KadınHakları

Dukagjin Kanunu, 15. yüzyılda Arnavut feodal lideri Leke Dukagjin tarafından getirilen geleneksel bir hukuk sistemidir. Bu kanun, kadınlara erkek kıyafetleri giydikleri ve saçlarını kısa kestirdikleri takdirde erkeklerin sahip olduğu haklardan yararlanma imkanı tanıyordu. Dukagjin Kanunu, ekonomi, aile, misafirperverlik, evlilik, ortak malların yönetimi gibi günlük yaşamın tüm yönlerini düzenleyen kurallar içeriyordu.

Kadının soyadını kullanma hakkı, Türkiye'de 28 Ocak 2024 tarihinde Anayasa Mahkemesi'nin kararı ile gelmiştir.

Mustafa Kemal Atatürk, kadınlara seçme ve seçilme hakkını 5 Aralık 1934 tarihinde verdi.

Gulabi Gang konusu, Hindistan'ın Uttar Pradesh bölgesindeki kadınların şiddete ve yolsuzluğa karşı mücadelesini anlatır. Bu hareket, Gulabi Çetesi olarak bilinen ve pembe sarı giysiler giyen bir kadın topluluğunu ifade eder.

Kadum Derneği olarak bilinen iki farklı sivil toplum kuruluşu bulunmaktadır: 1. Kalkınan Anadolu Dayanışma ve İlim Derneği (KADİM): Toplumun tüm kesimlerine yönelik sosyal politika üretimi ve uygulanmasını teşvik eder, teknoloji girişimciliği kültürünün yaygınlaştırılmasını sağlar. 2. Kadınlarla Dayanışma Vakfı (KADAV): Toplumsal cinsiyet temelli şiddet ve ayrımcılıkla mücadele eder, kadın emeği ve istihdamı, tasarım ve üretim atölyeleri gibi alanlarda çalışmalar yürütür.

Koruyucu tedbir kararı, 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun kapsamında, şiddete uğrayan veya şiddete uğrama tehlikesi bulunan kişiler için alınır. Bu kişiler arasında: - kadınlar, - çocuklar, - aile bireyleri, - tek taraflı ısrarlı takip mağdurları yer alır.

Yaşam mücadelesi veren bazı kadınlar şunlardır: 1. Safiye Ali: Türkiye'nin ilk kadın doktoru olarak, kadın sağlığı ve halk sağlığı alanında önemli çalışmalar yapmıştır. 2. Halide Edib Adıvar: Kurtuluş Savaşı'nda aktif görev almış, hem öğretmenlik yapmış hem de yazdığı eserlerle kadın haklarını savunmuştur. 3. Rosa Parks: ABD'de sivil haklar hareketinin fitilini ateşleyen, otobüste "beyazlara yer vermeyi" reddeden kadındır. 4. Frida Kahlo: Geçirdiği kazaların ve fiziksel acıların yanı sıra yaşadığı duygusal sarsıntıları eserlerine yansıtarak kendine özgü bir sanat dili oluşturmuştur. 5. Merve Akpınar: Hentbol oynamak isteyen ancak cinsiyet ayrımı nedeniyle zorlanan, pes etmeden zorluklara direnen genç bir sporcudur.

Süfrajet terimi, 20. yüzyılın başlarında Birleşik Krallık ve ABD'de kadınların seçme ve seçilme hakkını savunan radikal kadın hakları savunucularını ifade eder. Bu terim özellikle, 1903 yılında Emmeline Pankhurst tarafından kurulan Kadınların Sosyal ve Politik Birliği (Women’s Social and Political Union/ WSPU) üyelerine atıfta bulunur. Ayrıca, süfrajet kavramı, kendini kadın hakları savunucusu olarak adamış kadınlar için küçümseyici anlamda da kullanılmıştır.

Bodrum Hakimi olarak bilinen Fatma Mefharet Tüzün'ün gerçek hikayesi şu şekildedir: Fatma Mefharet Tüzün, 1951-1954 yılları arasında Bodrum'da Sorgu Hakimi olarak görev yapmıştır. Ölümü ise 17 Mayıs 1954'te evinde tavana asılı halde bulunmuştur. Tüzün'ün ölümü sonrası halk tarafından yakılan türkü ve Türkan Şoray ile Kadir İnanır'ın başrollerini paylaştığı film, onun hikayesinin geniş kitlelerce bilinmesini sağlamıştır.

Muhafazakar kadınların okuyabileceği bazı kitaplar şunlardır: 1. "Hayvan Çiftliği" - George Orwell. 2. "Cesur Yeni Dünya" - Aldous Huxley. 3. "Ayn Rand'ın Ayn Rand'ı" - Ayn Rand. 4. "Asılacak Kadın" - Pınar Kür. 5. "Kurtlarla Koşan Kadınlar" - Clarissa P. Estes.

Seçme ve seçilme hakkı ilk olarak Türk kadınlarına 5 Aralık 1934 tarihinde verilmiştir.

Kadınlar çeşitli nedenlerle bir araya gelirler: 1. Sosyal ve Kültürel Etkinlikler: Kadınlar, toplantılar, seminerler ve paneller gibi sosyal etkinliklerde bir araya gelerek kadın haklarına ve eşitliğe odaklanırlar. 2. Arkadaşlık ve Dayanışma: Ortak arkadaşlar aracılığıyla bilgi alışverişi yapmak, birlikte vakit geçirmek ve destek olmak için buluşurlar. 3. Ortak Aktiviteler: Aynı etkinliklere katılmak, hobileri paylaşmak veya sadece eğlenmek için bir araya gelirler. 4. Psikolojik Bağlar: Duygusal yakınlaşma, güven ve koruma hissi gibi psikolojik ihtiyaçlar için bir araya gelip, kişisel anlatımlarda bulunurlar.

Atatürk'ün kadın hakları konusundaki bazı politikaları: Eğitim Hakkı: 3 Mart 1924'te yürürlüğe giren Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile eğitimde fırsat eşitliği sağlanmış ve cinsiyet ayrımı kaldırılmıştır. Hukuki Eşitlik: 1926'da kabul edilen Türk Medeni Kanunu ile kadın-erkek eşitliği sağlanmış, çok eşlilik kaldırılmış, kadına boşanma hakkı verilmiş ve miras konusunda eşitlik getirilmiştir. Siyasi Haklar: 3 Nisan 1930'da Belediye Kanunu ile kadınlara belediye seçimlerinde seçme ve seçilme hakkı, 5 Aralık 1934'te ise Teşkilat-ı Esasiye Kanunu ile milletvekili seçme ve seçilme hakkı tanınmıştır. Toplumsal Yükseliş: Atatürk, kadınların toplumun her alanında yükselmesini ve erkeklerle eşit şartlarda yer almasını istemiştir. Atatürk, bu haklarla Türk kadınının yüzyıllarca ihmal edilen sosyal ve siyasi haklarını kazandırmış ve çağdaş bir toplum olmanın yolunu açmıştır.

Kadın öznenin ortaya çıkışı, 1857 yılında Amerika'da tekstil işçisi kadınların greviyle başlamıştır. Ayrıca, Osmanlı İmparatorluğu'nda da 19. yüzyılda kadın hareketi ve feminizm kavramları gelişmeye başlamış, çeşitli kadın dergileri ve cemiyetler kurulmuştur.

Cumhuriyet döneminde Türk kadınının sosyal ve siyasi hakları şunlardır: Sosyal Haklar: 1. Eğitim Hakkı: 1924'te çıkarılan Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile eğitim laikleştirildi ve kız ve erkekler eşit haklarla eğitim görmeye başladı. 2. Medeni Kanun: 1926'da kabul edilen Türk Medeni Kanunu ile erkeğin çok eşliliği ve tek taraflı boşanmasına ilişkin düzenlemeler kaldırıldı, kadınlara boşanma ve miras hakları tanındı. 3. Sağlık ve Sosyal Güvenlik: 1930'da Umumi Hıfzısıhha Kanunu ile kadın ve çocukların korunmasına ilişkin ilk düzenlemeler yapıldı. Siyasi Haklar: 1. Belediye Seçimleri: 1930'da kadınlara belediye seçimlerinde seçme ve seçilme hakkı tanındı. 2. Köy Kanunu: 1933'te Köy Kanunu'nda yapılan değişiklikle kadınlara köylerde muhtar olma ve ihtiyar meclisine seçilme hakları verildi. 3. Genel Seçimler: 1934'te yapılan anayasa değişikliği ile kadınlara genel seçimlerde seçme ve seçilme hakkı tanındı, böylece kadınlar parlamentoda yer almaya başladı.

Toplu kadın hareketi, kadınların eşitlik, özgürlük ve refahları için toplumsal, siyasal ve kültürel alanlarda yürüttükleri dayanışma ve farkındalık çalışmalarından oluşur. Tarihsel süreçte toplu kadın hareketleri üç ana dalga altında toplanabilir: 1. Birinci Dalga: 19. yüzyılın ikinci yarısı ve 20. yüzyılın başlarında kadınların oy kullanma hakkı başta olmak üzere siyasal, sosyal, kültürel ve eğitim haklarına ulaşmak için verdikleri mücadeledir. 2. İkinci Dalga: 1960'lı yıllarda ortaya çıkan ve kadınların her alanda erkeklerle eşit haklara sahip olması gerektiğini savunan harekettir. 3. Üçüncü Dalga: 1990'larda başlayan ve kadına yönelik şiddet, insan kaçakçılığı, çevre ve halk sağlığı gibi konuları ele alan harekettir.

Türkiye, Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi'ni (CEDAW) 11 Haziran 1985 tarihinde onayladı.

Fatma Aliye'nin "Refet" romanı, birkaç önemli nedenden dolayı önemlidir: 1. Kadının Sosyal Hayatta Yer Alması: Roman, kadınların sosyal hayatta mutlaka yer almaları gerektiğini ve sadece çocuk doğuran bir varlık olarak görülmemeleri gerektiğini savunur. 2. Eğitimin Önemi: Kadınların eğitilmesi ve ekonomik bir güvenceye sahip olmaları gerektiğini, böylece istemedikleri evlilikleri yapmak zorunda kalmayacaklarını vurgular. 3. Modernleşme ve Batılılaşma: Eser, modernleşme ve Batılılaşma konularını ele alır ve dönemin toplumsal normlarını eleştirel bir bakış açısıyla yansıtır. 4. İdeal Kadın Profili: Romanın ana karakteri Refet, kendi ayakları üzerinde durmayı başarmış, bağımsız ve güçlü bir kadın figürü olarak öne çıkar.

Kadının Statüsü ve Sorunları Araştırma ve İnceleme Kurumu, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü (KSGM) olarak bilinir. KSGM, Türkiye'de kadınların haklarını korumak, geliştirmek ve toplumsal yaşamın her alanında eşit fırsatlara erişimlerini sağlamak amacıyla kurulmuş bir kurumdur. Görevleri arasında: Mevzuat çalışmaları yapmak; Kadın-erkek eşitliği konusunda farkındalık yaratmak; Uluslararası kuruluşlar ve Avrupa Birliği ile projeler yürütmek; Kadın konukevleri ve ilk kabul birimleri gibi sosyal hizmet kuruluşlarını işletmek. KSGM, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bünyesinde yer almaktadır.

Uçan Süpürge'nin amacı, kadın kuruluşları ve kadın hareketine duyarlı kişiler arasında iletişim, işbirliği ve dayanışmayı artırmak olarak belirlenmiştir. Bunun yanı sıra, Uçan Süpürge'nin diğer hedefleri şunlardır: - Toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması ve kadınların güçlenmesi için çalışmak; - Kadın emeğinin ve sorunlarının görünür olmasını sağlamak; - Kadının insan haklarının içselleştirilmesi için projeler geliştirmek.