Savcılık

Hakimlik ve savcılık mülakatları, adayların muhakeme gücü, bir konuyu kavrayıp özetleme ve ifade etme yeteneği, genel ve fiziki görünüm, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu gibi kriterlere göre değerlendirilir. Mülakatta, yazılı sınav notunun %70'i ile mülakat notunun %30'unun toplamı esas alınarak nihai başarı listesi oluşturulur. Mülakat süreci, adayların e-Devlet üzerinden başvuru yapabildiği ve başvuru bilgilerinin anlık olarak teyit edildiği bir sistemle yürütülmektedir. Mülakatlarla ilgili güncel bilgiler için Adalet Bakanlığı'nın resmi kaynakları takip edilmelidir.

Sanık lehine olan delilleri toplama görevi, soruşturma aşamasında Cumhuriyet savcısına aittir. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 160. maddesinin 2. fıkrasına göre, savcı, maddi gerçeğin araştırılması ve adil bir yargılama yapılabilmesi için şüphelinin lehine ve aleyhine olan delilleri toplayarak muhafaza altına almakla ve şüphelinin haklarını korumakla yükümlüdür.

Yenidoğan Çetesi'ni çökerten savcı Yavuz Ergin'in görevden alındığına dair iddialar, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç tarafından yalanlanmıştır. Bakan Tunç, savcının Büyükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığı’ndaki görevine devam ettiğini, ana soruşturmanın tamamlanarak Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilip dava açıldığını belirtmiştir. Ayrıca, savcıyı tehdit eden şüpheli ile ilgili soruşturmanın da Büyükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütüldüğü ifade edilmiştir.

Evet, savcı olmak isteyen biri avukat stajı yapabilir. Savcı olmak için hukuk fakültesi mezunu olmak ve ardından Adalet Bakanlığı tarafından düzenlenen savcılık sınavlarını başarıyla tamamlamak gereklidir. Avukatlık mesleğinden adli yargı hakim ve savcı adaylığına atananlar, stajlarını bir ay süreli genel staj ve beş ay süreli görev stajı olmak üzere iki kısım halinde yaparlar. Ayrıca, avukatlıktan geçiş yapanlar için savcı stajı süresi bir yıldır.

Sabit kanat savcıların nerede görev yaptığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, savcılar genellikle adli veya idari yargıda görev yapar. Adli yargıda çalışan savcılar, il veya ilçelerde "Cumhuriyet Savcısı", "Cumhuriyet Başsavcısı", "Cumhuriyet Başsavcı Vekili" ve "Yargıtay Cumhuriyet Savcısı" gibi unvanlarla görev yapar. İdari yargıda çalışan savcılar ise Adalet Bakanlığına bağlı olarak "Danıştay Savcısı" olarak görev yapar.

Özel yetkili savcılar, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) tarafından belirlenir. Bir dönem yürürlükte olan ve HSYK tarafından verilen özel yetkiler, daha sonra kaldırılmıştır.

Soruşturma dosyası inceleme talebi, UYAP üzerinden incelenebilecek bir dosyanın erişime açılması için soruşturmayı yürüten savcılık tarafından onay verildikten sonra yapılır. Avukatların UYAP üzerinden soruşturma dosyasını inceleyebilmeleri için öncelikle savcılığa resmi bir inceleme talebi göndermeleri gerekir. Ocak 2025 itibarıyla, savcılık/soruşturma dosyalarının vatandaşların UYAP sisteminde görüntülenmesi mümkün değildir.

Zekeriya Öz, görev yaptığı dönemde birçok önemli davaya bakmıştır. Öne çıkan davalar şunlardır: Ergenekon Davası: 2007 yılında başlayan ve 4 yıl boyunca yönettiği Ergenekon soruşturması. Balyoz Davası: 2008 yılında başlayan ve hükümete karşı darbe planlamakla suçlanan askerlerin yargılandığı dava. ODA TV Davası: 2013 yılında başlayan ve gazeteciler ile sivil toplum kuruluşu üyelerinin yargılandığı dava. 17 Aralık Operasyonu: 2013 yılında başlayan ve yolsuzluk ve rüşvet iddialarını içeren soruşturma. 2015 yılında meslekten ihraç edilen Öz, hakkında açılan davalar nedeniyle firari olarak aranmaktadır.

Yasemin Baba savcının baktığı davalardan bazıları şunlardır: Cumhuriyet Gazetesi davası. Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) davaları. Yasemin Baba, 2018 yılında Erzurum Cumhuriyet Başsavcı Vekilliği'ne atanarak Türkiye'nin en genç kadın başsavcılarından biri olmuştur.

Cumhuriyet başsavcı vekilleri, Cumhuriyet başsavcısının yokluğunda onun görevlerini yerine getirir ve kendisine bağlı birimleri yönetir. Bazı görevleri: Memur Suçları Soruşturma Bürosu ile ilgili işlemleri yürütmek ve bu bürodaki cumhuriyet savcıları arasındaki evrak dağılımını gerçekleştirmek. Seri Muhakeme Bürosu ve HSK Soruşturma Bürosu ile ilgili işlemleri yürütmek. 2802 Sayılı Kanuna tabi kamu görevlilerinin 5326 Sayılı Kanun kapsamında kalan eylemleri ile ilgili evrakları incelemek. Sporla ilgili davalar ve icra daireleri ile ilgili işlemleri denetlemek. Nöbetçi olduğu süre zarfında ve mesai saatleri dışında nöbetçi personeli denetlemek. Ayrıca, cumhuriyet başsavcı vekilleri, inceleme ve soruşturmaları bizzat yaparak sonuçlarını Adalet Bakanlığına sunmakla yükümlüdür.

Savcılık, soruşturma aşamasında "kovuşturmaya yer olmadığına dair karar" (takipsizlik kararı) verebilir. Bu karar, yeterli şüphe oluşturacak delil elde edilememesi veya kovuşturma olanağının bulunmaması durumlarında verilir. Kovuşturmaya yer olmadığına dair karar sonucunda: Şüpheli hakkında ceza davası açılmaz ve yargılama yapılmaz. Soruşturma dosyası kapanır. Ancak bu durum, suçun işlenmediği anlamına gelmez; sadece mevcut delillerin yetersiz olduğunu ifade eder.

Evet, hakimlikten savcılığa geçiş mümkündür. İhtiyaç halinde, başarısı tespit edilen hakimler, bir alt bölgedeki ağır ceza mahkemesi başkanlığı veya ağır ceza cumhuriyet başsavcılığı görevine atanabilirler. Ancak, bulunduğu yerde en az hizmet sürelerini doldurmayan hakim ve savcıların istekleri dışında hakimlikten savcılığa atanmaları yapılamaz.

"Neden savcı olmak istiyorsun?" sorusuna verilebilecek bazı cevaplar: Adalet duygusu ve topluma faydalı olma isteği. Suçluları adalete teslim etme arzusu. Behzat Ç. gibi rol modeller.

Talimat savcılığı, başka bir savcılıktan gelen talimatlara dayalı olarak işlemleri yürütür. Talimat bürosunun bazı görevleri: Başka savcılıklardan gelen talimatları işleme koymak; Adli yardımlaşma taleplerini yerine getirmek; Tanık dinlemeleri, belgelerin toplanması gibi adli yardımlar için gerekli koordinasyonu sağlamak.

2024 yılı yaz kararnamesine göre, Rahman Çelik, İzmir Cumhuriyet Savcılığı'nda görev yapmaktadır. Daha önceki görev yeri ise Menemen Cumhuriyet Savcılığı olarak belirtilmiştir.

Hukuk mezunu savcı olmak için yaklaşık 2 yıl staj yapmak gerekmektedir. Bu staj süreci, Adalet Akademisi'nde teorik eğitim ve adliyelerde pratik çalışmaları içerir. Avukatlık mesleğinden adli yargı hakim ve savcı adaylığına atananlar için staj süresi ise 6 aydır.

Savcının sicili bozuksa, bu durum mesleki ilerlemesini ve görev yapmasını etkileyebilir. Örneğin, müfettiş raporlarıyla "geniş çevresi" nedeniyle tarafsız görev yapamayacağı kanaatine varılabilir ve "yer değiştirme cezası" gibi disiplin yaptırımlarıyla karşılaşabilir. Sicil bozukluğu, adli sicil kaydına işlenmez; çünkü bu tür durumlar genellikle idari işlemler ve soruşturmalarla ilgilidir.

Mütalaada görüş belirtirken dikkat edilmesi gereken bazı unsurlar: Olayın Anlatılması. Suç Vasfının Gösterilmesi. Kanun Maddesinin Gösterilmesi. Delillerin Gösterilmesi. Örnek bir mütalaa yapısı: 1. Olayın Anlatımı: "Sanık Mehmet Çelik'in 01.02.2020 tarihinde saat 19.00 sıralarında Ahmet Durmaz'a ait ... adresinde bulunan bir adet bilgisayarı yerinden alarak kaçtığı anlaşıldığından". 2. Suç Vasfının Gösterilmesi: "Sanık Mehmet Çelik'in hırsızlık suçunu işlediği anlaşıldığından". 3. Kanun Maddesinin Gösterilmesi: "Sanık Mehmet Çelik'in 5237 sayılı TCK'nın 142/2-h maddesi gereği cezalandırılması". 4. Delillerin Gösterilmesi: "Müşteki ve tanık X'in beyanı, kamera görüntüleri, yakalama tutanağı içeriğine göre suçun işlendiği anlaşıldığından". Mütalaa, mahkeme savcısı tarafından duruşmanın görüldüğü sırada hazır ise, duruşma sırasında bildirilir. Önemli Not: Hakim, savcının mütalaasına bağlı kalmak zorunda değildir; delilleri ve diğer unsurları dikkate alarak farklı bir karar verebilir.

Cevdet Kayafoğlu, HSK'nın 2017 yaz kararnamesi ile Antalya Cumhuriyet Başsavcı Vekilliği görevinden alınarak Antalya Bölge Adliye Mahkemesi Savcılığına atanmıştır.

Gazhane'nin kapısı, genellikle savcılık kararıyla kapatılır.