LaboratuvarTeknikleri

Askorbik asit (C vitamini) tayini için çeşitli yöntemler kullanılmaktadır: 1. Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografisi (HPLC): En hassas ve güvenilir yöntemlerden biridir. 2. Titrimetrik Yöntemler: İyodometrik titrasyon yöntemi, C vitamini ile iyot arasındaki reaksiyona dayanır ve hızlı sonuçlar verir. 3. Spektrofotometrik Yöntemler: Işık emilimine dayalı bir yöntemdir, numune çözeltiye eklenir ve spektrofotometrede belirli bir dalga boyunda ışık emilimi ölçülür. 4. Enzimatik Yöntemler: C vitamininin enzimatik tepkimelerle analiz edilmesini sağlar. 5. Kapiler Elektroforez (CE): Küçük moleküllerin ayrıştırılmasında etkilidir.

Karbon tarihleme yöntemi, güvenilir sonuçlar vermesi nedeniyle aşağıdaki nedenlerle kabul edilir: 1. Yarı Ömür Bilgisi: Karbon-14 izotopunun yarı ömrü yaklaşık 5730 yıldır, bu da bozunma sürecinin öngörülebilir olmasını sağlar. 2. Laboratuvar Teknikleri: Günümüzde kullanılan hızlandırıcı kütle spektrometresi (AMS) ve sıvı sintilasyon sayımı (LSC) gibi ileri teknolojiler, ölçümlerin hassasiyetini ve doğruluğunu artırır. 3. Kalibrasyon Yöntemleri: Atmosferdeki karbon-14 miktarının tarihsel dalgalanmalarını dikkate alan kalibrasyon eğrileri, tarihleme sonuçlarının doğruluğunu pekiştirir. 4. Kontrol Örnekleri: Kontrol örnekleri ve tekrarlanan ölçümler kullanılarak yöntemin doğruluğu kontrol edilir. Ancak, karbon tarihleme yönteminin sınırlamaları da vardır ve her zaman yüzde yüz doğru sonuç vermeyebilir.

Mikrobiyal kontrolde kullanılan fiziksel yöntemler şunlardır: 1. Isı Uygulaması: Yüksek sıcaklıkta pişirme veya kaynatma işlemleri, mikropların öldürülmesinde etkili bir yöntemdir. 2. Filtrasyon: Bakteri ve virüsleri tutabilen özel filtrelerin kullanılması, sıvı ve gazların sterilizasyonunda yaygın bir yöntemdir. 3. Ultraviyole (UV) Işınları: UV ışınları, mikroorganizmaların DNA'sını hasara uğratarak öldürme etkisine sahiptir. 4. Radyasyon Sterilizasyonu: Gamma ışınları veya elektron ışınları kullanılarak mikroorganizmaların öldürülmesi işlemidir. 5. Soğutma ve Dondurma: Mikrobiyal gelişimi ve üremeyi yavaşlatmak veya durdurmak için kullanılır.

Fragment analizi, DNA fragmanlarının fluoresan olarak etiketlenmesi, kılcal elektroforez ile ayrılması ve bir iç standart ile karşılaştırılarak boyutlandırılması sürecini içeren bir genetik analiz yöntemidir. Bu yöntem aşağıdaki alanlarda kullanılabilir: - hücre hattı doğrulaması; - CRISPR-Cas9 gen düzenleme verimliliğinin belirlenmesi; - tek nükleotid polimorfizm (SNP) genotiplemesi; - mikrosatellit marker analizi; - mikrobiyal genom tiplendirmesi. Fragment analizi, hızlı geri dönüş süresi, yüksek hassasiyet ve çözünürlük ile maliyet etkin bir yöntemdir.

Gram boyamada safranin yerine metilen mavisi veya kristal viyole kullanılabilir.

Analitik kimya teknikleri iki ana kategoriye ayrılır: nitel analiz ve kantitatif analiz. Nitel analiz teknikleri şunlardır: - Renk tayini: Kimyasal reaksiyonlar sonucu oluşan renk değişimlerine dayanarak bileşenlerin varlığı belirlenir. - Kromatografi: Maddelerin karmaşık karışımlarını ayırmak için kullanılır, bileşenlerin fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre ayrılmasını sağlar. - Spektroskopi: Maddelerin ışığı emme veya yayma özelliklerini inceleyerek bileşenlerin kimyasal yapısını teşhis etmeye yarar. Kantitatif analiz teknikleri ise şunlardır: - Gravimetrik analiz: Belirli bir bileşenin elde edilmesi ve kütle ölçümüne dayanarak miktarının belirlenmesi. - HPLC (Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografisi): Karmaşık sıvı karışımların bileşenlerinin hassas bir şekilde ayrılması ve ölçülmesi. - AA spektroskopisi (Ateşli Atomik Emisyon Spektroskopisi): Metallerin konsantrasyonunu belirlemek için yaygın olarak kullanılan bir tekniktir.

Sebzelerde mikroçoğaltımda bitki doku kültürü yöntemleri kullanılır. Mikroçoğaltımın aşamaları şunlardır: 1. Sterilizasyon: Bitki parçasının steril edilmesi. 2. Çoğaltım: Bitki parçasının besin ortamına aktarılması ve yeni kardeş bitkicikler vermesi. 3. Köklendirme: Bitkilerin köklendirilmesi. 4. Adaptasyon: Köklenen bitkilerin dış koşullara aktarılması. Bu yöntem, özellikle ekonomik değeri yüksek olan süs bitkilerinde yaygın olarak tercih edilir.

Kemilüminesans yöntemi çeşitli alanlarda kullanılmaktadır: 1. Biyotıp: Biyolojik numunelerdeki protein, nükleik asit, hormon gibi biyolojik molekülleri ve ilaçları tespit etmek için kullanılır. 2. Çevre Bilimi: Su kütlelerindeki ve atmosferdeki kirleticileri, örneğin ağır metal iyonları ve organik kirleticileri tespit etmek için kullanılır. 3. Adli Tıp: Suç mahallerinde kan ve diğer biyolojik sıvıların tespitinde lüminol bileşiğinin kemilüminesans özelliği kullanılır. 4. Bilimsel Araştırmalar: Kimya, biyoloji ve çevre bilimlerinde moleküller arası enerji değişimini anlamak ve belirli bileşiklerin varlığını tespit etmek için kullanılır. 5. Eğlence Sektörü: Konserler ve partilerde ışık gösterileri ve efektleri oluşturmak için kullanılır.

Hidrotermal sentezleme yöntemi, yüksek sıcaklık ve basınç koşulları altında suyun çözücü olarak kullanıldığı bir sentez yöntemidir. Süreç şu adımları içerir: 1. Öncü Hazırlığı: Karışık bir çözücü içinde grafen oksit çözeltisi veya karbon kaynağı hazırlanır. 2. Otoklavda Sızdırmazlık: Çözelti, yüksek basınçlı bir ortam oluşturmak üzere bir otoklava aktarılır ve kapatılır. 3. Isıtma: Otoklav, birkaç saat boyunca 150-250 °C arasında yüksek sıcaklıklara kadar ısıtılır, bu da suyun grafen oksidi azaltmasını veya öncü maddenin karbonizasyonunu kolaylaştırır. 4. Soğutma ve Toplama: Reaksiyondan sonra otoklav soğutulur ve grafen ürünü, filtreleme ve yıkama yoluyla toplanır. Avantajları: Çevre dostu, yüksek verim ve kalite, az sayıda kusurla yüksek kaliteli grafen üretimi.

Sanger yöntemi ile dizileme, DNA dizilerini belirlemek için kullanılan bir tekniktir ve şu adımlarla gerçekleştirilir: 1. DNA Şablonunun Hazırlanması: Dizilenecek DNA örneği önce tek zincir haline getirilir ve dizilenecek bölgeye özgü bir primer eklenir. 2. Reaksiyon Karışımı: Reaksiyon karışımında, şablon DNA ve primerin yanı sıra, dört çeşit normal deoksinükleotid (dNTP) ve düşük miktarda dideoksinükleotidler (ddNTP) bulunur. 3. Zincir Sonlandırması: DNA polimeraz enzimi, şablon DNA’yı kullanarak yeni bir DNA zinciri sentezler ve normal dNTP’leri zincire ekler. 4. Floresan Etiketleme: Her bir baz için farklı floresan renkte işaretlenmiş ddNTP'ler kullanılır (ddATP, ddCTP, ddGTP, ddTTP). 5. Elektroforez ve Dizi Okuma: Elde edilen DNA parçaları, elektroforez ile ayrılır ve dizi okunur.

Alevden geçirme yöntemi, sterilizasyonda cam ve metal malzemelerin dış yüzlerini alevde tutarak mikroorganizmalardan arındırma işlemidir. Bu yöntemde, örneğin öze gibi ekim aletleri, sapından tutularak 45 derecelik açıyla aleve yaklaştırılır. Bu işlem, deney tüpü, erlen gibi malzemelerin ağız kısımları ile lam, lamel, neşter veya forseps gibi malzemeler için de uygulanabilir.

Ekzozomlar laboratuvar ortamında çeşitli yöntemlerle elde edilir: 1. Hücre Kültürü Süpernatanı: Kültüre alınan hücrelerin üzerindeki kültür sıvısı (süpernatan) alınır ve ekzozomlar bu sıvıdan izole edilir. 2. Diğer Vücut Sıvıları: Kan, idrar, ağız içi salgı, amniyotik sıvı, beyin-omurilik sıvısı, eklem sıvısı, nazal salgılar, anne sütü, serum ve plazma gibi vücut sıvılarından da ekzozomlar elde edilebilir. İzolasyon için santrifüj, immüno afinite ve filtrasyon teknikleri kullanılır. Ekzozomların elde edilmesi, özel ekipman ve teknik bilgi gerektirir.

Gravimetri yöntemi, analitin doğrudan veya bileşimi bilinen bir maddeye dönüştürüldükten sonra izole edilip tartılması esasına dayanır. Çalışma prensibi şu aşamalardan oluşur: 1. Çöktürme: Analit, numune çözeltisinden bir çökelti halinde ayrılır ve bilinen bileşimde tartılabilir bir bileşiğe dönüştürülür. 2. Olgunlaştırma: Çökelek, kendi halinde veya su banyosunda bekletilerek saflaşması sağlanır. 3. Süzme ve Yıkama: Çökelek, süzülüp ana çözeltiden ayrılır ve yabancı iyonlardan arındırılır. 4. Kurutma ve Yakma: Çökelek, su ve uçucu maddeleri gidermek için kurutulur veya yüksek sıcaklıkta kızdırılır. 5. Tartım: Son aşamada, bileşimi kesin olarak bilinen çökelek tartılır ve analit miktarı hesaplanır.

En iyi spektrometrik yöntem, analiz edilecek maddenin türüne ve ölçümün amacına bağlı olarak değişir. İşte bazı yaygın ve etkili spektrometrik yöntemler: 1. Absorpsiyon Spektrofotometreleri: Maddelerin ultraviyole (UV) ve görünür ışık spektrumlarında ışığı nasıl absorbe ettiğini ölçer. 2. Atomik Absorpsiyon Spektroskopisi (AAS): Metallerin ve bazı ametal elementlerin konsantrasyonlarını ölçmek için kullanılır. 3. Fourier Dönüşümlü Kızılötesi (FTIR) Spektrofotometreleri: Moleküllerin vibrasyonel ve rotasyonel geçişlerini analiz eder, organik ve inorganik bileşiklerin yapısal analizinde kullanılır. 4. Optik Emisyon Spektrometresi (OES): Metalik numunelerdeki elementlerin bileşimini belirlemek için kullanılır, geniş bir konsantrasyon aralığını kapsar. Bu yöntemler, araştırma laboratuvarlarından sanayi tesislerine ve çevre izleme istasyonlarına kadar birçok farklı ortamda değerli bilgiler sağlar.

Whartin-Starry boyama yöntemi ile aşağıdaki bakteriler tespit edilebilir: Helicobacter pylori; Bartonella henselae (kedi tırmığı hastalığının etkeni); Lawsonia intracellularis; Microsporidia.

Agar jel elektroforeziyle ayırım yapmak için aşağıdaki adımlar izlenir: 1. Agaroz jelin hazırlanması: %0,8’lik agaroz jel hazırlamak için 0,4 gram agaroz tartılarak 50 ml 1X TAE veya 1X TBE içerisine konulur. 2. Jelin tanka aktarılması: Jel, taraklar kuyucukların bozulmamasına özen gösterilerek çıkartılır ve jel içerisinde 1X TAE veya 1X TBE bulunan tanka aktarılır. 3. Örneklerin yüklenmesi: İlk kuyuya DNA standardı yüklenir, diğer kuyulara örnekler yükleme boyası ile karıştırılarak yüklenir. 4. Elektrotların yerleştirilmesi ve voltaj ayarı: Elektrotların uçları doğru şekilde yerleştirilir ve voltaj 1-5 V/cm olacak şekilde hesaplanır. 5. Yürütme ve gözlem: Yükleme boyası jelin 2/3’ü kadar yürüdüğünde yürütme durdurulur ve jel transiluminatör cihazı açılarak UV ışığında yürütülen DNA gözlemlenir.

En iyi damıtma yöntemi, kullanım amacına ve işlenen maddeye göre değişiklik gösterebilir. İşte bazı yaygın damıtma yöntemleri ve özellikleri: 1. Basit Damıtma: En temel yöntemdir ve bir sıvının buharlaşma noktasının altındaki bir sıcaklıkta ısıtılmasıyla gerçekleşir. 2. Ayrımsal Damıtma: Kaynama noktaları yakın olan sıvıların ayrılmasında kullanılır ve fraksiyonel damıtma olarak da bilinir. 3. Vakum Damıtma: Düşük basınç altında damıtma işlemi yapar, termal hassasiyeti olan maddelerin saflaştırılmasında tercih edilir. 4. Buhar Damıtma: Yüksek kaynama noktasına sahip bileşenlerin saflaştırılması için buharın doğrudan kullanılması yöntemidir. 5. Döner Buharlaşma: Büyük ölçekli uygulamalarda kullanılan, sıvının yüzey alanını artırarak daha hızlı buharlaşmasını sağlayan bir yöntemdir. Pot Still ve Patent Still yöntemleri de alkol üretiminde sıkça kullanılan damıtma yöntemleridir.

Moleküler mikrobiyoloji dersinde işlenen konular şunlardır: 1. Mikroorganizmaların Genom Yapıları: Bakteri, virüs, mantar ve parazitlerin genetik materyalleri. 2. Protein İzolasyonları ve Klinik Mikrobiyoloji Uygulamaları: Proteinlerin ayrılması ve klinikte kullanımı. 3. Elektroforez ve Klinik Yorumlar: Elektroforez yöntemi ve sonuçları. 4. Nükleik Asitler: Hedef sekanslar, örnekler ve nükleik asitlerin izolasyonu. 5. PCR Yöntemleri: Polimeraz zincir reaksiyonu ve uygulamaları. 6. Hibridizasyon Yöntemleri: Klinik mikrobiyolojide hibridizasyon teknikleri ve yorumları. 7. Antimikrobiyal Duyarlılıklar: Mikroorganizmaların antibiyotiklere duyarlılığının saptanması. 8. Patojenlerin Kantitasyonu: Patojen mikroorganizmaların miktarlarının belirlenmesi. 9. Diğer Teknolojiler: b-DNA, SDA, chip gibi moleküler biyoloji teknikleri.

Su banyosuna benmari denmesinin nedeni, bu yöntemin bir kabı sıcak suya oturtarak içindekini ısıtma veya eritme işlemine dayanmasıdır.

Saflaştırma teknikleri, karışımları ayırmak ve maddeleri istenen saflık seviyesine getirmek için kullanılan çeşitli yöntemlerdir. İşte bazı yaygın saflaştırma teknikleri: 1. Mekanik Ayırım: Fiziksel özelliklerindeki farklılıklara dayanarak safsızlıkları uzaklaştırır. 2. Kristalizasyon: Bir maddenin çözünürlüğündeki farklılıkları kullanarak safsızlıkları giderir. 3. Ekstraksiyon: Bir maddenin iki çözücü arasındaki farklı çözünürlüklerinden yararlanır. 4. Damıtma: Farklı kaynama noktalarına sahip sıvıların karışımını ayırmak için kullanılır. 5. Kromatografi: Karışımları olağanüstü bir hassasiyetle ayırmak için kullanılan çok yönlü bir tekniktir.