Seyahatname

Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesi'nde 47 ülke gezildiği belirtilmektedir.

Seyahatnamenin özellikleri şunlardır: 1. Edebî Üslup: Bir yazarın gezdiği yerleri edebi bir üslupla anlatması söz konusudur. 2. Gerçeklik: Anlatılanlar gerçektir, hayal ürünlerine yer verilmez. 3. Öznellik: Gezi yazıları özneldir, yazarın kişisel gözlem ve yorumlarını içerir. 4. Betimleyici Anlatım: Betimleyici, öyküleyici ve açıklayıcı anlatım biçimlerinden yararlanılır. 5. Çeşitli Konular: Gezilen yerlerin tarihi, coğrafi, mimari özellikleri, toplum yapısı, kültürü, günlük hayatı gibi konular ele alınır. 6. Kronolojik Sıra: Genellikle kronolojik bir sıra izlenir. 7. Diyalog ve Anılar: Diyaloglardan, rivayetlerden, hikâyelerden, efsanelerden, anılardan faydalanılır. 8. Yalın Dil: Zevkle okunabilmesi için dilin canlı, akıcı ve yalın olması gerekir.

Evliya Çelebi'nin en önemli eseri, Seyahatname adlı 10 ciltlik gezi günlüğüdür.

Seyahatnâme önemli bir edebi türdür çünkü: 1. Tarihi ve Kültürel Bilgi Kaynağı: Gezilen yerlerin tarihi, kültürü, sosyal yaşamı, ekonomisi ve doğal güzellikleri hakkında bilgiler içerir. 2. Edebi Değer: Yazarlar, gezi izlenimlerini betimlerken gözlem gücü, betimleme yeteneği ve dil hakimiyetlerini kullanırlar. 3. Farklı Kültürlere Pencere: Farklı coğrafyalarda ve kültürlerde yaşayan insanların yaşam tarzlarını, geleneklerini ve inançlarını öğrenmemizi sağlar. 4. Coğrafi Keşifler: Coğrafi keşifler ve yeni yerlerin keşfedilmesi hakkında bilgi verir. 5. Kişisel Gelişim Aracı: Seyahatnâmeler, yazarın seyahatleri sırasında yaşadığı deneyimlerden yola çıkarak verdiği öğütler ve tavsiyeler içerir.

İbn-i Battuta, önemli bir gezgin olarak kabul edilir çünkü modern öncesi tarihte diğer tüm ünlü kaşiflerden daha fazla seyahat etmiştir. Önemli özellikleri: - Geniş bir coğrafyayı gezmiş: Afrika, Orta Doğu, Uzak Doğu ve Endülüs'ü dolaşmıştır. - Ayrıntılı gözlemler: Gittiği yerlerde toplumların devlet ve toplum yapıları, inançları, adetleri, doğal güzellikleri ve ürünleri hakkında detaylı notlar almıştır. - Eserinin değeri: "Battuta Seyahatnamesi" olarak bilinen eseri, İslam ülkelerinin tarihi, coğrafi, folklorik ve etnolojik durumu hakkında kıymetli bilgiler sunar. - Diplomatik görevler: Birçok ülkede kadılık yapmış ve diplomatik münasebetlerde bulunmuştur.

Arminius Vambery, 1861-1864 yılları arasında Sünni bir derviş kılığında Ermenistan, İran ve Türkistan'ı gezmiştir. Vambery, İngiltere Jeoloji Enstitüsü’nün hizmetinde ve Britanya Krallığının emrinde bir casus olarak görev yapmıştır. Ayrıca, Osmanlı padişahı II. Abdülhamid'in güvenini kazanmış ve siyonizmin kurucusu Theodor Herzl'e Abdülhamid'in huzurunda görüşme ayarlamıştır. Vambery, on altı dil konuşup on ikisini de yazabilen bir dil bilimcidir. Eserleri arasında Deutsch-türkisches Taschenwörterbuch (Almanca-Türkçe Cep Sözlüğü) ve Abuschka (Çağatayca Sözlük) bulunmaktadır.

Evliya Çelebi'nin 10 ciltlik eseri, "Seyahatname" olarak bilinir.

Evliya Çelebi, önemli bir şahsiyettir çünkü: 1. Seyahatnâme'si: Osmanlı İmparatorluğu'nun ve diğer memleketlerin tasvirini yaparak, özellikle halkın günlük yaşantısına dair son derece önemli bilgiler sunmuştur. 2. Kültürel Miras: Seyahatnâme, Osmanlı kültürünü ve tarihini gelecek nesillere taşıyan bir köprüdür. 3. Dil ve Edebiyat: Eserlerinde Osmanlı Türkçesi'ni büyük bir ustalıkla kullanmış ve zaman zaman Arapça ve Farsça kelimelerle eserini süslemiştir. 4. Gözlem Yeteneği: Geniş bir bilgi ve tecrübe sahibi olması, onu bir gözlemci ve tarihçi yapmıştır.

Seyfi Çelebi'nin iki önemli eseri şunlardır: 1. "Sigetvar-name": Seyfi Çelebi'nin kaleme aldığı bu eser, bir tarih kitabıdır. 2. "Türkistan ve Uzak Doğu Seyahatnamesi": Serkan Acar tarafından yayına hazırlanan bu eser, Seyfi Çelebi'nin seyahatlerini anlattığı bir seyahatnamedir.

Ebu Dülef'in seyahatnamesi, Samanoğulları döneminde yaşamış Arap şair ve seyyah Ebu Dülef Misar bin Mühelhil'in iki önemli seyahatini anlattığı eserlerdir. Bu seyahatlerden ilki, Çin'e elçilik göreviyle yaptığı yolculuk olup, Orta Asya Türk kabileleri arasında, Çin ve Hindistan'da 941-943 yıllarında gerçekleşmiştir ve Yakut el-Hamavi'nin yapıtının içinde yer almaktadır. İkinci seyahat ise İran'ın kuzey ve batı bölgelerinde yapılmıştır. Ebu Dülef'in seyahatnamesi, sefnâme olarak adlandırılan, seyyahların seyahat ve ziyaretleri sırasında elde ettikleri tarihi, coğrafi, dini, ekonomik, sosyal ve kültürel birikimleri aktardıkları bir türdür.

Evet, Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nde Tataristan bulunmaktadır. Evliya Çelebi, Dağıstan ve Tataristan bölgelerini gezmiş ve bu seyahatlerini eserin yedinci cildinde anlatmıştır.

İbn-i Batuta'nın seyahatnamesinde Türkiye, "Türk ülkesi" olarak anılmaktadır. Seyahatnamede Türkiye ile ilgili bazı izlenimler şunlardır: - Güzellikler: Türkiye, "dünyanın en güzel memleketi" olarak nitelendirilir ve burada "en güzel insanlar" yaşar. - Dil: İnsanların Türkçe konuştuğu ve anladığı belirtilir. - Misafirperverlik: Türklerin misafirperverliği ve misafirlere gösterdikleri sevgi övülür. - Ahilik: Anadolu'da Ahilerin varlığı ve onların yüksek ahlâk özellikleri anlatılır. - Siyasi Durum: Osmanlı Beyliği ve Sultan Orhan hakkında olumlu değerlendirmeler yapılır.

İbn Fadlan Seyahatnamesi birkaç açıdan önemlidir: 1. Tarih ve Coğrafya Kaynağı: Eser, 10. yüzyılda Türklerin tarihi ve coğrafyası hakkında en önemli kaynaklardan biridir. 2. Edebi Bir Eser: Seyahatnameler genellikle edebi bir yazı türü olarak kabul edilir ve İbn Fadlan'ın eseri, Arap edebiyatında bu türün ilk örneklerinden biri olarak değerlendirilir. 3. Yaygınlaşma ve Etki: Eser, Batı ülkelerinde ve Rusya'da geniş bir alanda tanınmış ve birçok bilim insanı tarafından araştırma konusu haline getirilmiştir. 4. İslamiyet'in Yayılması: İbn Fadlan'ın, Abbasi Halifesi tarafından gönderilen elçilik heyetinde yer alması ve İslamiyet'in yayılması için çaba göstermesi, eserin dini açıdan da önemini artırır.

Evliya Çelebi Seyahatnamesi PDF dosyasını aşağıdaki platformlardan indirebilirsiniz: 1. Archive.org: "Evliya Çelebi - Günümüz Türkçesi ile Seyahatname" kitabını PDF formatında indirebilirsiniz. 2. PDF Drive: "Günümüz Türkçesi ile Evliya Çelebi Seyahatnamesi" kitabını PDF formatında ücretsiz olarak indirebilirsiniz.

John Covel'ın seyahatnamesi, 1670-1677 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu'na yaptığı seyahati anlatır. Seyahatnamede yer alan konular arasında: - Gündelik hayat: Osmanlı toplumunun sosyal hayatı, adetleri ve alışkanlıkları. - Saray merasimleri: Şehzade Mustafa'nın sünnet düğünü ve Sultan IV. Mehmed'in kızı Hatice Sultan'ın düğün merasimi gibi olaylar. - Dini ve kültürel gözlemler: Ortodoks Kilisesi'nin incelenmesi, Türk müziği, tekke hayatı ve veba salgını gibi konular. - Coğrafi ve bilimsel notlar: Sikke, arkeolojik eser ve önemli Yunanca el yazmaları toplanması, demografi, siyaset, ekonomi ve topografya gibi alanlarda bilgiler.

Evliyâ Çelebi'nin Kafkasya ile ilgili eseri, "Seyahatnâme" adlı on ciltlik eserinin çeşitli bölümlerinde yer almaktadır. Çelebi, Kafkasya'ya üç farklı seyahatini bu eserde anlatmıştır: 1. 1640 yılında Karadeniz üzerinden Gürcistan ve Megrelistan'a yaptığı ilk seyahatinde, Abhaz aşiretlerini kaydetmiştir. 2. 1647 yılında tekrar Gürcistan'a gittiğinde, Gürcüler ve Megreller hakkında detaylı bilgiler vermiştir. 3. 1666 yılında Kırım'dan Dağıstan'a yaptığı seyahatte ise Nogaylar, Çerkezler ve Dağıstan halkları ve şehirleri hakkında bilgiler sunmuştur.

Evliya Çelebi, Tokat hakkında şu sözleri dile getirmiştir: "Bütün halkı zevk ve şevk ehli, garip insanları seven kimselerdir. Kin ve hileden uzak, her şeyden temizlenmiş, derya gönüllü, cömert, yumuşak huylu ve sakin adamlardır".

"Türkiye Mektupları 1. Cilt", iki farklı eser için kullanılabilir: 1. Kelemen Mikes'in "Türkiye Mektupları": Bu eser, Macar prensi Rakoczi Ferenc ve maiyetinin, Sultan III. Ahmed'in daveti üzerine Türkiye'ye gelişlerini ve Tekirdağ'da geçirdikleri yaşantılarını anlatan 207 mektuptan oluşmaktadır. 2. Pyotr Aleksandroviç Çihaçov'un "Türkiye Mektupları": Bu eser, Rus doğa bilimci Çihaçov'un 19. yüzyıl ortalarında Osmanlı coğrafyasına yaptığı bilimsel seyahati anlatır.

Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesi'nde üç tane cadı hikayesi bulunmaktadır: 1. Yedinci ciltte bir Çerkez köyünde, cadıların havada çeşitli nesneler üzerinde uçarak yaptıkları savaş. 2. Üçüncü ciltte bir Bulgar köyünde, yanıbaşında tavuğa dönüşen cadının ertesi sabah yeniden insan oluşu. 3. Sekizinci ciltte hava büyüsü yaparak nehri donduran Kalmuk Tatarı'nın tuhaf hareketleri.

Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesi'nde dört Kafkas halkı hakkında ayrıntılı bilgiler bulunmaktadır: Abhazlar, Çerkezler, Nogaylar ve Dağıstan halkı.