KurtuluşSavaşı

27 Aralık 1919, Mustafa Kemal Atatürk için Milli Mücadele'nin seyri açısından yeni bir dönemin başlangıcı olması nedeniyle önemlidir. Atatürk'ün Ankara'yı seçmesinin bazı nedenleri: Stratejik konum: Ankara, cephelere eşit uzaklıkta olup, demiryolu ve telgraf şebekesine sahiptir. İşgal bölgelerine mesafe: İşgal altındaki bölgelere olan uzaklığı, güvenliği artırmıştır. Ankara'ya gelişi, TBMM'nin kuruluşu ve Türk ordusunun düşman karşısında planlı şekilde harekete geçmesi için hazırlıkların yapılmasını sağlamıştır.

Cumhuriyet anıtları farklı şehirlerde farklı figürleri temsil eder: 1. Ulus Cumhuriyet Anıtı, Ankara'da yer alır ve Kurtuluş Savaşı kahramanlarını temsil eder. 2. Taksim Cumhuriyet Anıtı, İstanbul'da bulunur ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunu simgeler.

Kurtuluş Savaşı döneminde bir askerin mektubu, genellikle sevdiklerine olan özlemi, savaşın zorluklarını ve vatan için mücadele etme kararlılığını dile getirirdi. Örnek bir mektup şu şekilde olabilir: > "Ana, bu mektubu sana siperden yazıyorum. Sağlığım iyi, merak etme. Arkadaşlarım ve ben güçlüyüz, vatanımız için savaşacağız ve döneceğiz. Ellerinizden öperim".

Atatürk'ün Kurtuluş Savaşı'ndaki hayatını ve mücadelesini konu alan bazı filmler şunlardır: Veda (2010). Atatürk (1881-1919) (2023). Son Osmanlı Yandım Ali (2007). Bir Cumhuriyet Şarkısı (2024). Son Akşam Yemeği (2023).

Şerife Bacı, Kurtuluş Savaşı'nda cephane taşıyarak milli mücadeleye destek vermiştir. 1921 yılının çetin kış şartlarında, sırtında çocuğu, önünde kağnısı ile İnebolu'dan Kastamonu'ya cephane taşımış ve mermileri ile çocuğunu korumak uğruna donarak şehit olmuştur.

Amasya Genelgesi, Kurtuluş Savaşı açısından büyük önem taşır çünkü: Milli Mücadele'nin gerekçesini, amacını ve yöntemini belirlemiştir. İlk kez milli egemenlikten bahsedilmiştir. İstanbul Hükümeti ilk kez yok sayılmıştır. Türk milleti, hem İstanbul'a hem de işgalci güçlere karşı mücadeleye çağrılmıştır. Milli irade ve halk egemenliğine dayanan yeni bir meclis, hükümet ve devlet kurma hedefi ortaya konmuştur. Milli Mücadele resmen ilan edilmiştir. Direniş esasları yazılı bir ilke haline getirilmiştir. Manda ve himayecilik düşüncesinin yerine millet ve milliyetçilik düşüncesi yerleştirilmiştir. Amasya Genelgesi, Kurtuluş Savaşı'nın başlangıç belgesi olarak kabul edilir ve milli mücadelenin örgütsel ve ideolojik temellerini atar.

Kurtuluş Savaşı'nda askerlere "Kuvâ-yi Milliye" denirdi.

Kazım Karabekir Paşa'nın en büyük başarılarından biri, Kurtuluş Savaşı sırasında Doğu Cephesi'nde Ermeni çetelere karşı kazandığı zaferler olarak kabul edilir. Ayrıca, Çanakkale Savaşı'nda Fransızlara karşı Kerevizdere'de gösterdiği direniş ve Kut'ül Amare'de İngilizlerin bozguna uğratıldığı savaşta yer alması da önemli başarıları arasındadır.

Atatürk'ün Sovyetler Birliği'ne yardım ettiği bir durum bulunamamıştır. Ancak, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) ile Sovyetler Birliği arasında kurulan diplomatik ilişkiler ve yapılan yardımlar hakkında bazı bilgiler mevcuttur: 26 Nisan 1920: Mustafa Kemal Paşa, Lenin'e yazdığı mektupta Ankara ve Moskova arasında askeri ve siyasi ittifak kurarak Batı Emperyalizmi'ne karşı birlikte mücadele edilmesini istemiş, Ankara Hükümeti’nin Misak-ı Milliye dayalı politikasını açıklamıştır. 16 Mart 1921: TBMM hükümeti ile Sovyetler Birliği arasında Moskova Antlaşması imzalanmıştır. 1920-1922: Sovyetler, TBMM'ye silah, cephane ve para yardımı yapmıştır.

Nazım Hikmet, "Kuvâyi Milliye" destanını Kurtuluş Savaşı'nı ve halkın bağımsızlık mücadelesini anlatmak amacıyla yazdı. Şair, bu eserde emperyalizme karşı verilen savaşı ve bu süreçte halkın kendi içinden çıkardığı kahramanların mücadelesini ele aldı.

Ödemiş'in kurtuluşunda ilk kurşunu, Ali Orhan komutasındaki Gönüllü Köylüler, Efeler ve Yedek Subaylardan oluşan "Cesur Ordu" atmıştır.

Ateşten Gömlek romanı, Türk edebiyatı ve tarihi açısından önemli bir yere sahiptir: Kurtuluş Savaşı'nı konu alan ilk roman olması nedeniyle, dönemin yapısını ve halkın verdiği mücadeleyi gerçekçi bir şekilde yansıtır. Milli kimlik inşası açısından önemli bir rol oynar; Türk ruhunun yeniden canlandırılmasına ve vatanseverliğin vurgulanmasına katkıda bulunur. Edebi değeri yüksektir; zengin bir dil ve alegorik unsurlar içerir. Tarihî olaylar detaylı bir şekilde işlenmiştir; Sultanahmet mitingi, İstanbul'un işgali, Kuva-yi Milliye'nin kurulması gibi olaylar romanda yer alır. Ayrıca, romanın adı, vatan aşkını çağrıştıran özel bir ifade kalıbı haline gelmiştir.

Evet, Mudanya Antlaşması, Sakarya Savaşı ile ilgilidir. Mudanya Ateşkes Antlaşması, Büyük Taarruz sonrası Türk ordusunun zaferiyle sonuçlanan Kurtuluş Savaşı'nın Batı cephesinde Türk-Yunan savaşını sona erdiren bir mutabakattır.

Kurtuluş Savaşı döneminde Şakir Zümre ve Nuri Killigil Paşa silah fabrikaları kurdular. Şakir Zümre, 1925 yılında İstanbul Haliç'te, tamamı yerli sermaye ile Türkiye'nin ilk özel sektör savunma sanayi fabrikasını kurdu. Nuri Killigil Paşa ise Zeytinburnu'nda kurduğu fabrikada top, havan, uçaksavar mermi ve tapalarının yanı sıra uçak bombaları imal etti.

Nutuk, 3 cilt halinde yazılmıştır çünkü Atatürk, 1919-1927 yılları arasındaki dönemi üç farklı zaman dilimine ayırmıştır: 1. Birinci cilt: 1919-1920 yıllarını kapsar ve Samsun'a çıkış, Osmanlı Devleti'nin genel durumu, Milli Mücadele çalışmaları gibi konuları içerir. 2. İkinci cilt: 1920-1927 yıllarını kapsar ve TBMM'nin açılışı, Kurtuluş Savaşı, İtilaf Devletleriyle yapılan siyasi görüşmeler, Cumhuriyet'in İlanı ve çok partili hayata geçiş gibi konuları ele alır. 3. Üçüncü cilt: 1919-1920 yıllarındaki yazışmaları ve tarihi belgeleri içerir.

İstiklal Marşı'nın yazıldığı dönemde (1921) Türkiye, Kurtuluş Savaşı sürecindeydi ve zorlu bir dönemden geçmekteydi. Bazı temel durumlar: - İşgal ve yoksulluk: Ülke toprakları düşman işgaline uğramış, ekonomi çökmüş, tarım ve sanayi üretimi durmuştu. - Siyasi belirsizlik: Osmanlı Hükümeti işgalci devletlerle işbirliği yapıyordu, bu da bağımsızlık savaşı veren Türk milletinin karşısında yer almasına neden oluyordu. - Direniş hareketi: Anadolu'da Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde bir direniş hareketi başlamış, Milli Mücadele'nin merkezi Ankara olmuştu. - Halk ruhu: Halk, birlik ve beraberlik içinde düşmana karşı topyekûn bir direniş göstermiş, zafer inancıyla vatan sevgisi ve özgürlük ruhunu korumuştu.

Bursa Tophane Şehitliği'nde, Kurtuluş Savaşı sırasında Hacivat Köprüsü'nde şehit düşen 11 asker yatmaktadır.

Mustafa Kemal Atatürk, Salihli'de birkaç farklı ziyarette bulunmuştur: 7-8 Eylül 1922: Kurtuluş Savaşı sırasında Salihli'yi ziyaret etmiş ve eşraftan Hacı Mustafa Akiş'in evinde konaklamıştır. 16 Ekim 1925: Salihli tren istasyonunda halk ile sohbet etmiştir. 8 Nisan 1934: İstihkam Taburu'nu denetlemiş ve geceyi Salihli'de geçirmiştir. Ayrıca, 26 Ocak 1923'te İzmir'e giderken Salihli'de durmuş, 23 Haziran 1934'te ise İran Şahı ile birlikte Salihli'de bir selamlama yapmıştır.

Kara Fatma (Fatma Seher Erden), Kurtuluş Savaşı sırasında Batı Cephesi'nde savaşmıştır.

Mareşal Fevzi Çakmak, Türk askeri ve siyasi tarihinde önemli bir yere sahiptir çünkü: 1. Kurtuluş Savaşı'ndaki Rolü: Fevzi Çakmak, Kurtuluş Savaşı'nda düzenli ordunun kurulmasına büyük katkı sağlamış ve Batı Cephesi'nde Mustafa Kemal Atatürk ile birlikte çalışmıştır. 2. Askeri Modernleşme: Cumhuriyet'in ilanından sonra Genelkurmay Başkanı olarak ordunun modernleşmesine ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin kurumsal yapısının şekillenmesine öncülük etmiştir. 3. Siyasi Katkılar: Siyasi arenada da etkili olmuş, Demokrat Parti'nin kurulmasına destek vermiş ve Millet Partisi'nin onursal başkanlığını yapmıştır. 4. Tarihi Eserler: "Büyük Harpte Şark Cephesi Hareketleri" ve "Garbi Rumeli'nin Suret-i Ziyaı ve Balkan Savaşı'nda Garp Cephesi" gibi önemli eserler kaleme almıştır.