Şairler

En güzel Kürtçe şiiri kimin yazdığına dair kesin bir yanıt vermek mümkün değildir. Kürtçe edebiyatta birçok önemli şair ve eserleri bulunmaktadır. İşte bazı öne çıkan isimler: Melayê Cizirî: "Şox û Şengê/Cilvelim Nazlım" adlı şiiriyle tanınır. Mela Huseynê Batêyî: "Qiblegaha Aşiqan/Aşıkların Kıblesi" adlı şiiri önemlidir. Arjen Ari: "Ramûsan min veşartin li geliyekî/Öpücükler Gömdüm Bir Vadiye" adlı şiiriyle bilinir. Şêrko Bêkes: "Çar Zarok/Dört Çocuk" adlı şiiri orijinal olarak Kürtçenin Soran lehçesiyle yazılmıştır. Abdullah Peşew: "Name/Mektup" adlı şiiriyle tanınır. Rênas Jiyan: "Janya" adlı şiiriyle bilinir. Gulîzer: "Dia/Dua" adlı şiiriyle dikkat çeker. Bu şairlerin eserleri, Kürtçe edebiyatın önemli parçaları arasında yer alır.

Tanzimat edebiyatı ile ilgili çıkmış bazı sorular: 2006 ÖSYS sorusu: Bu dönemde çıkan resmi gazeteler, Tercümân-ı Ahvâl ve Tasvîr-i Efkâr’dır. 2007 ÖSYS sorusu: Ahmet Mithat, Şemsettin Sami bu dönemin romancılarındandır. 2011 ÖSYS sorusu: Namık Kemal’in numaralanmış yapıtlarından hangisi tür bakımından ötekilerden farklıdır? 1998 ÖSYS sorusu: Tanzimat Edebiyatı’nın kurucularındandır. Şiir de yazmış olmakla birlikte asıl ününü gazetecilik alanındaki çalışmalarıyla sağladı. Bu sorular, Tanzimat edebiyatı ile ilgili bilgi ve kavramları test etmektedir. Daha fazla örnek için klasikhoca.com ve prezi.com sitelerindeki "Tanzimat Edebiyatı Çıkmış Sorular" başlıklarına göz atabilirsiniz.

"Aziz Dostum" şiiri, Makberî (Ahmet Akkoyun) tarafından yazılmıştır. Ayrıca, "Aziz Dostum" adlı bir Azeri türküsü de bulunmaktadır. Bu türkünün sözleri, Avar şair Rəsul Həmzətov'a aittir ve bestecisi Alim Qasimov'dur.

Şairlerin ismi verilen bölgelerimiz arasında şunlar bulunmaktadır: Kadıköy: Cemal Süreya. Beşiktaş: Ahmed Arif. Üsküdar: Turgut Uyar. Beykoz: Ece Ayhan. Aşiyan: Tevfik Fikret. Büyükada: Can Yücel. Ayrıca, bazı şairlerin yetiştiği bölgeler de isim olarak anılmaktadır: Rumeli: Rumeli şairleri, Üsküp, Belgrad, Vardar Yenicesi gibi şehirlere şiirlerinde yer verirler. Şairlerin isimleriyle anılan bölgeler genellikle onların yaşamları veya şiirleriyle özdeşleşen yerlerdir.

Giresunlu bazı şairler: Ahmet Kaçar. Can Akengin. Mustafa Onur Ustaoğlu. Atilla Tokatlı. Hatice Satgun. Ali Algün. Ayrıca, Giresunlu olduğu söylenen ancak Giresun'da yazmadığı bilinen Necip Fazıl Kısakürek de bu listeye dahil edilebilir.

Nazım Hikmet, Necip Fazıl'a şu sözleri söylemiştir: "Necip, necis yapma!". "Sen en cihanşumül eserlerini beş parasız Paris sokaklarında dolanırken vermiş bir şairsin, cebin para para olacak diye ruhun pare pare olmasın". "Babıali yokuşunun yollarını yalaman beni kahrediyor Necip". "Elinde kalemi oduna dönüştürme, kelimelerini üç kuruşa parselleme". Bu sözler, Nazım Hikmet'in 1936 yılında Necip Fazıl'ı iktidar yalakalığı yapmaması konusunda uyardığı ve Varlık dergisinde yayınlanan mektubunda yer almaktadır.

Gaziantep'e şiir yazan bazı şairler: Ahmet Ayaz: Gaziantepli şair, "Doğduğum Gündenberi" adlı şiir kitabında Gaziantep'e dair şiirler bulunmaktadır. Tamer Abuşoğlu: "Sesini Bana Veren Şehir" adlı kitabında Gaziantep'in tarihi ve coğrafyasını işlemiştir. Selahattin Karayakupoğlu: Toplumsal konuları işlediği şiirlerinde Gaziantep'e de yer vermektedir.

En güzel lirik şiirin kime ait olduğu konusunda kesin bir görüş yoktur. Ancak, lirik şiirin önemli temsilcileri arasında Yunus Emre, Karacaoğlan, Dadaloğlu, Nazım Hikmet, Ahmet Haşim ve Orhan Veli gibi isimler bulunur. Lirik şiir örnekleri sunan bazı şairler ve eserleri: Bedri Rahmi Eyüboğlu - Karadut. Ahmet Muhip Dıranas - Serenad. Lirik şiir, şairin iç dünyasını, duygularını ve ruhsal durumunu yansıttığı için kişisel bir değerlendirme gerektirir.

Hasretin en güzel dizeleri arasında öne çıkan bazı şairler ve eserleri şunlardır: Ahmed Arif: "Hasretinden Prangalar Eskittim" şiiriyle bilinir. Cemal Süreya: "Hasretin özüdür, yaşamın kendisi" gibi dizeleriyle hasreti duygusal ve derin bir şekilde ifade eder. Cahit Sıtkı Tarancı: "Bir büyük boşlukta bozuldu büyü" dizeleri de hasret temalı şiirler arasında yer alır. Nazım Hikmet Ran: "Rüzgar kanatlı atlılar gibi geçti hayat" dizeleri de hasreti anlatan şiirlerdendir. Bu dizeler, farklı şairlerin hasret temalı şiirlerinden alınmıştır.

Meyxanada en iyinin kim olduğu konusunda kesin bir görüş yoktur. Ancak, bazı güçlü meyxanacılar arasında Ağamirzə, Aydın Xırdalanlı, Rəşad Dağlı, Pərviz Bülbülə, Rufət Nasosnu, Vüqar Biləcəri gibi isimler öne çıkmaktadır. Meyxana, doğaçlama yeteneği ve hızlı söz söyleme becerisiyle öne çıkan bir söz sanatıdır. Bu nedenle, en iyi meyxanacı konusunda farklı görüşler olabilir.

Hayat Mecmuası'nda yazı yazan bazı isimler: Şevket Rado; Nezihe Araz; Hikmet Feridun Es; Semiha Es; Yılmaz Öztuna; Naşit Hakkı Uluğ; Rakım Çalapala; Nihat Menteşe; Abdullah Cevdet Karlıdağ; Ahmet Hamdi Tanpınar. Ayrıca, Refik Halit Karay, Halide Edip Adıvar ve Kerime Nadir gibi yazarların romanları da mecmuada tefrika edilmiştir.

İran'ın en ünlü şairi konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Bazı kaynaklara göre İran'ın en ünlü şairleri şunlardır: Firdevsî. Hafız-ı Şirazi. Celaleddin Rumi (Mevlana). Ayrıca, Sadık Hidayet, Nima Yuşiyc ve Ahmad Şamlou gibi isimler de modern İran edebiyatının önemli şairleri arasında yer alır.

Ziya'ya Mektuplar, Cahit Sıtkı Tarancı'nın Ziya Osman Saba'ya yazdığı mektuplardan oluşur. Mektuplarda ele alınan bazı konular: Şiir ve şiir sanatı: Tarancı, mektuplarında şiirin ne olması gerektiği, güzellik, dil ve kelime kullanımı gibi konular üzerine görüşlerini dile getirir. Dostluk: Galatasaray Lisesi'nde yatılı okudukları günlerden itibaren başlayan ve Tarancı'nın ölümüne dek süren dostlukları anlatılır. Kişisel yaşam: Tarancı'nın yalnızlığı, yaşama olan sevgisi, askerlik yılları gibi hayatına dair kesitler sunulur.

Koşma nazım biçimine örnek veren bazı şairler: Karacaoğlan: Güzelleme türündeki koşmalarıyla tanınır. Ruhsati: Taşlama türündeki koşmalarıyla bilinir. Köroğlu ve Dadaloğlu: Koçaklama türündeki koşmalarıyla ünlüdür. Kağızmanlı Hıfzı: Ağıt türündeki koşmalarıyla bilinir. Erzurumlu Emrah: Koşma nazım biçimini kullanan şairler arasındadır. Gevherî: Koşma yazan şairlerdendir. Âşık Ömer: Koşma nazım biçimini kullanan şairlerdendir. Ayrıca, Bayburtlu Zihni, Dertli ve Seyrani de koşma türünde eserler vermiştir.

Bilinen ilk Türk şairler ve eserleri şunlardır: Aprınçor Tigin: İki şiiri ile bilinmektedir. Çuçu: Divan-ı Lügat-it Türk'te adı geçmektedir, ancak mevcut bir şiiri yoktur. Kül Tarkan: Yalnız adıyla bilinmektedir. Ki-ki: İki şiiri bulunmaktadır. Pratyaya Şiri: İki şiiri vardır. Asıg Tutung: Bir dörtlük içinde adı geçmektedir. Çisuya Tutung: Bir şiiri vardır. Kalun Kayşı: Niyaz şiiri bulunmaktadır. İlk Türk şiirinin eserleri arasında şunlar yer alır: Alp Er Tunga Destanı: Türkler ile İranlılar arasında geçen savaşta Saka Türkleri'nin hakanı Alp Er Tunga'nın yiğitlikleri ve kahramanlıkları anlatılır. Şu Destanı: Makedonyalı İskender ile Saka Türkleri arasındaki mücadeleleri konu alır. Oğuz Kağan Destanı: Oğuz Kağan'ın savaşları ve yaşamını anlatır. İlk Türk şairlerinin eserlerinin çoğu İslamiyet öncesi döneme aittir ve hece ölçüsüyle yazılmıştır.

İkinci Yeniciler, soyut şiir, anlamsız şiir ve kapalı şiir gibi türlerle ilişkilendirilir. İkinci Yeni şiirinin bazı özellikleri: Aklın mantıksal işleyişine sırt çevirme. Anlama değil, imgeye odaklanma. Konuşma dilinden uzak durma. Edebi sanatlara özgürlük tanıma. Folklorun şiire düşman olduğu düşüncesi. Kentli küçük insan tipinin idolleştirilmesine son verme. Duyguya ve çağrışıma dayanarak şiirin içsel zenginliğini yeni yorumlara açık bırakma. İkinci Yeni'nin öncü şairleri arasında Cemal Süreya, İlhan Berk, Edip Cansever, Ece Ayhan ve Sezai Karakoç bulunur.

Tekke halk şiiri şairlerinden bazıları şunlardır: Yunus Emre. Kaygusuz Abdal. Hacı Bayram Veli. Eşrefoğlu Rumi. Pir Sultan Abdal. Aziz Mahmud Hüdayi. Niyaz-i Mısri. Tekke şiiri, tasavvuf konularını ele alıp işleyen bir edebiyattır ve bu edebiyata mensup şairlerin çoğu medrese tahsili görmüş olup Arapça, Farsça ve aruz bilmektedir.

5'li hece ölçüsünü kimin bulduğu hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, 5 Hececiler olarak bilinen şairler grubu, Türk edebiyatında hece ölçüsünü benimseyen ve bu ölçüyü modern bir şekilde kullanan şairlerden oluşur. 5 Hececiler'in önde gelen temsilcileri: Orhan Seyfi Orhon; Enis Behiç Koryürek; Halit Fahri Ozansoy; Yusuf Ziya Ortaç; Faruk Nafiz Çamlıbel.

Faruk Nafiz Çamlıbel, Hecenin Beş Şairi (Beş Hececiler) grubuna girer. Bu grup, Enis Behiç Koryürek, Halit Fahri Ozansoy, Yusuf Ziya Ortaç ve Orhan Seyfi Orhon ile birlikte anılır.

En güzel kasideler arasında öne çıkanlar şunlardır: Nedim - Gül Redifli Kaside. Fuzuli - Kanuni Sultan Süleyman'a Yazdığı Gül Redifli Kaside. Nef'i - Sadrazam Murad Paşa'ya Sunduğu "Olur" Redifli Kaside. Nef'i - Sultan Murad'ın Lehistan Seferi'ne Yazdığı Kaside. Baki - Mehmed Çelebi'nin Övgüsüne Sunduğu Sünbül Kasidesi. Ayrıca, Şeyyad Hamza'nın Hz. Peygamber'in vefatıyla ilgili kaleme aldığı naat türü kasideleri de şöhret bulmuştur. Kasidelerin güzelliği kişisel tercihlere göre değişebilir.