Metodoloji

Geleneksel çeviri, içeriğin baştan sona nasıl çevrildiğini kapsayan bir dizi adımdan oluşan insan çevirisi yaklaşımıdır. Geleneksel çeviri iş akışı genellikle şu adımları içerir: 1. Belge Hazırlama: Çevrilecek içeriğin kapsamının belirlenmesi, hedef dilin seçilmesi ve yazı stili kılavuzu oluşturulması. 2. Belge İncelemesi: İçeriğin karmaşıklığı açısından incelenmesi ve gerekli tüm materyallerin sağlandığının doğrulanması. 3. Belge Çevirisi: Çevirmenin içeriği kaynaktan hedef dile çevirmesi. 4. Düzeltme ve Düzenleme: Metnin doğruluk, terimlerin tutarlılığı ve stil uygunluğu açısından gözden geçirilmesi ve yazım hatalarının düzeltilmesi. 5. Biçimlendirme: Çevrilen metnin spesifikasyonlara göre biçimlendirilmesi. 6. Çevrilen İçeriğin Yayınlanması: İçeriğin onaylandıktan sonra kullanıma hazır hale getirilmesi.

Problem durumu ve problem cümlesi, bilimsel araştırmalarda önemli kavramlardır: 1. Problem Durumu: Araştırmanın yapılmasının nedenlerini ve gerekçesini içerir. 2. Problem Cümlesi: Bağımlı ve bağımsız değişkenleri açıkça belirten ve aralarında kurulacak ilişki türünü ifade eden cümledir.

Modern bilimin metodolojik özellikleri şunlardır: 1. Deneysel Yöntem: Hipotezlerin test edilmesi ve gözlemlerle desteklenmesi için deneysel yöntemler kullanılır. 2. Sistematik ve Mantıksal Yaklaşım: Araştırmalar sistematik bir şekilde planlanır ve mantıksal argümanlarla desteklenir. 3. Tekrar Edilebilirlik: Bilimsel deneylerin ve gözlemlerin başka araştırmacılar tarafından tekrar edilebilir olması gerekir. 4. Objektiflik: Kişisel inançlardan ve önyargılardan bağımsız bir şekilde bilgi üretmeye çalışılır. 5. Teorik ve Pratik Boyut: Hem teorik bilgi üretilir hem de bu bilgi pratik uygulamalara dönüştürülür. 6. Eleştirilebilirlik: Bilimsel teoriler ve hipotezler sürekli olarak eleştirilmeye ve test edilmeye açıktır. 7. Küresel İşbirliği: Uluslararası işbirliğini teşvik eder ve farklı ülkelerden araştırmacılarla bilgi paylaşımında bulunulur. 8. Etik ve Sorumluluk: Bilimsel çalışmaların etik kurallara uygun olması ve toplum üzerindeki etkilerinin dikkate alınması önemlidir.

Nitel araştırmada araştırma sorusu yazarken aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Geniş bir araştırma sorusu ile başlayın. 2. Araştırma hedeflerini belirleyin. 3. Olguya odaklanın. 4. Açık uçlu ve keşfedici bir dil kullanın. 5. Bağlamı ve katılımcıları göz önünde bulundurun. 6. Teori ve literatürü birleştirin. Ayrıca, araştırma sorunuzun net, odaklanmış ve özlü olması da önemlidir.

Derleme çalışması çeşitli nedenlerle yapılır: 1. Kapsamlı Temel Sağlama: Belirli bir araştırma konusu hakkında yayınlanmış bilimsel çalışmaları özetleyerek okuyucuya kapsamlı bir bakış açısı sunar. 2. Mevcut Bilgi Durumunu Açıklama: Alandaki mevcut bilgi durumunu açıklayarak, alanın neresinde olunduğunu anlamayı sağlar. 3. Gelecekteki Araştırmaları Yönlendirme: Mevcut literatürdeki eksiklikleri ve çelişkileri ortaya çıkararak, yeni araştırma konularına ışık tutar. 4. Ana Metodolojileri Vurgulama: Farklı yöntemleri karşılaştırma imkanı sunarak, alanda kullanılan yaklaşımlar hakkında bilgi verir. 5. Eğitim ve Bilgilendirme: Akademik ve profesyonel topluluklar için eğitim materyali olarak kullanılarak, belirli bir konuda bilgi edinmek isteyenlere faydalı bir kaynak oluşturur.

Bir hipotezin sorunsallaştırılması, araştırma sorusuna yönelik olası bir açıklama veya önerinin test edilebilir hale getirilmesi anlamına gelir. Hipotez, bilimsel araştırmalarda kullanılan ve henüz kanıtlanmamış bir varsayımdır.

Validasyon sunumunda olması gerekenler, genellikle aşağıdaki başlıkları içerir: 1. Amacın Belirlenmesi: Validasyonun neden yapıldığını ve hangi hedeflere hizmet ettiğini açıklayan bir bölüm. 2. Kapsam: Validasyonun hangi deney metotları veya süreçler için yapıldığını belirten bir bölüm. 3. Metodoloji: Validasyon sürecinin nasıl yürütüldüğünü ayrıntılı olarak açıklayan bölüm, kullanılan numunelerin tipleri, test koşulları, ölçüm cihazları gibi detayları içerir. 4. Doğruluk ve Hassasiyet: Validasyon çalışmaları sırasında elde edilen doğruluk ve hassasiyet sonuçları. 5. Belirsizlik Analizi: Test sonuçlarındaki belirsizliklerin değerlendirilmesi. 6. Tekrarlanabilirlik ve Tekrar Üretilebilirlik: Deneylerin tekrarlanabilirliği ve tekrar üretilebilirliği hakkında bilgiler. 7. Sonuçlar ve Değerlendirme: Validasyon sonuçlarının özetini ve bu sonuçların belirli kriterlere uygun olup olmadığının değerlendirilmesini içerir. 8. Sonuçların Onayı: Raporun sonuçlarının ve değerlendirmenin onaylandığı bir bölüm. 9. Ekler ve Ek Bilgiler: Gerekirse, ek materyaller veya ayrıntılar eklenir.

Kuramın temel özellikleri şunlardır: 1. Açıklama: Bir fenomeni veya olayı anlamak ve açıklamak için kullanılır. 2. Tahmin: Gelecekteki olayları veya durumları öngörmeye yardımcı olabilir. 3. Sınama ve Doğrulama: Gözlemler ve deneysel verilerle desteklenir ve sürekli olarak test edilir. 4. Mantıksal Bütünlük: Kendi içinde tutarlıdır ve dayandığı olgularla uyumludur. 5. Sistematiklik: Bilimsel yollarla elde edilen verileri mantıki olarak sistemleştirir. 6. Yeni Keşifler: Yeni fikirler ve keşifler için temel sağlar.

Bilimsel araştırma, karşılaşılan bir güçlüğün bilimsel yöntem kullanılarak giderilmesi veya verilerin belli bir plana ve sisteme göre toplanması, çözümlenmesi, yorumlanması ve sonucun rapor haline getirilerek problemlere güvenilir çözümler arama çalışmasıdır.

Bilimsel araştırma basamakları şu şekilde kataloglanabilir: 1. Araştırma Sorusunu Belirlemek: İlgi duyulan veya merak edilen bir konudan araştırma sorusu belirlenir. 2. Varsayım (Hipotez) Oluşturmak: Araştırma sorusunun cevabı ile ilgili geçici öneriler sunulur. 3. Kaynak Taraması Yapmak: Kitap, dergi, gazete, ansiklopedi ve Genel Ağ gibi kaynaklardan bilgi ve belgeler toplanır. 4. Bilgileri Sınıflandırmak: Toplanan bilgiler amacına uygun olarak düzenlenir ve değerlendirilir. 5. Metin Oluşturmak: Elde edilen bilgiler kontrol edilir ve düzenli bir metin hâline getirilir. 6. Kaynakça Hazırlamak: Kullanılan kaynakların adı, yazarı, basım yeri ve yılı gibi bilgiler kaynakça kısmında belirtilir. Bu basamaklar, bilimsel araştırmaların sistematik ve düzenli bir şekilde yapılmasını sağlar.

Tokat'ta kullanılan metodoloji, araştırma türüne bağlı olarak değişir. Genel olarak sosyal bilimlerde kullanılan metodoloji türleri şunlardır: 1. Nicel Metodoloji: Sayısal verilerin toplanması, analizi ve yorumlanması için kullanılır. 2. Nitel Metodoloji: Derinlemesine araştırmalar ve yorumlar yaparak anlam çıkarmayı hedefler. 3. Karma Metodoloji: Hem nitel hem de nicel yöntemlerin bir kombinasyonunu içerir. Metodoloji seçimi, araştırmanın amacına, sorularına ve veri tipine bağlıdır.

Hikmet metodu, Kur'an'ı doğru anlamak ve ayetler arasındaki bağlantıları kurarak ilgili ayetleri birlikte okumak için kullanılan bir yöntemdir. Bu metodun temel ilkeleri şunlardır: 1. Ayetlerin Bütünlüğü: Kur'an'da bir konuyu anlamak için, ilgili tüm ayetler biraraya getirilerek okunmalıdır. 2. Detay ve Tefsir: Hüküm ayetleri ve hükümle benzeşen ayetler, en az ikişerli gruplar halinde okunmalıdır. 3. Kök Anlamlar: Ayetlerdeki kelimelerin kök anlamlarına ve Kur'an'da yüklendikleri anlamlara dikkat edilmelidir. 4. Önceki Kitaplarla İlişki: Kur'an'ın önceki kitapları tasdik ettiği ve onlarla olan nesh-tasdik ilişkisi göz önünde bulundurulmalıdır. Hikmet metodu, peygamberlerin insanlara kitabı ve hikmeti öğretme göreviyle de ilişkilidir.

Örnek olay incelemesinde olay, bir kurumsal problem veya araştırma konusunun seçilen bir örnek özelinde incelenmesi anlamına gelir.

Tartışma ve sonuç bölümleri, bir araştırmanın bulgularının değerlendirilmesi ve sunulması açısından birbirini tamamlayan bölümlerdir. Tartışma bölümünde elde edilen sonuçlar detaylı bir şekilde analiz edilir, yorumlanır ve önceki araştırmalarla karşılaştırılır. Sonuç bölümünde ise tartışma bölümünün özeti yapılır ve çalışmanın genel değerlendirmesi sunulur. Bu bölümde şu unsurlar yer alır: - Ana bulguların vurgulanması ve araştırma sorularına verilen yanıtların belirtilmesi. - Bulguların önemi ve gelecekteki araştırmalar için potansiyel açılımların veya yönergelerin sunulması. - Araştırmanın katkılarının ve olası uygulamalarının belirtilmesi.

İşevuruk tanım, belirsiz bir kavramın ya da değişkenin somut, ölçülebilir bir biçime dönüştürülmesi anlamına gelir. Bu tür tanımlar, kavramların gözlenebilir ve ölçülebilir hale gelmesini sağlar, kavram kargaşasını ortadan kaldırır ve pozitif bilimin iletilebilirlik amacına katkıda bulunur.

Beş temel araştırma yöntemi şunlardır: 1. Nicel Araştırma Yöntemleri: Sayısal verilerin toplanması ve analizi üzerine odaklanır. 2. Nitel Araştırma Yöntemleri: Derinlemesine veri toplama ve analiz süreçlerini içerir. 3. Karma Araştırma Yöntemleri: Hem nicel hem de nitel araştırma yöntemlerinin kombinasyonunu içerir. 4. Tanımlayıcı Araştırma: Değişkenleri manipüle etmeden veya nedensellik kurmadan bir olguyu, durumu veya popülasyonu tanımlamayı ve karakterize etmeyi amaçlar. 5. Deneysel Araştırma: Neden-sonuç ilişkilerini incelemek için değişkenlerin kasıtlı olarak manipüle edilmesini içerir.

Araştırma deseni (modeli), araştırmanın sorularını cevaplamak veya hipotezlerini test etmek amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen bir plandır. Araştırmalar, temel aldıkları felsefeye göre nicel ve nitel desenler olarak ikiye ayrılır: 1. Nicel desenler: Objektif ölçümler ve istatistiksel analizler yoluyla veri toplar ve analiz eder. 2. Nitel desenler: Durumları ve olayları katılımcıların bakış açılarından anlamaya çalışırlar.

5×5 risk analiz yöntemi, risklerin olasılık ve şiddet faktörlerine göre sınıflandırılmasını sağlayan bir araçtır. Bu yöntemde: - Yatay eksen olasılığı, dikey eksen ise şiddeti temsil eder. - Beş hücre içeren bir matris kullanılır: her bir hücre, belirli bir risk seviyesini gösterir. Risk analiz sürecinde 5×5 yöntemi şu adımlarla uygulanır: 1. Risklerin belirlenmesi. 2. Olasılık ve şiddet puanlaması. 3. Risk puanının hesaplanması. 4. Risklerin matrise yerleştirilmesi. 5. Önceliklendirme.

Araştırmanın sonucuna önceden tahmin edilemeyen şekilde etkisi olan değişken türü "konu dışı değişken" olarak adlandırılır.

Araştırmanın temel amacı, sistemli sorulardan yola çıkarak elde edilen verilerin, sorunları çözmek veya yeni bilgiler üretmek için kullanılmasıdır. Daha spesifik olarak, araştırmalar şu hedeflere yönelik olabilir: - Olayları tanımlamak ve sınıflandırmak. - Olaylar arasındaki ilişkileri bulmak. - Olayları anlamak, açıklamak ve tahmin etmek. - İlişkilerin içindeki sebepleri incelemek.