Mezopotamya

Tarihte ilk düzenli ordu, Mezopotamya merkezli Akad İmparatorluğu'na aittir. İmparatorluğun kurucusu Sargon, MÖ 24. yüzyılda tarihin ilk düzenli ordusunu oluşturmuştur.

5. sınıf Mezopotamya uygarlıkları proje ödevi için şu adımlar izlenebilir: 1. Konu Seçimi: Proje ödevinin konusu, Mezopotamya uygarlıkları (Sümerler, Babiller, Asurlar) olabilir. 2. Kaynak Toplama: Kitaplar: Sosyal bilgiler ders kitapları ve yardımcı kaynaklar. İnternet Siteleri: eokultv.com, kunduz.com, ikizkare.com gibi siteler. 3. İçerik Hazırlığı: Tarihçe: Mezopotamya uygarlıklarının kuruluş tarihleri ve yerleri. Yönetim: Yönetim biçimleri, önemli kişiler ve kanunlar. Kültürel Özellikler: Din, sanat, mimari, bilim ve teknoloji alanındaki gelişmeler. 4. Görsel Ekleme: Resimler: Zigguratlar, Babilin Asma Bahçeleri, Hammurabi Kanunları gibi görsel unsurlar eklenebilir. Videolar: YouTube'da "5.Sınıf Sosyal Bilgiler-Mezopotamya Uygarlıkları Konu Anlatımı-Yardımcı Öğretmen" videosu faydalı olabilir. 5. Sunum: Yazılı İçerik: Hazırlanan bilgiler düzenli bir şekilde yazılmalıdır. Görsel Sunum: Yazılı içerik, görseller ve videolarla desteklenerek sunum yapılabilir. Proje ödevi teslim edilmeden önce, öğretmenin verdiği yönergeler kontrol edilmelidir.

Sümer, Babil ve Asur arasındaki farklar: Sümer: Mezopotamya'da kurulan ilk devlettir. M.Ö. 4000-2000 yılları arasında var olmuştur. Şehir devletleri sistemi vardı. Ziggurat adı verilen tapınaklar inşa etmişlerdir. Babil: M.Ö. 2000-1600 ve M.Ö. 626-539 yılları arasında var olmuştur. Devletin kurucusu Sumu-Abum'dur. En bilinen hükümdarı Hammurabi'dir ve Hammurabi Kanunları ile tanınır. Babil Kulesi ve Babil'in Asma Bahçeleri gibi yapılar inşa etmişlerdir. Asur: M.Ö. 2000-609 yılları arasında var olmuştur. Merkezi, bugünkü Musul yakınlarındaki Asur'dur. Ticaret kolonileri kurarak Anadolu'ya yazıyı getirmişlerdir. Saraylarını heykeller ve kabartmalarla süslemişlerdir. Hepsi Mezopotamya'da mıydı? Evet, Sümer, Babil ve Asur, Mezopotamya'da kurulmuştur.

Eski Mezopotamya'da kullanılan sayı sistemleri şunlardır: Sümer sayı sistemi. Babil sayı sistemi. Bu sayı sistemleri, zaman ve açı hesaplamalarında hala kullanılmaktadır.

Halfeti, Mezopotamya'nın Güneydoğu Anadolu sınırında yer alır. Şanlıurfa ilinin bir ilçesi olan Halfeti, Gaziantep sınırına yakındır.

Sümerler'in Mezopotamya'ya neden geldiğine dair kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte, bu konuda çeşitli görüşler bulunmaktadır. Orta Asya'dan Göç: Bazı bilim insanları, Sümerlilerin Orta Asya'dan, özellikle Aral Gölü çevresinden göç ettiklerini düşünmektedir. Ubeydlilerin Etkisi: Sümerler, Ubeydliler olarak bilinen ve bölgede temel düzeyde bir yapılanma oluşturmuş olan Sami halkların etkisiyle Mezopotamya'ya gelmiş olabilirler. Sümerler, Mezopotamya'ya M.Ö. 4. binin ikinci yarısında, yani yaklaşık M.Ö. 3500-3300 yıllarında yerleşmişlerdir.

Mezopotamya Uygarlıkları: Sümerler. Akadlar. Asurlular. Babiller. Persler. Mezopotamya Takıları: Altın ve Lapis Lazuli. Akik, Ametist, Yeşim. Deniz Kabukları ve Sedef. Silindir Mühürler.

Antik mühürlerde hilal, farklı kültürlerde çeşitli anlamlar taşımıştır: Sümer ikonografisinde hilal, "Ay Tanrısı" Sin'i temsil ediyordu. Mezopotamya'da hilal, ay tanrıları Thot ve İsis'in başında bulunan bir sembol olarak da kullanılmıştır. İran'da hilal, Zerdüştî tasavvurda tanrı Hürmüz'ün gözlerinden birini temsil ediyordu. Antik İsrail'de hilal ve yıldız, MÖ 14. veya 13. yüzyılın sonlarında hüküm süren Moabites tarafından kullanılan bir semboldü. Ayrıca, hilal ve yıldızın Kartaca tanrıçası Tanit veya Yunan tanrıçası Diana’yı temsil ettiğine dair raporlar da bulunmaktadır. Hilalin antik mühürlerde ne anlama geldiğine dair kesin bir bilgi vermek zordur, çünkü bu sembolün kökenleri hakkındaki bilgiler doğrulanması güçtür.

Mezopotamya uygarlıklarının bazı başkentleri: Sümerler: Ur, Uruk, Lagaş, Nippur. Akadlar: Agade. Babilliler: Babil. Asurlular: Ninova (Nineveh). Anadolu uygarlıklarının bazı başkentleri: Hititler: Hattuşaş (Boğazköy). Lidyalılar: Sard (Sardes). Urartular: Tuşpa (Van).

Kültepe'de Kaniş ve Karum'un bulunmasının nedeni, bölgenin tarih boyunca önemli bir ticaret merkezi olmasıdır. Kaniş, Kültepe'nin eski adı olup, Anadolu'daki ilk yazılı belgelerin bulunduğu yer olarak bilinir. Karum, Asurlu tüccarların ticaret kolonisi kurduğu pazaryeridir. Bu nedenle, Kültepe, Anadolu'daki ilk yazılı tabletleri barındırması ve dünyanın ilk organize ticaret merkezi olmasıyla ön plana çıkmaktadır.

Filhu, Anadolu uygarlıklarını ifade eder ve şu uygarlıkların baş harflerini içerir: Frigler (F) İyonlar (İ) Lidyalılar (L) Hititler (H) Urartular (U). Bas ise Mezopotamya uygarlıklarını ifade eder ve şu uygarlıkların baş harflerini içerir: Babiller (B) Asurlular (A) Sümerler (S).

İgigi, Mezopotamya mitolojisinde cennet tanrıları olarak bilinir. Görevleri, ilahi düzenin sürdürülmesi için gerekli olan ağır ve sürekli işleri yürütmektir. İgigi, Sümer, Akad, Babil ve Asur mitolojilerinde yer alır. İgigi kelimesi, Sümercede "göz" anlamına gelen "igi" ve "bekaretini bozmak" anlamına gelen "gi" kelimelerinden türetilmiştir.

Hurriler, MÖ 3. binyılın sonlarında Güneydoğu Anadolu ve Kuzey Mezopotamya'da yaşamış bir kavimdir. Hurrice ise, bu kavim tarafından MÖ 3. ve 2. binyıllar arasında konuşulan dildir. Hurri kelimesi, Hitit yazılı kaynaklarında Yukarı Mezopotamya'yı ifade etmek için kullanılmıştır. Bu nedenle, "Hurriye" kelimesinin ne anlama geldiğine dair spesifik bir bilgi bulunamamıştır.

Sümerler ve Mezopotamyalılar tarafından icat edilen bazı önemli şeyler şunlardır: Çömlek tekeri. Çivi yazısı. Hidrolik mühendisliği. Tekerlekli araba. Saban. Dokuma atölyeleri. Seri üretim tuğlalar. Metalurji. Matematik. Sümerler ve Mezopotamyalılar, bu icatlarıyla modern dünyanın gelişimine katkı sağlamışlardır.

Evet, Mezopotamya'daki iki nehir Fırat ve Dicle'dir. Bu nehirler, Basra Körfezi'ne dökülür ve tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapan Mezopotamya'nın sınırlarını belirler.

Tarım devriminin Mezopotamya'da başlamasının bazı nedenleri: İklim koşulları. Bitki ve hayvan çeşitliliği. Alüvyonlu topraklar. Uzun mesafeli ticaret. Tarım devrimi, avcı-toplayıcı toplulukların, kış aylarında azalan besin kaynaklarına çözüm bulmak amacıyla bitkileri evcilleştirmesiyle başlamıştır.

Sümerler, Mezopotamya'nın ilk halkı olarak kabul edilir. MÖ 4000'li yıllarda Mezopotamya'ya yerleştikleri düşünülen Sümerler, ilk uygarlığı inşa eden ve birçok ileri teknolojiyi geliştiren bir topluluktur.

Evet, Eski Mezopotamya'da yazısız hukuk vardır. Mezopotamya'da yazılı hukukun yanı sıra, özellikle köleler ve kadınlar gibi sosyal sınıflar arasında yazılı olmayan adalet kuralları da vardı. Ayrıca, Mezopotamya toplumlarında henüz yazının icat edilmediği dönemlerde adalet dağıtımı genellikle yazılı olmayan gelenek hukuku kurallarına dayalı olarak gerçekleştirilirken, yazının keşfinden yaklaşık 8 asır sonra, yazılı olmayan gelenek hukuku yazılı hale getirilmiştir.

Bilinen ilk destan, Gılgamış Destanı'dır. İlk Türk destanı ise Yaratılış Destanı'dır. Ayrıca, Alp Er Tunga Destanı ve Şu Destanı da ilk Türk destanları arasında yer alır.

Mezopotamya tanrılarından bazıları şunlardır: An (Anu). Enlil. Enki. Inanna (Ishtar). Marduk. Nabu. Sin (Nanna). Nergal. Aşur. Tiamat. Mezopotamya'da yaklaşık 2100 farklı tanrıya tapınıldığı bilinmektedir.