Keşifler

16. yüzyıl Avrupa haritası, Rönesans Avrupası ve Osmanlı İmparatorluğu'ndaki haritacılık geleneklerinin etkisiyle melez bir karakter taşır. Ayrıca, 16. yüzyıl Avrupa'sını gösteren çeşitli haritalar duvargiydir.com gibi sitelerde kanvas tablo olarak da bulunabilir. Daha güncel bir 1648 yılına ait Avrupa haritası ise tr.m.wikipedia.org sitesinde mevcuttur. Bu haritalara bakarak 16. yüzyıl Avrupa'sının genel bir resmine ulaşmak mümkündür. Ancak, dönemin tüm detaylarını içeren tek bir harita veya kaynak bulunmamaktadır.

Aydınlanma Çağı'nda önemli bilim insanları ve buluşları şunlardır: Isaac Newton: 1687'de yayınlanan "Doğa Felsefesinin Matematik İlkeleri" adlı kitabında klasik mekaniğin prensiplerini açıkladı, evrensel kütle çekimini ve hareketin üç kanununu buldu. Antonie van Leeuwenhoek: 1674'te mikroskopla vücut sıvılarındaki bakterileri inceleyerek mikroskobik canlıların varlığını kanıtladı. William Gilbert: 1600 yılında "De Magnete" adlı kitabında elektrik (statik elektrik) konusunda yaptığı deneylerin sonuçlarını yayınladı ve Dünya’nın dev bir mıknatıs olduğunu açıkladı. René Descartes: Analitik geometrinin temellerini attı ve "Discourse on Method" adlı kitabıyla modern bilimin önünü açtı. Antoine Lavoisier: Oksijeni keşfetti ve adlandırdı, kütlenin korunumu yasasını buldu. Bu bilim insanları, deney ve gözleme dayalı çalışmalarıyla Aydınlanma Çağı'nda bilimsel devrime öncülük ettiler.

Periyodik cetveldeki elementlerin hangi ülke veya toplum tarafından keşfedildiğini gösteren "Element Keşiflerinin Ülke Tablosu"na göre, bazı önemli ülkeler şunlardır: Birleşik Krallık: 19 element keşfedilmiştir. İsveç: 20 element keşfedilmiştir. Almanya: 18 element keşfedilmiştir. Fransa: 16 element keşfedilmiştir. Rusya veya Sovyetler Birliği: 11 element keşfedilmiştir. Amerika Birleşik Devletleri: 11 element keşfedilmiştir. Ayrıca, elementlerin bir kısmı antik toplumlar tarafından da keşfedilmiştir.

Ferdinand Magellan, yeni ticaret yolları keşfetmek ve baharat yollarına ulaşmak amacıyla dünyayı dolaştı.

Evet, Kon-Tiki olayı gerçektir. Kon-Tiki, Norveçli bilim insanı Thor Heyerdahl ve beş arkadaşının 1947 yılında Güney Amerika'nın batı kıyılarından Tahiti'nin doğusundaki adalara yaptıkları yolculuğu ifade eder. Kon-Tiki adlı sal, Callao'da (Peru) yetişen balsa ağacı kütüklerinden yapılmış ve 4,300 millik yolu 101 günde almayı başarmıştır.

Kaptan James Cook, üç önemli Pasifik yolculuğuyla ünlü oldu: 1. İlk yolculuğu (1768-1771) sırasında, Venüs'ün Güneş'in önünden geçişini gözlemlemek için Pasifik'e bir bilimsel sefere liderlik etti. 2. İkinci yolculuğunda (1772-1775), hayali kıta Terra Australis'i aramak için güneye yelken açtı ve Antarktika Çemberi'ni geçen ilk kaşiflerden biri oldu. 3. Üçüncü yolculuğunda (1778-1779), Hawaii Adaları'na ulaştı ve Avustralya'nın doğu kıyısını keşfetti. Cook'un harita çizme ve iskorbüt hastalığına çare bulma konusundaki becerileri de onun ününe katkıda bulundu.

Kahramanmaraş'ta yakın tarihte büyük bir hazine bulunmadı, ancak bazı önemli arkeolojik keşifler yapıldı: 1. Domuztepe Höyüğü: Kahramanmaraş'ın Emiroğlu Köyü'nde yer alan bu höyük, 6500-5500 M.Ö. tarihlerine uzanan zengin bir geçmişi açığa çıkaran arkeolojik bir hazine olarak kabul edilir. 2. Çebiş Kalesi: Andırın ilçesine bağlı Gökgedik köyünde bulunan bu kale, Roma döneminde IV. yüzyılda inşa edilmiş olup, stratejik öneme sahip bir tarihi hazinedir. Ayrıca, Kahramanmaraş'ta endemik bitki türleri de keşfedilmeye devam etmektedir, örneğin "Salvia haussknechtii Boiss." adlı bitki 160 yıl sonra yeniden bulunmuştur.

1492 yılı, Kristof Kolomb'un Amerika'yı keşfetmesi nedeniyle dünya tarihinde önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilir. 1492'nin önemli sonuçları: Sömürgecilik dönemi: Avrupa'nın Amerika'yı sömürgeleştirmesinin başlangıcı olmuştur. Ekonomik dönüşüm: Avrupa'da ticaret hacmi artmış, feodalizmden kapitalizme geçiş hızlanmıştır. Yeni tarım ürünleri: Mısır, patates ve domates gibi ürünlerin Avrupa'ya getirilmesi, beslenme alışkanlıklarını değiştirmiştir. Hastalıklar ve yıkım: Avrupalılar, Amerika'ya taşıdıkları hastalıklar nedeniyle yerli halklar büyük yıkımlar yaşamıştır.

Dünya'nın ilk kaşifi olarak kabul edilebilecek tek bir kişi yoktur, çünkü kaşiflik tarihi boyunca birçok önemli isim dünyaya keşifler yapmıştır. Bazı önemli ilk kaşifler şunlardır: 1. Kristof Kolomb: 1492 yılında Amerika kıtasına ulaşarak Avrupa'nın Amerika'yı keşfetmesini sağlamıştır. 2. Vasco da Gama: 1497 yılında Hindistan'a deniz yoluyla ulaşan ilk Avrupalı olmuştur. 3. Marco Polo: 13. yüzyılda Asya'ya seyahat ederek Avrupa'ya Doğu hakkında detaylı bilgiler getirmiştir. 4. Ferdinand Macellan: 1519'da dünya çevresini dolaşan ilk deniz yolculuğu yapmıştır.

Kimya bilimine katkı sağlayan bazı önemli bilim insanları şunlardır: 1. Dmitri Mendeleyev: Periyodik tabloyu geliştirerek elementlerin sınıflandırılmasına devrim yaratmıştır. 2. Marie Curie: Radyoaktivite kavramını keşfederek uranyum üzerinde yaptığı çalışmalarla Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır. 3. Antoine Lavoisier: Modern kimyanın babası olarak anılır, kütlenin korunumu yasasını formüle etmiştir. 4. Robert Boyle: Gazların davranışını açıklayan Boyle Yasası'nı geliştirmiştir. 5. John Dalton: Atom teorisini geliştirerek her elementin kendine özgü atomlara sahip olduğunu öne sürmüştür. 6. Linus Pauling: Kimyasal bağların yapısını ve elektron dağılımını inceleyerek Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır. 7. Gilbert Lewis: Elektron çiftleri kavramını geliştirerek Lewis yapısı adı verilen sembolik bir gösterim geliştirmiştir. 8. Amedeo Avogadro: Aynı sıcaklık ve basınçta eşit hacimdeki gazların eşit sayıda molekül içerdiğini öne sürerek Avogadro Yasası'nı geliştirmiştir. 9. Ernest Rutherford: Atomun yapısını keşfederek atomun büyük kısmının boşluk olduğunu ve pozitif yüklü bir çekirdek içerdiğini ortaya koymuştur. 10. Jöns Jacob Berzelius: Modern kimyanın temelini oluşturan sembol sistemini geliştirmiştir.

Dünyanın en eski resmi, Endonezya'nın Güney Sulawesi Adası'nda bulunan bir mağarada keşfedilmiştir.

En büyük dinozor dişlerinden biri, Arjantin'in Rio Negro eyaletinde bulunmuştur.

İşango kemiği, Belçikalı jeolog Jean de Heinzelin de Braucourt tarafından 1960 yılında Afrika'nın Nil nehri ve Edward gölü yakınlarındaki İşango bölgesinde bulunmuştur.

Tarihte en önemli keşifler arasında şunlar öne çıkmaktadır: 1. Ateşin Kontrolü (Yaklaşık 1.7 milyon yıl önce). 2. Tekerleğin İcadı (MÖ 3500). 3. Yazının İcadı (MÖ 3200). 4. Yerçekimi Yasasının Keşfi (1687). 5. DNA’nın Yapısının Keşfi (1953).

1550 yılında dünya, keşiflerin ve coğrafi bilgilerin yavaş yavaş geliştiği bir dönemde görünüyordu. Bu dönemde bazı önemli haritalar oluşturulmuştur, örneğin: Pierre Desceliers'in Haritası: 1550 yılında Fransız amiral Claude d’Annebault için hazırlanan bu harita, hem gerçek hem de hayal ürünü coğrafi özellikler içermektedir. Sebastian Münster'in Ptolemaik Dünya Haritası: 1550 yılında oluşturulan bu harita da bu dönemde yapılan haritalar arasındadır. Ayrıca, bu dönemde Pangaea olarak bilinen süper kıtanın parçalanıp Gondwana ve Laurasia olarak adlandırılan iki devasa kıtaya ayrıldığı düşünülmektedir. Daha fazla bilgi için aşağıdaki kaynaklar incelenebilir: National Geographic'in "A Map Fit for a King Shows the World of 1550" makalesi. Wikimedia Commons'taki "1550s maps of the world" kategorisi.

Bartoloméu Dias, Ümit Burnu'nu Hindistan'a giden bir deniz yolu bulmak amacıyla keşfetti. Bu keşif, Portekiz Kralı II. John'un emriyle gerçekleştirildi ve Dias, fırtınalı bir deniz yolculuğunun ardından 1488 yılında Afrika kıtasının güney ucuna ulaştı.

8 Kasım tarihinde meydana gelen bazı önemli olaylar: 1793: Paris'te Louvre Müzesi açıldı. 1829: Uzun Mehmet, Karadeniz Ereğlisi Kestaneci köyünde ilk maden kömürünü buldu. 1864: Abraham Lincoln, ABD Başkanı seçildi. 1887: Gramofonun patenti, Alman kâşif Emile Berliner tarafından alındı. 1895: Alman fizikçi Wilhelm Röntgen, X ışınını keşfetti. 1923: Almanya'da Adolf Hitler ve yandaşları, "Birahane Darbesi" olarak bilinen olayla Bavyera eyaletinin yönetimini ele geçirmek için ayaklandı. 1932: Franklin D. Roosevelt, ABD Başkanı seçildi. 2000: Katılım Ortaklığı Belgesi açıklandı. 2020: İkinci Dağlık Karabağ Savaşı'nda Azerbaycan güçleri Şuşa şehrini Ermeni işgalinden kurtardı. Ayrıca, 8 Kasım Dünya Radyoloji Günü ve Dünya Şehircilik Günü olarak da kutlanmaktadır.

Claude Bernard, Fransız fizyolog, birçok önemli katkıdan dolayı oldukça önemlidir: 1. Pankreas ve Sindirim: Bernard, pankreasın sindirimdeki rolünü keşfederek, pankreas salgılarının yağ moleküllerini parçalayarak yağ asitleri ve gliserole dönüştürdüğünü ortaya koydu. 2. Karaciğerin Glikojenik Fonksiyonu: Karaciğerde nişasta benzeri bir madde olan glikojenin varlığını tespit etti ve bu maddenin vücut tarafından şekerden üretildiğini gösterdi. 3. Homeostaz Kavramı: İç ortam (milieu intérieur) kavramını geliştirerek, organizmanın dış ortamdan bağımsız olarak iç dengesini koruma yeteneğini açıkladı. Bu kavram, modern homeostaz anlayışının temelini oluşturur. 4. Deneysel Tıp: Bernard, deneysel tıbbın kurucusu olarak kabul edilir ve tıp ilerlemesinin deneysel fizyolojiye dayanması gerektiğini savundu. 5. Zehirlerin Etkileri: Karbonmonoksit ve kürar gibi zehirlerin vücut üzerindeki etkilerini araştırarak, bu maddelerin fizyolojik etkilerini bilimsel olarak açıkladı.

Evet, okyanus gezegenleri var. 2022 yılında gökbilimciler, TOI-1452 b adı verilen ve Dünya'dan yaklaşık 100 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir okyanus gezegeni keşfettiler.

Alexandra David-Néel, Tibet'te çeşitli faaliyetlerde bulunmuştur: Budist araştırmalar: Tibet'teki mağaralar ve tapınaklarda bulunan gizli kütüphanelerdeki binlerce yıllık el yazmalarını incelemiş ve çevirmiştir. Seyahatler: 1916'da Panchen Lama'nın davetiyle Tibet'e gitmiş ve Tashilhunpo Manastırı'nın kütüphanelerine erişim sağlamıştır. Kültürel etkileşimler: 13. Dalai Lama ile tanışmış ve onunla diyaloglar gerçekleştirmiştir. Yasadışı giriş: 1924'te, Lhasa'ya giren ilk Batılı kadın olmuş, bunun için kendini bir Tibetliye benzeterek kılık değiştirmiştir. Sosyal faaliyetler: Evlat edindiği Aphur Yongden ile Tibet'te çeşitli araştırmalar yapmış ve Çin ile Hindistan'da dolaşmışlardır. David-Néel'in Tibet'teki deneyimleri, "My Journey to Lhasa" ve "Magic and Mystery in Tibet" gibi kitaplarda anlatılmıştır.