Kovuşturma

TCK 18 maddesi, 2016 yılında yapılan düzenleme ile yürürlükten kaldırılmıştır. Bu madde, yabancı bir ülkede işlenen veya işlendiği iddia edilen bir suç nedeniyle hakkında ceza kovuşturması başlatılan veya mahkûmiyet kararı verilmiş olan bir yabancının, talep üzerine, kovuşturmanın yapılabilmesi veya hükmedilen cezanın infazı amacıyla geri verilmesini öngörüyordu.

CMK 172, Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 172. maddesi anlamına gelir ve bu madde "kovuşturmaya yer olmadığına dair karar" (takipsizlik kararı) ile ilgilidir. Takipsizlik kararı, Cumhuriyet savcısı tarafından yürütülen soruşturma neticesinde, şüpheli kişi hakkında yeterli şüphe oluşturacak delil bulunmaması nedeniyle kamu davası açılmasına gerek görülmemesi durumunda verilir.

Takipsizlik kararının kaldırılması, sulh ceza hâkimi tarafından yapılan itiraz sonucu kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın (KYOK) iptal edilmesi anlamına gelir. Bu durumda savcı, soruşturmayı yeniden değerlendirerek kamu davası açabilir ve dava süreci başlatılabilir.

Z65.3 ICD-10 kodu, "yasal durumlarla ilgili diğer problemler" olarak tanımlanır ve aşağıdaki durumları içerir: Tutuklanma ve diğer hapsedilmeler; Çocuk velayeti veya nafaka ile ilgili sorunlar; Dava; Kovuşturma.

TCK'nın 73 ve 74. maddeleri şunlardır: 1. TCK Madde 73: Soruşturulması ve Kovuşturulması Şikayete Bağlı Suçlar: - Soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı olan suç hakkında yetkili kimse, altı ay içinde şikayette bulunmadığı takdirde soruşturma ve kovuşturma yapılamaz. - Şikayet hakkı olan birkaç kişiden birisi altı aylık süreyi geçirirse bundan dolayı diğerlerinin hakları düşmez. - Kovuşturma yapılabilmesi için suçtan zarar gören kişinin vazgeçmesi davayı düşürür ve hükmün kesinleşmesinden sonraki vazgeçme, cezanın infazına engel olmaz. 2. TCK Madde 74: Dava veya Cezanın Düşmesinin Etkisi: - Genel af, özel af ve şikayetten vazgeçme, müsadere olunan şeylerin veya ödenen adli para cezasının geri alınmasını gerektirmez. - Kamu davasının düşmesi, malların geri alınması ve uğranılan zararın tazmini için açılan şahsi hak davasını etkilemez. - Cezanın düşmesi, şahsi haklar, tazminat ve yargılama giderlerine ilişkin hükümleri etkilemez.

Kovuşturmaya yer olmadığı kararı (takipsizlik kararı) sonrası kovuşturma evresine geçilebilmesi için yeni deliller ortaya çıkması gerekmektedir. Ceza Muhakemesi Kanunu'na göre, kovuşturmaya yer olmadığı kararı verildikten sonra aynı fiilden dolayı kamu davası açılabilmesi için iki şartın birlikte gerçekleşmesi gerekir: 1. Yeterli şüphe oluşturacak yeni deliller elde edilmelidir. 2. Bu hususta sulh ceza hakimliğince bir karar verilmelidir.

CMK avukatını, soruşturma veya kovuşturma aşamasında şüpheli veya sanık talep eder. Ayrıca, kişinin isteği dışında, aşağıdaki durumlarda da otomatik olarak avukat atanır: - şüpheli veya sanık 18 yaşını doldurmamış çocuksa; - şüpheli veya sanık kendisini savunamayacak derecede malûl, sağır ve dilsizse; - alt sınırı beş yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suçlardan dolayı yapılan soruşturma ve kovuşturmalarda.

Ceza muhakemesi dört aşamadan oluşur: 1. Soruşturma Evresi: Suç işlendiğine dair bilgi alındığında başlar ve suçun işlenip işlenmediğini, şüphelinin kim olduğunu belirlemeyi amaçlar. 2. Kovuşturma Evresi: Cumhuriyet savcısı tarafından tanzim edilen iddianamenin mahkemeye sunulmasıyla başlar ve sanığın yargılanmasını içerir. 3. Duruşma: Sanık, tanık ve bilirkişilerin dinlendiği, delillerin değerlendirildiği aşamadır. 4. Hüküm ve İnfaz Evresi: Mahkemenin delillere dayanarak karar vermesi ve cezanın infazı ile son bulur.

TCK madde 289, 4. fıkra şu şekildedir: "Bir suça ilişkin soruşturma veya kovuşturma kapsamında elkonulan eşyayı amacı dışında kullanan kimse, bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır".

Savcının kovuşturmaya gerek görmemesi, takipsizlik kararı (kovuşturmaya yer olmadığına dair karar) vermesi anlamına gelir. Sonuç olarak, savcı bu kararı şu nedenlerle verebilir: - Şüphelinin suçu işlediğine dair yeterli delil bulunmaması; - Muhakeme şartlarının oluşmaması (örneğin, zamanaşımı süresinin dolması); - Şüphelinin cezai ehliyetinin olmaması veya suçun affedilmesi gibi özel durumlar.

Takipsizlik kararını, yani kovuşturmaya yer olmadığına dair kararı, Cumhuriyet savcısı kaldırır.

Nuno Espirito Santo'nun kovulmasının iki farklı nedeni vardır: 1. Valencia'da: Portekizli teknik direktör, 2015 yılında Valencia'daki görevini sportif değil, sosyal nedenlerden dolayı bıraktığını belirtmiştir. 2. Tottenham'da: 2021 yılında Tottenham'da ise Nuno, alınan kötü sonuçlar ve kulüp içindeki uyumsuzluk nedeniyle görevinden alınmıştır.

Sanık hukuki durumu, ceza yargılamasının kovuşturma aşamasında belirlenir. Bu aşama, hakkında soruşturma yürütülen şüphelinin iddianamenin kabul edilmesiyle birlikte sanık olarak adlandırılmasıyla başlar.

Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK), Cumhuriyet savcısı tarafından iki durumda verilir: 1. Yeterli şüphe bulunmaması: Savcı, soruşturma aşamasında toplanan delillerin şüphelinin suçu işlediğini gösterecek yeterli şüphe oluşturmadığını düşündüğünde KYOK kararı verir. 2. Kovuşturma olanağının bulunmaması: Şikayete bağlı suçlarda şikayet şartı gerçekleşmediği, şüphelinin ölümü, dava zamanaşımı gibi nedenlerle kovuşturma yapılamaması durumunda da KYOK kararı verilir. Bu kapsamda yer alan suçlar arasında: - Özel hayatın gizliliğini ihlal, - Konut dokunulmazlığını ihlal, - Basit kasten yaralama, - Cinsel taciz gibi suçlar bulunur.

İdari kovuşturma, idari makamlar tarafından, kamu görevlilerinin mevzuat hükümlerine aykırı eylemlerinin soruşturulması amacıyla gerçekleştirilir. İdari kovuşturma aşamaları: 1. İhbar veya şikayet: Suç işlendiğinin ihbar veya şikayet yoluyla yetkili makamlara bildirilmesi. 2. Soruşturma: İdari kolluk görevlileri, şüphelinin lehine ve aleyhine olan delilleri toplar, gerekli belgeleri ister ve keşif yapar. 3. Karar: Yeterli delil elde edilirse, idari amirler tarafından uyarma, kınama, uzaklaştırma gibi yaptırımlar uygulanır. Bu süreçte, hukukun genel ilkelerine ve idari düzenlemelere uyulması önemlidir.

Zararın giderilmesinde indirim, etkin pişmanlık hükümleri kapsamında iki farklı aşamada yapılabilir: 1. Soruşturma aşamasında: Suç tamamlandıktan sonra fakat kovuşturma başlamadan önce failin mağdurun zararını tamamen gidermesi durumunda, verilecek cezanın üçte ikisine kadar indirim yapılabilir. 2. Kovuşturma aşamasında: Etkin pişmanlık, kovuşturma başladıktan sonra fakat hüküm verilmeden önce gösterilirse, verilecek cezanın yarısına kadar indirim yapılabilir.

Ceza yargılaması devam ederken açılabilecek davalar şunlardır: 1. Kovuşturma Davası: İddianamenin kabul edilmesiyle birlikte başlar ve suçun işlendiği iddia edilen kişinin sanık olarak yargılandığı aşamadır. 2. Uzlaştırma Davası: Uzlaştırmaya tabi olan suçlar için, şüpheli ile suçtan zarar gören arasında anlaşma sağlanması durumunda açılır. 3. Bağlantılı Davalar: Birden fazla suçun veya sanığın bağlantılı olması durumunda, bu davalar birleştirilerek tek bir mahkemede görülebilir. Ayrıca, ceza davasında verilen karara karşı itiraz veya temyiz yolları da mevcuttur.

CMK'ya göre soruşturma ve kovuşturma kavramları şu şekilde tanımlanır: 1. Soruşturma. 2. Kovuşturma.

Tevsii tahkikat talep dilekçesi, ceza yargılamasında kovuşturmanın genişletilmesi talebiyle mahkemeye sunulan resmi bir başvuru belgesidir. Bu dilekçe ile hakimden, mevcut delillerin yeterli görülmediği veya yeni delillerin sunulması gerektiği hallerde, araştırmanın genişletilmesi ve ek incelemelerin yapılması talep edilir. Talep dilekçesinde genellikle şu unsurlar yer alır: - Davanın esas numarası ve taraf bilgileri; - Eksik kalan veya yeniden değerlendirilmesi istenen deliller; - Tanıklar ve incelemeler; - Talebin gerekçesi ve dayanakları.

Soruşturma evresi, aşağıdaki durumlardan birinin gerçekleşmesi ile sona erer: 1. Kovuşturmaya yer olmadığı kararı (takipsizlik kararı) verilmesi. 2. İddianamenin düzenlenmesi ve mahkemeye sunulması.