MondrosAteşkesAntlaşması

Mondros Ateşkes Antlaşması, Osmanlı Devleti'nin I. Dünya Savaşı'ndaki yenilgisinin ardından ve çeşitli nedenlerle imzalanmıştır: 1. İttifak grubunun ağır bir yenilgi alması: Osmanlı Devleti, savaşacak gücünün kalmadığını ve İttifak Devletleri'nin desteğini kaybettiğini görmüştür. 2. Wilson İlkelerine güvenilmesi: ABD'nin yayımladığı Wilson İlkeleri'nin, Osmanlı açısından kabul edilebilir maddeler içermesi (yenilen devletlerin toprak ve savaş tazminatı almaması, halkların kendi kaderlerini tayin hakkı) antlaşmanın imzalanmasında etkili olmuştur. 3. İngiliz vaatlerine inanılması: İngilizlerin savaş sırasında Osmanlı'ya verdiği bazı vaatler, ateşkesin imzalanmasını hızlandırmıştır. 4. İttihat ve Terakki Partisi'nin iktidardan çekilmesi: Partinin barış yanlısı olmayan politikalarının yerine, barış yanlısı bir hükümetin geçmesi antlaşmanın imzalanma sürecini tetiklemiştir.

Mondros Ateşkes Antlaşması'nın 7. ve 24. maddeleri şunlardır: 7. Madde: İtilaf Devletleri, güvenliklerini tehdit eden bir durum olursa Osmanlı topraklarının herhangi bir stratejik noktasını işgal edebileceklerdir. 24. Madde: Doğudaki altı vilayette (Sivas, Elâzığ, Diyarbakır, Bitlis, Erzurum, Van) karışıklık çıkarsa İtilaf Devletleri bu illeri işgal edebileceklerdir.

Mondros Ateşkes Antlaşması'nın 7. ve 24. maddeleri şunlardır: 7. Madde: İtilaf Devletleri, güvenliklerini tehdit eden bir durum olursa Osmanlı topraklarının herhangi bir stratejik noktasını işgal edebileceklerdir. 24. Madde: Doğu Anadolu'daki altı vilayette (Sivas, Elâzığ, Diyarbakır, Bitlis, Erzurum, Van) karışıklık çıkarsa İtilaf Devletleri bu illeri işgal edebileceklerdir.

Kanal Cephesi, 30 Ekim 1918 tarihinde imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması ile kapandı.

Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra İstanbul'u İtilaf Devletleri işgal etti.

Atatürk, cumhuriyetin kuruluşunda 29 Ekim tarihini seçmesinin nedeni, bu tarihin Mondros Ateşkes Antlaşması'nın imzalanmasının beşinci yılına denk gelmesi idi. Mustafa Kemal Atatürk, bu durumu şu sözlerle açıklamıştır: > "30 Ekim 1918'den, bizim İzmir'e girdiğimiz tarih olan 9 Eylül 1922'ye kadar dört yıl geçti. 29 Ekim 1923'te Cumhuriyeti ilan ettik. İşte 5 yıla sığdırdığımız büyük inkılap, bizim yaşadığımız şartlara dûçar olmuş, hangi milletin tarihinde vardır?".

Mondros Ateşkes Antlaşması'na karşı ilk tepki, Mustafa Kemal Atatürk tarafından verilmiştir. Mustafa Kemal, antlaşmanın imzalandığı dönemde Suriye Cephesi'nde bulunuyordu ve anlaşma şartlarının çok ağır olduğu konusunda İstanbul Hükümeti'ni uyarmaya çalışmıştır.

Mustafa Kemal Paşa, Mondros Ateşkes Antlaşması'na ağır ve bağımsızlıkla bağdaşmayan şartlar içerdiği gerekçesiyle tepki göstermiştir. Paşa, antlaşmanın imzalanmasından sonra İstanbul'a geldiğinde, Dolmabahçe Sarayı önlerinde demirli olan işgal donanmasını görünce "Geldikleri gibi giderler" diyerek tepkisini dile getirmiştir.

Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra Anadolu'nun işgallerine gösterilen tepkiler: 1. İstanbul Hükümeti: - Pasif Kalma: İşgallere sessiz kaldı ve itiraz etmedi. - Damat Ferit Paşa Hükümeti'nin Tavrı: İşgalcilerle uyumlu bir siyaset izledi, halkın direnişini desteklemedi. 2. Türk Halkı: - Kuvâ-yi Milliye Hareketi: İşgallere karşı yerel direniş örgütleri kurdu. - Mitingsel Protestolar: İzmir'in işgaline karşı büyük mitingler düzenledi, işgaller protesto edildi. 3. Mustafa Kemal: - Havza Genelgesi: İşgallere karşı halkın tepki göstermesi gerektiğini vurguladı ve protestoları teşvik etti. - Amasya Genelgesi: "Vatanın bütünlüğü ve milletin bağımsızlığı tehlikededir" diyerek milli mücadeleyi başlattı.

İstanbul'un İtilaf Devletleri tarafından işgal edilme sebebi, Mondros Ateşkes Antlaşması sonrasında Osmanlı İmparatorluğu'nun zayıflamış durumunu sömürmek idi. İtilaf Devletleri, bu antlaşmanın 7. maddesini kullanarak Osmanlı başkentini işgal ederek, Osmanlı üzerinde daha fazla baskı kurmayı ve Anadolu'yu daha kolay ele geçirmeyi amaçladılar.

Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra kurulan bazı yararlı cemiyetler şunlardır: 1. Trakya-Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti: Trakya'nın Yunanlılar tarafından işgal edilmesini önlemek amacıyla kurulmuştur. 2. İzmir Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti: İzmir'in Yunanistan'a bağlanmasını engellemek için kurulmuş, daha sonra Redd-i İlhak Cemiyeti adını almıştır. 3. Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti: Ermeni tehlikesine karşı Doğu Anadolu'yu işgallerden korumak için kurulmuştur. 4. Kilikyalılar Cemiyeti: Adana bölgesini Ermenilere ve Fransızlara karşı savunmak üzere kurulmuştur. 5. Milli Kongre Cemiyeti: Basın ve yayın yoluyla ülkeyi savunmuş, Kuvayı Milliye kavramını ilk kullanan cemiyettir. 6. Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti: Sivas'ta kurulmuş, vatanın bütünlüğünü korumak için mitingler düzenlemiştir.

Güney Cephesi'nin açılmasının sebepleri şunlardır: 1. Mondros Ateşkes Antlaşması: Antlaşmanın ardından İngilizlerin işgal ettikleri Urfa, Antep ve Maraş'ı Eylül 1919'da Fransızlara terk etmeleri. 2. Fransızların Ermenilerle İşbirliği: Fransızların, Adana ve Çukurova bölgelerini işgal ederek Ermenilerden oluşturdukları jandarma birlikleriyle Türkleri sindirmeye çalışmaları. 3. Yerel Halkın Tepkisi: Fransızların bölgede halka kötü muamele etmesi, ayrımcılık yapması ve ulusal, dinsel ve sosyal duygularını dikkate almaması. 4. Sivas Kongresi Kararları: Kongre sonrası oluşturulan Temsil Heyeti'nin bölgedeki direnişi arttırmak ve halkı örgütlemek amacıyla subaylar göndermesi.

Mondros Ateşkes Antlaşması sonrasında işgal edilen sembollerle gösterilen cepheler, devletler ve komutanlar şunlardır: 1. Çanakkale Cephesi: - Devlet: İngiltere ve Fransa. - Komutan: General Sir Ian Hamilton (İngiliz) ve General François Foch (Fransız). 2. İzmir: - Devlet: Yunanistan. - Komutan: Yunan General Anastasios Papoulas. 3. Doğu Anadolu: - Devlet: Rusya. - Komutan: Rus General Nikolay Yudenich. 4. Güneydoğu Anadolu ve Suriye: - Devlet: Fransa. - Komutan: General Gouraud.

Mondros Ateşkes Antlaşması'nın 5. maddesi, sınırların korunması ve iç güvenliğin sağlanması için lüzum görülecek askerî kuvvetten fazlasının derhâl terhisi hükmünü içermektedir.

Milli Mücadele dönemi, Mondros Ateşkes Antlaşması ile başlamıştır.

Mondros Ateşkes Antlaşması sonrası İtilaf Devletlerinin işgal ettiği yerleri gösteren bir harita aşağıdaki kaynaklarda bulunmaktadır: 1. tarihportali.net: Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra işgal edilen yerleri ve işgal eden devletleri içeren bir tablo sunmaktadır. 2. haberturk.com: Mondros Antlaşması sonrası işgal edilen yerlerin haritasını içermektedir.

Mondros Ateşkes Antlaşması'na göre Antalya ve Muğla çevresinde İtalya işgal etmiştir.

Misakımilli'de Mondros Ateşkes Antlaşması'na göre çizilen sınırlar, 30 Ekim 1918 tarihinde antlaşmanın imzalandığı sırada Türk ordusunun elinde kalan hat içindeki tüm toprakları kapsamaktadır.

Mondros Ateşkes Antlaşması'nda Osmanlı Devleti'nin tutumu şu şekilde özetlenebilir: 1. İtilaf Devletlerinin İsteklerine Boyun Eğme: Osmanlı heyeti, antlaşmayı itiraz etmeden imzaladı çünkü İtilaf Devletleri, Osmanlı topraklarını kendi aralarında gizlice paylaşmıştı. 2. Askeri ve Ekonomik Kısıtlamalar: Antlaşma, Osmanlı'nın askeri gücünü azalttı, egemenlik haklarını kısıtladı ve ekonomik yükümlülükler getirdi. 3. İşgallere Karşı Pasiflik: Osmanlı yönetimi, işgaller karşısında çekingen davrandı ve işgallere ciddi bir şekilde karşı koymadı. 4. Umutsuzluğa Kapılma: Mustafa Kemal Atatürk gibi bazı Osmanlı askerleri ve liderleri, antlaşmanın ağır şartlarını ve işgal riskini görerek endişelerini dile getirdiler.

Mondros Ateşkes Antlaşması ile Osmanlı Devleti'nin fiilen sona erdiğini gösteren madde, 7. maddedir.