Literatür

Metinlerarasılık kavramının kuramsal çerçevesi, edebiyat eserlerinin diğer metinlerle olan ilişkilerini ele alan bir teori olarak tanımlanır. Bu teori, aşağıdaki temel ilkeleri içerir: 1. Edebî Metinlerin Özgün Olmadığı Düşüncesi: Metinlerarasılık kuramına göre, hiçbir edebi metin tamamen orijinal ve yeni değildir; önceki eserlerden izler taşır ve etkilenir. 2. Metinlerin Farklı Alanlardan Etkilenmesi: Edebiyat eserleri, sadece edebiyat alanından değil, aynı zamanda diğer sanat dallarından da etkilenir. 3. Metinler Arasındaki İlişkiler: Metinlerarasılık, iki metin arasındaki iletişim, koşutluk, karşıtlık, geçişkenlik ve transfer durumlarını inceler. 4. Yazar ve Okur Rolü: Yazarın diğer metinleri kendi eserine dahil etmesi ve okurun bu metinleri tespit etmesi, metinlerarasılığın iki ana eksenidir. 5. Anlamın Çoğalması: Metinlerarasılık, metnin anlamını genişletir ve yorumların çoğalmasına olanak tanır.

Alanyazın, bir konu hakkında üretilmiş tüm kaynakların toplamıdır; dergi, makale, kitap gibi. Alanyazın taramasının önemi şu noktalarda ortaya çıkar: Kavramsal çerçeve oluşturma ve sorunu sınırlama. Yeni araştırma soruları bulma ve faydasız yaklaşımlardan kaçınma. Metodolojik bakış açıları kazanma. Güncel tartışmaları ve alandaki boşlukları belirleme. Önemli çalışmaları ve kişileri öğrenme. Elde edilen sonuçları karşılaştırma ve toplu değerlendirmeler yapma. Alanyazın taraması, yapılan araştırmanın özgünlüğünü ortaya koyar ve daha önce yapılmış çalışmaları sentezleyerek araştırmaya yön verir.

Edebiyat dersinde konuları çalışırken genellikle şu sıra takip edilir: 1. Türk Edebiyatı Tarihi: Edebiyat tarihinin genel hatları, edebiyat akımları ve önemli yazarlar hakkında bilgi edinmek. 2. Şiir: Şiir türleri, nazım birimi, vezin ve kafiye gibi temel kavramları öğrenmek, önemli şairlerin eserlerini tanımak ve analiz etmek. 3. Roman: Roman türleri, romanın yapısı, temsilcileri ve önemli eserler hakkında bilgi edinmek. 4. Hikaye: Hikaye türleri, hikayenin özellikleri, önemli hikaye yazarları ve eserlerini incelemek. 5. Düzyazı: Eleştiri yazısı, deneme gibi türler hakkında bilgi edinmek ve örnekleri incelemek. 6. Drama: Tiyatro türleri, oyunun yapısı, tiyatro yazarları ve önemli oyunları hakkında bilgi sahibi olmak. 7. Felsefe ve Edebiyat İlişkisi: Felsefi kavramlar ile edebi metinler arasındaki ilişkiyi anlamak, filozofların ve yazarların eserlerini analiz etmek. Ayrıca, her konuyu bitirdikten sonra düzenli tekrar yapmak ve soru çözmek de önemlidir.

Gary Zukav'ın yedi kitabı bulunmaktadır: 1. The Seat of the Soul; 2. The Dancing Wu Li Masters; 3. Spiritual Partnership; 4. Thoughts From the Seat of the Soul; 5. The Mind of the Soul; 6. Soul Stories; 7. Universal Human.

Literatür yayınları, güvenilir olabilir ancak değerlendirilirken bazı kriterlere dikkat edilmelidir. Güvenilir literatür yayınlarının bazı özellikleri: Yazarın uzmanlık alanı ve akademik geçmişi: Alanında tanınmış ve saygın bir akademisyen tarafından yazılmış kaynaklar genellikle daha güvenilirdir. Yayınevi veya derginin güvenilirliği: Akademik dergiler ve yayınevleri, titiz hakemlik süreçlerinden geçen ve alandaki en güncel araştırmalara yer veren kurumlardır. Yayın tarihi: Son yıllarda yayımlanmış kaynaklar, güncel verileri içerdiği için daha güvenilir kabul edilir. Tarafsızlık ve nesnellik: Kaynağın, konuyu çok yönlü bir bakış açısıyla ele alması ve tarafsız veri sunması önemlidir. Alıntılanma oranı: Yüksek alıntı oranına sahip çalışmalar, alandaki diğer araştırmacılar tarafından sıklıkla referans alınmış ve doğruluğu kabul edilmiştir. Güvenilir literatür yayınları için önerilen bazı platformlar: Google Scholar; PubMed; ResearchGate; JSTOR; ScienceDirect.

Fantezi sanat türleri geniş bir yelpazede incelenebilir, bazıları şunlardır: 1. Yüksek Fantezi: Farklı dünyalarda geçen, sihir, büyü, ejderhalar gibi fantastik öğeler içeren tür. 2. Bilim Kurgu-Fantezi: Bilimsel ve fantastik öğelerin bir arada bulunduğu tür, örneğin Star Wars serisi. 3. Klasik Fantezi: Klasik mitoloji ve efsanelere dayalı öyküler. 4. Korku Fantezi: Karanlık ve ürkütücü öğeler içeren tür, H.P. Lovecraft'ın eserleri bu türe örnek gösterilebilir. 5. Mitolojik Fantezi: Mitolojik yaratıklar ve eski efsanelerle ilişkilendirilen tür. 6. Kentsel Fantezi: Fantazi unsurlarını çağdaş kentsel ortamlarla harmanlayan tür. 7. Tığ ve Büyücülük: Kahramanlar ve kötü büyücülerle ilgili hikayelerin işlendiği tür. 8. Ayrıksı Dünya Fantazisi: Tamamen farklı dünyalarda geçen hikayeler.

Gaston Bachelard'ın "Mekânın Poetikası" adlı eseri, mekânı fenomenolojik olarak inceleyerek, mekânın insan düşünceleri, anıları ve düşleri üzerindeki etkilerini ele alır. Bachelard'a göre, mekân, yuva, kabuk, köşe, minyatür gibi kavramlarla ilişkilendirilerek, kişinin kimliğiyle bağlantı kurar. Kitapta, dilin mekânın anlamlandırma süreçlerini nasıl şekillendirdiği ve poetik hayal gücünün bu anlamlandırma süreçlerine nasıl direndiği de tartışılır.

Evet, "Cedide" ve "Servet-i Fünun" aynı şeyi ifade eder. "Cedide", "yeni" anlamına gelirken, "Servet-i Fünun" da "fenlerin serveti" veya "bilimlerin hazinesi" anlamına gelir ve bu terim, yeni edebiyat anlamında kullanılır.

"Kadın derleme" ifadesi, iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Çiçek Derlemek: Kadına çiçek vermek, sevgi ve saygı göstergesi olarak kabul edilir. 2. Bilimsel Derleme: Belirli bir konuda varolan literatürü gözden geçirerek, o konudaki bilimsel kanıtın güncel durumunu anlatan yazılı metinlerdir.

Serveti Fünûn'un üç temel ilkesi şunlardır: 1. "Sanat için sanat" anlayışı. 2. Fransız edebiyatını örnek alma. 3. Dilin ağırlaşması ve süslü anlatım.

Letâifler, tasavvuf literatüründe iki ana gruba ayrılır: 1. Letâif-i Hamse (Beş Letâif): Âlem-i Emr'e (ruhlar âlemine) ait olup, kalp, ruh, sır, hafî ve ahfâ'dan oluşur. 2. Letâif-i Sitte (Altı Letâif): Âlem-i Halk'a (yaratılış âlemine) ait olup, bunlara nefs ve dört unsur (toprak, ateş, su ve hava) eklenir.

Dünyanın en kısa romanı olarak kabul edilen eser, 6 cümleden oluşmaktadır.

Dramatik edebiyatın türleri beş ana kategoriye ayrılır: 1. Tragedya: Baş karakterin trajik bir kaderi olduğu ve hikayenin olumsuz bir sonla bittiği tür. 2. Komedi: Güldürü öğeleri içeren, mutlu veya mizahi bir şekilde biten tür. 3. Drama: Dramatik olaylar ve ciddi konular üzerine odaklanan, karakterler arasındaki çatışmaların ve duygusal gelişimin ön planda olduğu tür. 4. Melodram: Duygusal yoğunluk ve dramatik etkilerin ön planda olduğu, karakterlerin iyi veya kötü olarak net bir şekilde ayrıldığı tür. 5. Fars: Abartılı karakterler ve komik olayların bulunduğu tür.

Yeraltı edebiyatı ve marjinal edebiyat kavramları benzer olsa da tam olarak aynı değildir. Yeraltı edebiyatı, genellikle toplumun marjinal kesimlerini, alternatif yaşam tarzlarını ve konvansiyonel edebiyatın dışında kalan temaları ele alan bir edebiyat türüdür. Marjinal edebiyat ise, ana akım edebiyatın dışında kalan, edebi açıdan marjinal kabul edilen eserleri tanımlamak için kullanılır. Dolayısıyla, yeraltı edebiyatı daha geniş bir kavram olup, marjinal edebiyatı da içine alabilir.

"Yazın edebiyat" bulmacalarda "literatür" olarak ifade edilir.

Şerif Aktaş'ın tahlil yöntemi, edebi metinlerin, özellikle şiirlerin, çözümlenmesinde beş ana başlık altında toplanmaktadır: 1. Zihniyet: Eserin yazıldığı dönemin sosyal, kültürel ve siyasi atmosferinin değerlendirilmesi. 2. Yapı: Şiirin olay örgüsü, kişiler, zaman ve mekan unsurlarının analizi. 3. Tema: Eserin ana fikrinin belirlenmesi. 4. Dil ve Ahenk: Şiirin dil kullanımı ve estetik özelliklerinin incelenmesi. 5. Yorum: Elde edilen bulguların değerlendirilmesi ve eserin genel anlamının çıkarılması. Bu yöntem, Aktaş'ın "Anlatma Esasına Bağlı Edebi Metinlerin Tahlili" adlı eserinde detaylı olarak ele alınmaktadır.

Türk edebiyatçıları arasında öne çıkan bazı isimler şunlardır: 1. Divan Edebiyatı: Fuzuli, Baki. 2. Tanzimat ve Servet-i Fünun Dönemi: Namık Kemal, Ziya Paşa. 3. Cumhuriyet Dönemi: Halit Ziya Uşaklıgil, Yaşar Kemal. 4. Modern Türk Edebiyatı: Orhan Pamuk, Elif Şafak. Ayrıca, diğer önemli Türk edebiyatçıları arasında şu isimler de yer alır: - Ömer Seyfettin (modern öykücülüğün temsilcisi). - Mehmet Emin Yurdakul (Türkçülük ve milli edebiyat akımının öncüsü). - Ziya Gökalp (Türk edebiyatı içerisinde Türkçülük akımını başlatan kişi).

Edebiyat kuramı ve eleştirisi şu şekilde tanımlanabilir: 1. Edebiyat Kuramı: Edebiyatın doğası, işlevi ve etkileri üzerine çeşitli bakış açıları sunan sistematik düşüncelerdir. Başlıca edebiyat kuramları arasında yapısalcılık, post-yapısalcılık, feminist teori, postkolonyalizm ve ekokritik gibi yaklaşımlar bulunur. 2. Edebiyat Eleştirisi: Edebi eserlerin belirli kriterler ve bakış açılarına dayalı olarak değerlendirilmesi sürecidir. Eleştiri kuramları arasında dış dünyaya ve topluma dönük eleştiri, okura dönük eleştiri, sanatçıya dönük eleştiri ve esere dönük eleştiri gibi yaklaşımlar yer alır.

Edebiyatın bulmacalarda diğer adı "literatür" olarak geçmektedir.

Terkib-i bent ve terci-i bent arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Vasıta Beyti: Terkib-i bentte her bendin sonunda vasıta beyti değişirken, terci-i bentte aynı kalır. 2. Konu: Terkib-i bentte daha çok toplumsal konular, yergi ve eleştiri işlenirken, terci-i bentte mistik, metafizik konular yer alır. 3. Bent Sayısı: Terkib-i bentte 3-12 bent bulunurken, terci-i bentte 5-12 bent vardır.