Kavramlar

Eklektisizm, farklı düşünce sistemlerinden seçilen öğretilerin ayrı bir sistem içinde birleştirilmesidir. Sentez, farklı unsurların bir araya getirilerek yeni bir bütün oluşturulması sürecidir. Eklektisizm ve sentez kavramları bazen karıştırılabilir, ancak eklektisizm, sentezden farklı olarak, çözümleme amacı gütmez ve alınan katkıların alındığı sistemin bütününü benimsediğini göstermez.

Kreatif ve kreasyon aynı değildir, farklı anlamlara sahiptirler. Kreatif, yaratmak, üretmek, yeni bir şeyler ortaya koymak ve tasarlamak anlamlarına gelir. Kreasyon, bir terzinin veya modaevinin yarattığı her türlü yeni model veya yaratım anlamına gelir. Dolayısıyla, kreatif daha genel bir terim olup, kreasyon ise belirli bir bağlamda (moda gibi) kullanılan bir terimdir.

Tanımsal nitelik, bir cismi, nesneyi tanımlamaya yarayan, başlıca, ana özelliklerine verilen isimdir. Örneğin, gösterime giren bir filmin sinemalarda gösterim saati ve tarihi, tanımsal niteliklere örnek olarak verilebilir.

Anlam haritaları, ilgili kelime ve deyimlerin grafik düzenlemesi veya ağı yoluyla kategorize edilmiş bilgilerin grafiksel bir şeklidir. Anlam haritalarının bazı kullanım amaçları: Kelime dağarcığını geliştirme. Eğitim. Problem çözme. Ayrıca, semboller ve olaylar için kişisel anlam haritaları da bulunur.

Bilinçaltı ve bilinçdışı aynı şey değildir, ancak bu iki kavram Sigmund Freud'un psikanaliz kuramında birbiriyle ilişkilidir. Bilinçaltı, bilincin kabul etmek, baş etmek istemediği, yüzleşmekten kaçındığı şeylerin tutulduğu yerdir. Bilinçdışı ise, bilince gelen her türlü bilgiyi; görülen, duyulan, algılanan, koklanan, dokunulan her şeyi o anda hissedilen duygu ile birlikte doğrudan kaydeden yerdir. Freud, ilk yazılarında bilinçaltı kavramını kullanmış, ancak daha sonraki yayınlarında bu kavramı bilinçdışı olarak değiştirmiştir.

Felsefede "küllî" ve "cüzî" kavramları şu anlamlara gelir: Küllî. Cüzî. Bu kavramlar, Seyyid Şerif Cürcânî'nin "Tarifat" adlı eserinde, "küllî" için "tasavvuru ortaklık vukuunu men etmeyen şey", "cüzî" için ise "tasavvuru ortaklık vukuunu men eden şey" şeklinde daha detaylı olarak açıklanmıştır.

Logaritma, üstel fonksiyonların tersi olan bir matematiksel fonksiyondur. Matrisler, satır ve sütunlar hâlinde düzenlenmiş sayı kümeleridir.

Kantitatif bulmaca, "nicel" anlamına gelir. Bulmacalarda "kantitatif" sorusunun cevabı, 10 harfli olarak "nicel" şeklindedir.

Kefaret ve diyet aynı şey değildir, ancak aralarında bir ilişki vardır. Kefaret, dinin belirli yasaklarını çiğneyen kişilere, Allah'tan mağfiret dilemek amacıyla yükümlü tutulan, köle azat etme, oruç tutma, fakiri doyurma ve giydirme gibi malî veya bedenî nitelikli ibadetlerin genel adıdır. Diyet ise, hataen adam öldürme durumunda, hem Allah hakkı olarak bir kefaret hem de kul hakkı olarak bir zarar ödemesi olarak tanımlanır. Dolayısıyla, diyet, kefaretin bir türü olarak kabul edilebilir, ancak kefaret daha geniş bir kavramı ifade eder.

Suspension of Disbelief (İnancın Askıya Alınması), özellikle kurgusal eserlerde, gerçek dışı veya imkansız olan bir şeyi, hikayenin tadını çıkarmak için eleştirel düşünme ve mantığı bir anlığına bir kenara bırakma durumunu ifade eder. Bu kavram, İngiliz şair ve filozof Samuel Taylor Coleridge tarafından 1817 yılında "Biographia Literaria" adlı eserinde ortaya atılmıştır. İnancın askıya alınması, aynı zamanda bir kişinin, bir anlatı içinde kendini tamamen kaybetmesini ve alternatif bir gerçekliğe duygusal olarak bağlanmasını da içerir. Ancak, bu kavramın eleştirisi de yapılmıştır; bazı estetik filozoflar, inancın askıya alınmasının, insanlar ve kurgular arasındaki ilişkiyi doğru bir şekilde yansıtmadığını savunmuştur.

Fars şiirinde kullanılan bazı kavramlar şunlardır: Beden dili unsurları: Kaş, göz, dudak, gülümseme gibi mimikler; el, kol hareketleri, oturma biçimi ve sosyal mesafe gibi jestler sıkça kullanılır. Duygusal ifadeler: Yüz renginin değişimi (sararma, kızarma), dişlerin görünümü ve dudakların titremesi gibi ifadeler korku, mutluluk veya mutsuzluk gibi duyguları ifade eder. Tasvir ve imgeler: Şiirde tasvir ve imgeler, kelimelerle birlikte değişime uğrar ve derin boyutlar kazanır. Dini ve mitolojik unsurlar: Özellikle İslam öncesi dönemde Avesta, Denkard, Bundahişn gibi dini ve mitolojik eserler şiirde yer alır. Kavramlar ve kelimeler: Yeni kavramlar, kelimeler ve ifadeler, yeni anlamlar ve ifade tarzları kullanılır. Fars şiirinde öne çıkan bazı şairler: Firdevsî, Hâfız-ı Şirâzî, Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî, Attar, Nizâmî, Rudekî ve Hayyam'dır.

Çok boyutluluk, bir olayın birden fazla nedeni ve sonucu olması durumudur. Eş zamanlılık, sınıfta aynı anda birçok olayın gerçekleşmesi ve bu olayların birbirini etkilemesidir. Ayrıca, eş zamanlılık kavramı, nedensellikten farklı olarak, uyum veya anlam aracılığı ile sabit olmayan bir bağlantı içerir.

Evet, "kognitif" ve "bilişsel" aynı anlama gelir. "Kognitif" kelimesi, Fransızca kökenli olup "bilişsel" anlamına gelir.

Hayır, hakim ve hükümran aynı şey değildir. Hakim, adaleti sağlamak üzere, bağlı bulunduğu topluluğun hukuk kural ve prensiplerine dayanarak bağımsız ve tarafsız olarak karar veren kimsedir. Hükümdar ise, yönetimini hiçbir kısıtlama veya denetime bağlı olmaksızın sürdüren, bağımlı olmayan, hakim olan kişidir. Dolayısıyla, hakim kelimesi daha spesifik bir hukuki terimi ifade ederken, hükümdar daha geniş bir yönetim anlayışını tanımlar.

Kavram filmi, genellikle belirli temalar veya kavramlar üzerine odaklanan filmleri ifade eder. Örneğin, Ruben Östlund'un "Kare" filmi, güven, dayanışma ve yardımlaşma gibi kavramların modern İsveç toplumundaki izdüşümlerini ele alır. Ayrıca, "The Artist" gibi sessiz filmler de kavramsal olarak, sinema sektöründe yaşanan değişimleri ve oyuncuların kariyerlerini nasıl etkilediğini anlatır. Zaman kavramını sorgulayan filmler arasında ise "The Man from Earth" (zamanı ve insanlık tarihini sorgulatan bir bilim kurgu-felsefe filmi) ve "Mr. Nobody" (zaman, hafıza ve kimlik ekseninde çoklu olasılıkları sorgulayan bir yapım) bulunur. Bu nedenle, bir filmin kavram filmi olarak değerlendirilebilmesi için belirli bir tema veya kavram üzerine yoğunlaşması gerekir.

Soyut ada verilebilecek bazı örnekler: Adalet. Aşk. Cesaret. Hüzün. Umut. Merhamet. Kaygı. Sevinç. Korku. Özlem. Soyut isimler, beş duyumuzla algılayamadığımız, ancak varlığına inandığımız kavramları tanıtan isimlerdir.

Somut ve soyut olmayan kavramlarına dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, somut ve soyut kelimelerinin anlamları şu şekilde açıklanabilir: Somut. Soyut.

Hayır, çelişki ve tutarsızlık aynı şey değildir. Çelişki, iki veya daha fazla önermenin birbirine zıt veya uyumsuz olduğu durumdur. Örneğin, "İnsanlar doğuştan kötüdür" ve "İnsanlar doğuştan iyidir" şeklindeki iki farklı görüş çelişkili bir durumdur.

Sürerlik ve süreklilik aynı kavramlardır. Sürerlik (veya süreklilik) fiili, ana fiile “edurmak”, “ekalmak” ve “egelmek” yardımcı fiillerinin getirilmesiyle oluşur. Örnekler: “Siz şu yazıyı inceleyedurun biraz sonra ben de size katılırım.” “O giderken arabanın ardından bakakaldık.” Sürerlik fiilinin olumsuz biçimi yoktur.

Karmaşa ve karmaşıklık arasındaki temel fark, karmaşıklığın birbirini etkileyen ve ilişkili parçalardan oluşan sistemleri, karmaşanın ise birbiriyle ilişkisi olmayan çok sayıda ögenin bir aradalığını tanımlamasıdır. Karmaşıklık, bir sistemde çok sayıda eleman ve bu elemanlar arasındaki ilişkilerin varlığını ifade eder. Örneğin, uyumsuz notaların bir araya gelişi karışıklık olarak değerlendirilebilirken, bu notaların oluşturduğu müzik parçası karmaşıklık olarak tanımlanabilir.