Realizm

1920-1930 yılları arasında Türk romanında şu gelişmeler yaşanmıştır: 1. Milli Edebiyat Akımı: 1910 yılından itibaren milliyetçilik akımının etkisiyle milli duyguların ağır basmasıyla Anadolu'yu konu edinen romanlar yazılmaya başlanmıştır. 2. Realizm Etkisi: Romanlarda realizm akımı benimsenmiş, Anadolu gerçeği gözler önüne serilmeye çalışılmıştır. 3. Önemli Yazarlar: Bu dönemde Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Halide Edip Adıvar, Reşat Nuri Güntekin gibi romancılar öne çıkmıştır. 4. Toplumsal Konular: Sanatçılar, toplumsal sorunlara yönelerek Atatürk ilke ve inkılapları, aydın-halk çatışması gibi konuları işlemişlerdir. 5. Psikolojik Romanlar: 1930'lara doğru psikolojik roman türünde eserler verilmeye başlanmış, Peyami Safa'nın "Dokuzuncu Hariciye Koğuşu" bu türün ilk örneklerinden biri olmuştur.

Recaizade Mahmut Ekrem'in sanat anlayışı şu şekilde özetlenebilir: 1. "Sanat sanat içindir" anlayışını benimsemiştir. 2. Sanatta güzellik ilkesine bağlı kalmış, bu güzelliği üslup ve içerikte aramıştır. 3. Romantizm ve realizm akımlarının etkisinde kalmış, eserlerinde doğa, aşk, ölüm gibi temaları işlemiştir. 4. Batı edebiyatını yakından takip etmiş, Fransız şairlerden etkilenmiş ve yeni nazım şekillerini Türk şiirine kazandırmıştır. 5. Eleştiri türünde önemli eserler vermiş, bu alanda edebiyatımıza yeni bir bakış açısı getirmiştir.

Evet, izlenimcilik diğer sanat akımlarına tepki olarak doğmuştur. Bu akım, özellikle realizm ve akademizm gibi dönemin popüler sanat akımlarına karşı bir tepki olarak ortaya çıkmıştır.

Refik Halit Karay, Türk edebiyatında ilk defa Anadolu'yu tanıtan eserleri ve yergi ile mizah türündeki yazıları ile önemli bir yere sahiptir. Edebi kişiliğinin bazı özellikleri: - Realist hikaye tarzı: "Memleket Hikayeleri" adlı eseri, bu sürgünlerdeki birikimin ürünüdür. - Dil kullanımı: Sade bir dil kullanmasına rağmen tasvir ve tahliller bakımından zengin bir anlatıma sahiptir. - Toplumsal eleştiri: Eserlerinde Anadolu insanının hayatını eleştirel bir yaklaşımla ele almış, toplumsal sorunlara yer vermiştir. - Romanları: "İstanbul'un İç Yüzü", "Çete", "Yezid'in Kızı", "Sürgün" gibi eserlerinde olayları ve kahramanları en ince ayrıntılarına kadar işlemiştir. Karay, Fecriati ve Milli Edebiyat topluluklarında yer almış, Kirpi takma adıyla siyasal mizah yazıları da yayımlamıştır.

Filozofların metafizik sistemleri, genel olarak şu ana başlıklar altında toplanabilir: 1. Realizm ve Anti-Realizm: Realizm, gerçekliğin insan zihninden bağımsız olarak var olduğunu savunurken, anti-realizm gerçekliğin insan algısına bağlı olduğunu öne sürer. 2. İdealizm: Gerçekliğin zihinsel veya manevi bir doğaya sahip olduğunu iddia eder. 3. Dualizm: Varlıkların iki temel unsurdan oluştuğunu (örneğin, zihin ve beden) ileri sürer. 4. Monizm: Her şeyin tek bir temel ilkeden türediğini savunur. 5. Kozmoloji ve Ontoloji: Metafiziğin alt disiplinleri olan kozmoloji, evrenin kökeni ve yapısını; ontoloji ise varlığın doğasını ve temel yapılarını inceler. Ayrıca, fenomenoloji ve varoluşçuluk gibi daha spesifik metafizik yaklaşımlar da bulunmaktadır.

Realistler, iki ana konuda karşı çıkarlar: 1. Romantizme Karşı Çıkış: Realistler, romantizmin aşırı duygusallığına ve hayal gücüne dayalı yaklaşımına tepki gösterirler. 2. Klasisizme Karşı Çıkış: Klasik sanatın yapay yapısına karşı olan realistler, klasik sanatçıların idealize ettiği konu ve tarzları reddederler.

Tanzimat dönemi 2. kuşak sanatçıları, realizm ve romantizm akımlarına mensuptur.

Realitenin amacı, gerçekliği tarafsız ve bilimsel bir bakış açısıyla ele almak ve bu gerçekliği edebi eserlere nesnel bir şekilde yansıtmaktır.

Gustave Flaubert, realist edebiyatın kurucusu olarak kabul edilir.

1923-1950 yılları arasındaki Cumhuriyet dönemi romanında realizm akımı etkili olmuştur.

Lev Tolstoy, realizm akımının temsilcisidir.

Realist ve romantik akımları arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Dünya Görüşü ve Temalar: - Romantizm: Bireysel duygular, doğa, hayal gücü ve özgürlüğe vurgu yapar. - Realizm: Hayatın gerçekçi bir yansımasını sunmayı amaçlar. 2. Anlatım Tarzı: - Romantizm: Süslü, coşkulu ve duygusal bir anlatım tarzı benimser. - Realizm: Sade ve nesnel bir anlatım tarzı tercih edilir. 3. Karakterler: - Romantizm: Karakterler genellikle idealize edilmiş, kahraman ve olağanüstü kişiliklerdir. - Realizm: Karakterler sıradan insanlardır. 4. İlke ve Amaçlar: - Romantizm: "Sanat toplum içindir" ilkesine uyulmuştur. - Realizm: "Sanat, sanat içindir" ilkesi benimsenmiştir.

Samuel Earp, geleneksel realist sanat akımına mensuptur.

Albrecht Dürer'in detaycılığı ve realizmi, sanatında gözlemlediği doğayı ve insan figürlerini son derece gerçekçi bir şekilde yansıtma yeteneğiyle öne çıkar. Detaycılık açısından, Dürer'in eserleri, bitkilerin yapısını ve ayrıntılarını ince bir titizlikle işlediği "Büyük Çimen Öbeği" gibi çalışmalarda belirginleşir. Realizm ise, Dürer'in perspektif kullanımı, orantılara verdiği önem ve insan anatomisine olan ayrıntılı yaklaşımıyla kendini gösterir.

Yeşil Gece romanı, realist edebiyat akımına aittir.

Realist halk hikayeleri, Anadolu'nun kültürel mirasını yansıtan ve toplumun sosyal yapısını, geleneklerini ve yaşam tarzını detaylı bir şekilde aktaran eserlerdir. Başlıca özellikleri: - Gerçekçi anlatım: Olaylar ve karakterler gerçek hayattan kesitler sunar. - Gündelik yaşamın detayları: Günlük yaşamın sıradan insanları ve detayları vurgulanır. - Sade dil kullanımı: Halkın dilini kullanarak duyguları ve düşünceleri sade bir şekilde aktarır. - Karakter gelişimi: Kahramanların iç dünyaları ve duygusal çatışmaları derinlemesine işlenir. Önemli temsilcileri: - Refik Halit Karay: "Gurabahane-i Laklakan" ve "Kızıl Kıyamet" gibi eserleriyle tanınır. - Sâmiha Ayverdi: "Yıldızlar" ve "Köyde Bir Gece" adlı eserlerinde Anadolu'nun sosyal ve kültürel yapısını inceler. - A.H. Tanpınar ve Orhan Kemal: Realist halk hikayeleri alanında önemli eserler vermiştir. Temalar: - Aşk, ayrılık, toplumsal adaletsizlik, göç, aile bağları ve doğa gibi konular sıkça işlenir.

Klasizme tepki olarak romantizm ve realizm akımları doğmuştur.

Realizm (Gerçekçilik) ve Romantizm arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Duygu ve Hayal: Romantizm duygu ve hayallere önem verirken, realizm his ve hayale kapılmadan toplum gerçeklerini olduğu gibi yansıtır. 2. Konu Seçimi: Romantik eserlerde aşk, ölüm, doğa, özgürlük gibi konular işlenirken, realizmde konular gerçekten alınır ve yaşanan gerçek bütün çıplaklığıyla anlatılır. 3. Yazarın Tutumu: Romantizmde sanatçılar kendi kişiliklerini gizlemez ve olaylarla ilgili görüşlerini açıkça ortaya koyarlarken, realizmde yazarlar eserlerine kendi duygu, düşünce ve yorumlarını katmazlar. 4. Dil ve Biçim: Realizmde eserde biçim kusursuzluğu çok önemlidir ve dil sade bir şekilde kullanılır, romantizmde ise dil ve biçim mükemmelliği önemsenmez. 5. Eğitim Amacı: Realist yazarların okuyucuyu eğitme gibi bir amaçları yokken, romantizmde "sanat toplum içindir" ilkesi benimsenmiştir.

Mehmet Akif Ersoy, "Seyfi Baba" adlı manzumesinde realizm ve didaktik edebiyat sanatlarına yer vermiştir. Realizm açısından, şiirde güçlü bir gözlem ve halkın gerçek yaşamını yansıtan canlı tablolar dikkat çeker.

Lev Nikolayeviç Tolstoy'un "İnsan Ne ile Yaşar" eseri, realizm felsefi akımının etkisinde yazılmıştır.