UluslararasıSözleşmeler

Türkiye, Kyoto Protokolü'nü 1997 yılında henüz Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'ne (BMİDÇS) taraf olmadığı için imzalamadı. Protokolün yürürlüğe girebilmesi için 144 taraf ülke tarafından kabul edilmesi gerekiyordu ve Türkiye bu sayıya dahil değildi.

Türkiye, Çocuk Haklarına Dair Sözleşme'yi 14 Eylül 1990 tarihinde onayladı.

Hardal gazı, 1925 Cenevre Protokolü ile savaşta kullanımının yasaklanması kararı nedeniyle yasaklanmıştır. Bu protokol, daha sonra 1993 tarihli Kimyasal Silahların Yasaklanması Sözleşmesi ile genişletilmiş ve kükürt hardalı dahil tüm kimyasal ve biyolojik silahların kullanımı bu sözleşme ile tamamen yasaklanmıştır.

1975 tarihli TIR Sözleşmesi uygulamasına göre, Ekim-Kasım-Aralık-Ocak-Şubat-Mart aylarında güzergâh kat etme süresi azami 192 saattir.

ARS kısaltmasının açılımı, kullanıldığı bağlama göre değişiklik gösterebilir: 1. Agricultural Research Service (Tarımsal Araştırma Hizmeti). 2. Argentine Peso (Arjantin Pesosu). 3. Accord européen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par Route (Uluslararası Karayollarında Tehlikeli Maddelerin Taşınmasına Yönelik Avrupa Sözleşmesi).

Bora füzesinin menzili 300 km'dir çünkü bu, uluslararası kısıtlamalar nedeniyle mümkün olan en yüksek menzildir. 1997 yılında imzalanan Füze Teknolojisi Kontrol Rejimi (MTCR), üye ülkelerin 500 kilogramın üzerinde savaş başlığı taşıyan ve 300 kilometreden fazla menzile sahip füzeleri diğer devletlere satmalarını veya teknoloji transferi yapmalarını yasaklamaktadır.

Ramsar Sözleşmesi, Özellikle Su Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanlar Hakkında Sözleşme olarak da bilinir. Amaçları: - Sulak alanların korunması ve sürdürülebilir kullanımını sağlamak. - Biyolojik çeşitliliğin korunması ve suyun doğal döngüsünün devam ettirilmesi. İmzalanma ve Yürürlüğe Girme: - 2 Şubat 1971'de İran'ın Ramsar kentinde imzalanmış, 21 Aralık 1975'te yürürlüğe girmiştir. Türkiye'nin Üyeliği: - Türkiye, 17 Mayıs 1994'te sözleşmeyi onaylamış ve 13 Temmuz 1994'te sözleşmeye taraf olmuştur. Uygulamadan Sorumlu Kurum: - Türkiye'de, Ramsar Sözleşmesi'nin uygulanmasından Tarım ve Orman Bakanlığı'na bağlı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü sorumludur.

TIR ve turizm kavramları farklı alanlarda faaliyet gösterir: 1. TIR (Transports Internationaux Routiers), uluslararası karayolu taşımacılığını kolaylaştıran bir BM sözleşmesidir. 2. Turizm işletmeciliği ise, turizm sektöründeki işletmelerin yönetim ve organizasyon süreçlerini kapsar. Turizm işletmecileri oteller, seyahat acenteleri, restoranlar, tur rehberliği gibi çeşitli işletmeleri yönetir ve aşağıdaki görevleri yerine getirir: - Pazarlama ve satış stratejileri geliştirmek. - Müşteri ilişkilerini yönetmek. - Finansal yönetim ve bütçe oluşturma. - Operasyon yönetimi ve personel eğitimi. - Sürdürülebilirlik ve çevresel koruma.

Uluslararası insan hakları sözleşmeleri şunlardır: 1. Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Sözleşme (ICERD). 2. Medeni ve Siyasi Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme (ICCPR). 3. Uluslararası Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi (ICESCR). 4. Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi (CEDAW). 5. İşkence ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı veya Aşağılayıcı Muamele veya Cezaya Karşı Sözleşme (CAT). 6. Çocuk Haklarına Dair Sözleşme (ÇHS). 7. Tüm Göçmen İşçilerin ve Aile Üyelerinin Haklarının Korunmasına İlişkin Uluslararası Sözleşme (ICMW). 8. Engellilerin Haklarına Dair Sözleşme (CRPD). 9. Tüm Kişilerin Zorla Kaybedilmeden Korunmasına Dair Uluslararası Sözleşme (CPED). Bu sözleşmelerin yanı sıra, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi de uluslararası insan hakları hukukunun temel belgelerinden biridir.

Ticaret Hukukunun kaynakları şu şekilde özetlenebilir: 1. Kanunlar ve Mevzuat: Türk Ticaret Kanunu (TTK) ve diğer ilgili mevzuat, ticaret hukukunun temel düzenleyici belgeleridir. 2. Uluslararası Sözleşmeler: Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku Komisyonu (UNCITRAL) gibi uluslararası kuruluşların hazırladığı metinler ve Cenevre İhracat Sözleşmesi gibi anlaşmalar. 3. İçtihatlar: Yargıtay ve Danıştay kararları, ticaret hukukunun şekillenmesinde ve yorumlanmasında önemli bir kaynaktır. 4. Ticari Teamüller ve Örf Adet: Ticaret hayatında oluşan geleneksel uygulamalar ve yerleşmiş kurallar. 5. Doktrin: Hukuk profesörleri ve akademisyenlerin ticaret hukuku üzerine yazdığı eserler ve makaleler.

Siber güvenlik hukuku kaynakları şunlardır: 1. Yasal Düzenlemeler: 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu (bilişim suçları ile ilgili maddeler) ve 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi Kanunu gibi ulusal mevzuat. 2. Uluslararası Sözleşmeler: Siber güvenlik ile ilgili uluslararası anlaşmalar ve standartlar. 3. Sektörel Yönetmelikler: Bankaların Bilgi Sistemleri ve Elektronik Bankacılık Hizmetleri Hakkında Yönetmelik gibi çeşitli sektörel düzenlemelerde yer alan siber güvenlik ile ilişkili hükümler. 4. Siber Güvenlik Stratejileri: Türkiye Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve NATO ile AB'nin siber güvenlik politikaları gibi stratejik belgeler. 5. Teknik ve Hukuki Dokümanlar: BTK, USOM ve TSE tarafından yayımlanan teknik ve hukuki dokümanlar. 6. Yargı Kararları: Siber güvenlik ile ilgili yargı kararları ve emsal davalar.

Usul hukukunun kaynakları şunlardır: 1. Anayasa: Temel hak ve özgürlükleri düzenleyen yargılama ile ilgili ilkeleri içerir. 2. Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK): Medeni yargılama hukukunun ana düzenlemelerini içerir. 3. İlgili Özel Kanunlar: İcra ve İflas Kanunu, Ticaret Kanunu gibi bazı özel kanunlar usul hukukuna ilişkin hükümler içerir. 4. Yargıtay ve Anayasa Mahkemesi İçtihatları: Mahkemelerin verdiği kararlar ve içtihatlar uygulamada büyük önem taşır. 5. Uluslararası Sözleşmeler: Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi gibi.

Ortak Transit Sözleşmesi'nin akit tarafı, bu sözleşmeye taraf olan 28 Avrupa Birliği ülkesi, EFTA ülkeleri (İzlanda, Norveç, İsviçre ve Lihtenştayn) ve Türkiye gibi ülkeleri ifade eder.

Türkiye, 13 Ocak 1993 tarihinde Paris'te imzalanan "Kimyasal Silahların Geliştirilmesinin, Üretiminin, Stoklanmasının ve Kullanımının Yasaklanması ve Bunların İmhası ile İlgili Sözleşme"yi onaylayarak kimyasal silah üretimini yasaklamıştır.

COP (Taraflar Konferansı) kararları bağlayıcıdır, çünkü UNFCCC (Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi) kapsamında alınan kararlar, sözleşmeyi imzalayan tüm ülkeler için geçerlidir.

İkiz sözleşmeler, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından kabul edilen ve insan haklarıyla ilgili iki temel sözleşmedir: 1. Kişisel ve Siyasal Haklar Sözleşmesi (International Covenant on Civil and Political Rights). 2. Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi (International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights). Bu sözleşmeler, 1966 yılında BM Genel Kurulunda kabul edilmiş ve 1976 yılında yürürlüğe girmiştir.

Uluslararası siber suçlarla mücadele için imzalanan başlıca sözleşmeler şunlardır: 1. Birleşmiş Milletler Siber Suçlarla Mücadele Sözleşmesi (UNCC): 24 Aralık 2024 tarihinde kabul edilmiştir ve siber suçlarla uluslararası işbirliğini güçlendirmeyi amaçlamaktadır. 2. Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleşmesi (Budapeşte Sözleşmesi): 23 Kasım 2001 tarihinde imzalanmış ve 1 Temmuz 2004 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 3. Arap Bilişim Teknolojisi Suçlarıyla Mücadele Sözleşmesi: 2010 yılında imzalanmıştır. Bu sözleşmeler, siber suçların tanımlanması, soruşturulması ve yargılanması için ortak standartlar belirlemekte ve uluslararası adli işbirliğini öngörmektedir.

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'nde (BMİDÇS) yeni tur ulusal kendi gücüne dayalı katkı hedefi, taraf ülkelerin iklim değişikliğiyle mücadele için belirledikleri ve ülke içi azaltım tedbirlerini içeren ulusal katkıların güncellenmesi anlamına gelir. Bu katkılar, her ülkenin ekonomik ve sosyal koşullarına göre farklı seviyelerde ve iddialılıkta olmalıdır.

Ottawa Sözleşmesi, Anti-Personel Mayınların Kullanımının, Depolanmasının, Üretiminin ve Devredilmesinin Yasaklanması ve Bunların İmhası ile İlgili Sözleşme olarak bilinir. Sözleşmenin bazı özellikleri: - 4 Aralık 1997 tarihinde Ottawa'da (Kanada) imzaya açılmıştır. - 1 Mart 1999'da yürürlüğe girmiştir. - Türkiye, sözleşmeye 2003 yılında taraf olmuştur. Amaçları: Dünyada büyüyen mayın sorununa karşı, anti-personel mayınlarının kullanılması, stoklanması, üretilmesi ve transferinin yasaklanmasını ve imhasını sağlamaktır.

Scorpene sınıfı denizaltılardan şu ana kadar 14 tanesi teslim edilmiştir: Şili Donanması için 2 adet; Malezya Donanması için 2 adet; Brezilya Donanması için 4 adet; Hindistan Donanması için 6 adet (sonuncusu 2025 yılında teslim edildi).