Evliya Çelebi'nin Seyahatname adlı kitabının özeti şu şekildedir: Evliya Çelebi, 1630 yılının aşure gecesi rüyasında Hz. Peygamber'i görür. Bu olayın ardından, Sa’d b. Ebu Vakkas'ın teşvikiyle önce İstanbul'u, ardından imparatorluğun birçok yerini gezip görmeye başlar. 1640 yılından itibaren Bursa, İzmit, Trabzon ve Kırım gibi birçok önemli yeri ziyaret eder ve gözlemlerini yazıya döker. Seyahatname, İstanbul’dan başlayarak Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu, Gürcistan, Kırım, Balkanlar, Mora, Girit, Hanya, Şumnu, Niğbolu, Silistre, Babadağı, Filibe, Sofya, Edirne gibi birçok bölgeyi kapsar. Eser, sadece coğrafi bir keşif değil, aynı zamanda kültürel, tarihi ve toplumsal gözlemleri içeren bir kaynaktır. Gerçekçi bir anlatımla yazılan eserde, halkın anlayacağı şekilde sade ve anlaşılır bir dil kullanılmıştır. Bazı bölümleri İngilizce ve Macarca'ya çevrilen eser, 100 Temel Eser arasında yer almaktadır.