Mantarlar

Kükürt mantarı (Laetiporus sulphureus), özellikle çürümüş veya yaşlı ağaçlarda, yaz ve sonbahar aylarında sıkça görülür. Yetiştiği ağaç türlerinden bazıları: meşe; kayın; karaağaç; ceviz; kestane; kiraz; okaliptüs; porsuk. Türkiye'de genellikle sahil kesimlerinde rastlanır, ancak nadiren ilkbahar ve kış aylarında da yetişebilir.

Kukkai mantarı hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, kanlıca mantarının bazı faydaları şunlardır: Bağışıklık sistemini güçlendirir ve hastalıklara karşı vücut direncini artırır. Antioksidan özelliği sayesinde hücreleri serbest radikallerden korur. Kolesterolü düzenler ve kalp sağlığını destekler. Kan şekerini kontrol altında tutmaya yardımcı olur. İltihaplanmaların iyileşmesine katkıda bulunur. Kemik sağlığını olumlu yönde etkiler. Cilt sağlığını korur ve yaşlanma belirtilerini geciktirir. B vitamini içeriğiyle vücuda enerji verir ve zinde hissetmeyi sağlar. Stresle başa çıkmaya yardımcı olur. Sindirim sistemini düzenler ve bağırsak sağlığını olumlu etkiler. Kanlıca mantarı tüketmeden önce, özellikle doğada bulunan mantarların zehirli olma ihtimali göz önünde bulundurularak, uzman birine danışılması önerilir.

Amfoterisin B, aşağıdaki mantar türlerine karşı etkilidir: Candida spp.; Rhodotorula spp.; Cryptococcus neoformans; Histoplasma capsulatum; Blastomyces dermatitidis; Coccidioides immitis; Aspergillus spp.; Leishmania spp. (bazı türler); Naegleria ve Hartmanella (bazı türler). Amfoterisin B, dermatofitlere karşı etkili değildir. Ayrıca, bazı mantar türlerinde (örneğin, Aspergillus terreus, Scedosporium apiospermum) doğal direnç görülebilir.

Diken mantarı, Melanoleuca sp. gibi kahverengi mantarlarla karıştırılabilir. Ayrıca, ilk bakışta Clitocybe türü mantarlarla da benzerlik gösterebilir. Diken mantarını doğru bir şekilde tanımlamak için mantarın şapka, gövde ve lamel gibi fiziksel özelliklerinin yanı sıra, koku ve tat gibi duyusal özelliklerine de dikkat edilmelidir. Mantar toplama ve tüketiminde deneyimsiz kişilerin, emin olmadıkları mantarları uzman birine danışmadan tüketmemesi önerilir.

Tirmit mantarı (Lactarius volemus), balıksı kokuya sahip bir mantar türüdür. Bu mantarın özellikleri şunlardır: Koku: Pişirildiğinde kaybolan belirgin bir balık kokusu vardır. Görünüm: Kahverengimsi-turuncumsu renktedir ve beyaz bir süt üretir. Tirmit mantarı ile karıştırılabilecek bazı mantar türleri de balıksı kokuya sahip olabilir, örneğin Lactifluus corrugis ve Lactifluus hygrophoroides. Vücutta balık kokusuna neden olan mantar enfeksiyonu hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, vajinal bölgede balık kokusuna benzer bir koku, mantar enfeksiyonu gibi sağlık sorunlarının belirtisi olabilir. Bu durumda bir uzmana danışılması önerilir.

Mantarın hücre duvarı, kitin ve selüloz gibi sert maddeler içerdiğinden serttir. Bu maddeler, N-asetilglikozamin ve glikoz polimerlerinin 1-4 beta tarzında birleşmesiyle oluşan düz zincirlerdir. Hücre duvarı, mantar hücrelerinin şeklini tayin eder ve çevresel koşulların olumsuz etkilerine karşı koruma sağlar.

Dünyanın en büyük mantarı olan Armillaria ostoyae'nin boyu değil, kapladığı alan ölçülmüştür. Bu mantar, yer altında uzanan ipliksi ağları (hifleri) sayesinde 910 hektarlık bir alana yayılmıştır, bu da yaklaşık 900 futbol sahası büyüklüğüne denk gelmektedir. Mantarların boyu genellikle metre cinsinden ifade edilmez, çünkü mantarlar genellikle yer altında veya küçük, düz yapılar halinde yer üstünde bulunur.

Kuzu göbeği mantarı, genellikle ilkbahar aylarında, Mart ve Haziran arasında ortaya çıkar. Rengi, genellikle sarımsı kahverengi ile koyu kahverengi arasında değişir. Kuzu göbeği mantarının bazı türleri: Morchella esculenta. Morchella deliciosa. Morchella conica. Morchella elata. Morchella rufobrunnea.

Evet, fungal ve mantar aynı anlama gelir. Mantarlar (Fungi), bitkilerden ve hayvanlardan tamamen farklı bir canlı grubudur ve kendi başlarına ayrı bir biyolojik krallık oluştururlar. Fungal ise mantar enfeksiyonlarında kullanılan sentetik farmakolojik aktif bileşenler anlamına gelir.

Evet, maya bir mantar türüdür. Mikroskopik ölçekte yaşayan, tek hücreli ve mayalanma sürecinde bulunabilen bir organizmadır.

Mantarlar ve mikroskobik canlıların özellikleri: Mantarlar: Kendi besinini üretemez ve fotosentez yapmaz. Hazır besinle beslenir. Bitki ve hayvan atıklarını çürütür, toprağa karışmasını sağlar. Çeşitli türleri vardır: şapkalı mantar, küf mantarı, maya mantarı ve hastalık yapan mantarlar. Mikroskobik canlılar: Çok küçüktür ve gözle görülemez, sadece mikroskopla görülebilir. Havada, suda, toprakta ve diğer canlılar üzerinde yaşar. Çok hızlı çoğalır. Bazı türleri hastalıklara neden olur ve bu türlere mikrop denir. Bazı türleri faydalıdır: Sütten yoğurt ve peynir yapımında bakteriler, üzüm suyundan şarap ve bira yapımında maya mantarları kullanılır.

Kırmızı ve siyah mantarlar aynı değildir. Kırmızı mantar olarak bilinen bazı mantar türleri: Kanlıca mantarı. Şeytan mantarı. Siyah mantar olarak bilinen bazı mantar türleri: Borazan mantarı. Keme mantarı. Bu nedenle, kırmızı ve siyah mantarların aynı tür olup olmadığı kesin olarak belirlenemez. Mantar türlerinin doğru tanımlanması için uzman birine danışılması önerilir.

Çevremizde bulunan bitki, mantar, hayvan ve mikroskobik canlıların fiziksel özellikleri: Bitkiler: Ağaçlar ve çiçekler en sık görülen bitkilerdir. Ağaçlar, sonbahar ve kış aylarında yapraklarını döker, ilkbahar ve yaz aylarında çiçek açar ve meyve verir. Her birinin görünümü farklıdır. Mantarlar: Şapkalı, küf ve maya gibi çeşitleri bulunur. Tek veya çok hücreli olabilirler. Hücre duvarlarında kitin bulunur. Hayvanlar: Evcil (kedi, köpek, tavuk) ve vahşi (karınca, arı, akrep) olarak ikiye ayrılır. Farklı beslenme alışkanlıkları ve fiziksel özellikleri vardır. Mikroskobik Canlılar: Bakteriler, amip, öglena ve paramesyum gibi canlıları içerir. Gözle görülemeyecek kadar küçüktürler, ancak mikroskopla görülebilirler.

Maya ve küf mantarları arasındaki bazı farklar: Morfoloji: Mayalar: Tek hücreli, yuvarlak, beyaz veya silindir şekillerinde olup tomurcuklanarak çoğalırlar. Küfler: Çok hücreli, ipliksi yapıdadır ve hif adı verilen ince, uzun flamentlerden oluşur. Üreme: Mayalar: Eşeysiz (tomurcuklanma) veya askospor oluşumu yoluyla eşeyli ürerler. Küfler: Eşeysiz ve eşeyli sporları ile ürerler. Hücre Duvarı: Mayalar: Hücre duvarları kitin içermez. Küfler: Hücre duvarları kitin içerebilir. Yaşam Alanı: Mayalar: Nemli ve sulu ortamları tercih ederler. Küfler: Nemli, oksijenli ortamda üremeyi severler. Örnekler: Mayalar: Candida albicans, Cryptococcus neoformans. Küfler: Aspergillus, Penicillum.

Pösteki mantarı (Coprinus comatus) zehirli değildir. Ancak, her mantarın yenilebilir olmadığını unutmamak gerekir. Zehirli mantar tüketimi, hafif veya ciddi sağlık sorunlarına hatta ölüme neden olabilir.

Çayır mantarı (Agaricus campestris) zehirli değildir ve yenen mantar çeşitleri arasında yer alır. Ancak, doğada yetişen mantarları tüketmekten kaçınılmalı ve yalnızca kültür mantarları tercih edilmelidir.

Işıklı mantar, bilimsel adı Mycena lux-coeli, Japonya'da yetişir ve biyolüminesans adı verilen bir süreçle ışık yayar. Bu ışığın iki temel işlevi vardır: 1. Üreme: Işık, böcekleri çekerek mantarın sporlarını yaymasını sağlar. 2. Koruma: Potansiyel mantar yiyenlere karşı bir uyarı işlevi görür. Işıklı mantar, sadece yağmur mevsiminin gelmesiyle ortaya çıkar ve yağmur sürdüğü sürece yaşar; yağmurun kesilmesiyle ömrü sona erer.

Mantar lambaların sağlıklı olup olmadığına dair doğrudan bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, mantar lambaların üretiminde kullanılan malzemeler ve ışık kaynakları hakkında bazı bilgiler mevcuttur: Malzeme: Bazı mantar lamba modelleri, mantarın bitkisel kısımlarından üretilir ve bu lambalar doğada %100 çözünebilir, sürdürülebilir ve şık olarak tanımlanır. Işık Kaynağı: Mantar lambalarda genellikle floresan lambalar veya LED ışıklar kullanılır. Mantar lambaların sağlık açısından doğrudan bir risk oluşturduğuna dair bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, herhangi bir aydınlatma ürününde olduğu gibi, mantar lambaların da uzun süreli kullanımının göz sağlığı üzerindeki etkileri konusunda dikkatli olunmalıdır.

Çaşır mantarı, Pleurotus eryngii var. ferulae mantar türüdür. Bazı yöresel isimleri: çaşır; çaşur; heliz; kırkor; göbek; göbelek; mendik. Özellikleri: Şapka: 10 ila 30 cm çapında, beyaz veya krem renkte, bazen düz bazen düzensiz balık pulunu andıran çıkıntılar bulunur. Lameller: Beyaz, yetişkin türlerde sarımsı beyazdır. Gövde-sap: Kısa ve sağlam, 3 ila 5 cm uzunluğundadır. Koku: Ayırt edici bir kokusu yoktur. Spor baskısı: Beyazdır. Yetişme koşulları: Dağlık bölgelerde, 1700 metre yükseklikte yetişir. Çaşır otunun köklerinden yararlanarak kendiliğinden yetişir. Genellikle yağış alan bölgelerde bulunur. Yenilebilirlik: Zehirsiz ve tüketilebilir bir mantar türüdür.

Mantar hücrelerinin görünümü, türüne ve formuna bağlı olarak değişiklik gösterir: Küf mantarları: Hifa adı verilen ince, uzun ve saydam mikroskopik flamentlerden oluşur. Maya mantarları: Tek hücrelidir ve tomurcuklanma veya ikiye bölünme ile çoğalırlar. Mantar hücreleri, ökaryot yapıya sahip oldukları için çekirdek ve organeller içerirler. Mantar hücrelerinin yapısını daha detaylı incelemek için laktofenol pamuk mavisi gibi özel boyalar kullanılır.