KurtuluşSavaşı

"Kırmızı Buğday" türküsünün hikayesi, Manisa yöresine ait bir halk şarkısıdır ve Batı Anadolu'yu işgal eden Yunanlılara karşı Kurtuluş Savaşı sırasında bölgeye önemli katkılarda bulunan Ali Osman Efe adına söylenmiştir. Türkünün hikayesi şu şekildedir: Ali Osman Efe, bir gece Kısmet Dayı'nın bahçesinde değerli bir taşı aramak için kazı yaparken kazdığı çukura düşer. Ne açıklama yapacağını bilemeyen Muhtar Kerim, bir süre ortalıkta görünmemeye ve olayın unutulmasına karar verir.

İbrahim Çallı'nın "Zeybekler Kurtuluş Savaşı'nda" tablosu, Kurtuluş Savaşı'na katılmak üzere hazırlık yapan bir grup zeybek ile onları uğurlamaya gelen kadınları anlatmaktadır. Resimde, ufukta sıradağların yükseldiği ve eteklerinde evleriyle bir köyün göründüğü bir manzara önünde, beyaz bir at ve yedi kişi tasvir edilmiştir.

Kurtuluş Savaşı şehitlerinin mezarları çeşitli yerlerde bulunmaktadır: 1. Haymana, Ankara: Sakarya Meydan Muharebesi'nde şehit düşen 42. Alay Komutanı Binbaşı Hüseyin Avni Alparslan'ın ve 50 Giresunlu Milli Mücadele şehidinin mezarları Haymana'nın Medrese Mahallesi'nde bulunmuştur. 2. Dumlupınar, Kütahya: Kurtuluş Savaşı boyunca tüm cephelerde şehit düşen vatan evlatları anısına yapılan Dumlupınar Şehitliği'nde de şehit mezarları yer almaktadır. 3. Bandırma, Balıkesir: Ayyıldız Tepe mevkisinde, Büyük Taarruz'un son günlerinde şehit olan askerlerin mezarlarının bulunması için bilimsel çalışmalar yürütülmektedir.

Türkiye'nin kuruluşu, Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşü ve Kurtuluş Savaşı sonrası gerçekleşen bir dizi olay ve devrimle olmuştur. Süreç şu şekilde gelişmiştir: 1. Kurtuluş Savaşı (1920-1922): Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde başlatılan savaş, Yunan işgaline karşı zaferle sonuçlanmış ve ulusal bağımsızlık sağlanmıştır. 2. Saltanatın Kaldırılması (1 Kasım 1922): Meclis, saltanatı kaldırarak milli egemenlik anlayışına dayalı bir yönetim sistemi kurmuştur. 3. Lozan Antlaşması (24 Temmuz 1923): Bu antlaşmayla Türkiye'nin sınırları ve bağımsızlığı uluslararası alanda tanınmış, Osmanlı borçları ve azınlık hakları gibi konular çözülmüştür. 4. Cumhuriyet'in İlanı (29 Ekim 1923): Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşları, yeni devletin yönetim biçimini cumhuriyet olarak ilan etmiş ve Atatürk ilk cumhurbaşkanı seçilmiştir. Bu süreçte Atatürk, Türk toplumunu modernleştirmek için bir dizi devrim gerçekleştirmiş ve Türkiye'yi laik, demokratik ve çağdaş bir devlet haline getirmiştir.

Kurtuluş Savaşı'nda ilk savaş, Doğu Cephesi'nde gerçekleşmiştir.

"Yaban" romanı, Yakup Kadri Karaosmanoğlu tarafından yazılmış olup, insan taktiği ve uyazlıları konularını doğrudan ele almaz. Roman, Kurtuluş Savaşı sırasında Anadolu'da bir köyde geçen olayları anlatır. Ayrıca, romanda cehaletin insanların başına açabileceği kötü işler ve milli mücadeleye köylülerin kayıtsız kalması gibi konular da işlenir.

Kurtuluş Savaşı döneminde doğrudan yasaklanan filmler arasında "Geceyarısı Ekspresi" ve "Bir Sırp Filmi" öne çıkmaktadır. Ayrıca, bazı tarihsel filmler de dönemin siyasi ve sosyal bağlamına göre sansürlenmiş veya gösterimi kısıtlanmıştır. Ancak, bu filmlerin tamamı resmi olarak yasaklanmamıştır.

Kurtuluş Savaşı sırasında cepheden cepheye mektuplar Halide Edib Adıvar ve Yunan askerleri tarafından yazılmıştır. Halide Edib Adıvar, Kurtuluş Savaşı'na katılmış ve savaş yıllarında cephe karargâhında görev yaparken çeşitli mektuplar kaleme almıştır. Yunan askerleri ise, Yunan ordusunun resmi cephe gazetesi Sinadelfos'ta yayımlanan "Cepheden Mektuplar" bölümünde kendi yaşadıkları deneyimleri anlatmışlardır.

Erzurum'un kurtuluş günü, şehrin tarihi ve milli mücadeledeki önemli yeri nedeniyle önemlidir. 1. Moğol İstilası ve Malazgirt Meydan Muharebesi: 13. yüzyılın ilk yarısında Moğol istilasına uğrayan Erzurum, büyük bir tahribat görmüştür. 2. Rus ve Ermeni İşgali: 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı ve 1914'teki Rus işgali sırasında Erzurum, ağır şartlar altında işgal edilmiş, şehir halkı büyük travmalar yaşamıştır. 3. Erzurum Kongresi: Kurtuluş Savaşı sürecinde düzenlenen Erzurum Kongresi, milli mücadelenin önemli adımlarından biri olmuş ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuna zemin hazırlamıştır.

1922 yılında imzalanan bazı antlaşmalar: Rapallo Antlaşması. Mudanya Ateşkes Antlaşması. Ayrıca, 2 Ocak 1922'de Ankara Hükümeti ile Ukrayna Hükümeti arasında bir dostluk antlaşması imzalandı.

Doğu Cephesi'nde Kurtuluş Savaşı sırasında yaşanan bazı önemli gelişmeler şunlardır: 1. Mondros Ateşkes Antlaşması (30 Ekim 1918): Bu antlaşma ile Osmanlı İmparatorluğu I. Dünya Savaşı'ndan yenik çıktı ve topraklar İtilaf Devletleri tarafından işgal edilmeye başlandı. 2. Ermeni Sorunu ve İşgalleri: Ermeniler, Batılı devletlerin desteğiyle Doğu Anadolu'da bağımsız bir devlet kurma çabasına giriştiler ve bölgedeki Türk köylerine saldırılar düzenlediler. 3. Erzurum Kongresi (23 Temmuz-7 Ağustos 1919): Doğu Anadolu'daki Ermeni tehlikesine karşı alınacak önlemleri belirlemek amacıyla toplandı ve bölgedeki işgallere karşı direnişi örgütledi. 4. Kâzım Karabekir Paşa ve 15. Kolordu: Mustafa Kemal Atatürk'ün emriyle Erzurum'a gönderilen Kâzım Karabekir Paşa, Doğu Cephesi'nde önemli bir liderlik rolü üstlendi ve Ermeni işgaline karşı başarılı askeri operasyonlar yürüttü. 5. Sarıkamış Harekâtı (20 Eylül 1920): Ermeniler, Sarıkamış ve çevresinde büyük bir işgal başlattı, ancak Kâzım Karabekir Paşa komutasındaki Türk kuvvetleri tarafından geri püskürtüldü. 6. Kars ve Gümrü'nün Geri Alınması (30 Ekim-7 Kasım 1920): Türk kuvvetleri, Kars ve Gümrü'yü Ermeni işgalinden kurtardı. 7. Gümrü Antlaşması (3 Aralık 1920): Doğu Cephesi'nde Türk kuvvetlerinin zaferi sonucunda Ermenistan ile imzalandı ve Ermenistan, Doğu Anadolu'daki Türk topraklarını tanıdı.

Anadolu İhtilali, farklı bağlamlarda farklı anlamlar taşıyabilir: Kurtuluş Savaşı: Bazı akademik görüşlere göre Kurtuluş Savaşı, tarihsel olarak bir Anadolu ihtilali olarak ifade edilir. Milli Mücadele: Sabahattin Selek'in "Anadolu İhtilali" adlı kitabında, Milli Mücadele'nin kurumsallaşmasının ilk adımı olan Amasya Genelgesi'nden bahsedilir. 27 Mayıs Devrimi: Faruk Haksal, 27 Mayıs Devrimi'ni de bir tür Anadolu ihtilali olarak görür. Ayrıca, "Anadolu İhtilali: Ya İstiklal Ya Ölüm" başlıklı bir makale, TürkSolu dergisinde yayımlanmıştır.

"Atatürk 1881 - 1919" filminin ilk kısmı 3 Kasım 2023 tarihinde vizyona girmiştir. Filmin ikinci kısmı ise 19 Nisan 2024 tarihinde gösterime girmiştir.

Yörük Ali Efe, Kurtuluş Savaşı'nda savaşmıştır. Savaştığı bazı önemli savaşlar ve eylemler: - Malgaç Baskını (16 Haziran 1919): Yunan müfrezesini imha ederek Aydın'ın geçici olarak geri alınmasını sağladı. - Üçyol Savaşı (1920): Kuva-yi Milliye'nin ilk toplu taarruzunu yönetti. - Köşk Cephesi (1919): Yunan kuvvetlerinin Aydın'ı işgaline karşı kurulan cephede yer aldı.

İstiklal Marşı'nın yazıldığı dönemde Türkiye, Kurtuluş Savaşı sürecindeydi ve zorlu bir dönemden geçmekteydi. Bazı durum özetleri: - Siyasi Durum: Osmanlı Hükümeti, işgalci devletlerle işbirliği yaparak bağımsızlık savaşı veren Türk milletinin karşısında yer almıştı. - Ekonomik Durum: Savaş ve işgaller nedeniyle ekonomi çökmüştü, tarım ve sanayi üretimi durmuştu, kıtlık ve yokluk baş göstermişti. - Askeri Durum: Milli Mücadele'nin merkezi Ankara olmuş ve TBMM'nin açılmasıyla milli irade resmen temsil edilmeye başlanmıştı. - Sosyal ve Kültürel Durum: Halk, birlik ve beraberlik içinde düşmana karşı topyekûn bir direniş göstermişti.

"Şu Çılgın Türkler" romanında Kurtuluş Savaşı dönemi anlatılmaktadır.

"Binbaşı Emire Ayşe" kitabı, Kurtuluşun Kahramanları serisinde yer alan ve İsmail Bilgin tarafından yazılan bir tarihi macera romanıdır. Kitap, İzmir'den Anadolu'ya giren Yunan askerlerinin Aydın'a doğru ilerlemesi sırasında, çevresindekileri cesaretlendirerek memleketlerini savunmaya ikna eden ve kurduğu çeteyle büyük yararlılıklar gösteren kahraman kadın Emire Ayşe'nin hikayesini anlatmaktadır.

Kurtuluş Savaşı ruhu, Kurtuluş Savaşı döneminde halkın işgalcilere karşı gösterdiği birlik, beraberlik, özgürlük ve direniş ruhunu ifade eder. Bu ruh, "ya istiklal ya ölüm!" sloganıyla hareket eden halkın, düzenli ordu kurulana değin işgal güçlerine karşı verdiği mücadelede somutlaşmıştır.

Kurtuluş Savaşı'nı anlatan bazı hikayeler ve edebi eserler şunlardır: 1. "Ateşten Gömlek" - Halide Edip Adıvar (1922). 2. "Vurun Kahpeye" - Halide Edip Adıvar (1923). 3. "Yaban" - Yakup Kadri Karaosmanoğlu (1932). 4. "Şu Çılgın Türkler" - Turgut Özakman (2005). 5. "Küçük Ağa" - Tarık Buğra (1963).

Batı Cephesi'ndeki Kurtuluş Savaşı, 30 Ağustos 1922 tarihinde gerçekleşen Dumlupınar (Başkomutanlık) Meydan Muharebesi ile sona ermiştir. Bu muharebeyi bitiren antlaşma ise 11 Ekim 1922 tarihinde imzalanan Mudanya Ateşkes Antlaşması'dır.