Fizik

Temel büyüklükler, doğrudan ölçülüp kendi başına ifade edilebilen büyüklüklerdir. Toplam yedi adet temel büyüklük vardır: Kütle. Uzunluk. Zaman. Elektrik akımı. Sıcaklık. Madde miktarı. Işık şiddeti. Türetilmiş büyüklükler, ölçülebilmesi için bir başka büyüklüğün de ölçülmesine ihtiyaç duyulan büyüklüklerdir. İşte bazı türetilmiş büyüklükler: Kuvvet. İvme. Enerji. Hız. Hacim. Alan.

Akışkanların temel ilkeleri şunlardır: Akışkanlık: Akışkanlar, kuvvet uygulandığında sürekli deformasyona uğrayan maddelerdir. Sürekli Ortam İdealleştirmesi: Akışkanlar, sürekli, boşluksuz ve homojen bir madde olarak kabul edilir. Sıkıştırılabilirlik: Akışkanlar, sıcaklık veya basınç değiştiğinde hacim değiştirir; ısıtıldıklarında genleşir, soğutulduklarında ise sıkışırlar. Viskozite: Akışkanların akmaya karşı gösterdikleri iç dirençtir; sıvılarda moleküller arasındaki çekim kuvvetleri, gazlarda ise moleküllerin çarpışması nedeniyle ortaya çıkar ve sıcaklıkla değişir. Akış Türleri: Düzenli, düzensiz, uniform ve üniform olmayan akımlar gibi farklı akış türleri vardır. Kuvvetler: Akışkanlar dinamiğinde yerçekimi, elastik, atalet ve gerilme gibi çeşitli kuvvetler etkilidir. Akışkanlar mekaniği, bu ilkeleri kullanarak akışkanların durgun veya hareket halindeki davranışlarını inceler.

Zayıf kuvvet, aşağıdaki parçacıkları etkiler: Leptonlar. Kuarklar. Nötrinolar. Ayrıca, zayıf kuvvetin protonun içindeki kuarkları dönüştürerek protonun nötrona dönüşmesini sağladığı da bilinmektedir.

Faz terimi, farklı alanlarda çeşitli anlamlar taşır: Fiziksel bilimler: Bir malzemenin fiziksel özelliklerinin her noktada aynı olduğu bölge veya alan. Elektrik: Alternatif akım (AC) sistemlerinde, elektrik akımının veya gerilimin zaman içindeki döngüsel değişimini ifade eder. Elektrik devreleri: Enerji iletiminde kullanılan iletkenlere verilen isimdir.

CERN (Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi) birçok önemli keşifte bulunmuştur, bunlardan bazıları: W ve Z bozonları. Antihidrojen atomları. CP simetrisi. Higgs bozonu. Kuark-gluon plazması. Ayrıca, CERN'de nötr akımların keşfi ve nötr B mezonlarının bozunumunda CP ihlali gibi önemli bulgular da elde edilmiştir. CERN, sadece keşifleriyle değil, teorik fiziğe ait birçok bulgunun deneysel olarak ortaya konmasına da ev sahipliği yapmıştır.

Sürtünme kuvvetine bazı örnekler: Yürüme ve hareket: Ayakkabıların yere sürtünmesi, yürümeyi sağlar. Yazı yazma: Kalemin kağıda sürtünmesi, yazı yazmayı mümkün kılar. Araç hareketi: Tekerlekli araçlar, sürtünme kuvveti ile hareket eder. Ateş yakma: Çakmak veya kibrit gibi araçların çalışmasını sağlar. Paraşüt inişi: Paraşütle atlayan birinin güvenli iniş yapmasını sağlar. Makinelerin aşınması: Makinelerin ve araçların parçaları, sürtünme nedeniyle aşınır. Enerji kaybı: Sürtünme, enerji harcayarak verimliliğin düşmesine neden olur. Isınma: Sürtünme, yüzeylerin ısınmasına ve yangın riskine yol açabilir. Yakıt tüketimi: Sürtünme, araçların daha fazla yakıt tüketmesine neden olur.

Katlar, bir doğal sayının 1, 2, 3 gibi doğal sayılarla çarpılması sonucu elde edilir ve her doğal sayının sonsuz sayıda katı vardır. Örneğin, 3'ün katları: 3, 6, 9, 12, 15, 18, 21, 24, 27, 30, ... şeklinde devam eder. Ayrıca, katlar iki ana kategoriye ayrılır: 1. Amorf katılar: Rastgele parçacıklardan oluşur ve belirli bir düzenli yapıya sahip değildir. 2. Kristal katılar: Atom, iyon veya moleküllerden oluşur ve düzenli bir yapıya sahiptir.

Bileşke kuvveti bulmak için şu yöntemler kullanılır: Aynı yöndeki kuvvetler: Bileşke kuvvet, bileşen kuvvetlerin toplamına eşittir. Zıt yöndeki kuvvetler: Bileşke kuvvet, büyük kuvvetin yönünden olur ve kuvvetlerin farkı alınarak bulunur. Formüller: Aynı yöndeki kuvvetler: R = F1 + F2. Zıt yöndeki kuvvetler: R = F1 - F2. Paralelkenar yöntemi: Bileşke kuvvet, paralelkenar yöntemiyle de bulunabilir. Bileşke kuvvet, bir cisme etki eden birden fazla kuvvetin yaptığı etkiyi tek başına uygulayan kuvvettir.

Akım, elektrik yüklerinin bir iletken üzerinden geçişi sırasında meydana gelen harekettir. Akımın bazı özellikleri: Birimi: Amper (A). Sembolü: I. Türleri: Doğru akım (DC): Elektronlar sabit bir yönde akar. Alternatif akım (AC): Elektronlar periyodik olarak yön değiştirir. Akım, devredeki potansiyel fark (voltaj) nedeniyle oluşur ve ampermetre ile ölçülür.

Katı ve sıvı maddeler arasındaki temel farklar şunlardır: Şekil: Katıların belirli bir şekli vardır, sıvılar ise bulundukları kabın şeklini alır. Hacim: Katıların belirli bir hacmi vardır, sıvıların hacmi bellidir. Akışkanlık: Katılar akışkan değildir, sıvılar akışkandır. Sıkıştırılabilirlik: Katılar sıkıştırılamaz, sıvılar çok az sıkıştırılabilir. Tanecikler arasındaki boşluk: Katılarda tanecikler arasındaki boşluk yok denecek kadar azdır, sıvılarda ise katılara göre daha fazladır. Çekim kuvveti: Katılardaki tanecikler arasındaki çekim kuvveti çok fazladır, sıvılarda ise katılardakine göre daha azdır.

Faraday kafesi, iletken maddelerden yapılmış kapalı bir yapıdır ve içindeki nesneleri dış elektrik alanlardan korur. Çalışma prensibi şu şekilde açıklanır: Elektrik alanının etkisi. Yüklerin ayrılması. Zıt elektrik alanın oluşumu. Alanların nötrleşmesi. Faraday kafesinin çalışması için topraklamaya ihtiyaç duyulmasa da, güvenlik açısından topraklama yapılması önerilir.

Sürtünmeyi artıran beş faktör: 1. Yüzeylerin pürüzlülüğü. 2. Cismin ağırlığı. 3. Uygulanan kuvvet. 4. Hareket yönü. 5. Sürtünme oluşturan malzemeler. Sürtünmeyi azaltan beş faktör: 1. Yüzeylerin düzleştirilmesi. 2. Yağlayıcılar. 3. Tekerlek kullanımı. 4. Cismin şeklinin değiştirilmesi. 5. Makine parçalarının yağlanması.

En güçlü dişli olarak kabul edilebilecek tek bir dişli türü yoktur, çünkü "güçlü" kavramı farklı bağlamlarda farklı anlamlar taşıyabilir. Bazı güçlü dişli türleri: Helisel dişliler ve planet dişliler, yüksek yük taşıma kapasiteleri ve sessiz çalışmaları nedeniyle mekanik sistemlerde güçlü olarak değerlendirilir. Takım çeliği dişlileri, aşırı yüklere ve darbelere maruz kalan uygulamalarda kullanılır. Balıksırtı dişliler, ağır yükleri önemli bir eksenel itme kuvveti üretmeden kaldırabilme yetenekleriyle bilinir. En güçlü dişli seçimi, kullanım amacına ve diğer faktörlere bağlı olarak değişebilir.

Bir kibrit çöpünün tamamen yanması 2 saniye sürer.

Zayıf ve güçlü nükleer kuvvet arasındaki temel farklar şunlardır: Güç: Güçlü nükleer kuvvet, doğadaki en güçlü kuvvettir; zayıf nükleer kuvvet ise güçlü nükleer kuvvetten daha zayıftır. Etki mesafesi: Zayıf nükleer kuvvetin etki mesafesi çok kısadır (yaklaşık 10^-18 metre), güçlü nükleer kuvvetin etki mesafesi ise yaklaşık 10^-15 metredir. Taşıyıcı parçacıklar: Güçlü nükleer kuvvetin taşıyıcıları gluonlardır, zayıf nükleer kuvvetin taşıyıcıları ise W± ve Z bozonlarıdır. Etkilenen parçacıklar: Güçlü nükleer kuvvet sadece kuarklar ve gluonlar üzerinde etkili iken, zayıf nükleer kuvvet kuarklar ve leptonların türlerini (çeşni) değiştirmesinde rol oynar. Bu farklar, iki kuvvetin atom çekirdeği ve daha küçük ölçeklerdeki etkileşimlerde farklı işlevler görmesini sağlar.

Viskozite, bir sıvının veya akışkanın akmaya karşı gösterdiği direncin ölçüsüdür. Viskoziteyi etkileyen en önemli faktör sıcaklıktır; sıvılarda sıcaklık arttıkça viskozite azalır. Viskozite, genellikle "poise" veya "pascal-saniye (Pa·s)" birimi ile ölçülür. Viskozite, birçok endüstriyel ve bilimsel uygulamada önemlidir: Makine ve motor yağları: Doğru viskoziteye sahip yağlar, sürtünmeyi azaltır ve parçaların daha uzun süre dayanmasını sağlar. İlaç endüstrisi: İlaçların viskozitesi, dozajı ve etkinliğini etkileyebilir. Gıda endüstrisi: Ürünlerin akışkanlığını ve doku kalitesini etkiler. Petrol endüstrisi: Petrol ürünlerinin viskozitesi, rafine edilmesi ve taşınması sırasında kritik bir faktördür. Kimya endüstrisi: Kimyasal reaksiyonların viskozitesi, reaksiyon hızını ve ürün kalitesini etkileyebilir.

Kağıttan yapılan uçak, aerodinamik prensipler sayesinde uçar. Uçuşun temel sebepleri: Kaldırma kuvveti: Kağıt uçağın kanatlarının üst ve alt yüzeyi arasındaki hava basıncı farkı, kaldırma kuvveti oluşturur. Denge: Ağırlık merkezi, uçağın dengeli bir şekilde uçmasını sağlar. Sürtünme: Kanatların ince olması, sürtünmeyi azaltarak daha iyi uçuş sağlar. Kağıt uçakların tasarımı, gerçek uçaklara benzer prensiplere dayanır; ancak kağıt uçaklar genellikle daha basit ve hafiftir.

Kağıttan yapılan uçak, aerodinamik prensipler sayesinde uçar. Uçuşun temel sebepleri: Kaldırma kuvveti: Kağıt uçağın kanatlarının üst ve alt yüzeyi arasındaki hava basıncı farkı, kaldırma kuvveti oluşturur. Denge: Ağırlık merkezi, uçağın dengeli bir şekilde uçmasını sağlar. Sürtünme: Kanatların ince olması, sürtünmeyi azaltarak daha iyi uçuş sağlar. Kağıt uçakların tasarımı, gerçek uçaklara benzer prensiplere dayanır; ancak kağıt uçaklar genellikle daha basit ve hafiftir.

Zaman, çeşitli araçlarla ölçülür: Saatler. Takvimler. Kum saatleri. Geçmişte insanlar zamanı ölçmek için Güneş, Ay, yıldızlar ve hayvanların göç ettiği dönemleri gözlemlerdi.

Sürme ve sürtme arasındaki temel fark, anlam ve kullanımlarıdır: - Sürme: Göz çevresini, özellikle kirpik diplerini boyamak için kullanılan maddelerin genel adıdır. - Sürtme: İki nesnenin birbirine temas etmesi sonucu oluşan hareket direncidir. Özetle: - Sürme: Boyama veya bastırarak geçirme. - Sürtme: Hareket direnci veya başıboş gezinme.