Hz.Ali

Aliye'nin ilk eşi, dizide Sinan Karahan karakteriyle yer alan Halit Ergenç'tir.

Necef, İslam dünyasında kutsal kabul edilen bir şehirdir çünkü Hz. Ali'nin türbesinin bulunduğu yerdir. Hz. Ali, 661 yılında Kûfe’de şehit edildiğinde, naaşı Kûfe’nin 10 km batısında yer alan Necef’e defnedilmiştir. Ayrıca, Necef, İslam dünyasının en önemli öğretim merkezlerinden biri olan Necef İlahiyat Fakültesi'ne ev sahipliği yapması ve Ayetullah Humeyni gibi önemli isimlerin burada bulunmuş olmasıyla da manevi bir merkez olarak kabul edilir.

Düldül, İslam halifesi Ali'nin katırıdır. Hz. Muhammed tarafından Ali'ye hediye edilen Düldül'e, hızlı yürüyüşü ve çevikliği nedeniyle "kirpi" anlamına gelen bu isim verilmiştir. Düldül'ün rengi kır veya beyaz olarak anlatılırken, dişi veya erkek olduğu konusunda kesin bir kayıt bulunmamaktadır.

Ali Han'ın iki eşi olmuştur: 1. Joan Barbara Guinness (1936-1949). 2. Rita Hayworth (1949-1953).

"Yetiş Ya Ali" ifadesi, farklı bağlamlarda farklı anlamlar taşıyabilir. Türkü: "Yetiş Ya Muhammed Yetiş Ya Ali" türküsü, insani değerlerin kaybolması ve toplumsal düzenin bozulması gibi temaları işler. Kitap: "Yetiş Ya Ali" adlı kitap, Corci Zeydan tarafından yazılmış bir tarihi romandır.

"İlim bir nokta idi, cahiller onu çoğalttı" sözünün kime ait olduğu kesin olarak bilinmemektedir.

"Her zorluğun sonunda bir ferahlık vardır" sözünün kime ait olduğu belirlenememiştir. Ancak, bu ifade İnşirah Suresi'nde geçmektedir. İnşirah Suresi'nin ilgili kısmı: > "Şüphesiz bil ki zorluk kolaylığı celbetmek içindir. Kolaylık zorlukla beraberdir. Zorlukla beraber kolaylık vardır".

"En tehlikeli düşman, bize benzeyip de bizden olmayandır" sözü Hz. Ali'ye aittir.

"Haksızlık önünde eğilmeyiniz. Çünkü hakkınızla beraber şerefinizi de kaybedersiniz" sözü, Hz. Ali'ye aittir.

"Gönül, kendine benzeyen gönüle akar" sözü, Hz. Ali'ye atfedilmektedir.

Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin'in babası Hz. Ali'dir. Hz. Ali, İslam peygamberi Muhammed'in kızı Hz. Fatıma ile evlenmiş ve bu evlilikten Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin dünyaya gelmiştir.

Güredil Kalesi'nin hikayesine dair bazı rivayetler şöyledir: Derler ki, zamanında Güredil Kalesi’nin bulunduğu tepe, Hz. Ali’nin bir kılıç darbesiyle Alikayası’ndan ayrılmıştır. Kalede Karakeşiş adında zalim bir hükümdar hüküm sürmektedir. Bu rivayetlerin bilimsel bir temeli bulunmamaktadır. Güredil Kalesi'nin Roma dönemine ait olduğu ve savunma amacıyla inşa edildiği düşünülmektedir.

Hz. Ali, "ilim şehrinin kapısı" olarak bilinir. Bu ifade, Hz. Muhammed'in "Ben ilmin şehriyim, Ali de kapısıdır." şeklindeki sözüyle ilişkilidir.

Gül-i Sad-berg, farklı yazarlar tarafından çeşitli konularda yazılmıştır: Nev'i'nin Gül-i Sad-bergi: Sultan III. Murad için yazılmış, dini ve tasavvufi öğütler içeren bir kasidedir. Mesîhî'nin Gül-i Sad-berg'i: Doğum, ölüm, düğün gibi olaylara dair yüz mektup örneğinden oluşur. Bursalı Rahmî'nin Gül-i Sad-berg'i: Dini-tasavvufi konulu, yaklaşık 1550 beyitlik bir mesnevidir. Bostanzâde Yahyâ'nın Gül-i Sad-berg'i: Hz. Muhammed'in yüz mucizesini anlatır. Enderunlu Hasan Yâver'in Gül-i Sad-berg'i: Mesnevi nazım şeklinde yazılmış, hasbihal türünde bir eserdir; çok yemenin zararları ve az yemenin yararlarını anlatır.

"Zalimin sonu yaklaştıkça zulmü artar" ifadesi, Hz. Ali'ye atfedilen bir sözdür. Tam hali şu şekildedir: > "Zalimin sonu yaklaştıkça zulmü artar, daha da azgınlaşır." Bu söz, zalimin zulmünün zamanla daha da şiddetleneceğini ve zalimin sonunun yaklaştığını ifade eder. Ayrıca, CHP'nin 7. Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, 5 Temmuz 2025 tarihinde sosyal medya üzerinden yaptığı bir paylaşımda bu ifadeye yer vermiştir.

Dört haslet ifadesi, farklı bağlamlarda farklı anlamlar taşıyabilir. Amellerin en güç olanı dört haslet olarak belirtilenler şunlardır: 1. Öfkeli anda affetmek. 2. Muhtaçken de cömert davranmak. 3. Kapalı ve tenha yerlerde nefsin şerrinden korunmak. 4. Korktuğu veya bir menfaat umduğu kimseye karşı da doğru söylemek. Dünya ve ahiretin hayrı verilmiş sayılan dört haslet ise şunlardır: 1. Zikreden bir dil. 2. Şükreden bir kalp. 3. Musibete sabreden bir beden. 4. Namusunu ve kocasının malını koruma hususunda hıyaneti düşünmeyen bir kadın.

Murtaza ismi, Arapça kökenli olup şu anlamlara gelir: Beğenilmiş, seçilmiş, güzide. Allah'ın razı olduğu kişi, kendisinden razı olunan kişi. Acıyan, esirgeyen. Tepe, kendine miras kalan kimse; bir hükümdarlığın tahtına geçecek kimse, veliaht. Ayrıca, Murtaza, Hz. Ali'nin lakabı olarak da kullanılır.

"İyilik yapma, yarın gelir, seni bulur" sözünün sahibi Hz. Ömer'dir. Tam hali şu şekildedir: "Şimdi elinden gelirken iyilik yap. Yoksa yarın 'kefeni' yırtıp da elini çıkartamazsın".

"Merhamet en büyük hazinedir" sözü, Hz. Ali'ye aittir.

"İnsan ol, insan!" ifadesi, bir ortamda uygun davranışlar sergilemeyen kişilere söylenen bir emir cümlesidir. Ayrıca, Mevlana'nın Mesnevi eserinde geçen bir beyitte, öğütlerin fayda vermediği kişiler için "kötü kokulara alışmıştır" anlamında kullanılır. Bunun yanı sıra, "insan ol" demek, insanı insan yapan unsurlara sahip olmak için çaba göstermek anlamına da gelebilir.