışların varlığı. 2. Negatif belirtiler: Duygusal ifade yeteneğinde bozulma, konuşma bozuklukları, sosyal temastan kaçınma ve günlük aktivitelere olan ilginin azalması gibi normal işlevlerin azalması veya yok olması. Şizofreninin kesin nedenleri bilinmemektedir; genetik, çevresel ve psikososyal faktörlerin bir kombinasyonu olduğu düşünülmektedir.

Paranoid şizofreni ve hebefrenik şizofreni arasındaki temel farklar şunlardır: Paranoid Şizofreni: Belirtiler: Ön planda pozitif belirtiler (sanrılar, halüsinasyonlar) bulunur. Davranış: Şüpheci, gergin ve tetikte bir tutum sergilerler; tartışmacı olabilirler. Bilişsel İşlevsellik: Bilişsel işlevsellik ve duygulanım genellikle korunur. Tedavi: Tedaviye en iyi yanıt veren şizofreni tipidir. Hebefrenik Şizofreni: Belirtiler: Bilişsel, ruhsal ve sosyal becerilerde belirgin gerileme görülür. Davranış: Duygusal tepkisizlik ve düzensiz davranışlar sergilerler. Bilişsel İşlevsellik: Nöropsikolojik ve bilişsel testlerde performans düşüktür. Tedavi: Tedaviye yanıtı en kötü olan şizofreni tipidir. Özetle, paranoid şizofreni daha çok pozitif belirtilerle karakterize edilirken, hebefrenik şizofreni bilişsel ve sosyal becerilerde belirgin gerileme ile karakterizedir.

SCZ kısaltması tıpta "şizofreni" anlamına gelir. Ayrıca, SCZ şu anlamlara da gelebilir: sosyal fobi bozukluğu; yavaş iletim bölgesi (kardiyoloji); altkallozal bölge (nöroloji); sinaptik temas bölgesi (fizyoloji, biyoloji).

Tıpta CLOZ, genellikle klozapin anlamına gelir. Klozapin, şizofreni ve şizoaffektif bozukluk gibi tedavi dirençli psikiyatrik durumların tedavisinde kullanılan bir antipsikotik ilaçtır. Kloz kelimesi ise Fransızca "clause" kelimesinden türemiş olup, sigorta poliçelerinde ek maddeler yoluyla belirlenen özel şartları ifade eder. Bu nedenle, tıpta CLOZ terimi genellikle klozapin ile ilişkilendirilir.

Katatonik şizofreni, en ağır şizofreni türü olarak kabul edilmez. Şizofreni türleri, bireyin yaşadığı semptomların yoğunluğuna ve karakteristiğine bağlı olarak sınıflandırılır. Katatonik şizofreni, hareket bozukluklarıyla kendini gösterir; hastalar uzun süre hareketsiz kalabilir veya kontrolsüz hareketler sergileyebilirler. Şizofreni türleri arasında karşılaştırma yapmak yerine, her hastanın deneyiminin benzersiz olduğu ve özelleştirilmiş tedavi yaklaşımları gerektirdiği unutulmamalıdır.

Şizoaffektif bozukluk, hem şizofreni hem de duygudurum bozukluklarının semptomlarını içeren bir akıl sağlığı durumudur. Bu bozukluk, kişinin düşünme, hissetme ve davranış biçimlerini etkileyerek, hem halüsinasyonlar veya sanrılar gibi psikotik belirtiler hem de manik veya depresif epizodlar gibi ciddi duygudurum değişiklikleri yaşamasına neden olur. Dolayısıyla, şizoaffektif bozukluk bir duygudurum bozukluğudur.