Efsane

"Ne Zha zhi mo tong jiang shi", doğuştan gelen sıra dışı yeteneklere sahip bir çocuğun hikayesini anlatır. Film, sadece bir aksiyon veya fantastik macera öyküsü değil, aynı zamanda derin bir sosyolojik analiz sunar. Filmin anlattığı bazı konular: Dışlanma. İçsel çatışmalar. Kişisel gelişim ve olgunlaşma. Kader ve irade. Film, aynı zamanda Çin bireysel kimliği ve toplumun çelişkileri üzerine de bir yorum olarak değerlendirilebilir.

Eşek Kulaklı Midas'ın hikayesi, mitolojik bir efsaneye dayanır. Hikayenin bir kısmı şu şekildedir: Kır Tanrısı Pan ile Yunan Tanrısı Apollon arasında bir müzik yarışması düzenlenir ve Kral Midas yargıç olarak seçilir. Yarışma sırasında Apollon harika bir müzik sergilerken, Midas oyunu Pan'dan yana kullanır ve Apollon'u kızdırır. Apollon, Midas'ın müzikten anlamadığını söyleyerek "güzel müziği ayırt edemeyen kulak insan kulağı olamaz, sana eşek kulağı yakışır" der ve Midas'ın kulaklarını eşek kulağına dönüştürür. Midas, kulaklarını şapka ile gizlemeye çalışsa da bu sır uzun süre saklı kalmaz. Midas'ın berberi, kralın kulaklarını görür ve bu sırrı bir kuyuya haykırır. Sır, kuyudan sazlara, sazlardan rüzgara yayılarak tüm şehre ulaşır ve halk Midas'la dalga geçmeye başlar. Midas, kulaklarını kestirmeye karar verir ancak kulakları tekrar uzar. Midas, tanrıya yalvararak kulaklarını geri alır, ancak tanrı Midas'ı sessizce öldürür. Hikayenin bilimsel açıklaması ise, yapılan arkeolojik araştırmalara göre, Midas'ın anne karnında yakalandığı bir hastalık sonucu kulaklarının normalden çok daha büyük ve uzun olarak doğmuş olmasıdır.

Jumong, "Efsane Prens" (Jumong) adlı Kore dizisinde yer alan bir karakterdir. Jumong karakterinin bazı özellikleri: Kimliği: Gojoseon kraliyet ailesinin bir üyesidir. Ailesi: Annesi Lady Yoo-hwa, babası ise Hae Mo-Su olarak kabul edilir, ancak bazı kaynaklarda Hae Mo-Su'nun torunu olduğu belirtilmektedir. Hayatı: Gojoseon'un Çin Han İmparatorluğu'nun zulmünden kurtulması için mücadele etmiş ve Goguryeo krallığını kurmuştur. Kişiliği: Olağanüstü savaşçı yetenekleri ve liderlik vasıfları ile öne çıkar. Jumong karakteri, gerçek bir tarihi figüre dayanmakla birlikte, hikayesi büyük ölçüde kurgulanmıştır.

Sacayağı ile ilgili iki farklı hikaye bulunmaktadır: 1. Mutfak gereci olarak sacayağı: Sacayağı, demirden yapılan, genellikle daire veya eşkenar üçgen biçiminde ve üç ayaklı bir mutfak gerecidir. 2. Keramet alameti olarak sacayağı: Bu hikayeye göre, Evliyaullahtan Şeyh Ali Semerkandi Hazretleri, manevi bir işaret üzerine bir cami inşaatı başlatır.

"Gitme Turnam Vuracaklar" türküsünün hikayesi, bir kuş ve bir kadının hikayesine dayanır. Kuş, yeni yumurtadan çıktığında kadını görür ve kadın kuşu alıp evine götürerek onu besler ve büyütür. Kuş havalandığında "Gitme turnam, vuracaklar" der. Hala bir efsaneye göre, o bölgedeki ruhlarının avlanmaya gelen avcıları korkutup kaçırdığı söylenir.

Çoban Çeşmesi'nin hikayesi farklı bağlamlarda ele alınabilir: İstanbul'daki Çoban Çeşmesi: İstanbul Bahçelievler'de, Çobançeşme mahallesinde, Ayamama Deresi üzerinde yer alan Osmanlı dönemine ait tarihi bir çeşmedir. Şiir: Faruk Nafiz Çamlıbel'in "Çoban Çeşmesi" adlı bir şiiri vardır. Hikaye: "edebiyatdefteri.com" sitesinde, Doğu'da, Aladağlar'ın eteklerinde geçen, bir çoban ve çeşme etrafında şekillenen bir hikaye bulunmaktadır. Kuzey Makedonya'daki Çoban Çeşmesi: Kuzey Makedonya'nın Kocacık köyünde, Osmanlı döneminden kalma, "Bataklık Çeşmesi" olarak bilinen bir çeşme bulunmaktadır.

Türk mitolojisindeki üç büyük efsane şunlardır: 1. Altay Yaratılış Efsanesi: Başlangıçta sadece su vardır ve Ülgen adında bir tanrı, Erlik'in yardımıyla yeryüzünü sudan çıkarır. 2. Yakut Yaratılış Efsanesi: Aiyy (aydınlık tanrısı) adlı bir tanrı, suyun üzerinde uçarak çamurdan kara parçalarını oluşturur ve yeryüzünü yaratır. 3. Ergenekon Destanı: Türkler, düşmanları tarafından yenildikten sonra Ergenekon adı verilen dar bir vadiye sığınır ve demir bir dağı eriterek buradan çıkarlar. Bu efsaneler, Türk mitolojisinde evrenin ve insanın kökenini, doğanın kaostan düzene geçişini ve kozmik dengeyi anlatır.

Ala Geyik efsanesinin sonunda, avcı Halil, alageyiği vurmayı başarır ancak bu başarı ona pahalıya mal olur; gerdek gecesinde yeni karısı Zeynep'i bırakıp ava gider ve uçurumdan düşerek hayatını kaybeder. Bir başka versiyonda ise Halil, alageyiği vurduktan sonra yanına gider ancak geyik bir anda ayağa kalkıp kaçar. Bu efsaneler, doğaya saygı ve doğanın kutsallığı temalarını işler.

Zaloğlu Rüstem, İrani halkların ve Pers mitolojisi'nin efsanevî kahramanıdır. Zaloğlu Rüstem'in gerçek hikayesine dair bazı bilgiler şu şekildedir: İran şairi Firdevsî'nin Şehname adlı eserinde büyük bir kahraman olarak gösterilir. İran halkının mücadelelerinde büyük kahramanlık, güçlülük ve yiğitlik göstermiştir. Bu yüzden özellikle pehlivan, yiğit, hükümdar gibi şahısları övmek için Zaloğlu Rüstem'in adı kullanılır. Alp Er Tonga ile giriştiği mücadele anlatılır. Güreşçi yönü ağır basar. Tutuştuğu güreşlerde hiç yenilmediği söylenir. Dîv-i Sepîd (Beyaz Dev) ile güreşmiştir. Zaloğlu Rüstem'in ne zaman ve nerede yaşadığına dair kesin bir bilgi yoktur. Zaloğlu Rüstem, Türk edebiyatında da yer alır.

El Dorado filmi, bir çiftçiyi ve ailesini, sularını çalmaya çalışan başka bir çiftçiye karşı korumaya çalışan sarhoş bir şerif olan eski bir arkadaşının yardımına gelen kiralık silahşör Cole Thornton'un hikayesini anlatıyor. Filmin bazı temaları: dostluk ve sadakat; cesaret ve erkeklik; adalet. Film, efsanevi yönetmen Howard Hawks tarafından yönetilmiş ve başrollerde John Wayne ile Robert Mitchum yer almıştır.

Mazu'nun deniz tanrıçası olmasının nedeni, efsaneye göre, genç yaşta gösterdiği mucizevi yeteneklerdir. Mazu'nun (o dönemki adıyla Lin Moniang) deniz tanrıçası oluşuyla ilgili bazı efsaneler şunlardır: Ailesini kurtarma: Bir fırtınada, trans haline geçerek ailesinin denizde boğulmak üzere olduğunu görmüş ve onları kurtarmıştır. Meditasyon sırasında ölüm: 28 yaşında meditasyon yaparken öldüğü ve bir ışık demeti haline gelerek cennete yükseldiği söylenmiştir. Zamanla, Mazu'ya atfedilen yetenekler genişlemiş ve o, denizcilerin yanı sıra doğum yapan kadınların koruyucusu, sel ve kuraklıkların önleyicisi, hastalıkların şifacısı olarak da görülmeye başlanmıştır.

Asena, Türk mitolojisinde "güçlü, cesur ve lider ruhlu dişi kurt" anlamına gelir. Ayrıca, "güzel" ve "iyi haber" anlamları da bulunmaktadır. Asena ismi, özellikle Göktürkler dönemine ait efsanelerde önemli bir yer tutar ve Türklerin atası sayılan bir figür olarak kabul edilir.

Güzel ve Çirkin masalının ve filminin sonunda, gerçek aşkın gücüyle Çirkin, yakışıklı bir prense dönüşür. Walt Disney'in 1991 yapımı animasyon filminde ise Belle ve prens evlenir ve mutlu bir hayat sürerler.

Saba Melikesi Belkıs, tarih öncesi Saba Krallığı'nın hükümdarıdır. Belkıs'ın bazı özellikleri: Güzelliği ve zekası: Güzellik, zeka ve adaletiyle tanınan bir liderdir. Kökeni: Annesinin cin olduğu rivayet edilir. Süleyman ile ilişkisi: İsrail Kralı Süleyman'ın bilgeliğini test etmek için Kudüs'e bir yolculuk yapmıştır. Mirası: Yemen ve Etiyopya'da güçlü bir kültürel sembol olarak kabul edilir. Belkıs'ın ismi, Eski Ahit'te geçmez; ancak bazı kaynaklarda "Makeda" olarak anılır.

Truva (Troy) filmi, İlyada destanını konu alarak Eski Yunan'da geçen bir savaşı anlatır. Filmin hikayesi şu şekilde özetlenebilir: Truva Prensi Paris ve Sparta Kraliçesi Helen arasındaki aşk, iki ülke arasında savaşa yol açar. Helena'nın kocası Kral Menelaus, bu duruma çok kızar ve kardeşi Mikene Kralı Agamemnon'un yardımıyla Truva'ya savaş açar. Agamemnon'un asıl amacı Ege denizini ele geçirmektir. Truva kolay lokma değildir; tarih boyunca hiçbir ordu Truva duvarlarını aşamamıştır. Truva kralı Priam ve Prens Hector, şehri korumak için her şeyi yapar. Truva savaşının anahtarı, kimseden emir almayan ve sadece kendi onuru için savaşan efsanevi savaşçı Aşil'dir. Film, bu mücadeleyi ve kaderin çizilme sürecini anlatır.

Sisifos efsanesi, insan durumu ve anlamsız çaba ile ilgili bir alegori sunar. Efsaneye göre, Sisifos, Korint kralı ve hilekâr bir tirandır. Varoluşçu filozof Albert Camus, "Sisifos Söyleni" adlı eserinde, Sisifos'u anlamsız bir görevde olsa da mücadelenin kendisinde bir mutluluk bulan absürt bir kahraman olarak görür. Tarihçiler, Sisifos efsanesinin, güneşin doğuşu ve batışı gibi doğal döngülerle ilgili antik mitlerden gelmiş olabileceğini düşünmektedir.

Şahmaran dizisi, Şahsu (Serenay Sarıkaya) adlı bir öğretim görevlisinin, yıllar önce annesini terk eden büyükbabası Davut (Mustafa Uğurlu) ile yüzleşmek için Adana'ya gitmesini ve burada Şahmaran'ın soyundan gelen Mar (Burak Deniz) adlı gizemli bir toplulukla karşılaşmasını anlatıyor. Mar ırkı, aşkın ve bilgeliğin sembolü olan Şahmaran efsanesine inanıyor ve Şahsu'nun gelişiyle tarihi kehanetin tamamlanmasını bekliyor. Dizi, ihanet, nankörlük ve sevginin tehlikeleri gibi temaları işliyor. Ayrıca, ilk sezonda kehanetin gerçekleşmesine dair çeşitli alametler ve Mar ırkı içindeki çatışmalar da ele alınıyor. Dizinin ikinci sezonu 8 Ağustos 2024'te yayınlanmıştır.

Peri bacalarının hikayelerinden bazıları şunlardır: Devler efsanesi. Peri kralları efsanesi. Çiftçi efsanesi. Ayrıca, peri bacalarının oluşumuyla ilgili şu bilgiler de verilebilir: Peri bacaları, milyonlarca yıl önce bölgedeki volkanik patlamalar sonucu ortaya çıkan tüf tabakasının rüzgâr ve yağmur gibi doğal etkenlerle aşınmasıyla oluşmuştur. İlk Hristiyanlık döneminde, Kapadokya’ya sığınanlar bu yapıları oyup evler, kiliseler ve manastırlar inşa etmiştir.

Yeti efsanesi, Nepal ve Tibet'in Himalaya bölgesinde yaşadığı söylenen, maymun benzeri bir hayvanın hikayesidir. Bazı özellikler: Görünüm: Yeti, kıllarla kaplı, başının üstünde sagital bir tepe bulunan ve son derece güçlü bir kokuya sahip olarak tanımlanır. Davranış: Bazı hikayelerde Yeti'nin çiftlik hayvanlarını çaldığı veya insanları tehdit ettiği anlatılır. Popüler kültürdeki yeri: Film: 2019 yapımı "Yeti Efsanesi" (Abominable) filmi, çatısında Yeti bulan ve onu evine götürmeye çalışan Yi ve arkadaşlarının macerasını konu alır. Bilimsel bakış açısı: Çoğu bilim insanı, Yeti'nin varlığına dair kanıtların zayıf olduğunu ve bilinen türlerin bir aldatmaca veya yanlış tanımlama olabileceğini düşünmektedir.

Sarı Kız'ın hikayesi, farklı bölgelerde çeşitli versiyonlarla anlatılan bir efsanedir: Kaz Dağları Versiyonu: Çanakkale'nin Kaz Dağları'nda geçen hikayeye göre, Sarı Kız'ın babası hacca gitmek ister ve kızını bir komşuya emanet eder. Zamanla Sarı Kız'ın ermiş bir kişilik olduğu ortaya çıkar. Ilıcaksu Versiyonu: Kütahya'nın Domaniç ilçesindeki Ilıcaksu'da geçen hikayeye göre, Sarı Kız'ın yüz güzelliği, endamı ve iyilikseverliği herkeste hayranlık uyandırır. Sarı Kız, bilmediği bir çevrede, tahmin edemeyeceği bir geleceğe teslim edilir. Tekirdağ Versiyonu: Tekirdağ'da geçen hikayeye göre, Sarı Kız'ın olağanüstü özelliklere sahip bir keçisi vardır. Bu hikayeler, bölgelere göre küçük farklılıklar gösterebilir.