NecipFazıl

Necip Fazıl Kısakürek, 1949 yılında trenle Ankara'dan dönüş yolculuğunda, Sakarya Nehri'nin trenden görünümünü görünce "Sakarya Türküsü"nü yazmıştır. Şiirin yazılış amacı ise Kurtuluş Savaşı sırasında yaşanan Sakarya Meydan Muharebesi'nde şehit olan askerleri anmak, vatan sevgisini, kahramanlık ve fedakarlık gibi temaları işlemektir. Ayrıca, şiirde Türk milletinin o dönemdeki durumu ve sosyal sorunlar da ele alınmaktadır.

Necip Fazıl Kısakürek'in "Sakarya Türküsü" şiiri, Türk milletinin bağımsızlık ve özgürlük mücadelesini, milli şuur ve iradeyle kazanılan Sakarya Meydan Muharebesi'ni anlatır. Şiirde işlenen bazı temalar: Vatan sevgisi ve kahramanlık: Türk askerinin cesareti, inancı ve vatan sevgisi övülür. Fedakarlık: Milli mücadele sırasında gösterilen fedakarlıklar vurgulanır. Birlik ve beraberlik: Milli Mücadele dönemindeki Türk milletinin ortak direnişi ve kararlılığı ifade edilir. Geçmişten geleceğe umut: Türk milletinin gelecekte de bu ruhu yaşatması gerektiği vurgulanır. Ayrıca, şiirde insan ve su arasındaki benzerlik üzerinden insanın hayatındaki zorluklar ve bu zorluklarla başa çıkma çabası da anlatılır.

Necip Fazıl Kısakürek, Çöle İnen Nur adlı eseri, Hz. Muhammed'in hayatını coşku ve saygı dolu bir dille anlatmak amacıyla kaleme almıştır. Kısakürek, bu eserin bir ilim kitabı değil, sanatsal bir deneme olduğunu ve iman sahiplerine hitap ettiğini belirtmiştir.

Necip Fazıl Kısakürek, Kaldırımlar şiirini Paris'te geçirdiği bohem hayatın etkisiyle yazmıştır. Şair, Paris'te kumarla tanışmış ve geceleri geç saatlere kadar kumar oynayarak tüm parasını harcamıştır. Şiirde, gece sokakta yalnız başına yürüyen bir adamın yalnızlığı, umutsuzluğu ve karamsarlığı anlatılmaktadır.

Tekrir (yineleme) sanatına bazı örnekler: "Bu yağmur... Bu yağmur... Bu kıldan ince / Öpüşten yumuşak yağan bu yağmur / Bu yağmur... Bu yağmur... Bir gün dinince / Aynalar yüzümüzü tanımaz olur". "Kaldırımlar, çilekeş yalnızların annesi; / Kaldırımlar, içinde yaşamış bir insandır. / Kaldırımlar, duyulur ses kesilince sesi; / Kaldırımlar, içimde kıvrılan bir lisandır". "Kimsesizim kimsem yoktur herkesin var kimsesi / Kimsesiz kaldım meded kıl kimsesizler kimsesi". "Ne sen vardın, ne ben vardım, ne dünya vardı". "Sensiz geçen günler, günler, günler, / Solgun yaprak gibi düştü gönlümden".

Necip Fazıl Kısakürek'in en çok sevilen şiiri hakkında kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, en sevilen şiirlerinden bazıları şunlardır: "Beklenen". "Kaldırımlar". "Dayan Kalbim". Necip Fazıl Kısakürek'in en sevilen şiiri, kişisel tercihlere göre değişiklik gösterebilir.

Necip Fazıl Kısakürek'in Çile kitabının önemli olmasının bazı nedenleri şunlardır: Edebi kişilik. Konu başlıkları. Etkisi. Anlam dünyası. Önemi. Çile kitabının önemi ile ilgili farklı görüşler olabilir; burada verilenler, sadece bazı sebeplerdir.

Çile şiiri, Necip Fazıl Kısakürek'in sanat anlayışının üçüncü dönemine aittir. Şair, sanat anlayışını üç döneme ayırmıştır: 1. Birinci dönem: Abdülhakim Arvasi'yi tanımadan önceki zaman. 2. İkinci dönem: Abdülhakim Arvasi'yi tanıdıktan sonra. 3. Üçüncü dönem: Şairin ölümünden sonraki zaman dilimini kapsar. Necip Fazıl, 1962 yılında yayımlanan Çile adlı şiir kitabında, ilk şiirlerinden başlayarak hepsini bir ayıklamaya tabi tutmuştur.

Necip Fazıl Kısakürek, tezli tiyatro türünü benimsemiştir. Tiyatrolarında tarihî, sosyal ve güncel birçok konuya değinen Necip Fazıl, özellikle Allah, din, inanç, kader, felsefe, ahlak, ölüm, vatan, gençlik, kadın, batılılaşma, uygarlık, kumar, fuhuş ve eroin gibi meseleleri işlemiştir. Ayrıca, Necip Fazıl’ın tiyatrolarında vak’a, mekân ve kahramanların tamamen yerli olduğu ve tesir eden temaların yerli motiflerle işlendiği de belirtilmektedir.

Necip Fazıl Kısakürek'in "Ne Çıkar" şiirinde neyi anlattığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, Necip Fazıl Kısakürek'in şiirlerinin genel olarak metafizik ürpertileri ve mutlak hakikati arayışı gibi temaları işlediği bilinmektedir. Şairin şiirlerindeki bazı diğer temalar: Toplum ve gençlik: İçinde yaşadığı toplumun durumunu dert edinen Necip Fazıl, bu durumdan kurtulmanın yolunu gösterir. Ölüm: Şiirlerinde ölüm teması da işlenir. Bireysel arayış: Paris'te yaşadığı bohem hayatın da yansıması olan şiirlerinde, bireyin benlik arayışı ve trajik durumları ele alınır.

Necip Fazıl Kısakürek, Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının en önemli şairlerinden ve düşünce insanlarından biridir. Edebî kişiliği şu şekilde özetlenebilir: Çok yönlülük. Temalar. Yeni bir ses. Felsefi temel. Dil ve üslup. Etki. Necip Fazıl, 1980'de Türk Edebiyatı Vakfı tarafından "Sultanu'ş Şuara" (Şairlerin Sultanı) unvanı almıştır.

Necip Fazıl 30 Kitap 30 Konuşmacı, büyük şair, piyes yazarı ve fikir adamı Necip Fazıl Kısakürek'i anmak amacıyla düzenlenen bir etkinlik dizisidir. Etkinlikler, şu şekilde özetlenebilir: Düzenlenme amacı. Düzenlenme şekli. Etkinlik içeriği. Örnek bir konferans. Ayrıca, bu etkinlik dizisini anlatan Necip Fazıl 30 Kitap 30 Konuşmacı adlı bir kitap da bulunmaktadır.

Necip Fazıl Kısakürek, mistik ve tasavvufi temaları işleyen şiirleriyle meşhurdur. Başlıca şiir türleri: Kaldırımlar Şairi unvanıyla da bilinen Necip Fazıl, yalnızlık ve melankoli temalı şiirler yazmıştır. Hayatın anlamını arayan, insanın ruhsal ve düşünsel yolculuğunu dile getiren felsefi şiirler kaleme almıştır. Milli mücadele ruhunu ve toplumsal eleştirileri işleyen şiirler yazmıştır. İstanbul'a olan sevgisini yansıtan şiirler de bulunmaktadır. Bazı ünlü şiirleri: "Kaldırımlar"; "Çile"; "Zindandan Mehmed’e Mektup"; "Canım İstanbul".

Necip Fazıl Kısakürek'in "Zindandan Mehmed'e Mektup" şiiri, şairin oğlu Mehmed Kısakürek'e hitaben yazılmıştır.

Necip Fazıl Kısakürek'in siyasi görüşleri şu şekilde özetlenebilir: İslamcılık: Kısakürek, İslamcı bir toplum ve devlet düzeni tasarımı etrafında şekillenen fikirleriyle öne çıkmıştır. Milliyetçilik: Türklüğü, İslam dünyasının merkezi olarak gören etnosentrik yaklaşımın öncülerinden biridir. Anti-komünizm: Soğuk Savaş döneminde Türkiye'de antikomünizm akımının öncülerinden olmuş, Komünist Sovyetler Birliği karşıtı olarak ABD lehine görüşler dile getirmiştir. Muhafazakârlık: Batılılaşmanın kaybettirdiği İslami değerlerin muhafazasını savunmuş ve millî kültürün ihyasına çalışmıştır. Demokrat Parti ve sonrası: Demokrat Parti döneminde parti yanlısı bir tutum benimsemiş, ancak daha sonra bu partiden ayrılmıştır. Kısakürek'in siyasi görüşleri, zaman içinde değişiklikler göstermiştir.

Necip Fazıl Kısakürek ve Sakarya arasındaki ilişki, şairin "Sakarya Türküsü" adlı şiirinden kaynaklanmaktadır. Necip Fazıl, 1949 yılında trenle Ankara'ya dönüşü sırasında, bozkırlar arasından kıvrılarak akan Sakarya Nehri'nin görüntüsünden ilham alarak bu şiiri yazmıştır. Şiirde ayrıca, Türk milletinin tarihi, hali ve geleceği farklı çağrışımlarla özetlenmiş, bir tarih felsefesi ve yorumu yapılmıştır. "Öz yurdunda garipsin, öz vatanında parya!" dizesi, Necip Fazıl'ın bu şiirinden alınmış olup, sosyolog Arlie Russell Hochschild'in 2016'da yayımlanan kitabının adı olarak da kullanılmıştır.

Necip Fazıl Kısakürek'in "Sabır Taşı" adlı piyesi, sabır temasını işler. Olayların özeti: Genç Kız, bir kuşun uyarısı üzerine kırk gün kırk gece bir ölüyü bekler. Bu süre sonunda dirilen şehzadenin başucunda, Genç Kız'ın yerine korsanlardan aldığı cariye bulunur. Genç Kız, derdini "Sabır Taşı"na anlatır ve taş çatlar. Gerçekleri öğrenen şehzade, Genç Kız ile evlenmeye karar verir ve piyes mutlu sonla biter. Piyeste, dini-tasavvufi unsurlar da yer alır.

Necip Fazıl Kısakürek'in "Bendedir" adlı şiiri, yalnızlık ve içsel çatışmaları anlatır. Şiirde geçen dizeler: "Ne azap, ne sitem bu yalnızlıktan, Kime ne, aşılmaz duvar bendedir?" "Süslenmiş gemiler geçse açıktan, Sanırım gittiği diyar bendedir." "Yaram var, havanlar dövemez merhem; Yüküm var, bulamaz pazarlar dirhem." "Ne çıkar, bir yola düşmemiş gölgem; Yollar ki, Allah'a çıkar, bendedir." Şiirde, yalnızlığın yanı sıra, içsel bir yük ve bu yükün Allah'a giden yolda bir engel olmadığı teması işlenir.

"Tine merkep, yine merkep" ifadesinin ne anlama geldiğine dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak "merkep" kelimesinin anlamı hakkında bilgi verilebilir. Merkep, eşek demektir. Ayrıca, Necip Fazıl Kısakürek'in "İnsanda yok ise edep, neylesin medrese, mektep! Okusa alim olsa yine merkep, yine merkep!" sözü de "merkep" kelimesini içerir.

Necip Fazıl Kısakürek'in "Canım İstanbul" şiirinde kullanılan bazı edebi sanatlar şunlardır: Kişileştirme: İstanbul, "sevgilim" olarak hitap edilen bir varlık gibi ele alınmıştır. Benzetme: Ay ve güneş, doğuştan İstanbullu olarak benzetilmiştir; denizle toprak, kavuşmuş rüyalar olarak benzetilmiştir. Tasvir: İstanbul'un güzellikleri, tarihi ve kültürel özellikleri ayrıntılı olarak tasvir edilmiştir. Ayrıca, şiirde tarih ve din görüşlerine dair ifadeler de bulunmaktadır.