Engellilik

B91 engelli raporunun hangi hastalıklara verildiğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, engelli raporu verilebilen bazı hastalıklar şunlardır: sindirim sistemi hastalıkları; sinir sistemi hastalıkları; zihinsel ve ruhsal hastalıklar; onkoloji kapsamındaki hastalıklar; kulak, burun, boğaz hastalıkları; kas ve iskelet sistemini etkileyen hastalıklar; görme engeli; işitme engeli; yanıklar; solunum yolu sistemi hastalıkları. Engelli raporu almak için, bakanlık tarafından yetkilendirilmiş sağlık kuruluşlarına başvurmak gereklidir.

"Orta düzey özel gereksinim raporu" için yüzde aralığı %50-59'dur. Çocuklar için düzenlenen ÇÖZGER (Çocuklar İçin Özel Gereksinim Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik) raporlarında, engel oranı yerine özel gereksinim düzeyleri belirlenmektedir.

Diyabetik nöropatiye bağlı olarak verilen engel oranı, hastalığın etkilediği organların fonksiyon kaybı oranına göre yetkili bir kurul tarafından belirlenir. İlgili yönetmeliğe göre, komplikasyon yapmamış olan açlık kan şekeri 200 mg’ın altında tutabilen, ketoz ve hipoglisemi göstermeyen Tip 1 diyabet hastalarının iş görmezlik oranı yüzde otuzdur. Engelli raporu almak isteyen kişilerin, tam teşekküllü bir sağlık kuruluşuna başvurması ve detaylı bir değerlendirme yapması gerekir. En doğru bilgi için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Görme yetersizliği, iki ana seviyede sınıflandırılır: 1. Az gören: Görme keskinliği 20/70 ile 20/200 arasında olan bireyler. 2. Kör (total görme yetersizliği): Görme keskinliği 20/200'ün altında ve görme alanı 20 dereceden az olan bireyler. Bu sınıflandırmalar, yasal ve eğitsel tanımlara dayanmaktadır.

Bedensel yetersizlik, hastalıklar, kazalar ve genetik faktörlere bağlı olarak kas, iskelet, sinir sistemi ve eklemlerin işlevlerini yerine getirememesi sonucunda meydana gelen hareket ile ilgili yetersizlikler durumudur. Bedensel yetersizlik çeşitleri: Hareket engelleri. Koordinasyon engelleri. Görme ve işitme engelleri. Ekstremite engelleri. Omurga ve omurilik yaralanmaları. Kas ve eklem hastalıkları. Bedensel yetersizlikler, doğuştan olabileceği gibi sonradan da kazanılabilir.

İktidarsızlığın yüzde kaç engel olduğuna dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, iktidarsızlık (erektil disfonksiyon) her yaşta görülebilmekle birlikte, 40 yaş altındaki erkeklerde görülme olasılığı %10 civarında iken 40 yaş üstünde bu oran %50’yi bulmaktadır. İktidarsızlık, fiziksel ve psikolojik birçok nedene bağlı olabilen ve birçok faktörden etkilenen bir rahatsızlıktır. İktidarsızlık sorunu yaşayan kişilerin, bir üroloğa başvurmaları önerilir.

Engelli bir kızın hayatını anlatan Hint filmlerinden biri "Black (Siyah)" (2005) filmidir. Film, doğuştan kör ve sağır olan bir kızın, 8 yaşında bir öğretmenle tanıştıktan sonra hayatının nasıl değiştiğini anlatıyor. Ayrıca, 2018 yapımı "Hichki" filmi de turet sendromlu bir öğretmenin, çalıştığı lisede dışlanmış 14 öğrenciyle mücadelesini ve bütünleşmesini konu alıyor.

2008 öncesi sigortalı çalışmaya başlayan SSK'lılar için yeni engellilik sisteminde emeklilik yaşları, engellilik oranına göre şu şekildedir: %40-49 engellilik oranı: 18 yıl sigortalılık süresi ve 4.100 gün prim ödemesi. %50-59 engellilik oranı: 16 yıl sigortalılık süresi ve 3.700 gün prim ödemesi. %60 ve üzeri engellilik oranı: 15 yıl sigortalılık süresi ve 3.960 gün prim ödemesi. Bu düzenlemeler, 1 Ekim 2008 öncesi sigortalı çalışmaya başlayanları kapsar ve emeklilik işlemleri Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) sağlık kurullarının raporlarına göre yapılır.

Yüzde 10 engelli raporu, engellilik oranına göre belirlenmiş hastalıklar kapsamında değerlendirilir ve bu oran için özel bir hastalık listesi bulunmamaktadır. Engelli raporu alabilmek için genel şartlar şunlardır: - Sağlık durumu, ilgili yönetmeliklere göre belirlenmiş engellilik oranlarına uygun olmalıdır. - Engel oranının en az %40 olması gerekmektedir. Bu nedenle, yüzde 10 engelli raporu için spesifik hastalıklar yerine, sağlık durumunun bu kriterlere uygun olması önemlidir. Detaylı bilgi ve başvuru için sağlık kuruluşlarına başvurulması önerilir.

Üç hekimli rapor, genellikle şu durumlarda istenir: Engelli maaşı, bakıcı maaşı veya vergi indirim başvuruları. Uzun süreli hastalık veya hamilelik nedeniyle iş göremezlik raporları. Üniversite veya iş başvuruları için sağlık durumunun belgelenmesi. Ayrıca, hastanın durumunun ciddi ve kalıcı olduğunun tespit edilmesi durumunda, üç hekim durum bildirir raporu da gerekebilir.

%44 engelli raporu olan bir kişi, 2025 yılı itibarıyla 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim gününü tamamladığında yaş şartı aranmaksızın emekli olabilir. Engelli bireylerin emeklilik yaşı, sigorta başlangıç tarihine ve ödenmiş prim gün sayısına göre değişir. 01.10.2008 tarihinden önce çalışmaya başlayanlar: 1. derece engel düzeyi (%80 ve üzeri) için 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü. 2. derece engel düzeyi (%60-%79) için 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü. 3. derece engel düzeyi (%40-%59) için 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü. 01.10.2008 tarihinden sonra çalışmaya başlayanlar: 1. derece engel düzeyi (%80 ve üzeri) için 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü. 2. derece engel düzeyi (%60-%79) için 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü. 3. derece engel düzeyi (%40-%59) için 18 yıl sigortalılık süresi ve 4680 prim günü. Engelli emeklilik hakkından yararlanmak için SGK'nın sağlık kurullarından çalışma gücü kaybı raporu alınması gereklidir.

2025 yılı itibarıyla, %40 ila %49 arasında engellilik oranına sahip bireyler, 18 yıl sigortalılık süresi ve 4.680 prim günüyle emekli olabilirler. Ancak, emeklilik şartları sigorta başlangıç tarihine göre değişiklik gösterebilir: 1 Ekim 2008 öncesi sigortalı olanlar için 18 yıl sigortalılık süresi ve 4.100 prim günü gereklidir. 1 Ekim 2008 sonrası sigortalı olanlar için 18 yıl sigortalılık süresi ve 4.680 prim günü gereklidir. Engelli bireylerin emeklilik için Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) başvurmaları ve gerekli belgeleri sunmaları gerekmektedir.

Engelli raporundaki resmin nasıl olması gerektiğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, engelli raporu almak için gerekli olan bazı belgeler şunlardır: T.C. kimlik kartı veya nüfus cüzdanı; Engelli raporu başvuru formu (hastanede temin edilebilir); Sağlık geçmişiyle ilgili raporlar veya belgeler (varsa); 2 adet vesikalık fotoğraf. Bazı sağlık kuruluşlarında vesikalık fotoğraf sayısı daha fazla olabilir, bu nedenle daha fazla fotoğraf bulundurulması faydalı olabilir.

F29A engelli raporunun ne işe yaradığı hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, engelli raporunun genel olarak işe yaradığı alanlar şunlardır: Vergi indirimleri ve muafiyetleri. Sosyal haklar. Ulaşım hakları. Eğitim hakları. İş hayatında avantajlar.

Engelli raporunda en yüksek oran, %100 (yüzde yüz)'dür. Engelli oranları, 28 Eylül 2021 tarihli 31612 sayılı SGK “Maluliyet ve Çalışma İş Gücü Tespiti İşlemleri Yönetmeliği”ne göre şu şekilde sınıflandırılır: %40 – %49 arası (Hafif düzeyde çalışma gücü kaybı); %50 – %59 arası (Orta düzeyde çalışma gücü kaybı); %60 ve üzeri (Ağır düzeyde çalışma gücü kaybı). Engelli oranı hesaplanırken Balthazard formülü kullanılır.

"Sürekli olarak tekerlekli sandalye veya sedye kullanması gerekir. " vb. kişinin özel durumunu belirten açıklamalar, sağlık kurulu raporlarının "Açıklama" kısmında yer alır. Bu tür raporlar, "Erişkinler İçin Engellilik Sağlık Kurulu Raporu" veya "Çocuklar İçin Özel Gereksinim Raporu (ÇÖZGER)" olabilir. Raporun geçerli sayılabilmesi için, sistemden rapor numarası alınması gereklidir; aksi takdirde düzenlenen raporlar geçersiz kabul edilir.

Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik, 20 Şubat 2019 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan ve Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı tarafından çıkarılan bir yönetmeliktir. Yönetmeliğin amacı: Erişkinler için Engellilik Sağlık Kurulu Raporu ile Erişkinler için Terör, Kaza ve Yaralanmaya Bağlı Durum Bildirir Sağlık Kurulu Raporunun alınışı, geçerliliği, değerlendirilmesi ve bu raporları verebilecek yetkili sağlık kurum ve kuruluşlarının tespiti ile ilgili usul ve esasları belirlemek. Engellilerle ilgili derecelendirmelere, sınıflandırmalara ve tanımlamalara gereksinim duyulan alanlarda ortak bir uygulama geliştirmek ve uluslararası sınıflandırma ve ölçütlerin kullanımını yaygınlaştırmak. Yönetmeliğin kapsamı: Erişkinler İçin Engellilik Sağlık Kurulu Raporu ve Erişkinler İçin Terör, Kaza ve Yaralanmaya Bağlı Durum Bildirir Sağlık Kurulu Raporu. Bu raporları verebilecek yetkili sağlık kurum ve kuruluşları. Engellilerle ilgili sınıflandırma ve ölçütler. 18 yaşını doldurmamış bireylerin engellilik değerlendirmesi bu yönetmelik kapsamında yer almaz.

Eski raporlar, belirli koşullar altında geçerliliğini korur: Sürekli raporlar: Tedavisi mümkün olmayan sağlık sorunları nedeniyle düzenlenen ve ömür boyu geçerli olan raporlardır. Süreli raporlar: Süresi dolmamış raporlar geçerlidir. Yeni düzenlemeler nedeniyle eski raporların geçersiz olduğu durumlar da vardır: 2008 öncesi vergi indirimi ile emeklilik: 2025 yılı itibarıyla, engelli bireylerin emekli olabilmesi için SGK sağlık kurullarından alınacak rapor geçerlidir. Raporların geçerliliği hakkında yaşanan sorunlarda, ilgili kurumlara dilekçe verilebilir.

Kalp pili takılan hastaların engelli rapor oranları, kişinin kalp fonksiyonları ve ek rahatsızlıklarına bağlı olarak değişir. %0 - %20. %21 - %40. %41 - %60. %61 - %80. %81 - %100. Engel oranı, hastanın yaşam kalitesi ve fonksiyonel kapasitesine göre şekillenir. Kalp pili olanların engelli raporu almak için, kardiyoloji uzmanının muayenesinin ardından Sağlık Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş tam teşekküllü devlet hastanelerindeki sağlık kuruluna başvurmaları gerekir.

Ortopedik engelli raporu için en az %40 engel oranı gerekmektedir.