Dişliler

En güçlü dişli olarak kabul edilebilecek tek bir dişli türü yoktur, çünkü "güçlü" kavramı farklı bağlamlarda farklı anlamlar taşıyabilir. Hayvanlar aleminde en güçlü çeneye sahip hayvanlar arasında beyaz köpek balıkları ve timsahlar bulunur; bu hayvanların ısırma güçleri sırasıyla 4 bin PSI ve 3.700 PSI'dır. Mekanik sistemlerde ise helisel dişliler ve planet dişliler yüksek yük taşıma kapasiteleri ve sessiz çalışmaları nedeniyle güçlü dişli türleri olarak değerlendirilir.

M24 dişin mm cinsinden adımı (hatve) 3 mm'dir.

Dişli çeşitleri şu şekilde sınıflandırılabilir: 1. Düz Dişli Çark (Spur Gears): Eksenleri paralel olan, silindirik yapıda ve en yaygın kullanılan dişli türüdür. 2. Helisel Dişli Çark (Helical Gears): Eğilimli diş izine sahip olup, daha büyük temas oranı ve daha az titreşim sunar. 3. Konik Dişliler (Bevel Gears): Birbirine paralel değil, kesişen iki şaft arasındaki kuvveti aktarır. 4. Taçlı Dişliler (Crown Gears): Dişlerin dişli yüzüne dik çıkıntı yaptığı bir tür konik dişli çeşididir. 5. Sonsuz Dişliler (Worm Gears): Yükün ağır ve hız oranının küçük olduğu yerlerde kullanılır, yüksek sürtünme aşınma verimini düşürür. 6. Planet Dişliler (Epicyclic/Planetary Gears): Sabit bir halkanın içerisinde dönen güneş ve gezegenleri temsil eden dişli grubudur. 7. Kremayer Dişliler (Rack Gears): Dairesel gücü veya hareketi doğrusal harekete dönüştürür.

M20 diş 20 mm üst çapa sahiptir.

Helis kremayer dişli, düz kremayer dişliye göre daha iyi olarak kabul edilir, çünkü: - Daha sessiz çalışır ve vuruntu yapmaz. - Daha yüksek yük taşıma kapasitesine sahiptir. - Dişlerin eğimli olması, hareketin daha stabil olmasını sağlar. Bu nedenle, yüksek performans ve dayanıklılık gerektiren uygulamalarda helis kremayer dişli tercih edilir.

Metrik ince diş ve normal diş arasındaki fark, diş adımında yatmaktadır. - Normal diş, daha büyük diş adımlarına sahiptir ve genellikle genel uygulamalarda kullanılır. - İnce diş ise daha küçük diş adımları ile hassas uygulamalara uygundur.

Kremayer dişlisi, dairesel bir dişli (pinyon) ve doğrusal bir dişli (kremayer) kullanarak dönme hareketini doğrusal harekete çevirir. Çalışma prensibi: 1. Pinyonun döndürülmesi: Küçük dişli (pinyon) döndürülür. 2. Kremayerin hareketi: Pinyonun dişleri, kremayerin dişleriyle birleşir ve kremayer düz bir çizgide hareket eder. 3. Mekanik işlevlerin kontrolü: Bu hareket, çeşitli mekanik işlevlerin kontrollü bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlar. Örneğin, bir arabanın direksiyon sisteminde, direksiyon simidinin dönmesi pinyonu hareket ettirir ve bu da tekerleklerin dönmesini sağlar.

0.5 modül krameyer, modül çapı 0.5 metre olan bir kremayer dişlidir. Kremayer dişliler, dönme hareketini öteleme hareketine çevirmek için kullanılan mekanik bileşenlerdir ve genellikle pinyon dişli ile birlikte çalışırlar.

Düz dişli yapımında modül ölçüsü kullanılır. Modül, dişlinin diş yüksekliğini ve çapını belirleyen temel bir ölçüdür ve genellikle "m" harfi ile gösterilir.

Zincir dişliler, kullanım alanlarına ve sistem gereksinimlerine göre çeşitli tiplerde üretilir. İşte bazı yaygın zincir dişli çeşitleri: 1. Tek Sıra Zincir Dişliler. 2. Çift ve Çoklu Sıra Zincir Dişliler. 3. Konik Zincir Dişliler. 4. Özel Tasarım Zincir Dişliler. 5. Dişli Zincir Dişliler. 6. Blok Zincir Dişliler.

Mikserin içindeki dişliler, hareketi iletmek ve kolaylaştırmak amacıyla kullanılır. Bu dişliler sayesinde: Cisimler kolayca hareket ettirilebilir. Hız değişimi sağlanarak motorun vites kutusunda kuvvet ve hareket iletimi gerçekleştirilir.

Çapa makinesinde çeşitli dişli türleri kullanılır: 1. Şanzıman Dişlileri: Motor gücünü bıçaklara ve tekerleklere ileten temel dişli sistemidir. 2. Helisel Dişliler: Sessiz ve verimli güç aktarımı sağlar. 3. Konik Dişliler: Dönüş yönünü değiştirmek için kullanılır, özellikle tekerlek tahrik sistemlerinde yer alır. 4. Zincirli Tahrik Sistemleri: Bazı modellerde güç aktarımı için zincir-dişli kombinasyonu kullanılır.

Kremayer dişlisi, taşlama işlemine tabi tutulur çünkü bu işlem, dişlerin yüzey kalitesini artırır. Kremayer dişlilerinin üretiminde kullanılan diğer işlemler arasında CNC işleme ve ısıl işlem de bulunmaktadır.

Kare dişli, genellikle vidalı krikolarda kullanılan bir vida türüdür. İşe yaradığı alanlar arasında: - Mekanik enerjiyi bir noktadan başka bir noktaya aktarmak; - Endüstriyel makinelerde parçaları hassas bir şekilde konumlandırmak veya servoları etkinleştirmek; - Otomobil, bisiklet gibi araçlarda güç aktarımını sağlamak.

Kramayer çalışma prensibi, döner hareketi doğrusal harekete dönüştürmeye dayanır. Çalışma adımları: 1. Pinyonun döndürülmesi: Pinyon dişlisi, kramayer dişlisine temas eder ve dönmeye başlar. 2. Doğrusal hareket: Pinyonun dönüşü sırasında, kramayer dişlisi pinyonun dönüş yönüne göre sağa veya sola hareket eder. 3. Sonuç: Bu etkileşim sayesinde, motor veya başka bir tahrik sistemi tarafından döndürülen pinyon dişlisi, doğrusal bir hareket sağlar.

Helisel ve konik dişli — makinelerde güç ve hareket iletmek için kullanılan iki temel dişli türüdür. Helisel dişli: - Silindirik dişli gövdesi etrafında açılı dişlere sahiptir. - Düz dişlilere göre daha güçlü ve daha sessizdir. - Büyük yükleri kaldırabilir ve titreşimi azaltır. Konik dişli: - Konik bir yüzey boyunca konumlandırılmış dişlere sahip koni biçimli bir dişlidir. - Dönme ekseninde değişiklik gerektiren uygulamalarda kesişen miller arasında hareket ve güç iletmek için kullanılır. - İki ana türü vardır: düz konik dişli ve spiral konik dişli.

08B1 1/2 tek sıra dişli, 12,7 mm hatveye sahip ve makinelerde aktarma dişlisi olarak kullanılan bir parçadır. Bu tür dişliler, tarım makineleri, malzeme taşıma ekipmanları ve konveyör sistemlerinde yaygın olarak kullanılır.

Cup şanzımanın kaç dişli olduğu, kullanılan modele ve üreticiye göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, Mondial KH 100 Cup modelinde şanzıman, uzun mil, kısa mil ve dişlilerden oluşan bir set olarak belirtilmiştir.

Pinyon dişli modül sayısı, kullanım alanına ve uygulama gereksinimlerine göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, yaygın olarak bulunan modüller şunlardır: 8, 10, 14, 16; 1, 1.5, 2, 2.5, 3, 4, 5, 6 (kremayer dişli için). Ayrıca, standart ve modüler gibi farklı tiplerde pinyon dişliler de bulunmaktadır.

1 UNC (Unified National Coarse) diş yaklaşık olarak 20 diş/inç anlamına gelir.