Modernizm

Çağdaş müzik, 19. yüzyılın sonundan günümüze kadar gelişen bir uluslararası sanat müziği dönemi ve bu dönem içinde gelişen besteleme akım ve teknikleridir. Çağdaş müziğin bazı özellikleri: Yenilik ve gelişim: Sürekli yeniye açık olarak gelişen bir müzik türüdür. Akım ve teknik çeşitliliği: Birden fazla akım ve tekniği bir arada uygulayan besteciler vardır. Toplumsal yansıma: Toplumun bir yansıması olarak kabul edilir. Deneysellik: 20. yüzyılda deneysel bir dönem olarak da değerlendirilir. Çağdaş dönem bestecilerinden bazıları: Alban Berg; Anton Webern; Igor Stravinsky; Samuel Barber; Bela Bartok.

Max Frisch'in "Homo Faber" adlı romanı, kendi doğasına yabancılaşmış, teknoloji odaklı yaşayan modern insanın ironik ve şaşırtıcı yaşamını eleştirir. Romanın ana karakteri Walter Faber, 50 yaşında bir mühendistir ve duygularla ilgili her şeyi reddedip sadece gözle görülebilen somut gerçeklere inanır. Kitapta, teknik ilerlemelerin geleneksel değerleri nasıl yok ettiği sorgulanır. "Teknik-doğa", "bilim-sanat", "akıl-duygu" gibi zıt kavramlar üzerinden şu sorular ele alınır: Hayattaki her şeyi kontrol altına almak mümkün müdür? Gelecekle ilgili endişeye kapılmadan, olayları istatistik ve matematikle hesaplayıp güvende hissedilebilir mi? Duyguları bastırmak ve yok saymak ne kadar doğrudur? Roman, Walter Faber'in bir dizi rastlantı sonucu yaşadığı değişimi ve bu değişimin onu nasıl bir özle yüzleştirdiğini anlatır.

Büyülü gerçekçilik, gerçekçilik akımına tepki olarak doğmamıştır. Aksine, gerçekçilik ve fantastik unsurları bir araya getiren bir edebi akımdır. Terim ilk kez Alman sanat eleştirmeni Franz Roh tarafından kullanılmıştır. Büyülü gerçekçilik, özellikle Latin Amerika edebiyatında 20. yüzyılın ortalarında popülerlik kazanmıştır.

Villa Mairea, önemli bir yapı olarak kabul edilir çünkü: Alvar Aalto'nun önemli eserlerinden biridir. Modernist mimarinin önemli bir örneği olarak kabul edilir. Aalto'nun tasarım felsefesini yansıtır. Yerel ve evrensel unsurları birleştirir. Turistik bir cazibe merkezidir.

Şairler Sokağı'nın neden önemli olduğuna dair bilgi bulunamadı. Ancak, Türkiye'de şair ve yazarların isimlerini taşıyan bazı sokaklar şunlardır: Can Yücel Sokak. Nazım Hikmet Sokak. Cahit Zarifoğlu Sokak. Cemal Süreya Sokak. Şair Nedim Sokak. Ayrıca, İstanbul'da İstiklal Caddesi ve Kadıköy Moda Caddesi gibi edebiyat atmosferinin hissedilebileceği sokaklar da vardır.

Modern nü resim, 19. yüzyılda özellikle Realizm akımıyla birlikte önemli bir yer edinmiştir. Nü resmin kökleri ise çok daha eskiye, Antik Yunan ve Roma sanatına kadar uzanmaktadır. Nü fotoğrafçılık ise ilk kez fotoğrafın icadıyla birlikte ortaya çıkmış ve 19. yüzyılda sanatçılar tarafından insan bedeninin estetiğini yakalamak için kullanılmaya başlanmıştır.

Sezai Karakoç, şiirlerinde geleneksel kalıpların dışına çıkması ve çağdaş, deneysel bir üslup kullanması nedeniyle modernist olarak kabul edilir. Ayrıca, Karakoç'un modernizm, post-modernizm ve İslamcı düşünce gibi konuları eserlerinde işlemesi de modernist yaklaşımının bir göstergesidir.

Edip Cansever'in Tragedyalar şiirinde anlattığı bazı konular şunlardır: Modern trajedi. Değer çatışması ve kaçınılmaz mutsuz son. Yıkılmakta olan düzen. Yalnızlık ve iletişimsizlik. Cansever'in Tragedyalar şiiri, Eski Yunan tragedyalarına benzemez; 20. yüzyıl insanının trajik durumunu ve varoluş mücadelesini çağdaş bir tragedya örneği olarak sunar.

Evet, Casa Milla ve La Pedrera aynı yapıdır. Casa Milla, Katalanca’da Mila ailesinin evi anlamına gelirken, La Pedrera halk arasında binanın taşocağına benzemesi nedeniyle kullanılan bir isimdir.

Leylâ Erbil'in anlatım teknikleri şunlardır: Bilinç akışı, iç monolog ve geriye dönüş teknikleri. Şiirsel, çağrışımsal, imge yüklü soyut dil. Diyalog tekniğinin sınırlı kullanımı. Gösterme tekniğinin kullanımı. Postmodern anlatım teknikleri. Erbil, anlatım tekniklerini kendine özgü bir yorumla ve modernist bir bakış açısıyla kullanır.

Çağdaş şiir, Türk edebiyatı bağlamında, 1980 sonrası dönemde farklı akımlar ve yönelimlerle gelişen şiirleri kapsar. Bu dönemde öne çıkan bazı akımlar ve yönelimler şunlardır: İmgeci şiir: Estetik anlayışı ön planda tutan bir akımdır. Anlamsızlığı kutsayan veya tarih bilincinden yoksun şiirler: Bireysel iç yolculukları ve bireysel temaları işler. Yer altı, kara veya anarşist şiir: 90'lar ve 2000'lerde öne çıkan bir yönelimdir. Toplumcu gerçekçi şiir: Siyasal boyutu militanca vurgulayan ve öykülemeci bir tavır sergileyen bir şiir türüdür. Metafizik veya İslamcı şiir: Dünyevi olayları eleştirirken uhrevi bir bakış açısı benimseyen bir şiir türüdür. Ayrıca, çağdaş şiirde gelenekten yararlanma da önemli bir yer tutar.

Gordon Matta-Clark'ın eserlerinde evin yıkımı ve modernizm eleştirisi, sanatçının terk edilmiş evleri konu alarak, modernizm ile birleşen biçimsel geometriye ve katı rasyonalizme karşı çıkmasıyla ilişkilidir. Eleştirinin bazı unsurları: Kapitalizm karşıtlığı: Sanatçının eleştirileri, kapitalizmdeki yanlış uygulamalara yöneliktir. Konut krizi ve kentsel dönüşüm: Matta-Clark, gettolardaki elverişsiz yaşam koşullarını ve konut krizine çözüm bulunamamasını eleştirir. Mekân algısının değiştirilmesi: Kesme, delme ve parçalama gibi yöntemlerle ev, rahatlık ve mahremiyet gibi kavramlardan uzaklaştırılarak izleyiciyi yabancılaştıran bir deneyime dönüştürülür. Matta-Clark'ın eserleri, modernizmin felsefi tartışmalarıyla ele alındığında, endüstrileşme ve modernizme yönelik bir eleştiri olarak da okunabilir.

Celal Esat Arseven, belirli bir akıma mensup olmaktan ziyade, geniş bir yelpazede eserler vermiş çok yönlü bir sanatçı ve aydındır. Bazı alanları ve çalışmaları: Sanat tarihi ve mimarlık: Türk sanat tarihi ve şehircilik konularında öncü çalışmalar yapmıştır. Resim: Açık havada uygulanan geniş ufuklu peyzajlar ve kent görünümleri üzerine eserler üretmiştir. Tiyatro: "Selim-i Salis" ve "Şaban" gibi oyunlar yazmıştır. Karikatür: "Kalem" dergisinde karikatürler çizmiştir. Edebiyat: Roman, tiyatro metinleri ve hatırat türünde eserler vermiştir.

Modernizmi esas alan sanatçılar, modernizmin kendisine tepki olarak doğmuştur. Modernizm, 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında, klasik sanat ve edebiyat anlayışlarına karşı bir tepki olarak ortaya çıkmıştır. Modernizmi esas alan sanatçılar, özellikle I. ve II. Dünya Savaşlarının insanlık üzerindeki yıkıcı etkilerine tepki olarak, geleneksel ve yerleşik roman anlayışını reddetmiş ve bireyin iç dünyasına, kozmik yalnızlığına, bireysel ve toplumsal huzursuzluğuna odaklanmaya başlamışlardır. Ayrıca, modernizmi esas alan sanatçılar, varoluşçuluk gibi felsefi akımlardan etkilenmişlerdir.

Virginia Woolf'un "Deniz Feneri" kitabının önemli olmasının bazı nedenleri: Özyaşam öyküsü: Kitap, yazarın kendi yaşamından izler taşır ve içgözlemlerle doludur. Felsefi gizemler: Eser, zaman, ölüm, toplumsal cinsiyet ve ahlak gibi derin felsefi gizemleri barındırır. Anlatım tekniği: Roman türünde alışılmış anlatı sürekliliğini kesintiye uğratan yapısı ve her bir anlatıcının kendi bilinç akışının perspektifiyle çözülen olay örgüsü, bir deniz fenerinin kendi ekseni etrafında dönen ışığını andırır. Toplumsal sorgulamalar: Toplumsal meselelere ilişkin sorgulamalar içerir. Edebi değer: İngiliz edebiyatının başyapıtlarından biri olarak kabul edilir. Modern kütüphane listesi: 1998 yılında, Modern Kütüphane tarafından seçilen 20. yüzyılın en iyi 100 İngilizce romanı listesinde 15. sırada yer almıştır.

Charles Baudelaire, 19. yüzyılın en önemli Fransız şairlerinden biri olarak kabul edilir. Önemli olmasının bazı nedenleri: Sembolizm akımının öncüsü: Baudelaire, 19. yüzyılın ikinci yarısında ortaya çıkan ve duygusal, insanın iç dünyasına yönelen bir akım olan sembolizmin öncülerinden biridir. Edebiyata katkıları: "Kötülük Çiçekleri" (Les Fleurs du Mal) adlı eserinde, 19. yüzyılın ortalarında Paris'te yaşanan hızlı sanayileşmenin güzelliğin doğasını nasıl etkilediğini yansıtmıştır. Çevirmen: Edgar Allan Poe'nun eserlerini Fransızcaya çevirerek, Poe'nun eserlerini geniş kitlelerle buluşturmuştur. Etkisi: Verlaine, Rimbaud ve Mallarmé gibi birçok sanatçıyı etkilemiştir. Yenilikçi estetik: Modern şiirin ilk büyük eseri sayılan "Les Fleurs du Mal", yenilikçi estetiğin başlangıcı olarak kabul edilir.

Octavio Paz'ın "Çamurdan Doğanlar" kitabı, modern şiir hareketini ve bu şiirin "modern" olarak adlandırılan şeyle çelişkili ilişkilerini bir İspanyol-Amerikan şairin bakış açısıyla ele alır. Kitapta, şiirin bir şair ile bir toplumun dili, ritimleri, inançları ve saplantıları üzerinden nasıl şekillendiği ve belirli bir tarih ile toplumun ürünü olduğu, ancak tarihsel varoluş tarzının çelişkili olduğu tartışılır. Ayrıca, romantik çağdan itibaren toplum ile şiir arasındaki uyumsuzluk bilincinin ve bu uyumsuzluğa verilen tepkinin şiirin merkezi teması olduğu vurgulanır.

Postmodernizm, modernizme bir tepki olarak doğmuştur. Modernizm, 19. yüzyılın sonlarından itibaren sanat ve edebiyatta yenilikçi ve radikal bir yaklaşım sergilemiş, geleneksel formları ve anlatıları yıkmıştır.

Villa Müller, erken dönem modernist mimari akımına aittir. Bu yapı, Adolf Loos'un ekonomi ve işlevsellik ilkelerini yansıtmakta olup, Raumplan olarak bilinen mekansal tasarım anlayışını en iyi şekilde uygulayan örneklerden biridir.

Füruzan, modernizm akımına mensuptur. Füruzan, eserlerinde genellikle "küçük insanlar" diye adlandırılan, toplumun ezilmiş, hakkı yenmiş, iç dünyaları keşfedilmemiş insanlarını işlemiştir.