Nörobilim

Belleğin hücresel temeli, nöronlar, sinapslar ve nörotransmitterler gibi hücresel bileşenler üzerinden gerçekleşir. Bellek oluşumunda rol oynayan bazı hücresel mekanizmalar şunlardır: Sinaptik plastisite. Uzun süreli güçlenme (LTP). Uzun süreli depresyon (LTD). Gen ifadesi. Kalsiyum sinyali. Protein sentezi. Ayrıca, epigenetik değişiklikler ve nörotrofinler gibi moleküler mekanizmalar da bellek oluşumunda önemli rol oynar.

Ergen beyni, hızlı ve yoğun bir gelişim dönemi yaşar. Bu dönemde beynin işleyişini etkileyen bazı önemli faktörler şunlardır: 1. Hormonal Değişiklikler: Ergenlikte östrojen ve testosteron gibi hormonların düzeylerinde artış görülür. 2. Prefrontal Korteks Gelişimi: Beynin ön lobu olan prefrontal korteks, düşünme becerilerini, duygusal düzenlemeyi, karar verme süreçlerini ve planlama yeteneğini kontrol eder. 3. Sinaptik Yoğunluk Artışı: Sinir hücreleri arasındaki bağlantıların ve sinaptik yoğunluğun artması, beynin daha etkin ve verimli hale gelmesini sağlar. Ergenlerin davranışları, bu beyinsel değişimler nedeniyle daha dürtüsel, riskli ve duygusal olarak değişken olabilir.

Ayna nöronların bazı işlevleri: Empati ve sosyal etkileşim: Başkalarının duygularını ve niyetlerini anlamaya yardımcı olur. Taklit ve öğrenme: Gözlemlenen davranışların taklit edilmesini sağlayarak yeni becerilerin kazanılmasını destekler. Dil gelişimi: Sesleri ve jestleri taklit etmeyi kolaylaştırarak dilin öğrenilmesine katkıda bulunur. Beden dili ve duygusal anlayış: Yüz ifadeleri ve beden dilinden duyguları algılamayı mümkün kılar. Ayna nöronlar, premotor korteks, somatosensoriyel korteks ve alt parietal kortekste bulunur. Ayna nöronların işlevleriyle ilgili araştırmalar devam etmekte olup, bu sistemin algı ve eylem bağlantısı için fizyolojik bir mekanizma sağladığı düşünülmektedir.

Zihin, karmaşık bir düzen içinde çalışan birçok farklı süreçten oluşur. İşte zihnin çalışma mekanizmasının bazı temel unsurları: 1. Hafıza: Gelen bilgileri almak, kısa veya uzun süreli bellekte saklamak ve gerektiğinde hatırlamak gibi aşamalardan oluşur. 2. Düşünme ve Algılama: Beynin korteksi, düşünme, planlama, karar verme ve problem çözme gibi yüksek bilişsel işlevlerden sorumludur. 3. Empati ve Sosyal Etkileşim: Zihin kuramı, başkalarının düşüncelerini, inançlarını ve duygularını anlama yeteneğini içerir ve bu da empati ve sosyal becerilerin gelişiminde önemli bir rol oynar. 4. Bilinç: Dikkat, bellek ve dil gibi bilişsel işlevlerle birlikte ortaya çıkar ve zihinsel erişimin yanı sıra farkındalık ve tepki verme yeteneğini de içerir.

Neokorteks, beynin üst düzey düşünmeden sorumlu kısmıdır ve çeşitli işlevler üstlenir: Duyusal işleme: Görme, ses, dokunma, tatma ve koku gibi duyulardan gelen bilgileri alır ve işler. Uzamsal akıl yürütme: Nesneler ile çevre arasındaki ilişkileri anlamayı sağlar. Dil işleme: Yazılı ve sözlü sözcüklerin anlaşılması da dahil olmak üzere dilin işlenmesinden sorumludur. Bellek oluşumu: Özellikle duygular ve deneyimlerle ilgili anıların oluşumunda ve geri getirilmesinde önemli bir rol oynar. Karar verme: Farklı seçeneklerin artılarını ve eksilerini tartarak bilinçli seçimler yapmamızı sağlar. Ayrıca, neokorteks soyut düşünme, planlama, bilim, sanat ve estetik gibi insani özelliklerin merkezidir.

Yalan söylemek, beynin duygusal tepkilerle bağlantılı olan amigdala fonksiyonunu bozar. İlk yalan söylendiğinde amigdalada ciddi bir hareketlenme olur, ancak yalan söyleme alışkanlığı kazandıkça bu bölgenin tepkisi azalır. Ayrıca, yalan söylemek beynin yürütme işlevlerini de zorlar, bu da bilişsel yorgunluğa ve diğer görevleri yerine getirme becerisinin azalmasına neden olabilir.

Teta ve delta beyin dalgaları farklı işlevlere sahiptir: 1. Teta Dalgaları: Bu dalgalar uyku ve dinlenme sırasında ortaya çıkar ve içe odaklanma, rüyalar ve canlı hayal kurma ile ilişkilidir. 2. Delta Dalgaları: En yavaş beyin dalgaları olan delta dalgaları, derin meditasyon ve rüyasız uykuda baskındır.

Uç beyin, beynin ön kısmında yer alan ve sağ ve sol yarım kürelerden oluşan bölümdür. Başlıca işlevleri şunlardır: İstemli hareketlerin kontrolü: El kontrolü, kasların çalışması ve üç boyutlu algılama gibi işlemleri yönetir. Duyu organlarından gelen bilgilerin değerlendirilmesi: Görme, işitme, tat alma ve koku gibi duyuların algılanmasını sağlar. Bilişsel faaliyetler: Öğrenme, hafıza, düşünme, mantık becerileri ve yazma gibi zihinsel süreçleri içerir. Sanatsal ve sayısal yetenekler: Müzik yeteneği, bilimsel yetenekler ve matematiksel işlemler gibi alanlarda rol oynar.

Luigi Galvani'nin kurbağa deneyi, İtalyan fizikçi Luigi Galvani'nin 1700'lerin sonlarında yaptığı ve kurbağaların kaslarında elektriksel aktivitenin varlığını ortaya çıkaran bir deneydir. Galvani, laboratuvarında bir elektrik akımı oluşturmak için elektrotlar kullanarak kurbağa sinirine elektrik akımı uyguladı ve bu, kurbağa bacağının seğirmesine neden oldu.

"Lezzetin Somutlaştırılması: Nörobilim Araştırmalarında Kullanılan Görüntüleme Yöntemleri Aracılığıyla Yöresel Nörogastronomik Unsurların Duyularımızla İlişkisinin Tespiti" başlıklı proje, TÜBİTAK tarafından desteklenmektedir ve 2023-2024 yılları arasında yürütülmektedir. Projenin amacı, Erzurum yöresine ait az bilinen yemek ve içeceklerin, görsel ve içerik özellikleri bakımından tüketiciler üzerinde nasıl bir etki yarattığını tespit ederek bu unsurları pazarlanabilir hale getirmektir. Araştırma yöntemleri arasında nitel ve nicel yöntemler, EEG (Beyin Çizgesi Yöntemi), GSR (Deri İletkenliği) ve Eye Tracking (Göz Takip) gibi nörobilim testleri bulunmaktadır. Sonuçlar, deneklerin yöresel lezzetlere yönelik bilişsel ve duygusal algılarını ortaya koyarak, bu lezzetlerin tanıtım ve pazarlama stratejileri için öneriler sunulmasını sağlayacaktır.

Evet, REM uykusunda beyin oldukça aktiftir.

Beyin ve akıl farklı kavramlardır, ancak birlikte çalışarak insanın bilişsel süreçlerini ve davranışlarını yönlendirirler. Beyin, merkezi sinir sisteminin bir parçası olup, düşünme, duyguları deneyimleme, hareket etme ve diğer biyolojik işlevleri düzenleyen karmaşık bir organdır. Akıl ise, zihinsel süreçlerin, düşüncelerin, düşünme yeteneğinin ve anlama kapasitesinin sonucudur.

Mutlak refrakter dönem, bir nöronun ateşlenmesini (aksiyon potansiyeli) takip eden hemen sonra başlar.

Nörobilim lisans eğitimi, İngiltere ve Avrupa'da 3 veya 4 yıl sürmektedir.

Davranışsal sinirbilim, psikoloji ve biyoloji bilimlerinin tekniklerini kullanarak insan ve diğer canlıların davranışlarının temelinde yatan fizyolojik, genetik ve gelişimsel mekanizmaları ortaya koymayı amaçlayan multidisipliner bir bilim dalıdır. Bu alandaki araştırmalar, zihinsel süreçler ile beyindeki nörolojik temeller arasındaki bağlantıyı ortaya çıkarmaya odaklanır. Davranışsal sinirbilimciler beyin görüntüleme teknikleri, elektrofizyoloji ve manyetik uyarım gibi çeşitli yöntemler kullanarak insan ve hayvan beynindeki aktiviteyi incelerler.

Prefrontal lob, karar verme sürecinde aktif olan beyin lobudur.

Oyuncu beyinler, yani video oyunu oynayan bireylerin beyinleri, çeşitli bilişsel işlevlerde olumlu gelişmeler gösterebilir: 1. Bilişsel Esneklik ve Karar Verme: Video oyunları oynamak, karar verme yeteneklerini ve bilişsel esnekliği artırabilir. 2. Görsel Dikkat: Aksiyon türü oyunlar, görsel dikkati ve beynin ilgili bilgileri işleme yeteneğini geliştirir. 3. Hafıza ve Uzaysal Yetenekler: Strateji oyunları, sağ hipokampus ve prefrontal kortekste gri madde hacmini artırarak hafıza ve uzaysal becerileri iyileştirir. 4. Yaşlanmanın Etkileri: Yaşlı yetişkinlerde video oyunları oynamak, bilişsel gerilemeyi tersine çevirebilir ve hafıza ile dikkati artırabilir. Ancak, video oyunlarının olumsuz etkileri de olabilir; şiddet içeren oyunlar bazı bireylerde saldırganlığı tetikleyebilir ve aşırı oyun bağımlılığı sağlık sorunlarına yol açabilir.

Nörobilime sinirbilim veya nörobiyoloji bölümleri bakar.

Multipolar, unipolar, bipolar ve piramidal — sinir hücrelerinin (nöronların) sınıflandırılma türleridir. Multipolar nöronlar — tek akson ve birden fazla dendrit içeren en yaygın nöron türüdür. Unipolar nöronlar — sadece bir protoplazmik sürece sahip olan nöronlardır. Bipolar nöronlar — hücre gövdesinden uzanan iki sürece sahip olan nöronlardır: bir akson ve bir dendrit. Piramidal nöronlar — piramit şeklinde bir hücre gövdesine sahip olan ve serebral korteks, hipokampus ve amigdala gibi beynin çeşitli bölgelerinde bulunan bir multipolar nöron türüdür.

Beyin ve zihin üzerine en iyi kitaplardan bazıları şunlardır: 1. "Buddha'nın Beyni" - Rick Hanson & Richard Mendius: Bu kitap, nöroloji bilimi ile meditatif uygulamaları birleştirerek daha huzurlu ve mutlu bir hayat elde etmeyi anlatır. 2. "Doğaüstü Olmak" - Joe Dispenza: Kitap, zihin ve şükran, esin, neşe, şefkat, sevgi gibi yüksek duyguların nasıl farklı bir gerçeklik yaratabileceğini gösterir. 3. "Incognito: Beynin Gizli Hayatı" - David Eagleman: Nörobilimci David Eagleman'ın bu kitabı, beynin işleyişini ve yaptığımız düşüncelerin büyük bir kısmının bizden başka bir biz tarafından yönetildiğini açıklar. 4. "Bilinçaltının Gücü: Düşüncelerinizi Değiştirirseniz Kaderinizi De Değiştirirsiniz" - Dr. Joseph Murphy: Kitap, düşüncelerin ve inançların hayatı nasıl etkilediğini ve kaderin nasıl değiştirilebileceğini pratik tekniklerle anlatır. 5. "İnsanların Oynadığı Oyunlar: İnsan İlişkilerinin Psikolojisi" - Eric Berne: Bu kitap, insan ilişkilerinin psikolojisini ve davranış kalıplarını ele alır.