Hücre

Doku, sistem ve organizmanın büyükten küçüğe sıralaması şu şekildedir: 1. Organizma. 2. Sistem. 3. Organ. 4. Doku.

Sitoplazma, hücrede yaşamsal faaliyetlerin gerçekleştiği yapıdır.

Atomlar, canlılara ait özelliklere sahip değildir, çünkü canlılar için temel yapı taşları olan hücrelerden oluşmazlar. Ancak, atomlar canlılık için gerekli olan temel yapı taşlarıdır.

Hücre zarına benzetme yapılan örneklerden biri "şehir surları"dır. Bu benzetme şu şekilde açıklanabilir: - Koruma: Hücre zarı, hücre içi içeriği dış tehditlere karşı korur; şehir surları ise şehri dış tehlikelerden korur. - Seçici geçirgenlik: Hücre zarı, belirli moleküllerin geçişine izin verirken diğerlerinin girişini kısıtlar; şehir surlarında kontrollü geçiş noktaları sadece belirli kişilerin veya eşyaların girişine izin verir. - Sinyal iletimi: Hücre zarı, dış ortamdan gelen sinyalleri alarak hücre içindeki yanıt mekanizmalarını harekete geçirir; şehir surlarındaki gözetleme kuleleri veya haberleşme sistemleri, dışarıdan gelen bilgileri şehir içindeki yöneticilere aktarır. - Onarım: Hücre zarı zarar gördüğünde kendini onarabilir; şehir surları da hasar aldığında tamir edilerek eski haline getirilir.

Excel'de aynı hücreye birden fazla tarih yazmak için iki yöntem kullanılabilir: 1. Doldurma Tutamacı: İlk tarihi içeren hücreyi seçin ve bu hücreyi, tarihleri yazmak istediğiniz diğer hücrelere sürükleyin. Excel, bu hücreleri ardışık tarihlerle otomatik olarak dolduracaktır. 2. Doldur Komutu: İlk tarihi içeren hücreyi ve diğer hücreleri seçin, ardından "Giriş" sekmesinde "Düzenleme" bölümünden "Doldur" > "Seriler" seçeneğini kullanın.

Hücrenin temel kısımlarının içten dışa doğru sıralaması çekirdek, sitoplazma ve hücre zarı şeklindedir.

5. sınıf fen bilimleri ders kitabı sayfa 140'ta aşağıdaki konular yer almaktadır: 1. Hücre Yapısı: Canlıların canlılık olaylarının gerçekleştiği en küçük yapı birimine hücre denir. 2. Organeller: Hücrede protein üretimi ribozomun görevidir, bitki hücrelerinde besin ve oksijen üretimini kloroplast sağlar. 3. Sistemler: Belirli görevleri üstlenen organların bir araya gelmesiyle sistemler oluşur. 4. Destek ve Hareket Sistemi: İskelet; eklem, kemik ve kıkırdaktan oluşur, dengeli beslenme bu sistemin sağlığını olumlu etkiler. 5. Kas Çeşitleri: İskeletin etrafındaki kaslar çizgili kaslar, mide gibi iç organların yapısında ise düz kaslar bulunur.

Hücre organelleri küçükten büyüğe doğru şu şekilde sıralanır: 1. Ribozom: En küçük organeldir. 2. Endoplazmik Retikulum: Hücre içini ağ gibi saran kanal sistemidir. 3. Golgi Cisimciği: Salgı maddelerinin üretilmesini ve paketlenmesini sağlar. 4. Mitokondri: Hücrenin enerji santralidir. 5. Lizozom: Hücre içindeki maddelerin sindirilmesini sağlar. 6. Kloroplast: Fotosentez yaparak besin ve oksijen üretir. 7. Sentrozom: Hücre bölünmesinde görevlidir. 8. Koful: Hücrede depo görevini görür.

Hücre zarı, sitoplazma ve çekirdek hücrenin temel kısımlarıdır. 1. Hücre Zarı: Hücreyi dış ortamdan ayırır, madde alışverişini sağlar ve hücreye şekil verir. 2. Sitoplazma: Hücre zarı ile çekirdek arasında yer alır, yumurta akı kıvamındadır. 3. Çekirdek: Hücrenin yönetim ve denetim merkezidir.

Privat adlı bir organel bulunmamaktadır. Ancak, proteinlerin sentezi ribozom organelinde gerçekleşir.

Histolojiye Giriş Temel Kavramlar: - Hücre: Vücudun en küçük canlı birimi ve temel yapı taşıdır. - Doku: Aynı işlevdeki hücrelerin bir araya gelmesi ve bu hücrelerin salgıladıkları ara maddenin bütününe denir. - Organ: Dokuların bir araya gelmesiyle oluşan, belli bir işleve hizmet eden yapılardır. - Sistem: Organlar bir araya gelerek sistemleri oluşturur. Histolojik Teknik: Dokuların, özellikle mikroskop altında incelemek üzere belli işlemlerden geçmesine verilen addır. Histolojik teknik aşamaları şunlardır: 1. Tespit (Fiksasyon): Hücreleri ve hücrelerarası materyali yaşamın durduğu andaki yapısal ve kimyasal durumunda sabitleştirir. 2. Yıkama: Tespitte kullanılan kimyasalların tortu ve çökeltilerini uzaklaştırmak için yapılır. 3. Dehidrasyon (Suyu Giderme): Tespit solüsyonları ya da yıkama sonucunda organ parçaları üzerinde kalan fazla suyun geri alınmasıdır. 4. Saydamlaştırma: Dokudaki alkollü çıkarıp gömme materyaliyle yer değiştirebilen bir maddenin dokuya sokulması amaçlanır. 5. Gömme (Bloklama): 55-60°C eriyebilen parafinde organ parçalarının gömülüp bloklanmasıdır. 6. Kesit Alma: Mikrotom adı verilen özel araçlarla parafin bloklardan 5-7μ kalınlığında kesitlerin alınmasıdır. 7. Kesitleri Boyamaya Hazırlama: Bloklardan alınan parafinli kesitler, kırışıkları giderilip lamlar üzerine yapıştırılarak kurutulur. 8. Boyama: Boyamaya hazır kesitleri istenilen amaca uygun boyama yöntemi ile boyamak ve bu işlemden sonra kesit üzerinin bir lamel ile kapatılmasıdır.

Displazi tıpta iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Dokusal displazi. 2. Hücresel displazi. Hücresel displazi ayrıca şu şekilde de tanımlanabilir: - Çoğunlukla skuamöz epitel hücrelerinde izlenen bir olgunlaşma bozukluğudur. - Epitelyal displaziler prekanseröz (premalign) lezyonlardır; kansere dönüşme riskleri yüksektir.

Robert Hooke, kendi tasarladığı basit bir mikroskopla mantar dokusunu inceleyerek hücreyi buldu. 1665 yılında, mikroskop altında şişe mantarının ölü hücre duvarlarını gözlemleyen Hooke, bu yapılara "hücre" (cell) adını verdi çünkü onlara manastır hücrelerine benziyorlardı.

Hücre dışı sindirim, besinlerin hücre dışında veya vücut ile ilişkisi olan özel sindirim boşluklarında enzimlerle yapı taşlarına kadar parçalanmasıdır. Bu süreçte parçalanan besinler, difüzyon veya aktif taşıma ile hücre içine alınır. Hücre dışı sindirim, çürükçül bakteriler, mantarlar, böcekçil bitkiler ve omurgalı ve omurgasız hayvanların çoğunda görülür.

Robert Hooke, 1665 yılında şişe mantarı inceleyerek ölü hücre duvarını gözlemlemiş ve içi boş odacıklara "hücre" adını vermiştir.

Hücrede sindirim iki farklı yerde gerçekleştirilir: hücre içi sindirim ve hücre dışı sindirim. 1. Hücre içi sindirim: Besinlerin, hücre içine alınan besin kofulları içinde, lizozom enzimleriyle yapı taşlarına parçalanmasıdır. 2. Hücre dışı sindirim: Hücrelerden salgılanan enzimlerle besinlerin hücre dışında yapı taşlarına parçalanması ve difüzyon veya aktif taşıma ile hücre içine alınmasıdır.

Koful maketi yapmak için gerekli malzemeler: 1. Kutu saç jölesi (750 ml şeffaf). 2. Naylon torba (büyüklüğü ihtiyaca göre değişir, açılır kapanır olması kolaylık sağlar). 3. Çeşitli renklerde ve büyüklükte 10 adet boncuk. 4. 3 adet pipet (5-7 cm arası kesilmiş, bükülmüş ve düz olarak). Yapılış aşamaları: 1. Jöleyi bir kaba koyun. 2. Organellerin şekillerini oyun hamuru ile yapıp kabın içine yerleştirin. 3. Bitki hücresi için kofulu, dikdörtgen şeklinde kesilmiş strafor üzerine çizin ve maket bıçağı ile kesin. 4. Hayvan hücresi için strafordan çekirdek parçası kesin. Bu malzemeler ve adımlarla hem bitki hem de hayvan hücresi koful maketini oluşturabilirsiniz.

Bitki hücre zarı, güvenlik görevlisini temsil edebilir.

Hayvanlarda hücreler, vücudun her yerinde bulunur.

Hücre ve hücre zarı arasındaki benzerlik, her ikisinin de canlıların canlılık özelliği taşıyan en küçük birimler olmasıdır.