Rönesans

AYT'de "Değişim Çağında Avrupa" konusu kapsamında aşağıdaki konular yer almaktadır: 1. Roma Katolik Kilisesi ve Yeni Çağ'da Avrupa. 2. Westphalia (Vestfalya) Barışı ve Modern Devletler Hukukunun Doğuşu. 3. Bilim Devrimi. 4. Rönesans. 5. Reform.

"Yahuda'nın Öpücüğü" tablosu, İtalyan Rönesans döneminin ünlü ressamı Giotto di Bondone'ye aittir.

Umberto Eco'nun "16. Yüzyıl Rönesans Çağı" adlı eseri, 16. yüzyılın genel bir panoramasını çizerek bu dönemin önemli olaylarını ve gelişmelerini ele almaktadır. Kitapta anlatılan bazı konular şunlardır: Amerika'nın keşfi: Bu olay, sadece coğrafyayı değil, aynı zamanda felsefeyi, teolojiyi, iktisadı ve siyaseti de altüst etmiştir. Bilimsel ve felsefi ilerlemeler: Copernicus'un yeni evren şeması ve Luther'in Hıristiyanlığın birliğini parçalamasıyla ortaya çıkan etik ve siyasi ihtilaflar. Sanat: Raffaello ve Michelangelo gibi sanatçıların resim ve mimari şaheserleri. Ticari faaliyetler: Venedikliler ve Cenevizlilerin dünya genelindeki ticari faaliyetleri devam ederken, İngiltere ve Hollanda'nın okyanus ötesi maceralara atılması ve modern çağın başlangıcı.

Rönesans Holding ve Rönesans Endüstri aynı şirketler değildir. Rönesans Holding, inşaat, enerji, sağlık, gayrimenkul ve endüstriyel yatırımlar alanlarında ana müteahhit ve yatırımcı olarak faaliyet gösteren bir holdingdir. Rönesans Endüstri Tesisleri ise holdingin iş birimlerinden biridir ve endüstri alanında projeler yürütmektedir.

Rönesans döneminde kütüphane ve dershaneler genellikle manastırlar ve katedraller bünyesinde yer alıyordu. Öne çıkan yapılar: 1. Marciana Kütüphanesi, Venedik'te San Marco meydanında yer alır ve Rönesans dönemi mimarisinin önemli bir örneğidir. 2. Aziz Petrus Bazilikası, Vatikan'da bulunur ve Rönesans dönemi mimari eserleri arasında en ünlülerinden biridir. 3. Uffizi Müzesi, Floransa'da yer alır ve Rönesans döneminin önemli sanat koleksiyonlarından birini barındırır. 4. Chambord Şatosu, Fransa'da bulunur ve Rönesans mimarisinin görkemli bir sentezi olarak kabul edilir.

Rönesans'ın en önemli cephe örneklerinden biri, Floransa'daki Santa Maria del Fiore Katedrali'nin (Duomo) cephesidir. Bu cephe, Filippo Brunelleschi tarafından tasarlanmış ve 1436 yılında tamamlanmıştır.

John Donne'ın "The Flea" şiiri, birkaç önemli nedenden dolayı önemlidir: 1. Metafizik Şiir Örneği: Şiir, 17. yüzyıl metafizik şiir hareketinin bir parçasıdır ve bu türün özelliklerini taşır: karmaşık argümanlar, dini ve romantik temaların birleşimi ve zekice metaforlar. 2. Toplumsal ve Dini Normlara Eleştiri: Donne, şiirde cinselliği ve evlilik dışı ilişkileri toplumsal ve dini normlara meydan okuyarak ele alır. 3. Kalıplaşmış Aşk Şiirlerine Eleştiri: Donne, diğer şairlerin aşırı ciddi ve abartılı aşk şiirleriyle alay eder; bunu, flea metaforunu kullanarak ve şiiri komik bir şekilde yazarak yapar. 4. Yapısı ve Dili: Şiirin dokuz satırlık üç kıtası ve AABBCCDDD kafiye şeması, Donne'ın şiirsel ustalığını ve argümanını etkili bir şekilde sunma yeteneğini gösterir.

Merak kabineleri, Rönesans döneminde Avrupa'da popüler olan, doğa tarihi örnekleri, bilimsel aletler, egzotik objeler ve sanat eserleriyle dolu koleksiyonlar anlamına gelir. Bu kabinler, insanların dünyayı anlamalarına ve keşfetmelerine yardımcı olan ilk bilimsel merkezlerin habercisi olarak kabul edilir.

1450 yılında dünya, Orta Çağ'ın sonlarına yaklaşılan ve Rönesans döneminin hızla yayıldığı bir dönemde görünüyordu. Bazı önemli gelişmeler: - Matbaanın icadı: Johannes Gutenberg'in matbaa makinesi, kitapların daha hızlı ve kolay basılmasını sağladı. - Osmanlı İmparatorluğu: İmparatorluk, Balkanlar'dan Anadolu'ya kadar geniş bir coğrafyaya yayılmış ve Konstantinopolis'i fethederek Bizans İmparatorluğu'na son vermişti. - Keşifler: İspanyol kâşif Christopher Columbus, Amerika kıtasını keşfetti ve bu, Avrupa ile Yeni Dünya arasındaki teması başlattı. - Bilimsel ilerlemeler: Gökbilimci James Gregory, Gregoryen teleskopunu icat etti ve tıp alanında yeni tedavi yöntemleri geliştirildi.

1446 yılında gerçekleşen bazı önemli olaylar şunlardır: 1. Varna Muharebesi: Osmanlı İmparatorluğu ile Macaristan Krallığı arasında gerçekleşti ve Osmanlılar zafer kazandı. 2. King's College Chapel'in temeli atıldı: İngiltere'nin Cambridge şehrinde, Kral Henry VI tarafından atıldı. 3. Kore Hangul alfabesi yayınlandı: Kral Sejong the Great tarafından. 4. Filippo Brunelleschi'nin ölümü: İtalyan Rönesans mimarı, 68 veya 69 yaşında hayatını kaybetti.

Hümanizmin doğuşu ve gelişmesinde etkili olan faktörler şunlardır: 1. Antik Yunan ve Roma Felsefesi: Antik Yunan filozoflarının eserleri ve Roma metinleri, hümanizmin temellerinin atılmasında önemli rol oynamıştır. 2. Reform Hareketleri: Katolik Kilisesi'nin otoritesine karşı çıkan reform hareketleri, dini sorgulamayı ve bireysel özgürlüğü teşvik etmiştir. 3. Bilimsel Gelişmeler: Modern bilimsel metodun geliştirilmesi ve bilimsel içgörülerin kilisenin öğretilerine uymaması, hümanizmin bilimsel temelini oluşturmuştur. 4. Matbaanın İcadı: Matbaanın icadı, bilgi erişimini kolaylaştırmış ve hümanist düşüncenin yayılmasına hız kazandırmıştır. 5. Hümanist Hamiler: Medici Ailesi gibi hamiler, sanatçılara ve bilim insanlarına maddi destek sağlamış ve hümanist düşünceyi teşvik etmişlerdir.

Sandro Botticelli, Rönesans sanat akımına aittir.

Rönesans'ın Nedenleri: 1. Eski Çağ eserlerinin incelenmesi: Edebiyat, sanat ve bilim eserlerinin üniversitelerde okutulması. 2. Kağıt ve matbaanın yaygınlaşması: Yeni buluş ve düşüncelerin yayılması, okuma-yazma oranının artması. 3. Coğrafi Keşifler: Avrupa'da zengin ve üstün bir sınıfın ortaya çıkması. 4. Kilise baskısının azalması: Haçlı Seferleri ve Coğrafi Keşifler sonucu. 5. Bilim insanlarının İtalya'ya gitmesi: İstanbul'dan ayrılarak İtalya'ya giden bilginlerin eski Yunanca eserleri öğretmesi. Rönesans'ın Sonuçları: 1. Bilimsel ve pozitif düşüncenin gelişmesi: Tıp, matematik, astronomi ve biyoloji alanlarında ilerlemeler. 2. Katolik Kilisesi'ne bağlılığın sarsılması: Kilisenin düşünce üzerindeki baskısının ortadan kalkması. 3. Antik Çağ kültürünün canlanması: Çağdaş Avrupa'nın temellerinin atılması. 4. Felsefe, sanat ve edebiyatta yeni akımlar: Hümanist düşüncenin gelişmesi ve reform hareketlerine zemin hazırlanması. 5. Modern Avrupa'nın şekillenmesi: Ulus-devletlerin doğuşu ve ticaretteki değişimler.

Sistina Şapeli'nde bulunan bazı önemli eserler şunlardır: 1. "Adem'in Yaratılışı" ve "Son Yargı" freskleri, Michelangelo tarafından yapılmıştır. 2. Musa'nın Hayatı ve İsa'nın Hayatı freskleri, Sandro Botticelli, Pietro Perugino, Pinturicchio, Domenico Ghirlandaio ve Cosimo Rosselli gibi Rönesans ressamları tarafından yapılmıştır. 3. Papaların Portreleri, şapelin duvarlarında ve üst bölümünde yer alır. 4. Trompe l'oeil Tekniğiyle Yapılmış Duvar Halıları, alt bölümde bulunur. Ayrıca, şapelde Raphael'in tasarladığı on dizi duvar halısı da sergilenmektedir.

Katmanlı tablo ifadesi iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Yazılım Mimarisi: Katmanlı mimari, yazılım projelerinde verilerin ve işlevlerin farklı katmanlara ayrılması anlamına gelir. 2. Sanat: Rönesans döneminde kullanılan bir teknik olan katmanlı anlatım, tablolarda renk, ışık ve gölge gibi öğelerin katmanlar halinde kullanılarak daha gerçekçi ve hacimli bir etki yaratılması anlamına gelir.

"Fornarina" tablosu, İtalyan Rönesans ressamı Raphael Sanzio'ya aittir.

Stoacı filozofların bazıları Romalıdır. En ünlü Romalı stoacı filozoflar arasında Cicero, Seneca ve Marcus Aurelius bulunmaktadır.

Rönesans mimarisinde cephe düzeni, simetri, proporsiyon ve altın oran gibi klasik öğelere dayanır. Cephelerde görülen diğer özellikler şunlardır: Yuvarlak kemerler ve sütunlar: Antik Yunan ve Roma yapılarında olduğu gibi, Dorik, İyonik ve Korint gibi klasik düzenlere ait sütunlar kullanılır. Dikey eksende simetri: Cepheler, dikey eksenler etrafında simetrik olarak tasarlanmıştır. Hizalama ve ilerleme: Sütunlar ve pencereler merkeze doğru bir ilerleme gösterir. Silmeler ve kornişler: Yapının farklı katlarını ayıran silmeler ve çatı ile en üst katı ayıran bir korniş bulunur. Düz lento ve yarım daire kemerler: Kapının üstünde düz lento, pencerenin üstünde ise farklı boyutlarda yarım daire veya üçgen şeklinde kör kemerler yer alır.

Giovanni Boccaccio, İtalyan yazar ve şair olarak, Rönesans hümanizmi için oldukça önemli bir isimdir. Boccaccio'nun önemli olmasının bazı nedenleri: 1. Decameron adlı eseri, dünya edebiyatının ilk hikâyecisi olarak kabul edilir ve bu eserle realizmi, hisleri ve zekasıyla kullandığı için tanınmıştır. 2. İlk roman yazarı olarak da anılır, tartışmalara rağmen bu unvanı hak ettiği düşünülmektedir. 3. Fransız edebiyatından esinlenerek şiir ve düzyazı çalışmaları yapmış, bu da onun edebiyat üzerindeki etkisini artırmıştır. 4. Dante'den ilham alması ve onun eserlerini yorumlaması, klasik edebiyatın yeniden canlanmasına katkıda bulunmuştur.

Rönesans'ın öncüleri arasında kabul edilen bazı önemli isimler şunlardır: 1. Petrarch: 14. yüzyılın başlarında İtalya'da yaşamış bir şair ve düşünür olup, antik Roma ve Yunan kültürüne olan ilgisiyle Orta Çağ skolastik düşüncesine karşı çıkmıştır. 2. Dante Alighieri: Rönesans'ın başlangıcını tetikleyen önemli figürlerden biridir ve "İlahi Komedya" adlı eseriyle tanınır. 3. Giovanni Boccaccio: İnsan merkezcilik (humanizm) felsefesini benimsemiş ve klasik eserleri yeniden keşfetmiştir. 4. Cosimo de' Medici: Floransa'da sanat ve kültürün gelişmesine önemli katkılarda bulunmuştur. 5. Leonardo da Vinci: Rönesans'ın çok yönlü dehası olarak bilinir, ressam, heykeltıraş, mimar ve bilim insanıdır. 6. Michelangelo Buonarroti: Heykeltıraş, ressam ve mimar olarak faaliyet göstermiş, "Davut Heykeli" ve "Sistine Şapeli Tavanı" gibi büyük sanat eserleriyle tanınmıştır.