İstinaf

CMK 276/1, Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 276. maddesinin birinci fıkrasını ifade eder. CMK 276/1'in içeriği: İstinaf istemi, kanuni sürenin geçmesinden sonra veya aleyhine istinaf yoluna başvurulamayacak bir hükme karşı yapılmışsa ya da istinaf yoluna başvuranın buna hakkı yoksa, hükmü veren mahkeme bir kararla dilekçeyi reddeder.

Defterleri veremeyip mahkemeye sunma ve istinaf kavramları farklı hukuki süreçleri ifade eder: 1. Defterleri Verememe ve Mahkemeye Sunma: - 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 222. maddesine göre, mahkeme ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir. - Ticari defterlerin delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır. 2. İstinaf: - İstinaf, ilk derece mahkemelerinin verdiği kararların, hem maddi vakıa hem de hukuki denetim açısından Bölge Adliye Mahkemeleri tarafından incelenmesini sağlayan bir kanun yoludur. - İstinaf süresi, kararın taraflara tebliğinden itibaren hukuk davalarında iki haftadır. Özetle, defterlerin mahkemeye sunulmaması durumunda, HMK'nın ilgili maddeleri uyarınca yaptırımlar uygulanabilir. İstinaf ise, verilen kararın hukuka uygunluğunun denetlenmesi için başvurulan bir üst mahkeme sürecidir.

Hırsızlık suçunda istinafta beraat kararı verilebilir. Hırsızlık suçunda istinaf incelemesi, Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılır. İstinaf incelemesi sonucunda beraat kararı verilebilmesi için, kanunda sayılan sebeplerin gerçekleşmesi gerekir.

İstinafa gönderilen dosyada mal beyanı yapma hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, genel olarak mal beyanı, borçlunun icra takibi sürecinde, borcunu ödemeye yetecek mal varlığını ve üçüncü kişilerde bulunan haklarını icra dairesine bildirmesi işlemidir. Mal beyanında bulunması gerekenler: taşınır ve taşınmaz mallar; banka hesapları ve mevduatlar; maaş ve düzenli gelirler; üçüncü kişilerden olan alacaklar; borcun nasıl ve ne sürede ödeneceği. Mal beyanı süresi: İcra takibine itiraz edilmediğinde, takip başladıktan sonraki 7 gün içinde mal beyanında bulunulmalıdır. Borçlu, icra takibine itiraz etmiş ve bu itiraz reddedilmişse, red kararının tebliğinden itibaren 3 gün içinde mal beyanında bulunmalıdır. Mal beyanı, icra müdürlüğüne yazılı veya sözlü olarak yapılabilir.

İstinafta olan bir dosya, UYAP (Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi) üzerinden e-Devlet kapısı aracılığıyla sorgulanabilir. Bunun için: 1. UYAP Vatandaş Portalı sayfasına gidilir. 2. E-devlet ile giriş yapılır. 3. “Dosya Sorgulama” sekmesi seçilir. 4. Dosyanın mahkeme bilgileri ve kararı görüntülenir. Ayrıca, dosyanın bulunduğu bölge adliye mahkemesinin daire iletişim bilgileri ile kısıtlı da olsa bilgi alınabilir. Bu işlemler, vatandaşı bilgilendirmek amacıyla değil, dosyaya giren evraka ilişkin bilgi verir. Daha detaylı bilgi ve destek için bir avukata başvurulması önerilir.

Evet, istinaf sınırı karar tarihine göre belirlenir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Ek 1. maddesinin 2. fıkrasına göre, istinaf ve temyiz kanun yoluna başvuru için belirlenen parasal sınırların uygulanmasında, hükmün verildiği tarihteki miktar esas alınır.

İstinaf mahkemesi, bölge mahkemesinin kararına uymazsa, ilk derece mahkemesi kararını kaldırarak yeniden inceleme yapar ve yeni bir karar verir. Eğer istinaf mahkemesi, kararın hukuka uygun olmadığı sonucuna ulaşırsa, şu seçenekler söz konusu olabilir: Kararı düzelterek yeni hüküm kurma. Dosyayı yeniden incelenmek üzere ilk derece mahkemesine gönderme. İstinaf mahkemesi, "Hukuka kesin aykırılık halleri" başlıklı CMK m.289’un (g) ve (h) bentleri hariç olmak üzere, bu maddede gösterilen sebeplerle sınırlı olarak bozma kararı verebilir. İstinaf mahkemesinin kararına karşı temyiz yoluna başvurulabilir, ancak bu her durumda mümkün olmayabilir.

Kesinlik sınırı, bir mahkeme kararı hakkında istinaf ve temyiz kanun yollarına başvurulabilmesi için kanunda öngörülmüş olan parasal sınırlardır. Kesinlik sınırı hesaplanırken şu unsurlar dikkate alınır: Yalnız dava konusu edilen taşınır veya taşınmaz malın veya alacağın değeri dikkate alınır. Faiz, vekalet ücreti, yargılama giderleri ve inkar tazminatı gibi unsurlar hesaba katılmaz. Tahliye davalarında istinaf kesinlik sınırı yıllık kira bedeline, temyiz kesinlik sınırı ise 3 aylık kira bedeline göre belirlenir. Kısmi kabul-kısmi red durumunda kesinlik sınırı belirlenirken, temyiz sınırından fazla bir alacağın tamamının dava edilmesi ve hükümde kısmen reddilen kısmın temyiz sınırını geçmesi halinde temyize başvurulabilir. Manevi tazminat davalarında parasal kesinlik için parasal sınırlar dikkate alınmaz. 2025 yılı için bazı kesinlik sınırları: Asliye Hukuk Mahkemeleri: 40.000 TL. Tüketici Mahkemesi: 40.000 TL. İdare Mahkemeleri: 388.000 TL. Vergi Mahkemeleri: 388.000 TL. Kesinlik sınırları, her yıl Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen yeniden değerlendirme oranına göre güncellenir.

Ceza istinaf dilekçesinde tahliye talebi, aşağıdaki adımları izleyerek yapılabilir: 1. Başvuru: İstinaf başvurusu, ilk derece mahkemesinin kararına itiraz yoluyla yapılır. 2. Dilekçe Hazırlığı: Tahliye talebini içeren dilekçe, ilgili istinaf mahkemesine sunulur. 3. Açıklamalar: Tahliye talebi, mevcut delillerin ve yeni gelişmelerin lehinize olduğunu belirterek gerekçelendirilmelidir. 4. Hukuki Dayanak: 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun ilgili maddeleri (örneğin, CMK m. 100-108) ve Anayasa'nın 19. maddesi gibi hukuki normlara atıfta bulunulmalıdır. 5. Sonuç ve Talep: Tahliye talebinizin kabul edilmesi ve uygun görülmesi halinde adli kontrol hükümleri uygulanarak serbest bırakılmanız talep edilmelidir. Her olayın kendine özgü koşulları olduğundan, tahliye talebi için özel bir dilekçe hazırlanması önerilir.

Bölge Adliye Mahkemesi (BAM) ceza daireleri, aşağıdaki kararları verebilir: İstinaf başvurusunun esastan reddine (onama). Hukuka aykırılıkların düzeltilerek istinaf başvurusunun reddine. Hükmün bozulmasına ve dosyanın yeniden karar verilmek üzere yerel mahkemeye gönderilmesine. Gerekli tedbirleri aldıktan sonra davanın yeniden görülmesine ve duruşma hazırlığı işlemlerine başlanmasına. BAM ceza dairelerinin verdiği kararlar, ilk derece mahkemelerinin kararlarını gözden geçirir ve gerektiğinde yeniden yargılama yapar. BAM ceza dairelerinin karar verdiği bazı dava türleri: İlk derece mahkemelerinin görevine giren ve kanunda üst sınırı iki yıla kadar (iki yıl dâhil) hapis cezasını gerektiren suçlar ve bunlara bağlı adli para cezaları. Hapis cezasından çevrilen adli para cezaları hariç olmak üzere 3.000 TL ve daha az adli para cezasına hükmedilen kararlar. Üst sınırı 500 günü geçmeyen adli para cezası gerektiren suçlarda beraata hükmedilen kararlar. Özel kanunlarda kesin olduğu yazılı bulunan kararlar. Ayrıca, 15 yıl veya daha fazla hapis cezalarına ilişkin hükümler, istinaf başvurusu yapılmasa bile BAM tarafından kendiliğinden incelenir.

İstinaf mahkemesi, ilk derece mahkemesinin kararını inceledikten sonra çeşitli kararlar verebilir: Kararı onama. Kararı bozma. Yeni hüküm kurma. Davanın yeniden görülmesi. İstinaf mahkemesi, başvuruyu reddedebilir veya küçük hataları düzelterek kararı onaylayabilir. İstinaf başvurusunun sonuçlanma süresi, davanın konusu, mahkemenin dosya sayısı ve iş yüküne göre değişebilir.

İş mahkemesi istinaf dilekçesi yazarken aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Başlık ve Hitap: Dilekçe, Bölge Adliye Mahkemesine hitaben yazılmalı ve kararı veren ilk derece mahkemesine sunulmalıdır. 2. Dava ve Karar Bilgileri: Dosya numarası (Esas ve Karar No), karar tarihi ve mahkeme adı açıkça belirtilmelidir. 3. Başvuran Bilgileri: İstinaf yoluna başvuran tarafın (davacı/davalı) adı, soyadı, T.C. kimlik numarası ve adresi yazılmalıdır. 4. İstinaf Sebepleri: Kararın hangi nedenlerle hukuka aykırı olduğu detaylıca açıklanmalıdır. 5. Hukuki Dayanaklar: İlgili kanun maddeleri (örneğin, HMK madde 341-345) ve diğer mevzuat belirtilmelidir. 6. Talep Sonucu: Mahkemenin kararının bozulması, yeniden yargılama veya esastan reddi gibi talepler net bir şekilde yazılmalıdır. 7. İmza: Dilekçe, başvuran veya vekili tarafından imzalanmalıdır. Örnek bir iş mahkemesi istinaf dilekçesi için aşağıdaki siteler ziyaret edilebilir: av-saimincekas.com; mihci.av.tr; ilkayuyarkaba.av.tr. Her davanın özgün koşullarına göre uyarlanması gerektiğinden, bir avukattan hukuki destek alınması önerilir.

Evet, istinaf hakimi ilk derece hakimi olabilir. İstinaf mahkemesi, ilk derece mahkemelerinin verdiği kararları hem maddi hem de hukuki açıdan denetleyen ikinci derece mahkemesidir.

İcra mahkemesine istinaf cevap dilekçesi, kararı veren mahkemeye veya bu mahkemeye gönderilmek üzere başka bir yer mahkemesine verilebilir. HMK madde 347'ye göre, dilekçelerin verilmesinden sonra dosyayı dizi listesine bağlı olarak ilgili bölge adliye mahkemesine gönderme görevi, kararı veren mahkemeye aittir.

Maktu karar ve ilam harcı, ilk derece mahkemesinde davanın niteliğine bağlı olarak alınır ve istinaf aşamasında da aynı tutarda maktu harç uygulanır. İstinaf aşamasında maktu harç, istinaf dilekçesi verilirken tamamı peşin olarak ödenir. Nispi karar ve ilam harcı durumunda ise, istinaf başvurusuna konu olan ilk derece mahkemesi kararında hesaplanan ve hüküm altına alınan karar ve ilam harcının dörtte biri alınır.

FETÖ'den ihraç edilen bir memurun istinaf başvurusu için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Beraat Kararının Kesinleşmesi: Memurun beraat ettiği ceza davasının kesinleşmesi gereklidir. 2. İdari Kuruma Başvuru: Beraat kararının kesinleşmesinin ardından, memurun bağlı olduğu kuruma (örneğin, Milli Eğitim Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı) yazılı bir dilekçe ile başvurması gerekir. 3. Güvenlik Soruşturması: İşe dönüş öncesi güvenlik soruşturması yeniden yapılabilir, ancak beraat kararı genellikle bu soruşturmanın olumlu sonuçlanmasını sağlar. 4. OHAL Komisyonu Başvurusu: Memur, Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile ihraç edildiyse, Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu’na (OHAL Komisyonu) başvuru yapabilir. 5. İdare Mahkemesi Davası: İdare, işe dönüş talebini reddederse, memur, ihraç işleminin iptali için idare mahkemesine dava açabilir. Bu süreçte, bir avukattan profesyonel hukuki danışmanlık alınması önerilir.

Evet, istinaf cevap dilekçesinde gerekçe göstermek zorunludur. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 342/2. maddesine göre, istinaf yoluna başvuran taraf, dilekçesinde başvuru sebeplerini ve gerekçesini göstermek zorundadır.

TCK 89 ve 87-1-a maddeleri kapsamında hazırlanan istinaf dilekçesi, kararı veren ilk derece mahkemesine veya ilgili mahkemeye gönderilmek üzere başka bir yer mahkemesine verilebilir. Başvurunun geçerli olabilmesi için, dilekçenin UYAP üzerinden veya adliyede bizzat sunulması ve gerekli harç ile giderlerin yatırılması gereklidir. Ayrıca, istinaf başvurusu, kararı veren mahkemeye verildiğinde ceza davasına ait dosya, yerel mahkeme tarafından istinaf mahkemesine (bölge adliye mahkemesi) gönderilir.

Kira tespit davası istinaf sınırında dava tarihi esas alınır. 2025 yılı için kira bedelinin tespiti talepli davalarda istinaf sınırı, dava değerinin 40.000 TL'nin üzerinde olması durumunda açılır. İstinaf merci Bölge Adliye Mahkemeleri, temyiz merci ise Yargıtay'dır.

Hayır, istinafa giden dava idare mahkemesinde görülmez. İdare mahkemelerinde görülen davalar, ilk derece mahkemesi olarak değerlendirilir. Bölge idare mahkemeleri, ilk derece mahkemelerinin kararlarını hem maddi hem de hukuki yönlerden yeniden değerlendirir.