Kafatası

Kafa ve beyin aynı şey değildir. Kafa, anatomide hayvan ve insanların en üst bölümünde bulunan, genellikle beyin, göz, kafatası, kulak, burun ve ağzı içeren kısımdır. Beyin ise kafatası içinde yer alan, merkezi sinir sistemini kontrol eden ve yöneten karmaşık bir organdır.

Kafatası kemiği olarak os frontale (alın kemiği) bilinir.

Kafatası büyüklüğü, kafatası endeksi adı verilen bir ölçüm yöntemiyle belirlenir. Elde edilen değere göre kafatası üç ana kategoriye ayrılır: 1. Dolikosefal: Endeks 75'ten küçükse, kafatası uzun ve düz olarak kabul edilir. 2. Mezosefal: Endeks 75 ile 80 arasında ise, kafatası oval (yuvarlak) şeklindedir. 3. Brakisefal: Endeks 80 ve üzeri ise, kafatası geniş ve kısa olarak adlandırılır.

Eşek çene kemiği, bilimsel adıyla sfenoid kemik, kafatasının ortasında, ön tarafta bulunur.

Kafatasında bulunan çukurlar çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir: 1. Doğuştan Gelen Nedenler: Kraniyosinostoz gibi durumlar, kemiklerin erken kapanması sonucu kafatasının normal şekilde büyümesini engelleyerek çukurluklara yol açabilir. 2. Travmalar: Başa alınan ciddi darbeler, kafatasında çukurluğa neden olabilir. 3. Enfeksiyonlar: Kafatasındaki enfeksiyonlar, kemik dokusunun parçalanmasına ve çukurluklara yol açabilir. 4. Tümörler: Kafatasındaki tümörler, kemik dokusunu iterek çukurlaşmaya neden olabilir. 5. Hastalıklar: Paget hastalığı ve Gorham hastalığı gibi kemik hastalıkları da kafatası çukurluklarına yol açabilir. Eğer kafatasında bir çukurluk fark edilirse, nedenini belirlemek ve uygun tedaviyi almak için bir doktora başvurmak önemlidir.

Kafatası eklemleri oynamaz (sabit) eklemler olarak adlandırılır.

Kristal kafatası ve kristal kase farklı nesnelerdir. Kristal kafatasları, genellikle Maya veya Aztekler tarafından yapıldığı düşünülen, kaya kristalinden yapılmış kafatası figürleridir. Kristal kaseler ise, muhtemelen farklı bir malzeme veya amaç için üretilmiş, kristalden yapılmış kaplardır.

Evet, kafatası çatlağı tomografide görünür. Tomografi, kafatası kırıklarının teşhisinde kullanılan en güvenilir yöntemlerden biridir ve beyin dokusundaki anormallikleri tespit etmeye yardımcı olur.

Sella turcica veya Türk eyeri, insanların yanı sıra şempanze, orangutan ve gorillerin dahil olduğu insangiller familyasının kafataslarındaki sfenoit kemikte bulunan eyer şeklindeki çukurdur. Bu isim, kafatasının orta kısmında bulunan bu yapının, Türklerin at üstünde kullandıkları eyere benzemesinden dolayı verilmiştir.

Brakisefal kelimesi, kafatasının genişliği ile uzunluğu hemen hemen eşit olan, kısa kafalı anlamına gelir.

Pterion noktası, kafatasının yan tarafında bulunan bir kraniyometrik noktadır. Bu nokta, frontal, parietal, sfenoid ve temporal kemiklerin birleştiği yerde yer alır ve temporal fossanın bir parçasını oluşturur. Pterion, nöroşirürjide önemli bir referans noktasıdır ve ayrıca orta meningeal arterin yakınlığı nedeniyle klinik öneme sahiptir.

Fontanel, yenidoğan bebeklerin kafatasında bulunan yumuşak noktalar veya açıklıklardır. Başlıca dört fontanel vardır: 1. Ön Fontanel (Fonticulus anterior): Frontal kemik ve paryetal kemikler arasındaki fontanel, 12-18. aylarda kapanır. 2. Arka Fontanel (Fonticulus posterior): Oksipital kemik ve paryetal kemikler arasındaki fontanel, doğumdan sonraki birkaç ay içinde, genellikle iki aylıkken kapanır. 3. Anterolateral Fontanel (Fonticulus anterolateralis): Sfenoid kemiğin üstünde, frontal kemiğin distal alt kısmında yer alır. 4. Posterolateral Fontanel (Fonticulus posterolateralis): Temporal kemiğin pars petrosa'sı, paryetal kemik ve oksipital kemik ile çevrilidir.

Bıngıldak, bebeklerin kafatasında bulunan yumuşak dokulu bölgelerdir. İki ana bıngıldak bulunur: 1. Ön Bıngıldak (Anterior Fontanel): Alında, iki frontal ve iki parietal kemiğin birleştiği noktada yer alır. 2. Arka Bıngıldak (Posterior Fontanel): Başın arka kısmında, oksipital ve parietal kemiklerin birleşim yerinde bulunur.

Sfeno-oksipital kemik, sfenoid kemik ile oksipital kemiğin birleştiği bölgeyi ifade eder. Bu kemik, kafatasının arkasını oluşturan oksipital kemiğin, kafatasının tabanında yer alan sfenoid kemikle eklem yaptığı noktada bulunur.

Kafatasının eklemleri oynamaz çünkü bu eklemler, beyni korumak ve stabilite sağlamak amacıyla tasarlanmıştır. Eğer kafatası oynar eklemlerden oluşsaydı, bir darbe anında beyne zarar gelebilirdi.

Kaskla tedavi edilen hastalıklar genellikle iki ana kategoriye ayrılır: 1. Bebeklerde Kafa Şekillendirme Kask Tedavisi: Bu tedavi, bebeklerin kafatası şekil bozukluklarını düzeltmek için kullanılır. 2. "KASK" Sistemi ile Beyin Hasarlarının Teşhisi: İstanbul Teknik Üniversitesi'nde geliştirilen "KASK" sistemi, kaza, darbe ve damar tıkanıklığı sonucu oluşan beyin hasarlarını ambulansta tespit etmek için kullanılır.

Kafatasında oynamaz eklemler bulunur.

Lateral pterygoid kas, kafatasının infratemporal fossasında bulunur.

Kafatası, beyni çok iyi korur. Kafatası, sert bir dış yapıya sahip olup, darbelere ve dış etkenlere karşı koruma sağlar. Ayrıca, kafatası beynin yanı sıra, merkezi sinir sisteminin diğer önemli bileşenlerini de korur.

Palatinum kemiği (damak kemiği), kafatasının üst çenenin arkasında ve temel kemiğin (sfenoid kemik) altında yer alır.