Osmanlıİmparatorluğu

Lala, Osmanlı İmparatorluğu'nda farklı görevlerde bulunan bir terimdir: Şehzade eğitmeni: En bilinen anlamıyla lala, Osmanlı padişahlarının çocukları olan şehzadelerin eğitiminden sorumlu olan kişidir. Sadrazam unvanı: Lalalar, sadrazamlar hakkında "atabey" karşılığı olarak da kullanılırdı. Saraya alınan acemilerin eğitmeni: Saraya alınan acemilerin terbiyesine memur edilen kişilere de lala denirdi. Yüksek dereceli idarecilerin yardımcısı: Taşra yönetiminde, şehzadenin maiyetinde bulunan görevlilerin başı ve en önde geleni lala idi. Ayrıca, padişahlar zaman zaman vezirlerine seslenirken de bu şekilde hitap ederdi.

Tanzimat Dönemi, 1839 yılında Tanzimat Fermanı'nın ilanıyla başlayan ve 1876'da II. Abdülhamit'in tahta çıkmasıyla sona eren, Osmanlı İmparatorluğu'nda modernleşme ve yenilenme dönemidir. Bazı önemli özellikleri: Hukuk ve eşitlik: Tüm Osmanlı vatandaşlarına din ve etnik köken ayrımı gözetmeksizin eşit haklar ve özgürlükler tanındı. Eğitim ve reformlar: Eğitim bakanlığı kuruldu, okullar ilk, orta, lise ve yüksekokul olarak kategorize edildi, öğretmen okulları ve bürokrat yetiştirmek için mülkiye mektebi açıldı. Edebiyat ve sanat: Batı etkisi altında roman, modern hikâye, tiyatro, gazete, makale, eleştiri ve anı gibi türlerin ilk örnekleri verildi. Ekonomik bağımlılık: Osmanlı Devleti'nin Avrupa devletlerine olan ekonomik bağımlılığı arttı.

II. Mehmet, 21 yaşındayken İstanbul'u (o dönemki adıyla Konstantinopolis) fethettiği için "Fatih" unvanını almıştır. İstanbul'un fethi, bazı tarihçiler tarafından Orta Çağ'ın sonu ve Yeni Çağ'ın başlangıcı olarak kabul edilmektedir. II. Mehmet'in İstanbul'u fethetmek istemesinin bazı nedenleri: Roma İmparatorluğu'nun varisi olma arzusu. Tartışmaya yer bırakmayan bir zaferle söylentileri susturma isteği. İstanbul'un stratejik önemi. II. Mehmet, 1452 yılının Ağustos sonunda Boğaz’ı kontrol altına alacak Rumeli Hisarı'nın inşasını tamamlamış ve 54 gün süren kuşatmanın ardından 1453 yılında İstanbul'u fethederek "Fatih" unvanını almıştır.

Tatarların Türkiye'ye göç etmesinin bazı nedenleri: Siyasi baskılar: Kırım'da yaşayan Tatarların, Rusya'nın idaresi altında can, mal ve kimlik güvenliği endişesi ile vatanlarını terk etmeleri. Ekonomik zorluklar: Kırım Tatar köylülerinin topraklarının Rus asilzadelerine dağıtılması sonucu yaşadıkları sefalet. Savaşlar: 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı (93 Harbi) sonrası, Balkanlardaki Kırım Tatarlarının tekrar Hristiyan idaresi altına girmeleri. Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkılması ve Karadeniz'in kuzeyinin Rus idaresine girmesinden sonra, Kırım, Kafkasya, Kazan ve Balkanlardan Türkiye'ye doğru göçler yaşanmıştır. Ayrıca, 1990'ların başlarından itibaren Kırım'dan Türkiye'ye, siyasi sebepler dışında, sosyal, ekonomik ve kültürel nedenlerle de göçler devam etmektedir.

Florence Nightingale, 1854 yılında Kırım Savaşı sırasında yaralanan İngiliz askerlerin tedavisi için 38 hemşireyle birlikte Türkiye'ye (o dönemdeki adıyla Konstantinopolis) gelmiştir. Nightingale, Selimiye Kışlası'nda görev yapmış ve hijyen koşullarını iyileştirerek ölüm oranlarını büyük ölçüde düşürmüştür.

Evet, Rise of Empires: Ottoman dizisi Fatih Sultan Mehmet'in hayatını anlatıyor. Dizi, 15. yüzyılda yaşamış olan Fatih Sultan Mehmet'in hikâyesine odaklanıyor.

Yeşilköy, 1924 yılına kadar Ayastefanos olarak adlandırılmış ve Bakırköy ilçesine bağlıydı. 1930 yılında, İstanbul'un idari yapısının yeniden düzenlenmesi sürecinde, ünlü yazar Halit Ziya Uşaklıgil'in teklifiyle Yeşilköy adını almıştır. Daha sonra, Yeşilköy müstakil bir belediye iken, İstanbul Belediyesi ve Bakırköy Belediyesi sınırlarına dahil edilmiştir.

Sened-i İttifak'a göre padişahın yetkileri: Mutlak ve dokunulmaz egemenlik: Padişahın egemenliği mutlaktır ve bu egemenlik herkesin sorumluluğu altındadır. Sadrazamlık makamının üstünlüğü: Sadrazamlık makamının kararları padişahın kararları gibi kabul edilir ve herkes bu kararlara itaat etmek zorundadır. Kanun koyma yetkisi: Padişah, Şer'i kaidelere bağlı olmaksızın kanun koyma yetkisine sahiptir. Ancak, padişahın yetkileri bazı sınırlamalarla da karşılaşmaktadır: Sadrazam ve ayanların denetimi: Sadrazam, kanuna aykırı işler yaparsa, padişah ve ayanlar buna karşı gelecek ve önlemeye çalışacaktır. Devletin korunması: Devlet hazinesi ve gelirlerinin korunması padişahın sorumluluklarındandır. Halka zulüm yasağı: Halka zulüm yapılması yasaktır ve bu tür durumlar karşısında padişahın müdahale etmesi beklenir.

Suriye, tarih boyunca çeşitli devlet ve imparatorluklara bağlı olmuştur: Osmanlı İmparatorluğu: 1516-1918 yılları arasında Osmanlı Suriyesi olarak yönetilmiştir. Fransız Mandası: 1920-1946 yılları arasında Fransa'nın mandası altındaydı. Birleşik Arap Cumhuriyeti (BAC): 1958-1961 yılları arasında Mısır ile birleşerek BAC'ı oluşturmuştur. Günümüzde Suriye, Suriye Arap Cumhuriyeti olarak bağımsız bir ülkedir.

Teşkilat-ı Mahsusa, II. Meşrutiyet döneminde, 17 Kasım 1913 tarihinde resmen kurulmuştur. Teşkilat-ı Mahsusa, İttihat ve Terakki Cemiyeti bünyesinde, Enver Paşa'ya bağlı olarak kurulmuştur.

I. Selim (Yavuz Sultan Selim), 51 yıl yaşamıştır.

Kubbe altı vezirleri, Osmanlı İmparatorluğu'nda Divan-ı Hümayun toplantılarında Sultan'ın danışmanları olarak görev yaparlardı. Başlıca görevleri: Danışmanlık: Sadrazama ve padişaha danışmanlık ederlerdi. Özel görevler: Verilen özel görevleri yerine getirirlerdi. Divan müzakereleri: Dîvân müzakerelerinde ve siyasi işlerin çözümünde tecrübeli devlet adamları olarak fikirlerinden istifade edilirdi. Askeri görevler: Savaş zamanlarında ordunun sevk ve idaresinde rol alırlardı. Kubbe altı vezirlerinin Divan’da oy hakları yoktu, devlet yönetimine veya herhangi bir işe fikirleri sorulmadıkça karışmazlardı.

Lala Mustafa Paşa, Kanuni Sultan Süleyman (I. Süleyman) ve III. Murad dönemlerinde yaşamıştır. Kanuni Sultan Süleyman döneminde, şehzade Selim'e lala olarak görev yapmıştır. III. Murad döneminde, ikinci vezir olarak görev almış ve kısa bir süre sadaret kaymakamlığı yapmıştır.

Pençik Kanunu'nun temel amaçları: Osmanlı ordusunun asker ihtiyacını karşılamak. Gaza anlayışıyla yapılan savaşlarda düşman ordusunun askerlerini Müslüman yapmak. Ayrıca, savaş esirlerinin değerlendirilmesi ve devlet hazinesinin güçlendirilmesi gibi amaçları da vardır. Pençik Kanunu, 1363 yılında I. Murad döneminde yürürlüğe girmiştir.

Sultan I. Ahmed'in önemli olmasının bazı nedenleri: Ekber ve erşed sistemi: Kardeş katli yasasını kaldırarak, ailenin aklı başındaki en büyük üyesinin tahta çıkmasını sağlayan "ekber ve erşed" sistemini getirmiştir. Sultanahmet Camii: İstanbul'daki tarihî yarımadada, Mimar Sedefkâr Mehmed Ağa'ya Sultanahmet Camii'ni yaptırmıştır. Zitvatorok Antlaşması: Avusturya ile imzalanan bu antlaşma ile Osmanlı padişahı ve Avusturya arşidükünün protokolde eşitlenmesini sağlamıştır. Celali İsyanları: Sadrazam Kuyucu Murad Paşa'nın sert politikaları ile Celali İsyanları'nı bastırmıştır. Eğitim ve sanata ilgi: İyi eğitim almış, sanata ve edebiyata düşkün bir padişahtır.

Nişancı, Osmanlı Devleti'nde Divan-ı Hümayun'a katılan ve Kalemiye sınıfının başı olan bir görevliydi. Başlıca görevleri: Ferman, berat, menşur, name, mektup ve ahidname gibi resmi belgelerin baş tarafına padişahın imzası olan tuğrayı çekmek. Tımarların dağıtılması ve tapu defterlerine işlenmesi. Yeni fethedilen toprakların tahririni yaptırmak. Kadı ve ulemanın görevlendirilmesine ilişkin belgeleri hazırlamak. Dış ülkelerle olan yazışmaları yürütmek. Nişancılık kurumu, Osmanlı'nın önceki Türk-İslam devletlerinden alınmış ve zamanla gelişmiştir.

Mustafa Reşid Paşa'nın Tanzimat Fermanı'nı ilan etme amaçlarından bazıları şunlardır: Batılılaşma: Osmanlı İmparatorluğu'nda Batılılaşma hareketlerini başlatmak. Devlet düzenini yeniden yapılandırma: Devlet işlerinde bozulan düzeni yeni baştan tesis etmek. Milliyetçilik akımlarını kontrol altına alma: Yayılan milliyetçilik akımının olumsuz etkilerini azaltmak ve azınlıkların devlete bağlılıklarını artırmak. Avrupa'nın desteğini alma: Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa meselesinde ve Londra Boğazlar Sözleşmesi'nde Avrupa'nın desteğini sağlamak. İç huzuru sağlama: Toplumsal huzursuzlukları ve azınlık isyanlarını sona erdirmek.

II. Abdülhamid'in sosyal devlet anlayışı, modern ve geleneksel uygulamaların bir arada kullanılmasıyla imparatorluğu modernleştirmeyi amaçlar. Bu anlayış, aşağıdaki özelliklerle tanımlanabilir: Sosyal refah kurumları: II. Abdülhamid, sosyal yardımın bir devlet sorumluluğu olması yolunda ilk adımları atmış ve devlet eliyle sosyal refah programlarını kurumsallaştırmıştır. Modernleşme ve geleneklerin birleşimi: Batıdaki yenilikçi sosyal politika uygulamaları, Osmanlı'nın köklü gelenekleriyle birleştirilerek, sosyal yapının korunmasıyla modernleşmenin mümkün olduğu ispat edilmeye çalışılmıştır. Sultanın hediyeleri: II. Abdülhamid, sultanın hediyeleri için bir bütçe oluşturan ilk padişah olmuş ve bu hediyeleri sosyal yardım olarak kullanmıştır. Vatandaşlık ve eşitlik: Sosyal devlet anlayışı, tüm halk için standartlaştırılmış sosyal hizmetler sunarak Osmanlı vatandaşlığı fikrinin oluşumunu pekiştirmiştir. Yoksul aylığı: Yoksullara maaş uygulaması, günümüzde Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından devam ettirilmektedir.

İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin temel amaçları şunlardır: Osmanlı İmparatorluğu'nu anayasal düzene kavuşturmak ve Meclis-i Mebûsan'ın tekrar açılmasını sağlamak. II. Abdülhamid yönetimine ve dönemin baskıcı rejimine son vermek. Devletin toprak bütünlüğünü ve siyasi bağımsızlığını yabancı müdahalelerinden korumak. Osmanlı'daki topluluklar arasında ıslahat düşüncesini yaymak. Osmanlı'nın gelişmiş ülkelerin becerilerine sahip olduğunu yabancı ülkelere kanıtlamak. Osmanlı'nın hilafet makamını ve hanedanını devlete yararlı olacak şekilde geliştirmek ve güçlendirmek. Cemiyet, 1913'te Bâb-ı Âli Baskını'ndan sonra yönetimde hakim güç olmuştur.

Tımar sisteminin bozulmasının başlıca nedenleri şunlardır: Tımarların kalitesinin düşmesi. Tımar sisteminin kötüye kullanılması. Tımar sahiplerinin askeri görevlerini yerine getirememesi. Sipahi sınıfının gücünün azalması. Ekonomik ve demografik değişimler. Avrupa'nın gelişen savaş teknolojisi. İç karışıklıklar. Devletin müdahalesinin azalması.