Frigler

Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yaşamış bazı medeniyetler şunlardır: Sümerler; Babilliler; Asurlular; Hititler; Urartular; Persler; Romalılar; Bizanslılar. Ayrıca, bölgede Kommagene Krallığı gibi yerel krallıklar da kurulmuştur.

Frig uygarlığının en önemli özelliklerinden bazıları şunlardır: Tarım ve Hayvancılık: Frigler, tarımı korumak için kanun çıkaran ilk medeniyet olarak bilinir. El Sanatları: Dokumacılık, seramik ve madencilik alanlarında gelişmişlerdir. Askeri Güç: Hititler'in Anadolu'daki hakimiyetine son vermiş ve sınırlarını Karadeniz'e kadar genişletmişlerdir. Dini İnançlar: Ana Tanrıça Kybele’ye büyük bir tapınma göstermişlerdir. Mimari ve Mühendislik: Muhteşem tapınaklar, saraylar ve yer altı şehirleri inşa etmişlerdir. Dil: Frigce ve Fenike dili olmak üzere iki farklı dil konuşmuşlardır.

Daskyleion'da yaşamış bazı topluluklar: Frigler. Lidyalılar. Persler. Yunanlar. Ayrıca, Ahameniş Dönemi'nde de Frig halkına ait bir grubun Daskyleion'da varlığını sürdürdüğü bilinmektedir.

Eski Anadolu uygarlıklarının mimari özellikleri arasında şunlar sayılabilir: Hattuşaş Büyük Tapınağı: İş evi, arşiv odası gibi farklı işlevlere sahip mekanlar barındıran büyük bir komplekstir. Megaron Tipi Evler: İlk Tunç Çağı'nda görülen, kral salonuna da bu ismin verildiği ev planı türüdür. Priene Evleri: Kuzey-güney doğrultusunda yerleştirilmiş, genellikle küçük taşlardan yapılmış evlerdir. Lykia Lahitleri: MÖ 5. ve 4. yüzyıla tarihlenen, semerdam biçimli, hyposorionlu ve piliyeli lahitler, üzerlerindeki kabartmalarla özgün eserlerdir. Ayrıca, Anadolu'da Hitit mimarisinden çok daha yakın tarihli inşa edilmiş olan Selçuklu-Osmanlı külliyeleri ve Topkapı Sarayı'nın da Hitit mimarisinin plan özelliklerini gösterdiği belirtilmiştir.

Friglerin en önemli geçim kaynağı tarımdır. Frigler, tarımı korumak için kanunlar çıkarmışlardır; örneğin, saban ve tarım aletlerine zarar vermenin cezası ölümdür.

Ankara'nın en eski ismi Ankyra veya Angora'dır. Ankyra, Frigler döneminde kullanılan ve "çapa" anlamına gelen isimdir. Angora ise, Roma ve Bizans dönemlerinde kullanılan isimdir. Türklerin Anadolu'ya gelişinden sonra ise halk arasında Engürü ve Engüriye olarak anılmaya başlanmıştır.

Friglerin en önemli halısı, "Tapates" olarak adlandırılan halı ve kilimlerdir.

Tapates kilimi, Frigler uygarlığına aittir.

Alaca Höyük'te yaşamış olan bazı topluluklar şunlardır: Hatti Halkı. Hititler. Frigler. Ayrıca, Alaca Höyük'te Geç Kalkolitik Çağ'dan itibaren yerleşim olduğu bilinmektedir.

Frigler, seramik ve eşyalarında aslan, boğa, geyik gibi hayvan motiflerini kullanmışlardır.

Frigler ve Traklar aynı halk değildir, ancak aralarında bir bağlantı olduğu düşünülmektedir. Frigler, MÖ 1200'den itibaren Balkanlar'dan Anadolu'ya göç eden Trak kökenli bir halk olarak kabul edilir.

Yazılıkaya'nın hikayesi iki ana bölümde incelenebilir: Frigler Dönemi ve Hititler Dönemi. Frigler Dönemi'nde Yazılıkaya, Eskişehir'e 80 kilometre uzaklıkta, Han ilçesi sınırları içinde yer alan ve Kybele için yapılmış bir kült merkezi olarak bilinir. Hititler Dönemi'nde Yazılıkaya, Hattuşaş (Boğazköy) antik kentinin 2 km kuzeydoğusunda yer alan bir açık hava tapınağı olarak kullanılır. Ayrıca, son araştırmalar Yazılıkaya'nın astronomik gözlemler için de kullanıldığını ve dev bir zaman makinesi işlevi gördüğünü ortaya koymuştur.

Frigler, tarım ve hayvancılık alanlarındaki gelişmişlikleriyle meşhurdur. Ayrıca aşağıdaki özelliklerle de tanınırlar: Ana Tanrıça Kibele: Friglerin en önemli tanrıçası olup, bereket ve doğa ile özdeşleştirilmiştir. Fibula: Giysileri tutturmak için kullanılan çengelli iğneler üretmiş ve bu alanda ileri bir teknolojiye sahip olmuşlardır. Tapates: Geometrik desenleri, canlı renkleri ve dayanıklılığıyla öne çıkan halı ve kilimler yapmışlardır. Müzik: Frigler, müzik alanında da ileriydiler ve birçok müzik aleti geliştirmişlerdir. Frig Başlığı: Koni biçimli, yünlü ve kırmızı renkli bu başlık, Avrupa'ya Friglerden geçmiştir.

Frigler, zengin orman kaynaklarına sahip olmaları nedeniyle mobilyacılıkta çok gelişmişlerdir. Ayrıca, çivi kullanmadan geçme sistem ile masalar, sehpalar, iskemleler ve servis masaları gibi çeşitli mobilyalar üretmişlerdir.

Frigler, Anadolu Uygarlığına aittir.

Frigler, M.Ö. 1200 yıllarında batıdan göç yoluyla Anadolu'ya geldiler ve Afyonkarahisar bölgesine yerleştiler.

Tümülüsün hangi uygarlığa ait olduğunu anlamak için şu ipuçlarına bakılabilir: 1. Coğrafi Konum: Tümülüsler, en çok Friglerin yaşadığı Ankara ve çevresinde bulunur. 2. Boyut ve Özellikler: Frig tümülüsleri, genellikle büyük boyutlu olup, mezar odası zemin yüzeyinde yer alır ve taş duvarla çevrilidir. 3. Tarihsel Kayıtlar: Tümülüslerin inşa edildiği dönem ve uygarlık, arkeolojik kazılar ve tarihsel belgeler aracılığıyla belirlenebilir. Bu kriterlere göre, bir tümülüsün Friglere ait olup olmadığını tespit etmek mümkündür.

Friglerin en önemli bitkisel motifleri arasında "yaşam ağacı" veya "yaşam otu" olarak adlandırılan bitkiler yer almaktadır.

Friglerin haritasının neden yok olduğuna dair doğrudan bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, Friglerin yayılım alanını gösteren haritalar mevcuttur. Frigler, Orta Anadolu bölgesinde, özellikle Sakarya Nehri civarında ve Eskişehir, Afyon, Kütahya gibi şehirlerde yaşamışlardır.

Frig dilinde "gölge" anlamına gelen bir kelime bulunmamaktadır. Ancak, Friglerin dini inançlarında doğa tanrıçası Matar önemli bir yer tutar ve bu tanrıça ile ilgili tapınım ve ritüellerde açık hava tapınakları ve kayalık alanlar kullanılırdı.